Spis treści

      Jan KochanowskiPieśni, Księgi pierwszePieśń XIII[1]

      1

      O piękna nocy nad zwyczaj tych czasów[2],

      Patrz na nas jasno wpośrzód tych tu lasów,

      Gdzie jako pszczoły wkoło swego pana

      Straż dzierżem niecąc ognie aż do rana.

      5

      Bodaj szczęśliwie tę drogę odprawił

      I wszystko wedle myśli swojej sprawił

      Pan świętobliwy[3], któremu nie miała

      Polska w dobroci równia[4], jako[5] wstała.

      I już nam ma być ten pohaniec[6] srogi,

      10

      Który niedawno padał nam pod nogi

      Kiedy Starodub[7], z gruntu wysadzony,

      Pod miecz okrutny lud wydał zwierzony[8]?

      Albo gdy pycha nie mogła pokorze

      Wytrzymać stusu[9], a w głębokie morze

      15

      Krwawy Niepr[10] płynął miecąc na ostrowy[11]

      Moskiewskie łupy i pobite głowy?

      Prze Bóg, tychżesmy ojców dzieci? czyli

      W tak krótkim wiekusmy sie wyrodzili?

      Święty pokoju, tę masz wadę w sobie,

      20

      Że ludzie radzi zgnuśnieją przy tobie!

      Więcej ci śrebra i złota dziś mamy,

      Więcej półmisków na stoły dawamy;

      Co po tym? Kiedy siedziem jak na ledzie[12],

      A granic na nas lada kto ujedzie[13].

      Przypisy

      [1]

      W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Pieśniach jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]

      [2]

      nad zwyczaj tych czasów — inaczej niż zwykle (bywa) w tych czasach. [przypis redakcyjny]

      [3]

      Pan świętobliwy — król Zygmunt August. [przypis redakcyjny]

      [4]

      równia (starop.) — równego. [przypis redakcyjny]

      [5]

      jako — od czas gdy. [przypis redakcyjny]

      [6]

      pohaniec — poganin (zob. Ks. 1, Pieśń VII, w. 9). [przypis redakcyjny]

      [7]

      Starodub — warownia zdobyta w roku 1535 przez Jana Tarnowskiego podczas walk z Moskwą. [przypis redakcyjny]

      [8]

      lud (…) zwierzony — powierzoną sobie załogę. [przypis redakcyjny]

      [9]

      stus — cios, uderzenie. W strofie tej jest mowa prawdopodobnie o bitwie pod Orszą z roku 1514. [przypis redakcyjny]

      [10]

      Niepr — Dniepr. [przypis redakcyjny]

      [11]

      miecąc na ostrowy — miotając na wyspy. [przypis redakcyjny]

      [12]

      na ledzie (starop. N. lp) — na lodzie. [przypis redakcyjny]

      [13]

      granic (…) ujedzie (starop.) — wtargnie w nasze granice. [przypis redakcyjny]

      Close
      Please wait...