Wolne Lektury potrzebują pomocy...


Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 418 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 1000 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Tak, dorzucę się do Wolnych Lektur!
Tym razem nie pomogę, przechodzę prosto do biblioteki
Dołącz

Dzisiaj aż 15 770 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach — dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia [kliknij, by dowiedzieć się więcej]

 x
Pieśń IV (Kiedy by kogo Bóg był swymi słowy...) → ← Pieśń II (Nie ma świat nic trwałego, a to barzo k rzeczy...)

Spis treści

      Jan KochanowskiPieśń III[1][2]

      1
      Oko śmiertelne Boga nie widziało,
      Prózno by sie tym kiedy chłubić miało.
      Lecz On w swych sprawach[3] jest tak znakomity,
      Że naprostszemu nie może być skryty.
      5
      Kto miał rozumu, kto tak wiele mocy,
      Że świat postawił krom żadnej pomocy?
      Kto władnie niebem? Kto gwiazdami rządzi,
      Że sie z nich żadna nigdy nie obłądzi?
      Za czyją sprawą we dnie słońce chodzi,
      10
      A miesiąc świeci, kiedy noc nadchodzi?
      Każdy znać musi krom wszelakiej zwady[4],
      Że sie to dzieje wszytko z Pańskiej rady[5].
      Jego porządkiem Lato Wiosnę goni,
      A czujna Jesień przed Zimą sie chroni.
      15
      Ten opatruje[6], że morze nie wzbierze,
      Choć wszytki rzeki w swoje łono bierze.
      A to nas namniej niechaj nie obchodzi,
      Że nad niewinnym czasem zły przewodzi
      Albo że gorszy[7] świat po woli[8] mają,
      20
      A dobrzy rychlej niedostatek znają.
      Wszystko to Pan Bóg wywróci na nice,
      Jeno kto wejźrzy w Jego tajemnice,
      Jako na koniec zły przedsię wypada[9],
      A dobry w Jego Majestacie siada.
      25
      Toć grunt wszytkiego, bysmy Boga znali,
      A Jemu sprawę wszego przypisali.
      Kto sie za czasu tego nie napije[10],
      Człowiek na świecie niepobożny żyje.
      Tego swych dziatek, starszy, nauczajcie,
      30
      To wychowanie synom waszym dajcie;
      A niech nie będą nazbyt pieszczonemi,
      Niech przywykają spać na gołej ziemi.
      A skoro który doroście swej miary,
      Niechaj sie w polach ugania z Tatary,
      35
      Niech wzdycha żona mężnego tyranna,
      Patrząc nań z murów, i dorosła panna.
      Niestetyż, by ten najeznik tak młody
      Nie popadł jakiej znakomitej szkody[11],
      Jesli gdzie na lwa nieborak ugodzi,
      40
      Który po szyję we krwi ludzkiej brodzi.
      Przed śmiercią żaden schronić sie nie może
      I pierzchliwemu prędkość nie pomoże.
      Azaż nie lepiej sławy swej poprawić
      Niż, prózno siedząc, w cieniu wiek swój trawić?
      45
      Męstwem Achilles[12], męstwem Hektor[13] słynie,
      A ich pamiątka wiecznie nie zaginie;
      Męstwem Alcydes[14] do nieba sie dostał
      I Polluks[15] bogiem nieśmiertelnym został.

      Przypisy

      [1]

      Pieśń III dodana — pieśń od w. 31 do 44 jest parafrazą fragmentów ody Horacego (Carmina III 2) noszącej tytuł Ad amicos (Do przyjaciół). [przypis redakcyjny]

      [2]

      W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w utworze jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]

      [3]

      sprawy (daw.) — dzieła, czyny. [przypis redakcyjny]

      [4]

      krom (…) zwady (starop.) — bez sprzeciwu. [przypis redakcyjny]

      [5]

      rada — tu: postanowienie. [przypis redakcyjny]

      [6]

      opatrywać (daw.) — dbać o co. [przypis redakcyjny]

      [7]

      gorszy — gorsi. [przypis redakcyjny]

      [8]

      po woli (daw.) — zgodnie ze swą wolą. [przypis redakcyjny]

      [9]

      przedsię wypada — jednak spada (z uprzywilejowanego miejsca). [przypis redakcyjny]

      [10]

      tego nie napije — tym nie przejmie. [przypis redakcyjny]

      [11]

      jakiej znakomitej szkody — w jakąś znaczną szkodę. [przypis redakcyjny]

      [12]

      Achilles — mityczny bohater grecki, waleczny i porywczy, jedna z głównych postaci w Iliadzie Homera. [przypis redakcyjny]

      [13]

      Hektor — mityczny bohater trojański, zginął w pojedynku z Achillesem. [przypis redakcyjny]

      [14]

      Alcydes — wnuk Alceusza, czyli Herakles (Herkules), mitologiczny bohater grecki, znany z nadludzkiej siły, odwagi, dobroci, ale też grubiaństwa. [przypis redakcyjny]

      [15]

      Polluks — jeden z braci bliźniaków, zwanych Dioskurami, śmiertelników obdarzonych nieśmiertelnością (por. gwiazdy konstelacji Bliźniąt, zodiakalne Bliźnięta). [przypis redakcyjny]

      Zamknij
      Proszę czekać…
      x