Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

TAK, pomogę! Nie, tym razem nie pomogę

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Strona główna
Informacje Ustawienia Spis treści

Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur.
Ten utwór jest w domenie publicznej.
Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3.
Fundacja Wolne Lektury zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur. Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki.

Zasób opracowany na podstawie: Karol Baudelaire, Kwiaty grzechu, tłum. Adam M-ski [Zofia Trzeszczkowska] i Antoni Lange, H. Cohn, Warszawa 1894

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Marta Niedziałkowska, Aleksandra Sekuła, Weronika Trzeciak.

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Ilustracja na okładce: Audrey AK@Flickr, CC BY 2.0.

Szacowany czas do końca: -
Charles Baudelaire, Kwiaty zła, Staruszki

Charles Baudelaire

Staruszki

tłum. Adam [Zofia Trzeszczkowska] M-ski

Marzenie ciekawego → ← Marzenie paryskie

Spis treści

    2.
  1. 3.
  2. 4.
  1. Ciało: 1 2
  2. Cień: 1
  3. Cierpienie: 1
  4. Dziecko: 1 2
  5. Kobieta: 1 2
  6. Kondycja ludzka: 1
  7. Los: 1
  8. Łzy: 1
  9. Miasto: 1 2
  10. Młodość: 1 2
  11. Muzyka: 1
  12. Odrodzenie przez grób: 1
  13. Oko: 1 2
  14. Opieka: 1
  15. Przemijanie: 1 2
  16. Ruiny: 1
  17. Samotność: 1
  18. Sława: 1
  19. Starość: 1 2 3
  20. Śmierć: 1
  21. Wspomnienia: 1 2
  22. Wzrok: 1

Charles BaudelaireKwiaty złaStaruszkitłum. Adam [Zofia Trzeszczkowska] M-ski

1
MiastoW labiryntach prastarych stolic, w ich odmęcie,
Gdzie ma swój czar to nawet, co ohydne i wstrętne,
Gnany smutnym kaprysem rad ścigam zawzięcie,
Istoty dziwne, mimo zgrzybiałość ponętne.
5
Starość, Kobieta, CiałoTe poczwary bezkształtne — to niegdyś kobiety —
Eponina[1] lub Lais[2]! Dziś zmięte, zgarbione…
Kochajmy je! to jeszcze duchy — te szkielety
W podarte, wynoszone szmaty otulone.
Czołgają się, chłostane cnotą bezlitośnie,
10
Drżąc przed nadbiegających hukiem omnibusów[3],
I jak relikwie tuląc u boku miłośnie,
Woreczki, szyte w kwiaty lub w godła rebusów.
Drepcą jak marionetki — lub podobne rannym
Zwierzętom — wloką swoje umęczone członki,
15
Lub drgają mimo woli ruchem nieustannym,
Te przez jakiegoś biesa poruszane dzwonki. —
Oko, Wzrok, DzieckoWzrok ich, to głębia, kędy[4] nocą woda świeci.
Błyszczy — i mimo starość jak świder przeszywa,
W ich spojrzeniu jest boski wyraz oczu dzieci,
20
W których lada błyskotka śmiech i dziw wyzywa. —
Śmierć, Starość, Dziecko, CiałoCzyście zauważyli, że trumny staruszek,
Bywają często szczupłe jak trumna dziecięca?
Śmierć mądra w tym zbliżeniu z całunem pieluszek
Składa symbol dziwaczny, co jednak przynęca. —
25
Miasto, Cień, Odrodzenie przez gróbI gdy na tle Paryża, wielkiego mrowiska,
Taki blady cień przemknie — coś mi z cicha szepce,
Iż te wątłe istoty, widmowe zjawiska
Suną się pomalutku ku nowej kolebce[5].
Albo, patrząc na dziwnie złamane postacie,
30
Rozmyślam, geometrii pracami zajęty,
Ile się też robotnik na swoim warsztacie
Namorduje nad formą skrzyń na one szczęty[6]?
Oko, ŁzyJak oczy — studnie ryte przez łez miliony,
Tygle[7], które stygnący metal porysował,…
35
Mają czar tajemniczy i niezwyciężony
Dla tych, kogo surowy los od dziecka chował.

2.

Westalka[8], dawniejszego Frascati[9] ponęta;
Kapłanka Thalii[10], której, — o zmienności doli!
Tylko nieboszczyk sufler[11] nazwisko pamięta;
40
Kwiat cudny, niegdyś słynna pieszczota Tivoli[12];
Wszystkie mię upajają! Cierpienielecz śród tej biedoty,
Są takie, co żółć mieniąc w miód, rzekły wbrew losom
Poświęceniu — od niego biorąc skrzydeł loty:
„Hipogryfie[13] potężny, nieś mię ku Niebiosom!”
45
Tę, niedola Ojczyzny ciężkim jarzmem[14] gniecie,
Małżonek wylał na nią wszystkie męki piekła;
Ta — Madonna przez własne udręczona dziecię,
A z ócz[15] każdej z nich cała rzeka łez wyciekła!

3.

Wspomnienia, MłodośćIleż ich znam! Jak często goniłem za niemi!Muzyka
50
Pamiętam jedną, która o zachodzie słońca,
Gdy Niebo zda się krwawić rany szkarłatnymi[16],
Na ustronnej ławeczce siadała milcząca,
By posłuchać koncertu, jaki wojsko grywa
Po ogrodach, orkiestra z trąb głównie złożona,
55
Co w te złote wieczory, gdy wszystko odżywa,
Jakąś skrę[17] bohaterstwa tchną[18] w mieszczuchów łona.
Ta, z życiem jeszcze, dumna, sztywna — z swej uboczy
Piła chciwie rycerski śpiew marsowych[19] synów;
Czasem jak stary orzeł otwierała oczy;
60
Jej skroń z marmuru zdała się godną wawrzynów[20]!

4.

Kobieta, Sława, Kondycja ludzkaTak idźcie, stoicznie[21], bez skarg, nieugięte,
W pośrodku żywych stolic mętnego chaosu,
Matki z łonem przebitym, hetery[22] lub święte,
Których imiona niegdyś brzmiały śród rozgłosu.
65
Przemijanie, Samotność, StarośćWy, coście były wdziękiem, coście były sławą,
Dziś nikt was nie zna! Nieraz opój[23] rozbestwiony[24]
Swą szyderczą miłością znieważa was krwawo,
A w ślad skacząc przedrzeźnia ulicznik spodlony.
Cienie skurczone, co się wstydzicie istnienia,
70
Śliznące się wzdłuż murów, zgarbione, nieśmiałe,
Ach, dziś was nikt nie wita! (dziwne przeznaczenia!)
Szczątki ludzkości, już dla wieczności dojrzałe!
OpiekaLecz ja, który nad wami czuwam duszą tkliwą
I wzrokiem niespokojnym chwiejne śledzę kroki,
75
Jakbym był ojcem waszym, — doświadczam — o dziwo!
Skrycie, bez wiedzy waszej — radości głębokiej. —
Wspomnienia, MłodośćWidzę uczuć młodzieńczych rozkwity, uśmiechy,
I dni dawno ubiegłych smug ciemny lub złoty,
Przerywam serc tysiącem szałów waszych grzechy,
80
A duch mój się waszymi opromienia cnoty —
Los, Przemijanie, RuinySzczęty, mózgi pokrewne, o bliski mi świecie!
Co wieczór uroczyście żegnam was wzruszony!
Osiemdziesięcioletnie Ewy[25], gdzie będziecie
Jutro? wy, które tłoczą srogie losów szpony?

Przypisy

[1]

Eponina — bohaterka powieści Nędznicy Wiktora Hugo. [przypis edytorski]

[2]

Lais — gr. hetera (towarzyszka), jedna z najbardziej wpływowych kobiet w staroż. Grecji. [przypis edytorski]

[3]

omnibus (łac. dosł.: dla wszystkich) — dawny środek komunikacji (XVII-XIX w.), duży, kryty pojazd konny o wielu miejscach, kursujący w miastach lub między miastami. [przypis edytorski]

[4]

kędy (daw.) — gdzie, dokąd. [przypis edytorski]

[5]

kolebka — kołyska. [przypis edytorski]

[6]

szczęty — szczątki. [przypis edytorski]

[7]

tygiel — naczynie o kształcie zbliżonym do kubka wykonane z materiału ogniotrwałego. Służy do przeprowadzania operacji na substancjach stałych wymagających stosowania wysokiej temperatury. [przypis edytorski]

[8]

westalka — w staroż. Rzymie: kapłanka strzegąca świętego ognia w świątyni Westy, bogini ogniska domowego. [przypis edytorski]

[9]

Frascati — miejscowość we Włoszech. [przypis edytorski]

[10]

Thalia (mit. gr.) — a. Talia, jedna z trzech Charyt: bogiń wdzięku, piękności i radości. [przypis edytorski]

[11]

sufler — osoba podpowiadająca aktorom tekst roli podczas przedstawień, ukryta zwykle w budce na przodzie sceny lub za kulisami. [przypis edytorski]

[12]

Tivoli — miejscowość we Włoszech, w regionie Lacjum; jeszcze w starożytności słynęła jako miejsce zamieszkania zamożnych Rzymian (tu znajduje się m.in. willa Hadriana). [przypis edytorski]

[13]

hipogryf — stworzenie fantastyczne; połączenie gryfa (pół orła, pół lwa) i klaczy. [przypis edytorski]

[14]

jarzmo — ciężar, kłopot. [przypis edytorski]

[15]

ócz (daw.) — forma D. lm: oczu. [przypis edytorski]

[16]

szkarłatny — ciemnoczerwony. [przypis edytorski]

[17]

skra — dziś popr.: iskra. [przypis edytorski]

[18]

tchnąć — wywołać w kimś. [przypis edytorski]

[19]

marsowy — groźny, surowy. [przypis edytorski]

[20]

wawrzyn — drzewo o wiecznie zielonych liściach, z których w staroż. Grecji i Rzymie robiono wieniec dla zwycięzców igrzysk, a z czasem także dla uczczenia wybitnych osiągnięć we wszelkich dziedzinach życia; laur. [przypis edytorski]

[21]

stoicznie (z gr. stoikós) — stoicyzm był kierunkiem filoz. w staroż. Grecji, zakładającym, że do prawdziwego szczęścia prowadzi tylko panowanie nad sobą i obojętność wobec cierpień. Stoicznie to dziś tyle, co w sposób spokojny, opanowany. [przypis edytorski]

[22]

hetera (z gr. hetaíra) — w staroż. Grecji kobieta lekkich obyczajów, często odznaczająca się kulturą i wykształceniem. [przypis edytorski]

[23]

opój — człowiek nadużywający alkoholu. [przypis edytorski]

[24]

rozbestwiony — bezczelny. [przypis edytorski]

[25]

Ewa — według Biblii pierwsza kobieta, żona Adama, matka wszystkich ludzi. [przypis edytorski]

x

Pora na chwilę przerwy :)

Podoba Ci się nasza biblioteka? Wesprzyj ją drobną wpłatą, a otrzymasz wcześniejszy dostęp do prapremier!

Lektury szkolne za darmo dla wszystkich dzieciaków? To możliwe! Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku!
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Wolne Lektury

Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

Warto wspierać czytanie w każdej formie, możliwie dostępne dla wszystkich. I takich książek, po które warto sięgnąć

Sylwia Chutnik

Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

Co nowego na Wolnych Lekturach? Dowiesz się z naszego newslettera. Kliknij, by się zapisać.

Przyjaciele Wolnych Lektur jako pierwsi mają dostęp do premierowych publikacji. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz >>>

Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.

Regularnie dodajemy nowe książki. By ich nie przegapić, subskrybuj nasz kanał.

Kliknij obrazek, by subskrybować!

Wolne Lektury rozwijają się dla Ciebie. A co ty zrobiłeś dla Wolnych Lektur? Wesprzyj nas!

Czy wiesz, że wystarczyłoby 1000 osób, udzielających nam regularnego wsparcia, żeby zaspokoić podstawowe potrzeby Wolnych Lektur? Kliknij i dorzuć się!

Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.
  • NIP: 952-187-70-87
  • KRS: 0000070056
  • REGON: 017423865
  • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
MKiDN
Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.