Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Szacowany czas do końca: -
Jan Kochanowski, Treny, [Treny - Motto i dedykacja]
Tren I. (Wszytki płacze, wszytki łzy Heraklitowe) → ← [Treny - nota edytorska]

Spis treści

      Jan KochanowskiTreny[Motto i dedykacja][1]

      Tales sunt hominum mentes, quali pater ipse
      Juppiter auctiferas lustravit lumine terras[2].
      ORSZULI KOCHANOWSKIEJ,
      WDZIĘCZNEJ[3], UCIESZONEJ[4], NIEPOSPOLITEJ[5] DZIECINIE, KTÓRA CNÓT WSZYTKICH[6] I DZIELNOŚCI[7] PANIEŃSKICH POCZĄTKI WIELKIE POKAZAWSZY, NAGLE, NIEODPOWIEDNIE[8], W NIEDOSZŁYM[9] WIEKU SWOIM, Z WIELKIM A NIEZNOŚNYM[10] RODZICÓW SWYCH ŻALEM ZGASŁA[11], JAN KOCHANOWSKI, NIEFORTUNNY[12] OCIEC[13], SWOJEJ NAMILSZEJ[14] DZIEWCE[15] ZŁZAMI[16] NAPISAŁ.
      NIE MASZ CIĘ[17], ORSZULO MOJA.

      Przypisy

      [1]

      W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Trenach jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]

      [2]

      Tales sunt (…) lumine terras (łac.) — „Umysły ludzkie są odbiciem światła, którym ojciec Jupiter oświeca urodzajne ziemie.” Fragment Odysei Homera w przekładzie łacińskim Cycerona, który przetrwał tylko jako cytat w De Civitate Dei św. Augustyna. [przypis redakcyjny]

      [3]

      wdzięczny* (starop.) — miły, przyjemny. [przypis redakcyjny]

      [4]

      ucieszony* (starop.) — przynoszący radość, przynoszący pociechę, uciechę. [przypis redakcyjny]

      [5]

      niepospolity — niezwykły, obdarzony niezwykłymi zaletami. [przypis redakcyjny]

      [6]

      wszytki (starop.) — wszystkie. [przypis redakcyjny]

      [7]

      dzielność* (starop.) — cnota, zaleta; pol. cnota i dzielność to odpowiedniki łac. virtus. [przypis redakcyjny]

      [8]

      nieodpowiednie (starop. przysłów.) — bez zapowiedzi, bez uprzedzenia, nieodpowiednio, wbrew porządkowi rzeczy. [przypis redakcyjny]

      [9]

      niedoszły — niedojrzały (mówi się potocznie: owoc dochodzi, czyli dojrzewa; por. wyrażenie: owoce dojrzały, doszły). [przypis redakcyjny]

      [10]

      nieznośny* — nie do zniesienia. [przypis redakcyjny]

      [11]

      zgasnąć (przen.) — umrzeć. [przypis redakcyjny]

      [12]

      niefortunny — nieszczęśliwy, nieszczęsny, dotknięty złym losem (por. fortuna: powodzenie, szczęście, los; jest to pojęcie ważne w utworach Kochanowskiego). [przypis redakcyjny]

      [13]

      ociec (starop.) — ojciec. [przypis redakcyjny]

      [14]

      namilszy (starop.) — najmilszy. [przypis redakcyjny]

      [15]

      dziewka* (zdr. od starop. dziewa) — dziewczyna. [przypis redakcyjny]

      [16]

      złza (starop.) — łza. [przypis redakcyjny]

      [17]

      nie masz cię — nie ma cię, nie istniejesz. [przypis redakcyjny]

      x