Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Szacowany czas do końca: -
Jan Kochanowski, Treny, Tren III. (Wzgardziłaś mną, dziedziczko moja ucieszona...)
Tren IV. (Zgwałciłaś, niepobożna śmierci, oczy moje...) → ← Tren II. (Jeślim kiedy nad dziećmi piórko miał zabawić...)

Spis treści

      Jan KochanowskiTrenyTren III. (Wzgardziłaś mną, dziedziczko moja ucieszona…)[1]

      1
      Wzgardziłaś mną, dziedziczko moja ucieszona[2].
      Zdałać sie ojca twego barziej[3] uszczuplona[4]
      Ojczyzna[5], niżlibyś ty przestać na niej[6] miała[7];
      To prawda, żeby była nigdy nie zrownała[8]
      5
      Z ranym[9] rozumem twoim, z pięknemi przymioty[10],
      Z ktorych sie już znaczyły twoje przyszłe cnoty[11]
      O słowa, o zabawo[12], o wdzięczne[13] ukłony,
      Jakożem ja dziś po was wielce[14] zasmęcony[15].
      A ty, pociecho[16] moja, już mi sie nie wrócisz
      10
      Na wieki[17] ani mojej tesknice[18] okrócisz[19].
      Nie lza, nie lza, jedno[20] sie za tobą gotować[21],
      A stopeczkami twemi ciebie naszladować[22].
      Tam[23] cię ujźrzę[24], da Pan Bóg[25], a ty więc z drogiemi
      Rzuć sie ojcu do szyje[26] ręczynkami[27] swemi.

      Przypisy

      [1]

      W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Trenach jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]

      [2]

      ucieszony* (starop.) — przynoszący radość, przynoszący pociechę, uciechę. [przypis redakcyjny]

      [3]

      barziej (starop.) — bardziej. [przypis redakcyjny]

      [4]

      barziej uszczuplona — zbyt szczupła, szczuplejsza. [przypis redakcyjny]

      [5]

      ojczyzna* (starop.) — ojcowizna, czyli ziemia odziedziczona po ojcu. [przypis redakcyjny]

      [6]

      przestać na niej — poprzestać na niej, zadowolić się nią; osiąść na niej. [przypis redakcyjny]

      [7]

      Zdałać (…) miała — zdała ci się… szczuplejsza niż ta, na której byś ty przestać miała. [przypis redakcyjny]

      [8]

      żeby była nigdy nie zrownała — zrównać z czymś: dorównać czemuś. [przypis redakcyjny]

      [9]

      rany* (starop.) — wczesny. [przypis redakcyjny]

      [10]

      przymioty — cechy, właściwości, oznaki. [przypis redakcyjny]

      [11]

      Z których sie już znaczyły (…) cnoty — z których dały się przewidzieć (wywnioskować) cnoty, z których poznawaliśmy cnoty. [przypis redakcyjny]

      [12]

      zabawa* (daw.) — zajęcie, zabawa. [przypis redakcyjny]

      [13]

      wdzięczny* (starop.) — miły, przyjemny. [przypis redakcyjny]

      [14]

      wielce (starop.) — bardzo. [przypis redakcyjny]

      [15]

      zasmęcony — zasmucony (por. smętek: smutek). [przypis redakcyjny]

      [16]

      pociecho — do dziś określa się dziecko jako pociechę. [przypis redakcyjny]

      [17]

      na wieki — na zawsze; nie wrócisz na wieki: nie wrócisz nigdy. [przypis redakcyjny]

      [18]

      tesknica (starop.; tu forma D. lp: tesknice) — ból, boleść, przykrość, męczarnia. [przypis redakcyjny]

      [19]

      okrócić (starop.) — ukrócić, obłaskawić, poskromić, skrócić, zmniejszyć. [przypis redakcyjny]

      [20]

      Nie lza, nie lza, jedno… (starop.) — nie można (uczynić) nic innego tylko… [przypis redakcyjny]

      [21]

      gotować sie* — przygotowywać sie (do drogi); sie za tobą gotować*: przygotowywać się, żeby pójść za tobą. [przypis redakcyjny]

      [22]

      stopeczkami twemi ciebie naszladować — iść za tobą śladami twoich stóp. [przypis redakcyjny]

      [23]

      tam — czyli w niebie. [przypis redakcyjny]

      [24]

      ujźrzę (forma starop.) — ujrzę. [przypis redakcyjny]

      [25]

      da Pan Bóg (daw.) — oby dał Pan Bóg, jeśli Pan Bóg pozwoli. [przypis redakcyjny]

      [26]

      do szyje (forma starop.) — do szyi, na szyję. [przypis redakcyjny]

      [27]

      ręczynki (zdr.; forma starop.) — rączki. [przypis redakcyjny]

      x