Wolne Lektury potrzebują Twojej pomocy...

Dzisiaj aż 15 770 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Tak, dorzucę się do Wolnych Lektur!
Tym razem nie pomogę, przechodzę prosto do biblioteki
Dołącz

Dzisiaj aż 15 770 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach — dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia [kliknij, by dowiedzieć się więcej]

x
Pieśń XX (Jaką, rozumiesz, zazdrość zjednałeś sobie...) → ← Pieśń XVIII (Ucieszna lutni, w której słodkie strony)

Spis treści

      Jan KochanowskiPieśni, Księgi wtórePieśń XIX[1]

      1
      Jest kto, co by wzgardziwszy te doczesne rzeczy
      Chciał ze mną dobrą tylko sławę mieć na pieczy,
      A starać sie, ponieważ musi zniszczeć ciało,
      Aby imię przynamniej po nas tu zostało?
      5
      I szkoda zwać człowiekiem, kto bydlęce[2] żyje,
      Tkając[3], lejąc w się wszytko, póki zstawa[4] szyje;
      Nie chciał nas Bóg położyć równo z bestyjami:
      Dał nam rozum, dał mowę, a nikomu z nami.
      Przeto chciejmy wziąć przed się[5] myśli godne siebie,
      10
      Myśli ważne na ziemi, myśli ważne w niebie;
      Służmy poczciwej[6] sławie, a jako kto może,
      Niech ku pożytku dobra spólnego pomoże.
      Komu dowcipu[7] równo z wymową[8] dostaje,
      Niech szczepi miedzy ludźmi dobre obyczaje;
      15
      Niechaj czyni porządek, rozterkom zabiega[9],
      Praw ojczystych i pięknej swobody przestrzega.
      A ty, coć Bóg dał siłę i serce[10] po temu,
      Uderz sie[11] z poganinem, jako słusze[12] cnemu;
      Prostak[13] to, który wojsko z wielkości szacuje:
      20
      Zwycięstwo liczby nie chce, męstwa potrzebuje.
      Śmiałemu wszędy równo, a o wolność miłą
      Godzi sie oprzeć[14] by więc i ostatnią siłą;
      Nie przegra, kto frymarczy na sławę żywotem[15],
      Azaby go lepiej dał[16] w cieniu darmo potem?

      Przypisy

      [1]

      W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Pieśniach jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]

      [2]

      bydlęce (starop.) — jak bydło (bydlęco, po bydlecemu). [przypis redakcyjny]

      [3]

      tkać (daw.) — wpychać. [przypis redakcyjny]

      [4]

      zstawa (starop.) — starcza. [przypis redakcyjny]

      [5]

      wziąć przed się (starop.) — rozważyć. [przypis redakcyjny]

      [6]

      poczciwy (starop.) — szlachetny (godny czci), dobry. [przypis redakcyjny]

      [7]

      dowcip (daw.) — rozum, inteligencja, talent. [przypis redakcyjny]

      [8]

      wymowa — tu: krasomówstwo, umiejętność przemawiania. [przypis redakcyjny]

      [9]

      rozterkom zabiega — zapobiega sporom, waśniom. [przypis redakcyjny]

      [10]

      serce — tu: odwaga. [przypis redakcyjny]

      [11]

      uderz sie — zderz się, stań do walki. [przypis redakcyjny]

      [12]

      słusze (starop.) — jest rzeczą słuszną, przystoi; zob. też: Ks. 2, Pieśń XV, w. 9. [przypis redakcyjny]

      [13]

      prostak — głupiec. [przypis redakcyjny]

      [14]

      o wolność (…) sie oprzeć — walczyć w obronie wolności. [przypis redakcyjny]

      [15]

      frymarczy na sławę żywotem — wymienia żywot na sławę (frymarczyć nie ma tu dzisiejszego pejoratywnego znaczenia). [przypis redakcyjny]

      [16]

      dać [żywot] — umrzeć. [przypis redakcyjny]

      Zamknij
      Proszę czekać…
      x