Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 474 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Szacowany czas do końca: -
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń XIII (O piękna nocy nad zwyczaj tych czasów...)
Pieśń XIV (Patrzaj, jako śnieg po górach sie bieli...) → ← Pieśń XII (Muszę wyznać, bo sie już nie masz na co chować...)

Spis treści

      Jan KochanowskiPieśni, Księgi pierwszePieśń XIII[1]

      1
      O piękna nocy nad zwyczaj tych czasów[2],
      Patrz na nas jasno wpośrzód tych tu lasów,
      Gdzie jako pszczoły wkoło swego pana
      Straż dzierżem niecąc ognie aż do rana.
      5
      Bodaj szczęśliwie tę drogę odprawił
      I wszystko wedle myśli swojej sprawił
      Pan świętobliwy[3], któremu nie miała
      Polska w dobroci równia[4], jako[5] wstała.
      I już nam ma być ten pohaniec[6] srogi,
      10
      Który niedawno padał nam pod nogi
      Kiedy Starodub[7], z gruntu wysadzony,
      Pod miecz okrutny lud wydał zwierzony[8]?
      Albo gdy pycha nie mogła pokorze
      Wytrzymać stusu[9], a w głębokie morze
      15
      Krwawy Niepr[10] płynął miecąc na ostrowy[11]
      Moskiewskie łupy i pobite głowy?
      Prze Bóg, tychżesmy ojców dzieci? czyli
      W tak krótkim wiekusmy sie wyrodzili?
      Święty pokoju, tę masz wadę w sobie,
      20
      Że ludzie radzi zgnuśnieją przy tobie!
      Więcej ci śrebra i złota dziś mamy,
      Więcej półmisków na stoły dawamy;
      Co po tym? Kiedy siedziem jak na ledzie[12],
      A granic na nas lada kto ujedzie[13].

      Przypisy

      [1]

      W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Pieśniach jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]

      [2]

      nad zwyczaj tych czasów — inaczej niż zwykle (bywa) w tych czasach. [przypis redakcyjny]

      [3]

      Pan świętobliwy — król Zygmunt August. [przypis redakcyjny]

      [4]

      równia (starop.) — równego. [przypis redakcyjny]

      [5]

      jako — od czas gdy. [przypis redakcyjny]

      [6]

      pohaniec — poganin (zob. Ks. 1, Pieśń VII, w. 9). [przypis redakcyjny]

      [7]

      Starodub — warownia zdobyta w roku 1535 przez Jana Tarnowskiego podczas walk z Moskwą. [przypis redakcyjny]

      [8]

      lud (…) zwierzony — powierzoną sobie załogę. [przypis redakcyjny]

      [9]

      stus — cios, uderzenie. W strofie tej jest mowa prawdopodobnie o bitwie pod Orszą z roku 1514. [przypis redakcyjny]

      [10]

      Niepr — Dniepr. [przypis redakcyjny]

      [11]

      miecąc na ostrowy — miotając na wyspy. [przypis redakcyjny]

      [12]

      na ledzie (starop. N. lp) — na lodzie. [przypis redakcyjny]

      [13]

      granic (…) ujedzie (starop.) — wtargnie w nasze granice. [przypis redakcyjny]

      x