Pieśń XI (Stateczny umysł pamiętaj zachować...) → ← Pieśń IX (Nie porzucaj nadzieje...)

Spis treści

Jan KochanowskiPieśni, Księgi wtórePieśń X [1][2]

Może kto ręką sławy dostać w boju,

Może wymową i rządem [3] w pokoju;

Lecz jesli żona męża nie ozdobi,

Mąż prózno robi.

Kto z gospodarstwa, a kto zaś z wysługi

Zbierze pieniądze i z kupiectwa drugi,

Jesli sie żona nie przyłoży k temu,

Zginąć wszytkiemu.

Żona uczciwa ozdoba mężowi

I napewniejsza podpora domowi:

Na niej rząd wszystek; swego męża ona

Głowy korona.

Ona mężowym kłopotom zabiega [4]

I jego wczasu na wszystkim [5] przestrzega;

Ona wywabić troskę umie z głowy

Słodkiemi słowy.

Ona dziateczki ojcowi podobne

Rodzi, skąd rostą [6] pociechy osobne;

Ani już spadków upatrują krewni,

Dziedzica pewni.

Trzykroć szczęśliwy, któremu Ty zdarzysz

Ten związek, Panie; ale zły towarzysz [7]

Odejmie wszytko, że troski w pół wieka

Zgryzą człowieka.

Przypisy

[1]

Ks. 2, Pieśń X — pierwodruk pieśni pt. O uczciwej małżonce w zbiorze Pieśni trzy (1580). Nawiązania do biblijnej Księgi Przysłów i Księgi Eklezjastyka (Syracha). [przypis redakcyjny]

[2]

W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Pieśniach jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]

[3]

rząd (daw.) — zarządzanie; podobne znaczenie niżej, w. 11. [przypis redakcyjny]

[4]

zabiegać — tu: zapobiegać. [przypis redakcyjny]

[5]

wczasu na wszystkim — wygody we wszystkim, pod każdym względem. [przypis redakcyjny]

[6]

rostą (starop. forma 3 os. lm) — rosną; przen.: pochodzą. [przypis redakcyjny]

[7]

towarzysz — tu: żona; zob. też: Ks. 2, Pieśń VI, w. 11. [przypis redakcyjny]