Pieśń XXV (Użałuj sie, kto dobry, a potłucz zawiasy...) → ← Pieśń XXIII (Nieźle czasem zamilczeć, co człowieka boli...)

Spis treści

Jan KochanowskiPieśni, Księgi pierwszePieśń XXIV [1]

Zegar, słyszę, wybija,

Ustąp, melankolija!

Dosyć na dniu ma statek,

Dobrej myśli ostatek [2].

U Boga każdy błazen,

Choć tu przymówki prazen [3],

A im sie barziej sili,

Tym jeszcze więcej myli.

A kto by chciał na świecie

Uważyć, co sie plecie,

Dziwnie to prawdy blisko,

Że człek - Boże igrzysko.

Dygnitarstwa, urzędy,

Wszystko to jawne błędy [4];

Bo nas równo śmierć sadza

Ani pomoże władza.

A nad chłopa [5] chciwego

Nie masz nic nędzniejszego;

Bo na drugiego zbiera,

A sam głodem umiera.

Więc by tacy synowie

Byli jako ojcowie,

Dawno by z tej przyczyny

Świat sie jął żebraniny.

Lecz temu Bóg poradził,

Bo co jeden zgromadził,

To drugi wnet rozciska [6];

Niech świata głód nie ściska.

Po śmierci trudno rządzić;

Tyś mógł, ojcze, nie błądzić,

Syn tylko worki zliczy,

W rozumie nie dziedziczy.

Przeto te troski płone [7]

Szatanowi zlecone [8];

Niech, uprzątnąwszy głowę [9],

Mkną w skrzynię Fokarowę [10].

A nam wina przynoście,

Z wina dobra myśl roście;

A frasunek podlany

Taje by śnieg zagrzany.

Przypisy

[1]

W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Pieśniach jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]

[2]

Dosyć na dniu ma statek (…) ostatek — sens fragmentu: wystarczy już powagi w tym dniu, ostatek czasu poświęćmy zabawie. [przypis redakcyjny]

[3]

tu przymówki prazen (starop.) — tu (czyli na ziemi) wolny od napiętnowania. [przypis redakcyjny]

[4]

błędy (starop.) — głupstwa, sprawy niewarte zachodu. [przypis redakcyjny]

[5]

chłop — tu: mężczyzna, człowiek. [przypis redakcyjny]

[6]

rozciskać — rozrzucić (por. ciskać: rzucać). [przypis redakcyjny]

[7]

płony (starop.) — płonny, zbyteczny, daremny. [przypis redakcyjny]

[8]

szatanowi zlecone (przen.) — przeklęte. [przypis redakcyjny]

[9]

uprzątnąwszy głowę — wyprowadziwszy się z głowy. [przypis redakcyjny]

[10]

skrzynię Fokarowę — skrzynię Fokarów; chodzi o bankierską rodzinę Fuggerów. [przypis redakcyjny]

Przyjaciele Wolnych Lektur otrzymują dostęp do specjalnych publikacji wcześniej niż inni. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur. Kliknij, by przejść do strony płatności!

Spis treści

Jan KochanowskiPieśni, Księgi pierwszePieśń XXIV[1]

Przypisy

Jan KochanowskiPieśni, Księgi pierwszePieśń XXIV [1]