Przypisy

jemiołuszka — niewielki ptak wędrowny. [przypis edytorski]

jemi (starop. forma) — nimi. [przypis edytorski]

jemi (starop.) — nimi. [przypis edytorski]

jem (starop. forma) — dziś C.lm: im. [przypis edytorski]

jem (starop. forma) — dziś N.lp: nim (tu: mieczem). [przypis edytorski]

jem (starop. forma) — im. [przypis edytorski]

jem (starop.) — nim. [przypis edytorski]

jemu gwoli (daw.) — ze względu na niego. [przypis edytorski]

jeńcem wojennym chciał się mieniać — chciał wymienić jeńców wojennych. [przypis edytorski]

jeństwo — niewola. [przypis edytorski]

jenaczej — dziś popr.: inaczej. [przypis edytorski]

jen a. jenże (daw.) — ten, który. [przypis edytorski]

jen (daw.) — który. [przypis edytorski]

Je ne crois rien, je ne crains rien, je n'aime rien (fr.) — w nic nie wierzę, niczego się nie boję, niczego nie kocham. [przypis edytorski]

je ne me connais pas de chose de ce nom (fr.) — nie znam niczego o tej nazwie (nazwisku). [przypis edytorski]

je n'en puis plus (fr.) — nie mogę już dłużej; nie mogę już tego znieść. [przypis edytorski]

je n'en sais rien (fr.) — nic o nich nie wiem. [przypis edytorski]

je n'en vois la nécessité (fr.) — nie widzę konieczności. [przypis edytorski]

je ne peux pas boire (fr.) — nie piję. [przypis edytorski]

Je ne puis rien nommer, si ce n'est par son mon… (fr.) — Nie mogę niczego nazwać inaczej niż jego nazwą, kota nazywam kotem, Roleta nicponiem (z wiersza francuskiego poety Nicolasa Boileau (1636–1711): Satyry, I, 57). [przypis edytorski]

jenerałbas, dziś generałbas (muz.) — basso continuo; tu: instrument grający akompaniament w niskiej tonacji. [przypis edytorski]

jenerał (daw.) — dziś popr.: generał; tu ogólnie: dowódca. [przypis edytorski]

jenerał (daw.) — generał. [przypis edytorski]

jenerał (daw) — generał. [przypis edytorski]

jenerał — dziś: generał. [przypis edytorski]

jenerał — dziś popr.: generał. [przypis edytorski]

jenerałem — dziś: generałem. [przypis edytorski]

jenerał — generał. [przypis edytorski]

jenerał Miller — Burchard Müller von der Lühnen (1604–1670), szwedzki wojskowy, generał, uczestnik m.in. wojny trzydziestoletniej, II wojny północnej i wojny polsko-szwedzkiej. [przypis edytorski]

jeneralną — archaizm; dziś: generalną. [przypis edytorski]

jeneralność — generalność; dowództwo. [przypis edytorski]

jeneralny (daw.) — generalny. [przypis edytorski]

jeneralny — dziś: generalny. [przypis edytorski]

jeneralny — dziś popr.: generalny. [przypis edytorski]

jener Kraft — Die stets das Böse will, und stets das Gute schafft… (niem.) — owej siły, która wciąż pragnąc złego, wciąż czyni dobro; słowa wypowiadane przez Mefistofelesa w I części Fausta Goethego. [przypis edytorski]

jenerolas — generolas. [przypis edytorski]

Je ne sais pas bien (…) Cinque, six (fr.) — Nie wiem dokładnie. Pięć, sześć. [przypis edytorski]

Je ne sais pas, mais (fr.) — Nie wiem, ale. [przypis edytorski]

je ne sais quoi (fr.: nie wiem co) — coś nieokreślonego, ale wyraźnie zauważalnego; najczęściej: szczególne wrażenie (głównie pozytywne), jakie wywiera dana osoba. [przypis edytorski]

Je ne sais quoi (fr.) — nie wiem co; nieokreślona jakość a. zaleta. [przypis edytorski]

je ne sais quoi (fr.) — nie wiem co. [przypis edytorski]

je ne sais quoi (fr.) — nie wiem co; tu: nie wiem czym. [przypis edytorski]

Jenialkiewicz, Ambroży — główny bohater komedii Aleksandra Fredry Wielki człowiek do małych interesów: galicyjski szlachcic, przekonany o własnym talencie organizatorskim, ma genialne plany i pomysły i we własnym mniemaniu realizuje je z powodzeniem, jednak w rzeczywistości kończą się porażką; jego nazwisko zostało utworzone od przymiotnika jenialny (daw.: genialny). [przypis edytorski]

Jenike, Ludwik (1818–1903) — publicysta, współzałożyciel i redaktor „Tygodnika Ilustrowanego”. [przypis edytorski]

Jenisej — rzeka środkowej Syberii w azjatyckiej części Rosji, jedna z największych rzek Azji i świata. [przypis edytorski]

jeniusz (przestarz.) — geniusz; wybitny umysł. [przypis edytorski]

jen mi się zstał (starop.) — który przydarzył mi się. [przypis edytorski]

jeno co (gw.) — tylko że. [przypis edytorski]

jeno (daw., gw.) — tylko, jedynie. [przypis edytorski]

jeno (daw., gw.) — tylko. [przypis edytorski]

jeno (daw., gw.) — tylko. [przypis edytorski]

jeno (daw., gw.) — tylko. [przypis edytorski]

jeno (daw.) — jedynie, tylko. [przypis edytorski]

jeno (daw.) — lecz. [przypis edytorski]

jeno (daw.) — tylko, jedynie. [przypis edytorski]

jeno (daw.) — tylko, lecz. [przypis edytorski]

jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]

jeno — daw. tylko. [przypis edytorski]

jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]

jeno (daw.) — tylko, zaledwie. [przypis edytorski]

jeno (gw.) — tylko. [przypis edytorski]

jenom pomyślił (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: jeno pomyślałem, tylko pomyślałem. [przypis edytorski]

jenoście (…) rzekli — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: jeno rzekliście; tylko rzekliście. [przypis edytorski]

jenoś zezwolił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: jeno zezwoliłeś; jeno (daw.): tylko. [przypis edytorski]

jeno (starop.) — jedynie, tylko. [przypis edytorski]

jeno (starop.) — tylko, jedynie. [przypis edytorski]

jeno (starop.) — tylko. [przypis edytorski]

jeno — tylko, gdy tylko. [przypis edytorski]

jeno — tylko. [przypis edytorski]

Jenseits von Gut und Böse (niem.) — Poza dobrem i złem, książka F. Nietzschego, w której kwestionuje dotychczasowe, altruistyczne ideały moralne i hierarchię wartości, w której wysoko ceni się dobro moralne. [przypis edytorski]

Jenseits von Gut und Böse (niem.) — Poza dobrem i złem, wydany w r. 1886 zbiór aforyzmów i krótkich szkiców z dziedziny filozofii i sztuki, zawierający główny wykład etyki Nietzschego. [przypis edytorski]

Jenseits von Gut und Böse (niem.) — tytuł dzieła Nietzschego Poza dobrem i złem (1886). [przypis edytorski]

jen. — skrót od (daw.) jenerał: generał. [przypis edytorski]

jen (starop.) — który. [przypis edytorski]

jensza (gw.) — inna. [przypis edytorski]

jensza (gw.) — insza, co innego. [przypis edytorski]

jensze (gw.) — inne. [przypis edytorski]

jenszy (gw.) — inny. [przypis edytorski]

jenteresa (gw.) — interesy. [przypis edytorski]

jenteres — dziś popr. interes. [przypis edytorski]

jenteres (gw.) — interes. [przypis edytorski]

Je n'y conçois rien! (…) ha, ha, mon ami! (fr.) — Zupełnie tego nie pojmuję! Ha, ha! Mój przyjacielu! [przypis edytorski]

jeografią (daw.) — dziś: geografię. [przypis edytorski]

jeografia (daw.) — geografia. [przypis edytorski]

jeografia — dziś: geografia. [przypis edytorski]

jeografia — dziś popr.: geografia. [przypis edytorski]

jeografia — dziś popr: geografia. [przypis edytorski]

jeografia — geografia. [przypis edytorski]

jeograficzny (daw.) — geograficzny. [przypis edytorski]

jeograficzny — dziś: geograficzny. [przypis edytorski]

jeometra (daw.) — geometra. [przypis edytorski]

jeometra — dziś: geometra, mierniczy. [przypis edytorski]

jeometra — dziś: geometra. [przypis edytorski]

jeometrowie (daw.) — dziś popr.: geometrzy; tu: specjaliści od pomiarów gruntu (geodeci). [przypis edytorski]

je perdu tout espoir (fr.) — straciłam wszelką nadzieję. [przypis edytorski]

Jephté — opera fr. kompozytora Michela Pignolet de Montéclaira z librettem Simon-Josepha Pellegrina, opartym na biblijnej historii wodza Jeftego i jego córki, wystawiona po raz pierwszy 28 lutego 1732. [przypis edytorski]

je — prawdę i kunszt. [przypis edytorski]

Je prends mon bien ou je le trouve (fr.) — przen.: korzystam z każdej okazji. [przypis edytorski]

Je protège la loi, l'effronterie enfin je vous permet de vivre; connaissez la grâce suprème: (fr.) — chronię prawo i bezczelność, a w końcu pozwalam wam żyć. Znajcie najwyższą łaskę: [przypis edytorski]

Je protège le viole, l'escroquerie dans des ordres, qui vont se suivre. C'est mon loyale système: — Chronię gwałt i oszustwo w rozkazach, które będą wykonywane. Oto mój lojalny system: [przypis edytorski]