Wolne Lektury potrzebują pomocy...


Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 459 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 1000 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Tak, dorzucę się do Wolnych Lektur!
Tym razem nie pomogę, przechodzę prosto do biblioteki
Dołącz

Dzisiaj aż 15 770 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach — dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia [kliknij, by dowiedzieć się więcej]

 x

Spis treści

    1. Anioł: 1
    2. Antysemityzm: 1
    3. Chrystus: 1
    4. Ciało: 1 2
    5. Cierpienie: 1 2
    6. Dziecko: 1
    7. Matka: 1 2 3
    8. Matka Boska: 1
    9. Opieka: 1
    10. Syn: 1 2
    11. Śmierć: 1 2
    12. Współczucie: 1
    13. Żałoba: 1 2

    Usunięto, zgodnie z tradycją redakcyjną, oznaczenia wątpliwości transkrypcyjnych: (z)stał > zstał; godzin(a) > godzina, święteg(o) > świętego.

    Lament świętokrzyski

    1
    Posłuchajcie, bracia miła[1],
    Kcęć[2] wam skorżyć krwawą głowę[3];
    Usłyszycie[4] moj zamętek[5],
    Jen mi się zstał[6] w Wielki Piątek.
    5
    Matka, Syn, Żałoba, WspółczuciePożałuj mię, stary, młody,
    Boć mi przyszły krwawe gody[7]:
    Jednegociem[8] Syna miała
    I tegociem ożalała[9].
    Zamęt[10] ciężki dostał się mie[11], ubogiej żenie[12],
    10
    Widzęć[13] rozkrwawione me miłe narodzenie[14];
    AntysemityzmCiężka moja chwila, krwawa godzina,
    Widzęć niewiernego Żydowina,
    Iż on bije, męczy mego miłego Syna.
    Matka, Syn, Cierpienie, Opieka, Ciało, ŚmierćSynku miły i wybrany,
    15
    Rozdziel z matką swoją rany[15];
    A wszakom[16] cię, Synku miły, w swem sercu nosiła,
    A takież tobie wiernie służyła.
    Przemów k matce[17], bych[18] się ucieszyła,
    Bo już jidziesz[19] ode mnie, moja nadzieja miła[20].
    20
    Synku, bych[21] cię nisko miała,
    Niecoć[22] bych ci wspomagała:
    Twoja główka krzywo wisa[23], tęć[24] bych ja podparła[25];
    Krew po tobie płynie, tęć bych ja utarła[26];
    Picia wołasz, piciać[27] bych ci dała,
    25
    Ale nie lza[28] dosiąc[29] twego świętego ciała.
    Matka, Matka Boska, Dziecko, Chrystus, Anioł, Śmierć, Żałoba, Ciało, CierpienieO anjele Gabryjele[30],
    Gdzie jest ono[31] twe wesele,
    Cożeś mi go obiecował[32] tako barzo[33] wiele[34],
    A rzekęcy[35]: „Panno, pełna jeś[36] miłości!”
    30
    A ja pełna smutku i żałości.
    Sprochniało we mnie ciało i moje wszytki[37] kości.
    Proścież[38] Boga, wy miłe i żądne[39] maciory[40],
    By wam nad dziatkami nie były takie to pozory[41],
    Jele[42] ja nieboga ninie[43] dziś zeźrzała
    35
    Nad swym, nad miłym Synem krasnym[44],
    Iż on cirpi[45] męki nie będąc w żadnej winie.
    Nie mam ani będę mieć jinego[46],
    Jedno ciebie, Synu, na krzyżu rozbitego.

    Przypisy

    [1]

    bracia miła (starop.) — miła braci; forma wołacza od rzeczownika zbiorowego r.ż. brać. [przypis edytorski]

    [2]

    kcęć (starop.) — konstrukcja z wzmacniającą partykułą -ci, skróconą do -ć; inaczej: chcę ci. [przypis edytorski]

    [3]

    kcęć wam skorżyć krwawą głowę (starop.) — chcę się wam poskarżyć, [jaką mam] znękaną głowę (jak bardzo jestem stroskana). [przypis edytorski]

    [4]

    usłyszycie (starop.) — daw. forma wołacza: usłyszcie. [przypis edytorski]

    [5]

    zamętek (starop.) — smutek, żałość, cierpienie. [przypis edytorski]

    [6]

    jen mi się zstał (starop.) — który przydarzył mi się. [przypis edytorski]

    [7]

    krwawe gody (starop.) — krwawe święto; czas cierpienia. [przypis edytorski]

    [8]

    jednegociem syna miała — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci oraz przestawną końcówką czasownika; inaczej: jednego ci syna miałam. [przypis edytorski]

    [9]

    ożaleć (starop.) — opłakać kogo (po jego stracie, w wyniku żałoby). [przypis edytorski]

    [10]

    zamęt (starop.) — smutek; cierpienie. [przypis edytorski]

    [11]

    zamęt ciężki dostał się mie (starop.) — spotkało mnie ciężkie nieszczęście. [przypis edytorski]

    [12]

    ubogiej żenie (starop.) — forma C.lp r.ż.; dziś: biednej kobiecie. [przypis edytorski]

    [13]

    widzęć (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]

    [14]

    narodzenie (starop.) — tu: potomstwo, dziecko. [przypis edytorski]

    [15]

    rozdziel z matką swoją rany (starop.) — podziel się ranami ze swoją matką. [przypis edytorski]

    [16]

    wszakom (…) nosiła — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika, inaczej: wszak nosiłam; przecież nosiłam. [przypis edytorski]

    [17]

    k matce (starop.) — ku matce, do matki. [przypis edytorski]

    [18]

    bych (starop.) — bym, abym; bych się ucieszyła: ucieszyłabym się. [przypis edytorski]

    [19]

    jidziesz (starop.) — forma 3.os. lp: idziesz, odchodzisz. [przypis edytorski]

    [20]

    moja nadzieja miła (starop.) — forma W.lp, dziś: moja nadziejo miła. [przypis edytorski]

    [21]

    bych (starop.) — bym, gdybym; bych cię nisko miała: miałabym cię nisko; gdybym cię miała nisko. [przypis edytorski]

    [22]

    niecoć (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć; niecoć bych ci wspomagała: nieco wspomagałabym cię. [przypis edytorski]

    [23]

    wisać (starop.) — tu: zwisać. [przypis edytorski]

    [24]

    tęć (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]

    [25]

    tęć bych ja podparła (starop.) — tę podparłabym; podparłabym ją. [przypis edytorski]

    [26]

    utrzeć (starop.) — obetrzeć, przetrzeć, wytrzeć. [przypis edytorski]

    [27]

    piciać (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć; piciać bych ci dała: dałabym ci picia. [przypis edytorski]

    [28]

    nie lza (starop.) — nie sposób; nie można. [przypis edytorski]

    [29]

    dosiąc (starop.) — dziś popr. forma: dosięgnąć. [przypis edytorski]

    [30]

    anjele Gabryjele (starop.) — forma W.lp; dziś: aniele Gabrielu. [przypis edytorski]

    [31]

    ono (starop.) — to, owo. [przypis edytorski]

    [32]

    obiecował (starop.) — dziś popr. forma: obiecywał. [przypis edytorski]

    [33]

    barzo (starop.) — bardzo. [przypis edytorski]

    [34]

    tako wiele (starop.) — tak wiele. [przypis edytorski]

    [35]

    rzekęcy (starop.) — daw. forma imiesłowowa; dziś: mówiąc. [przypis edytorski]

    [36]

    pełna jeś (starop.) — jesteś pełna. [przypis edytorski]

    [37]

    wszytki (starop.) — wszystkie. [przypis edytorski]

    [38]

    proścież (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż. [przypis edytorski]

    [39]

    żądny (starop.) — proszący, potrzebujący; wnoszący żarliwą, gorącą prośbę. [przypis edytorski]

    [40]

    maciora (starop.) — macierz, matka. [przypis edytorski]

    [41]

    by wam nad dziatkami nie były takie to pozory, jele ja (…) dziś zeźrzała (…) nad swym (…) synem (starop.) — żebyście nie zobaczyły dzieci w takim stanie, w jakim ja dziś ujrzałam swego syna. [przypis edytorski]

    [42]

    jele (starop.) — tu: które, jakie. [przypis edytorski]

    [43]

    ninie (starop.) — teraz. [przypis edytorski]

    [44]

    krasny (starop.) — piękny, urodziwy. [przypis edytorski]

    [45]

    cirpi (starop.) — dziś popr. forma 3.os.lp: cierpi. [przypis edytorski]

    [46]

    jinego (starop.) — innego. [przypis edytorski]

    Zamknij
    Proszę czekać...
    x