Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 472 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 159187 przypisów.
sporzej (daw.) — więcej, obficiej; tu: lepiej. [przypis edytorski]
sporzej (gw.) — szybciej. [przypis edytorski]
sporzej — lepiej. [przypis redakcyjny]
sporzyć — dziś: spierać, toczyć spory. [przypis edytorski]
sporzyć się (daw.) — mnożyć się; por. sporo. [przypis edytorski]
sporzyć się — prowadzić spór, kłócić się. [przypis edytorski]
sporzyć się — tu: toczyć spór. [przypis edytorski]
sporzyć — tu: przysparzać; dostarczać. [przypis edytorski]
spośród czterech istniejących — tu: spośród czterech obecnych. [przypis edytorski]
spośród nich samych (…) wyniszcza się coraz to więcej — w domyśle: ludzi. [przypis edytorski]
sposa (wł.) — panna młoda. [przypis redakcyjny]
Sposób najdokładniejszy (…) był podany przez J. W. Moszyńskiego — Moszyński proponował jako podstawę oceny dóbr brać ilość dymów [tj. rodzin we wsi; red. WL], pomnożoną przez przeciętną wartość sprzedażną jednego dymu, wyliczoną z kilkoletnich transakcji dobrami ziemskimi w danej okolicy; dochód miał być oznaczony w odsetkach od otrzymanej ceny. [przypis redakcyjny]
Sposób pisania Epikteta, Montaigne'a i Salomona z Tulcji — Ów zagadkowy „Salomon z Tulcji” jest to zdaje się sam Pascal. Salomon de Tultie jest anagramem Louis de Montalte, pod którym to pseudonimem ukazały się Les Provinciales. [przypis tłumacza]
sposób przeżywania czasów i ludzi — zob. niniejsza rozprawa, ustęp 79. [przypis redakcyjny]
sposób spędzenia czasu w porę ciszy — W oryg. Hausser le temps, co oznacza zarówno wyjaśniającą się pogodę, jak również, w przenośni, tęgie pijaństwo. Cały ten dialog, najeżony błahymi kalamburami i w oryginale już niezbyt zajmujący, w przekładzie staje się tym bardziej mało zrozumiałym. [przypis tłumacza]
sposób wywoływania nastroju za pomocą stylizowanego refrenu lirycznego (…) ironicznie zapowiedziany w „Pałubie” — „(…) mógłbym na rachunek Strumieńskiego zrobić małą elukubrację poetyczną, żegnającą muzeum, np. w formie litanii z odpowiednim »leitmotivem« czy też rozpędnikiem. Szkoda nawet, żem od samego początku nie wprowadził jakiegoś osobnego poetycznego »leitmotivu« dla muzeum i w ogóle dla Angeliki; mógłbym był w toku powieści modulowaniem tego motywu robić znakomite efekty: raz rozbrzmiewałby on melancholijnie, to znowu triumfująco, a np. teraz pogrzebowo. Uzupełnię to w szkolnym wydaniu Pałuby, ażeby profesorowie gimnazjalni mieli klasyczny przykład dla pokazywania tajemnic techniki poetyckiej” (Pałuba, s. 378). [przypis autorski]
sposób zły — składania zaprzysiężonych zeznań o intracie (deklaracyjny). [przypis redakcyjny]
sposobić (daw., gw.) — przygotowywać, szykować. [przypis edytorski]
sposobić — przygotowywać. [przypis redakcyjny]
sposobić się (daw.) — przygotowywać się, gotować się. [przypis edytorski]
sposobić się — przygotowywać się. [przypis edytorski]
sposobi — stwarza możność używania. [przypis redakcyjny]
sposobnie (daw.) — stosownie, dogodnie, w odpowiedni sposób. [przypis edytorski]
sposobniejszy (starop. forma) — sposobniejsi (lm). [przypis edytorski]
sposobność — okazję. [przypis edytorski]
sposobności rozbudzenia serca z tego letargu — Opowiem tutaj pokrótce tę okoliczność, ważną ze względu, iż spowodowała dalszy mój postęp moralny. [przypis autorski]
sposobny (daw.) — odpowiedni, nadający się; uzdolniony w danym kierunku. [przypis edytorski]
sposobny — stosowny, odpowiedni. [przypis edytorski]
sposoby — dziś popr. forma N.lm: sposobami. [przypis edytorski]
sposoby — dziś popr. forma N. lm: sposobami. [przypis edytorski]
sposoby — dziś popr. N. lm: sposobami. [przypis edytorski]
sposoczyć (neol.) — oblać posoką (tj. krwią), tu: oblać krwawym blaskiem. [przypis edytorski]
sposo (wł.) — mąż. [przypis edytorski]
sposponował — dziś popr.: spostponował. [przypis edytorski]
sposponowanie — dziś popr.: spostponowanie, obraza, poniżenie. [przypis edytorski]
sposponowawszy — [właśc.] spostponowawszy; poniżywszy, obraziwszy. [przypis redakcyjny]
spostponować (daw.) — obrazić, zlekceważyć. [przypis redakcyjny]
spostponować (daw.) — potraktować w sposób nacechowany pogardą. [przypis edytorski]
spostponować — potraktować z pogardą. [przypis edytorski]
spostponować (z łac.) — obrazić, poniżyć. [przypis edytorski]
spostponować (z łac.) — obrazić, zhańbić, upokorzyć. [przypis edytorski]
spostponować (z łac.) — obrazić, zlekceważyć. [przypis edytorski]
spostponować (z łac.) — obrazić, zlekceważyć. [przypis redakcyjny]
spostponować (z łac. postpono, postponere) — obrazić, poniżyć. [przypis edytorski]
spostponować (z łac.) — zlekceważyć. [przypis edytorski]
spostrzegam Maupertuisa (…). Powstaje od stołu przyjaciela, który jest największym z królów — W wyd. 1751 czytamy: „(…) księcia, stanowiącego, że się tak wyrażę, przedmiot czci czy podziwu Europy”. [przypis tłumacza]
Spostrzeganie jest to świadomość empiryczna… — ustęp od: „Spostrzeganie jest to (…)” do: „(…) wpływu na zmysł” jest dodatkiem drugiego wydania. [przypis tłumacza]
spostrzegłszy się z Mowglim w bambusowych zaroślach — zobaczywszy, że jest z Mowglim w bambusowych zaroślach. [przypis edytorski]
…spostrzegłszy to, przeszkodziłem temu — Arystoteles i towarzysze zaczęli obwarowywać wąski skalisty półwysep Eetoneję, zamykający port tak, że tylko wąski dostęp był od morza otwarty. Tam były ogromne spichrze państwowe, zbudowane przez Peryklesa. Od strony lądu i morza był ten półwysep obwarowany, oligarchowie przystąpili do zamknięcia go murem od strony portu (wschodniej), tak by powstała zamknięta w sobie mała twierdza, panująca nad portem, dzięki której mogliby, kogo zechcą, wpuścić do przystani, a aprowizację Aten mieliby w swym ręku (spichrze). Teramenes dorozumiał się, że radykalni oligarchowie za cenę utrzymania się przy władzy zrezygnują nawet z niepodległości i wpuszczą do portu Spartan. Flota spartańska ruszyła w kierunku Eubei — wyglądało to, jakby ją oligarchowie wezwali do Pireusu. Teramenes rozpoczął silniejszą opozycję. Pracujący nad zbudowaniem muru hoplici zbuntowali się i aresztowali nawet swego stratega, radykalnego oligarchę Aleksyklesa. Teramenes, zagrożony przez radykałów, dopatrujących się w tym jego roboty, uniknął niebezpieczeństwa w ten sposób, że oświadczył, iż idzie na pomoc koledze. Złajał hoplitów, ale na ich pytanie, czy w dobrym celu buduje się tę twierdzę i czy nie lepiej byłoby ją zburzyć, odrzekł, iż podziela ich zdanie, że zburzyć byłoby lepiej. Mur więc zburzono, Aleksyklesa wypuszczono. Chwilowo doszło między hoplitami a rządem do zgody. Ale przejazd floty lacedemońskiej przez Zatokę Sarońską wzdłuż Salaminy i zajęcie przez Lacedemończyków Eubei położyły kres rządom Czterystu (zob. str. 278, uw. 3). [przypis tłumacza]
Spostrzeżono, na przykład, że pewien sławny poeta łączy (w swym portrecie) wyraz łotra z ogniem Prometeja — Zdanie opuszczone w wyd. 1751 r. zapewne przez wzgląd na Voltaire'a, bawiącego wówczas jednocześnie z autorem na dworze poczdamskim. Voltaire nie darował jednak nigdy de la Mettriemu tej zaczepki osobistej, zwłaszcza zaś złośliwego nawiasu: „w swym portrecie”. Kiedy ktoś doniósł de la Mettriemu, że żart jego doprowadził Voltaire'a do wściekłości, odrzekł autor, że cofa częściowo poprzednie słowa, ile że słuszna jest tylko połowa żartu (dotycząca „wyrazu łotra”). [przypis tłumacza]
sposzyty — zszyty. [przypis edytorski]
sposzywać (starop.) — przerabiać; [poprzeszywać inaczej]. [przypis redakcyjny]
spotkać się — tu: w bezpośredniej walce. [przypis redakcyjny]
spotkał był — przykład użycia czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą niż opisana czasem przeszłym; znaczenie: spotkał wcześniej, uprzednio. [przypis edytorski]
spotkałem był — forma czasu zaprzeszłego dla czynności wielokrotnej, ponawianej; inaczej: spotkałem wcześniej (dawniej, uprzednio). [przypis edytorski]
Spotkało cię (…) nieszczęście — w piwnicach domu Grabowskich odkryto skład broni, wskutek czego ojciec Wandy, Jan, dostał się do Cytadeli, do dziesiątego pawilonu, gdzie trzymano go pół roku. [przypis redakcyjny]
spotkaliśmy państwo Matacz — dziś popr. z B.: spotkaliśmy państwa Matacz. [przypis edytorski]
spotkamy się (…) u Barbina — cytat z komedii Moliera Uczone białogłowy (akt III, scena V); Claude Barbin (ok. 1628–1698): paryski księgarz, wydawca m.in. Moliera i La Fontaine'a. [przypis edytorski]
Spotkanie naznaczone (…) przy wyjściu z Opery — patrz List LXXIV. [przypis tłumacza]
spotknąć się — dziś: potknąć się. [przypis edytorski]
spotniały — pokryty potem. [przypis edytorski]
spotrafić (gw.) — zdołać, dać radę. [przypis edytorski]
spotrzebować (daw.) — zużyć. [przypis edytorski]
spotrzebować — zapewnić. [przypis edytorski]
spotrzebowywać (daw.) — zużywać. [przypis edytorski]
spotwarzanymi — Port-Royal. [przypis tłumacza]
spotykały (…) Republikany — dziś popr.: spotkali republikanie. [przypis edytorski]
spotyka się książki, gdzie jest mowa o duszy i o sercu — wycieczka przeciw głośnemu współczesnemu pedagogowi Charlesowi Rollin (1661–1741), który w swoim Traktacie o nauczaniu (Traité des études) posługuje się często wyrażeniem: „serce i dusza”. [przypis tłumacza]
spotykasz ładną kobietę galopującą w parku — Montagnola, 13 kwietnia 1819. [przypis autorski]
spoważniony — uhonorowany. [przypis redakcyjny]
Spowiadający zbójcę w jego jamie — Za czasów Dantego, zbójców wrzucano głową do świeżo wykopanego dołu i w tej postawie żywcem zasypywano ich ziemią. [przypis redakcyjny]
spowicie — okrycie, otulenie. [przypis redakcyjny]
spowiedałem (daw.) — dziś popr.: spowiadałem. [przypis edytorski]
Spowiedź dziecięcia wieku — powieść romantyczna Alfreda de Musseta (1810–1857), wyd. w 1826, napisana na podstawie przeżyć autora, mająca formę wyznań rozgoryczonego narratora rozliczającego się ze swoją miłosną przeszłością. [przypis edytorski]
„Spowiedzią powszechną” (…) zwie Antoni Potocki twórczość Młodej Polski do roku 1900 — A. Potocki, Polska literatura współczesna, Warszawa 1911, II, s. 38. [przypis autorski]
spowiedzie — dziś popr. M.lm: spowiedzi. [przypis edytorski]
spowinięte — inaczej: otoczone. [przypis edytorski]
spowinięty — dziś popr.: spowity. [przypis redakcyjny]
spowinowacisz (starop.) — ujmiesz, zobowiążesz. [przypis redakcyjny]
spowinowacony — tu: powiązany więzią podobną do rodzinnej. [przypis edytorski]
spowodować defiladę wszystkich nazwisk — francuski obyczaj każe wyszczególnić na karcie z zawiadomieniem o śmierci wszystkie najdalsze nawet pokrewieństwa i powinowactwa, dając w ten sposób pole dla turnieju próżności. [przypis autorski]
spowodywać (neol.) — forma ciągła czasownika „powodować”: powodować ciągle, raz za razem. [przypis edytorski]
spowolnieć — tu: spokornieć; zachowywać się „po (według) czyjejś woli”. [przypis edytorski]
spowszednieć — stać się zwyczajnym, utracić czar nowości. [przypis edytorski]
spoźniony — dziś popr. pisownia: spóźniony. [przypis edytorski]
spoza ogrodzenia — dziś raczej: zza ogrodzenia. [przypis edytorski]
spozierać (daw., gw.) — patrzeć, spoglądać. [przypis edytorski]
spozierać (daw., gw.) — spoglądać. [przypis edytorski]
spozierać (daw.) — spoglądać, patrzeć. [przypis edytorski]
spozierać (daw.) — spoglądać. [przypis edytorski]
spozierać (gw.) — patrzeć. [przypis edytorski]
spozierać (gw.) — patrzyć. [przypis edytorski]
spozierać (gw.) — spoglądać, patrzeć. [przypis edytorski]
spozierać (gw.) — spoglądać. [przypis edytorski]
spozierać — patrzeć. [przypis edytorski]
spozierać — spoglądać. [przypis edytorski]
spozierały — patrzyły, spoglądały. [przypis edytorski]
spoznała — rozpoznała. [przypis edytorski]
S. P. Q. R (łac.) — skrót od Senatus populusque Romanus, tj. senat i lud rzymski. [przypis edytorski]
spragilas — senoviškas įrankis javams kulti rankomis. [przypis edytorski]
