Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski
Znaleziono 10146 przypisów.
w przeddzień niedzieli kwietniej — w sobotę przed niedzielą palmową; tj. tu: 5 kwietnia 1091 r. [przypis edytorski]
w przedmowie pierwszej — nie odnaleziono żadnych śladów tej pierwszej przedmowy. [przypis edytorski]
W przedsieniach jego (…) stał u wnijścia posąg Cezara-Boga, na sto dziesięć stóp wysoki — Swetoniusz [Żywot Nerona 31, gdzie podano wysokość 120 stóp]. [przypis autorski]
w przedwieczór — w oryg. niem. am Vorabend: w przededniu. [przypis edytorski]
w przegony (daw.) — w zawody; ścigać się. [przypis edytorski]
w przekonaniu o prawdziwości tego drugiego dusza nasza daje się w błąd wprowadzić, jakoby i tamto pierwsze prawdą było. A przykładem na to jest ów ustęp z „Niptrów” — Homer, Odyseja XIX 164–260. [Arystoteles wskazuje na scenę, która poprzedza mycie nóg: Odyseusz opowiada Penelopie, że jest Kreteńczykiem, który kiedyś spotkał jej męża, i na dowód prawdziwości swoich słów opisuje jej ubiór Odyseusza; Penelopa ze zgodnego z prawdą opisu ubioru wnioskuje, że poprzedzająca ten opis opowieść jest prawdziwa; stanowi to przykład wprowadzenia w błąd przez użycie pewnego prawdziwego elementu, jednak tutaj zmylona została postać utworu, a nie jego odbiorca; red. WL] [przypis tłumacza]
w przekonaniu, że ten dzień jest początkiem wolności dla Hellady — około 25 kwietnia 404. Arystokraci uważali cały rozwój polityczny demokracji ateńskiej za szkodliwy. Ich ideałem była wolność każdego państewka i trzymanie się Sparty, gdy tymczasem demokracja dążyła do stworzenia wielkiego państwa i gdyby takie przykłady jak nadanie prawa obywatelstwa Samijczykom były wcześniejsze i częstsze, byliby Ateńczycy zorganizowali wielkie państwo, ostali się w wojnie peloponeskiej i wiele więcej dodali do skarbu kultury światowej, niż to uczynili. [przypis tłumacza]
W przekreślonych po w. 145 wierszach brulionu pozorne zainteresowanie się książkami wyraża autor z dosadniejszą ironią: Jejmość moja uczona; nawet na stoliku, / Nawet na gotowalni swoje księgi mieści. / (I. Krasicki, Satyry i listy, s. 102). [przypis redakcyjny]
w przek (starop.) — w poprzek. [przypis redakcyjny]
W przepastnych głębiach duszy piękny ogród ma… — Ajschylos, Siedmiu przeciw Tebom 592–594. [przypis edytorski]
W przeprowadzonej przeze mnie analizie typowych dla poezji Baczyńskiego słów-kluczy brakuje hasła wiatr, co stanowi niewątpliwy defekt tej analizy (por. K. Wyka, Krzysztof Baczyński (1921–1944), Kraków 1961, s. 59–64). [przypis autorski]
W przesłance większej mówi się o jestestwie, które może być pomyślanym w całej pełni, więc również i tak, jakby mogło zostać danym w oglądzie. W przesłance mniejszej zaś jest mowa o nim o tyle jeno, o ile ono rozważa samo siebie jako podmiot (…) — w dwu przesłankach myślenie wzięto w zupełnie odmiennym znaczeniu: w przesłance większej, jak ono rozciąga się na przedmiot w ogóle (zatem i tak jakby mogło zostać danym w oglądzie); a w przesłance mniejszej tylko, jak się ono zachowuje w odniesieniu do samowiedzy, przy czym tedy nie myśli się o żadnym przedmiocie, lecz wyobrażonym zostaje tylko odnoszenie się do Siebie, jako podmiotu (jako forma myślenia). W pierwszej mówi się o rzeczach, które nie mogą być pomyślane inaczej tylko jako podmioty; w drugiej zaś nie o rzeczach, lecz o myśleniu (odrywającym się od wszelkiego przedmiotu), w którym Ja zawsze służy za podmiot świadomości; stąd w wyniku nie może stać: nie mogę inaczej istnieć tylko jako podmiot; lecz jeno: mogę w myśleniu o mojej egzystencji użyć siebie tylko u podmiot sądu, a to jest zdaniem identycznym, które po prostu nic a nic nie wypowiada o sposobie mojego istnienia. [przypis autorski]
wprzód (daw.) — najpierw. [przypis edytorski]
wprzód (daw.) — najpierw, z początku. [przypis edytorski]
wprzód (daw.) — wcześniej. [przypis edytorski]
wprzód — daw. zanim. [przypis edytorski]
wprzód — najpierw. [przypis edytorski]
wprzód (…) niżeliś zapragnął (daw.) — konstrukcja z partykułą -li i przestawną końcówką czasownika; inaczej: wprzód niż zapragnąłeś. [przypis edytorski]
w przód (starop. forma ort.) — wprzód, najpierw, na przodzie. [przypis edytorski]
wprzód (starop.) — tu: z przodu. [przypis edytorski]
w przód (starop.) — z przodu; najpierw. [przypis edytorski]
wprzód — wcześniej, najpierw. [przypis edytorski]
Wprzód więc nim zajdą siedmiorakie gwiazdy — Litwini mieli właściwy sobie sposób oznaczania pór roku, miesięcy i godzin. Ob. Kotzebue t. I, k. 52 do 68: Schilderung der alten Preussen. Konstelacja tu wspomniana w ich języku nazywa się retis [tj. sito; red. WL]. [przypis autorski]
Wprzód (…) w piękne spoglądając oczy — Poeta w oczach Beatrycze jak w zwierciadle widzi odbity punkt światła, o którym niżej będzie mowa i obraca się, żeby bezpośrednio mógł go widzieć. [przypis redakcyjny]
wprzód, wprzódy (daw.) — najpierw. [przypis edytorski]
wprzódy (daw., gw.) — najpierw, wcześniej. [przypis edytorski]
wprzódy (daw., gw.) — wcześniej. [przypis edytorski]
wprzódy (daw.) — najpierw. [przypis edytorski]
wprzódy — dawniej, wcześniej. [przypis edytorski]
wprzódy (daw.) — przedtem, wcześniej. [przypis edytorski]
wprzódy (daw.) — wcześniej, dawniej. [przypis edytorski]
wprzódy (daw.) — wcześniej, najpierw. [przypis edytorski]
wprzódy (daw.) — wcześniej; najpierw. [przypis edytorski]
wprzódy (daw.) — wcześniej. [przypis edytorski]
wprzódy (daw.) — wcześniej, uprzednio. [przypis edytorski]
wprzódy — najpierw. [przypis edytorski]
wprzódy (przestarz.) — dziś: wcześniej, poprzednio. [przypis edytorski]
wprzódy, przódy a. wprzód (daw.) — wcześniej; najpierw. [przypis edytorski]
wprzódy — wcześniej, kiedyś. [przypis edytorski]
wprzódy — wcześniej. [przypis edytorski]
wprzódy — wcześniej. [przypis edytorski]
wprzódy — wcześniej, uprzednio. [przypis edytorski]
wprzódziej (daw.) — wcześniej, najpierw. [przypis edytorski]
wprzódziej (daw.) — wcześniej. [przypis edytorski]
wprzódziej (daw.) — wcześniej, uprzednio. [przypis edytorski]
wprzódzi (gw.) — wcześniej, najpierw. [przypis edytorski]
wprzody a. wprzódy — wcześniej, dawniej. [przypis edytorski]
wprzody (starop.) — wprzódy, najpierw. [przypis edytorski]
W przychylnej postaci — tu: przy pozorach przychylności. [przypis redakcyjny]
w przydatku (daw.) — dodatkowo. [przypis edytorski]
w przydatku (daw.) — na dodatek, na dokładkę. [przypis edytorski]
w przymierze — tu: na zgodę. [przypis edytorski]
W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Pieśniach jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń I (Byś wszystko złoto posiadł, które - powiadają...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń III (Dzbanie mój pisany...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń III (Nie wierz Fortunie, co siedzisz wysoko...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń II (Nie dbam, aby zimne skały...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń II (Serce roście patrząc na te czasy!)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń I (Przeciwne chmury słońce nam zakryły...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń IV (W twardej kamiennej wieży i za troistemi...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń IV (Złota to strzała i krom wszego jadu była...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń IX (Nie porzucaj nadzieje...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń VI (Acz mię twa droga, miła, barzo boli...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń VIII (Gdzieśkolwiek jest, Bożeć pośli dobrą godzinę...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń VIII (Nie frasuj sobie, Mikołaju, głowy...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń VII (Słońce pali, a ziemia idzie w popiół prawie...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń VII (Trudna rada w tej mierze, przyjdzie sie rozjechać...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń VI (Królewno lutnie złotej i rymów pociesznych...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń V (Kto ma swego chleba...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń XIII (O piękna nocy nad zwyczaj tych czasów...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń XIII (Panu dzięki oddawajmy...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń XII (Muszę wyznać, bo sie już nie masz na co chować...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń XII (Nie masz, i po drugi raz nie masz wątpliwości...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń XI (Stateczny umysł pamiętaj zachować...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń XI (Stronisz przede mną, Neto nie tykana...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń XIV (Patrzaj, jako śnieg po górach sie bieli...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń XIV (Wy, którzy Pospolitą Rzeczą władacie...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń XIX (Jest kto, co by wzgardziwszy te doczesne rzeczy...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń X (Kto mi dał skrzydła, kto mię odział pióry...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń X (Może kto ręką sławy dostać w boju...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń XVIII (Czołem za cześć, łaskawy mój panie sąsiedzie...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń XVIII (Ucieszna lutni, w której słodkie strony)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń XVII (Niegodzien tego ten świat zawikłany...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń XVII (Słońce już padło, ciemna noc nadchodzi...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń XVI (Królom moc na poddane i zwierzchność dana...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń XVI (Nic po tych zbytnich potrawach, nic po tym...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń XV (Nie za staraniem ani prze mą sprawę...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń XV (Nie zawżdy Apollo strzela)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń XXIII (Nieźle czasem zamilczeć, co człowieka boli...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń XXIII (Nie zawżdy, piękna Zofija...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń XXII (Proszę, jesli sie z tobą co śpiewało...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń XXII (Rozumie mój, prózno sie masz frasować...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń XXI (Srogie łańcuchy na swym sercu czuję...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń XXI (Ty spisz, a ja sam na dworze...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń XXIV (Niezwykłym i nie leda piórem opatrzony...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń XXIV (Zegar, słyszę, wybija...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń XX (Jaką, rozumiesz, zazdrość zjednałeś sobie...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Trenach jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]
Jan Kochanowski, Treny, Tren III. (Wzgardziłaś mną, dziedziczko moja ucieszona...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Treny, Tren II. (Jeślim kiedy nad dziećmi piórko miał zabawić...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Treny, Tren IV. (Zgwałciłaś, niepobożna śmierci, oczy moje...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Treny, Tren I. (Wszytki płacze, wszytki łzy Heraklitowe)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Treny, Tren IX. (Kupić by cię, mądrości, za drogie pieniądze...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Treny, Tren VIII. (Wielkieś mi uczyniła pustki w domu moim...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Treny, Tren VII. (Nieszczęsne ochędóstwo, żałosne ubiory...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Treny, Tren VI. (Ucieszna moja śpiewaczko, Safo słowieńska...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Treny, Tren V. (Jako oliwka mała pod wysokim sadem...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Treny, Tren XI. (Fraszka cnota! - powiedział Brutus porażony...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Treny, Tren XIII. (Moja wdzięczna Orszulo, bodaj ty mnie była...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Treny, Tren XII. (Żaden ojciec podobno barziej nie miłował...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Treny, Tren XIV. (Gdzie te wrota nieszczęsne, któremi przed laty...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Treny, Tren XIX albo Sen. (Żałość moja długo w noc oczu mi nie dała...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Treny, Tren X. (Orszulo moja wdzięczna, gdzieś mi się podziała?...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Treny, Tren XV. (Erato złotowłosa i ty, wdzięczna lutni...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Treny, Tren XVIII. (My, nieposłuszne, Panie, dzieci Twoje...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w utworze jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]
Jan Kochanowski, Fragmenta albo pozostałe pisma, Pieśń III (Oko śmiertelne Boga nie widziało...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Fragmenta albo pozostałe pisma, Pieśń II (Nie ma świat nic trwałego, a to barzo k rzeczy...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Fragmenta albo pozostałe pisma, Pieśń I (Pewienem tego, a nic sie nie mylę...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Fragmenta albo pozostałe pisma, Pieśń IV (Kiedy by kogo Bóg był swymi słowy...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Fragmenta albo pozostałe pisma, Pieśń IX (Kto mi wiary dać nie chce, daj ją oku swemu...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Fragmenta albo pozostałe pisma, Pieśń VI (Co by ty, urodziwa Hanno, na to dała...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Fragmenta albo pozostałe pisma, Pieśń VII (Bodaj ci złe dni!)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Fragmenta albo pozostałe pisma, Pieśń VIII (Kiedy sie rane zapalają zorza...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jan Kochanowski, Fragmenta albo pozostałe pisma, Pieśń V (Panie, jako barzo błądzą...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
W przypuszczeniu, że odwieczna, zastarzała nienawiść proletariatu do wyzyskiwaczy i prześladowców… — Mielgunow, op. cit., s. 19–20. [przypis autorski]
w przytomności (daw.) — tu: w obecności. [przypis edytorski]
w przytomności (daw.) — w obecności. [przypis edytorski]
Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
w przytomności (daw.) — w obecności. [przypis edytorski]
w przytomności — tu: w obecności. [przypis edytorski]
w psów — dziś popr. forma: w psy. [przypis edytorski]
W. P. Szymański, Sentymentalne powielanie lasu, „Współczesność” 1966, nr 14. [przypis autorski]
w ptaki wskoczyć (daw.) — dać się omamić. [przypis edytorski]
w publice — publicznie, podczas uroczystości. [przypis redakcyjny]
w Puernavace — zapewne chodzi o Cuernavaca, miasto w środkowym Meksyku. [przypis edytorski]
w pułgodziny (starop. forma ort.) — w pół godziny. [przypis edytorski]
w punkcie 1 (…) w punkcie 3 — W tym miejscu tekstowi towarzyszy szkic autora, przedstawiający plan mieszkania ze wszystkimi pomieszczeniami, znajdującymi się w nich osobami i z zaznaczonym umiejscowieniem trumny. Punkt 1 i 3 zaznaczone są naprzeciwko siebie. [przypis edytorski]
w punkcie — natychmiast. [przypis redakcyjny]
w punkcie — natychmiast, w okamgnieniu. [przypis redakcyjny]
w pustoszeniu okolic Masady * Ale do większych przedsięwzięć — gwiazdka oznacza, że rękopis jest w tym miejscu uszkodzony. [przypis tłumacza]
w pustyni (daw.) — na pustkowiu; na odludziu. [przypis edytorski]
w pysk ją trzaśnie, jak Hipponaks Bupalosa — Hipponaks, poeta jambiczny, żył w pierwszej połowie VI wieku przed Chrystusem. W jednej ze twych pieśni zagroził rzeźbiarzowi Bupalosowi, że go obije po twarzy i tego dokonał. Pieśń stała się bardzo popularna i przetrwała, jak widać, do czasów Arystofanesa. Podobno sprawa miała się tak: Bupalos robił rzeźby, karykaturki Hipponaksa (rzeźba karykaturalna jest początkiem wielkiej greckiej sztuki portretowej), który się mścił znowu wierszem; stąd bójka. [przypis tłumacza]
w pytlu hrosza neni — w sakiewce nie ma grosza. Czechizm użyty dla efektu komicznego. [przypis redakcyjny]
W r. 1459 niejaki Robinet z Langres w Artois, skazany na spalenie pod zarzutem czarodziejstwa, wymienił na torturach… — por. J. Görres, Die christliche Mystik, hgb. von J. Bernhart, 1927, s. 521–31. [przypis autorski]
w r. 1469 Kazimiérz witał po Polsku ojca wracającego ze Lwowa — [zob.] [Michał] Wiszniewski, Hist[oria] literat[ury polskiej] t. IV, s. 43. [przypis autorski]
W r. 1610 król Henryk IV zmarł, zasztyletowany przez Franciszka Ravaillaca… — J. J. Tharaud, La tragédie de Ravaillac. [przypis autorski]
w r. 1613 widzimy go po raz trzeci we Włoszech, jak świadczy księga nacji polskiej — [por.] St. Windakiewicz, Księgi nacji poi. w Padwie, s. 38. [przypis redakcyjny]
w r. 1618 (…) na łożu, do którego go przykuła uporczywa słabość (…) z tej choroby już się (…) podnieść nie miał — „In lecto aegritudinis decumbens gen. Petrus de Sycyna Kochanowski S. R. M. secr.” wyraża się akt urzędowy, a niżej: „licet corpore aliquantum debilis” (Scab. crac. 1165, p. 1127). [przypis redakcyjny]
W r. 1718 mury kościoła (…) — Obacz: [Adam Benedykt] Jocher, Obraz bibliogr[aficzno-historyczny literatury i nauk w Polsce, od wprowadzenia do niej druku po rok 1830 włącznie], nr 9051, [uzup. red. WL]. [przypis autorski]
W r. 1769 zabłysła mu myśl ugruntowania metafizyki na nowych podwalinach (…) — własne wyznanie Kanta zapisane na egzemplarzu Metafizyki Baumgartena; zob. Reflexionen zu der Kritik der reiner Vernunft wyd. przez B. Erdmanna: „Das Jahr 69 gab mir grosses Licht”. [przypis tłumacza]
w r. 1775, niejaka pani z Rajczyńskich Stokowska na Doruchowie w Wieluńskiem torturowała i kazała spalić na stosie… — St. Wasylewski, Sprawy ponure. [przypis autorski]
W r. 1818 wniesiono w Stanach Zjednoczonych prawo skazujące na trzydzieści cztery batogi tego, kto by nauczył czytać Murzyna z Wirginii — żałuję, że nie mogę odnaleźć we włoskim rękopisie cytatu z urzędowym źródłem tego faktu; pragnąłbym, aby można było zadać mu kłam. [przypis autorski]
W r. 1819 wydał Goethe zbiór poezyj wschodnich, tj. tworzonych na wzór poetów perskich, p.t.: West–östlicher Divan i zaopatrzył go w obszerne uwagi. Na czele tych »Noten und Abhandlungen zu besseren Verstandniss des West–östlichen Divans« położył sędziwy poeta czterowiersz: Wer das Dichten will verstehen, / Muss ins Land der Dichtung gehen; / Wer den Dichter will verstehen, / Muss in Dichters Lande gehen. Co znaczy: Kto chce zrozumieć poemat, musi jechać do kraju poematu; kto chce zrozumieć poetę, musi jechać do kraju poety. [przypis redakcyjny]
W r. 1827 p. von Ulman (…) świdrował ziemię na 10½ sążni (…) — ob[acz:] „Dziennik Wileński. Umiejętności i sztuki”, r. 1827, s. 252. [przypis autorski]
w r. 1882 mógł w r. 1882 mógł wyrazić się o nim [o „Traktacie”] lekceważąco i całkiem mylnie — A. Raciborski, Etyka Spinozy, 1882, 20. [przypis tłumacza]
w r. 1917, w przedmowie do „Krzyku” — jak sam Przybyszewski odnosił się do tej słynnej przedmowy do Krzyku, patrz Uzupełnienie. [przypis autorski]
wrąb — brzeg naczynia. [przypis edytorski]
wrący — dziś popr.: wrzący. [przypis edytorski]
wracało niemile znajomym — dziś: wracało (jako) niemile znajome. [przypis edytorski]
(wracał z koniem, skoro chciałem go sprzedać — K. S.) [przypis edytorski]
wracam na Liban, do mojego domu — cytat z Ojca zadżumionych Juliusza Słowackiego. [przypis redakcyjny]
Wraca się Francuz — Francuzi wtargnęli powtórnie do Włoch, lecz ks. Maksymilian zadał im z pomocą Szwajcarów klęskę pod Nowarą. [przypis redakcyjny]
wraca się jem gniew (starop.) — powraca im gniew. [przypis edytorski]
w Raciborskie — z Raciborska pisali się Morsztynowie. [przypis redakcyjny]
w rajbi — w swaty. [przypis autorski]
W ramach tego samego związku pokoleniowego mogą się tworzyć liczne, biegunowo przeciwne, jedności pokoleniowe. (…) walcząc określają się wzajemnie — K. Mannheim, Das Problem der Generationen, „Kölner Vierteljahrshefte für Soziologie” 1928, s. 311. [przypis autorski]
W Ramazesa starym grobie — Rhamazes, względnie Rhamezes, król egipski z czasów Homera, który u szczytu sławy popełnił samobójstwo. [Imię Ramzes nosiło jedenastu królów Egiptu, w tym Ramzes II, jeden z najwybitniejszych i najdłużej żyjących władców starożytnego Egiptu. Ramzes II przez niektórych uczonych pierwszej poł. XIX był utożsamiany z opisywanym przez staroż. greckich historyków, Herodota i Diodora Sycylijskiego, legendarnym królem Sezostrisem, który u szczytu potęgi utracił wzrok i z tego powodu popełnił samobójstwo]. Słowacki miał zamiar napisać o nim osobny utwór, ale później nie wrócił do tego pomysłu zrodzonego w czasie podróży na Wschód. Pozostał tylko „plan Rhamezesa”. [przypis redakcyjny]
W Ramie głosy pod niebiosy/ Wzbijają się Racheli,/ Gdy swe syny bez przyczyny/ W krwawej widzi kąpieli — mowa jest o tzw. rzezi niewiniątek, nakazanej przez króla Judy Heroda, zob. Mt2, 16-18: Wtedy Herod widząc, że go Mędrcy zawiedli, wpadł w straszny gniew. Posłał [oprawców] do Betlejem i całej okolicy i kazał pozabijać wszystkich chłopców w wieku do lat dwóch, stosownie do czasu, o którym się dowiedział od Mędrców. Wtedy spełniły się słowa proroka Jeremiasza: Krzyk usłyszano w Rama,/ płacz i jęk wielki./ Rachel opłakuje swe dzieci/ i nie chce utulić się w żalu,/ bo ich już nie ma. [przypis edytorski]
Wrangel, Piotr (1878–1928) — rosyjski baron, generał armii Imperium Rosyjskiego, uczestnik wojny z Japonią i pierwszej wojny światowej, jeden z najznakomitszych dowódców „białych” podczas wojny domowej w Rosji. [przypis edytorski]
Wrangel — Szwed, dowódca gwardii przybocznej. Kochowski zwie go legionis legatus, pułkownikiem (Wespazjan Kochowski, Annalium Poloniae ab obitu Vladislai IV Climacteres [Roczników polskich od śmierci Władysława IV Klimaktery], III, 187). [przypis redakcyjny]
