Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | pogardliwe | polski | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 3751 przypisów.

Frank, Leonhard (1882–1961) — pisarz niemiecki nurtu ekspresjonistycznego, pacyfista; w latach 1933–1950 na emigracji w Szwajcarii, następnie w Stanach Zjednoczonych. [przypis edytorski]

Franklin, Benjamin (1706–1790) — amer. polityk, jeden z ojców-założycieli Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej; urodził się w Bostonie, mając 17 lat wyemigrował do Filadelfii, gdzie pracował początkowo jako drukarz, włączając się w życie społeczne kraju, by wreszcie rozpocząć karierę polityczną; jednocześnie oddawał się badaniom naukowym, m.in. przeprowadzał doświadczenia z latawcami, badając działanie ładunków elektrycznych; jest uważany za wynalazcę piorunochronu. [przypis edytorski]

Franklin, Benjamin (1706–1790) — amerykański polityk i publicysta, jeden z autorów Deklaracji niepodległości Stanów Zjednoczonych. Był też malarzem i naukowcem, wynalazcą m.in. piorunochronu. [przypis edytorski]

Franklin, Benjamin (1706–1790) — amerykański polityk, uczony, filozof i wolnomularz, jeden z autorów Deklaracji niepodległości Stanów Zjednoczonych; autor autobiografii Żywot własny. [przypis edytorski]

Franklin, Benjamin (1706–1790) — amerykański polityk, uczony, filozof i wolnomularz, jeden z autorów Deklaracji niepodległości Stanów Zjednoczonych i tzw. ojców założycieli. [przypis edytorski]

Franklin, Benjamin (1706–1790) — filozof i polityk amerykański. [przypis edytorski]

Franklin, Benjamin (1706–1790) — jeden z ojców założycieli Stanów Zjednoczonych. [przypis edytorski]

Franklin, John (1786–1847) — brytyjski admirał, badacz Arktyki, zginął w trakcie nieudanej ekspedycji badawczej. [przypis edytorski]

Frankolin — Francolino, miejscowość nad Padem niedaleko ujścia. [przypis redakcyjny]

franko-romansista — literat, piszący powieści w stylu francuskim. [przypis edytorski]

Frankowie — lud germański, który w V w. opanował większość Galii i utworzył własne państwo, w szczytowym okresie, za panowania dynastii Karolingów, będące europejskim imperium (jego rozpad w 843 dał początek Francji, Niemcom i Włochom). Na terenach ob. Francji stopniowo zasymilowali się z ludnością galorzymską i ulegli romanizacji. [przypis edytorski]

Frankowie — tu: Francuzi. [przypis edytorski]

franko, właśc. porto-franko (z wł.) — bez opłacania kosztów pocztowych przesyłki przez odbiorcę. [przypis edytorski]

frank — pieniądz szwajcarski. [przypis edytorski]

frank — tu: dawna nieoficjalna nazwa liwra (fr. livre: funt), dawnej przedrewolucyjnej francuskiej monety i jednostki obrachunkowej, równej 1/3 écu (talara), dzielącej się na 20 sou. [przypis edytorski]

Frank Wedekind — niemiecki pisarz i autor, ur. 24 lipca 1864 r. w Hanowerze, zm. 9 marca 1918 r. w Monachium. [przypis edytorski]

frant — człowiek przebiegły, chytry, spryciarz, szalbierz. [przypis redakcyjny]

frant — (daw.) człowiek miły, zabawny, ale do tego cechujący sie przebiegłością. [przypis edytorski]

frant (daw.) — człowiek z pozoru sympatyczny, ale przebiegły, chytry. [przypis edytorski]

frant (daw.) — człowiek z pozoru sympatyczny, ale przesadnie sprytny, podstępny (także: komediant, błazen). [przypis edytorski]

frant (daw.) — przebiegły człowiek. [przypis edytorski]

frant (daw.) — spryciarz, cwaniak. [przypis edytorski]

frant (daw.) — spryciarz, zwykle obdarzony też poczuciem humoru. [przypis edytorski]

frant (daw.) — żartowniś. [przypis edytorski]

frant — dowcipniś; człowiek przebiegły, cwany. [przypis edytorski]

frant — ktoś wesoły i sympatyczny, ale jednocześnie bystry i przebiegły. [przypis edytorski]

frant — osoba rozmiłowana w eleganckich strojach i hulaszczym życiu; birbant, hulaka. [przypis edytorski]

frant — osoba rozmiłowana w eleganckich strojach i hulaszczym życiu; birbant, hulaka; także: człowiek niepoważny, komediant. [przypis edytorski]

frantostwo — spryt, podstęp. [przypis edytorski]

frantowskie — (przysłówek) po frantowsku. [przypis redakcyjny]

frant — spryciarz; żartowniś. [przypis edytorski]

frant (z czes.) — żartowniś. [przypis edytorski]

Franz-Josefs-Kai — historyczne nabrzeże Dunaju w centrum Wiednia. [przypis edytorski]

Franz Moor — bohater dramatu Zbójcy Friedricha Schillera: młodszy syn hrabiego, zakompleksiony, wyrachowany i skłonny do okrucieństwa, fałszywymi oskarżeniami doprowadził do wydziedziczenia brata, a następnie uwięził ojca i przejął władzę. [przypis edytorski]

frape — wł. frappe, kawa z lodem. [przypis edytorski]

Frari — Bazylika Santa Maria Gloriosa dei Frari, kościół umiejscowiony przy Calle del Magazzen w Wenecji. [przypis edytorski]

frascati — białe wino z regionu Lacjum we Włoszech. [przypis edytorski]

Frascati (café Frascati) — lokal przy bulwarze Montmartre w Paryżu, mieścił elegancką restaurację i dom hazardu. [przypis edytorski]

Frascati — historyczna nazwa (pochodząca od sławnego z zieleni włoskiego miasteczka pod Rzymem) obszaru w Warszawie, usytuowanego na wschód od placu Trzech Krzyży, na tarasie, który dochodzi aż do skarpy wiślanej; także: ulica tej nazwy wytyczona ok. 1779 r., wiodąca od ul. Wiejskiej do ogrodu wokół rezydencji księcia podkomorzego Kazimierza Poniatowskiego; również w XVIII w. powstał przy alei Frascati Biały Pałacyk; Frascati wielokrotnie zmieniało właścicieli, mieszkał tam m.in. Nikołaj Nowosilcow oraz Braniccy. Pierwotnie była to nazwa ogrodu rozrywkowego założonego na początku XIX w. przez francuskiego restauratora Szymona Chovota, który odkupił od Kazimierza Poniatowskiego teren ogrodów tzw. „Na Górze”, stanowiących ciąg zieleni wraz z sąsiednim parkiem „Na Książęcem” (por. dziś ul. Książęca). [przypis edytorski]

Frascati — miejscowość we Włoszech. [przypis edytorski]

Frasik, Józef Andrzej (1910–1983) — poeta i prozaik. [przypis edytorski]

fraskatanka — prawdopodobnie chodzi o pochodzący z XIX w. portret autorstwa Luigiego Rubia (1797/1808?–1882), zatytułowany Theodora la Frascatana. [przypis edytorski]

frasobliwie (daw., gw.) — martwiąc się. [przypis edytorski]

frasobliwie — ze zmartwieniem. [przypis edytorski]

frasobliwy (daw.) — zafrasowany, zatroskany. [przypis edytorski]

frasobliwy (daw.) — zmartwiony, skłonny do zmartwień. [przypis edytorski]

frasować się (daw.) — smucić się. [przypis edytorski]

frasować się (starop.) — martwić się. [przypis edytorski]

frasować się (starop.) — martwić się, troszczyć się. [przypis edytorski]

frasowny (starop.) — skłonny do zmartwień. [przypis edytorski]

frasunek (daw.) — kłopot, zmartwienie. [przypis edytorski]

frasunek (daw.) — zmartwienie. [przypis edytorski]

frasunek (daw.) — zmartwienie, smutek. [przypis edytorski]

frasunek — zmartwienie, kłopot. [przypis edytorski]

frasunk a. frasunek (starop.; tu lm: frasunki) — zgryzota, smutek, strapienie. [przypis redakcyjny]

frasunk a. frasunek (starop.) — zgryzota, smutek, strapienie. [przypis redakcyjny]

frasunk (starop.) — smutek, troska. [przypis edytorski]

Fraszka adresowana do Mikołaja Radziwiłła (1574–1577) — zmarłego w dzieciństwie syna hetmana Krzysztofa Pioruna Radziwiłła i Katarzyny Anny Sobkówny. [przypis redakcyjny]

Fraszka autobiograficzna powstała ok. r. 1573, w pierwszych latach pobytu w Czarnym Lesie. [przypis redakcyjny]

fraszka — błahostka, drobnostka. [przypis edytorski]

fraszka cnota — cnota jest fraszką, cnota nic nie znaczy. [przypis redakcyjny]

fraszka (daw.) — błahostka, drobnostka, drobiazg. [przypis edytorski]

Fraszka jest okazem tzw. emblematu, obrazka alegorycznego: Kochanowski przełożył ją z Alciata, twórcy tego gatunku (Emblemata, 1531). Inny przekład Niedbałego figura sporządził Rej w Zwierzyńcu (1562, rozdz. IV, nr 22). [przypis redakcyjny]

Fraszka Jest przekładem końcowego dystychu epigramatu humanisty węgierskiego Jana z Panonii (1433–1490), skierowanego do Pawła II. [przypis redakcyjny]

Fraszka nawiązuje do mitu o Tantalu, który zaprosiwszy bogów na ucztę (chcąc wypróbować ich wszechwiedzę) podał im pieczeń z własnego syna. Tylko bogini Demeter (która utraciła dar jasnowidzenia) zjadła łopatkę. Bogowie odkryli podstęp. Jowisz wskrzesił chłopca i wstawiwszy mu łopatkę z kości słoniowej zabrał na Olimp, Tantala zaś strącił do Tartaru, gdzie dręczony był przez głód i pragnienie bez możliwości zaspokojenia ich. [przypis redakcyjny]

Fraszka nawiązuje do średniowiecznej legendy, według której wskrzeszony przez Chrystusa Łazarz miał opisać swe pośmiertne wrażenia. [przypis redakcyjny]

Fraszka o temacie u Kochanowskiego pospolitym (zob. I 7 Na starą). Dowcip polega na sztuczce rymowej, wiersze bowiem parzyste zamiast wyrazu oczekiwanego wprowadzają całe zwroty, rzekomo maskujące drwiny z podstarzałej zalotnicy. Owe wyrazy oczekiwane to: babo, lata, wnuki, dupia, do domu, legaj, szalej, młody, paciorki, stary, za tobą, szydzą, matka. [przypis redakcyjny]

Fraszka skierowana Jest do stryja poety, Filipa Kochanowskiego. Jako właściciel połowy Czarnolasu gospodarował on w majątku podczas nieobecności Jana Kochanowskiego, a w latach 1562–1563 miał z nim proces. [przypis redakcyjny]

fraszka (starop.) — błahostka, drobnostka, drobiazg (zob. w w. 2 „lekkie rymy”, w w. 4 „nieważne pieśni”) [przypis redakcyjny]

Fraszka, wspomniana przez Górnickiego w Dworzaninie polskim, powstać musiała przed r. 1565. [przypis redakcyjny]

Fraszka wydrukowana w 1. wydaniu Szachów z ozdobionym herbem Tarnowskich (gwiazda nad półksiężycem), zawiera przepowiednię niespełnioną, młody bowiem Tarnowski „zszedł” rychło po ojcu, hetmanie. [przypis redakcyjny]

Fraszka zwraca się albo do Nideckiego (por. przyp. do fr. II 34), albo do Andrzeja Trzecieskiego (por. przyp. do fr. II 80), z którym Kochanowski również bardzo się przyjaźnił. [przypis redakcyjny]

Fraszka zwrócona do Andrzeja Trzecieskiego (por. przyp. do fr. II 80) albo Nideckiego (fr. II 34). [przypis redakcyjny]

fratello (wł.) — brat; tu w W.: bracie. [przypis edytorski]