Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | czeski | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5386 przypisów.

czerń (daw., pogardl.) — tłum. [przypis edytorski]

czerń (daw., pogardl.) — tłuszcza, gawiedź, hołota. [przypis edytorski]

czerń (daw.) — pospólstwo, plebs. [przypis edytorski]

czerń (daw.) — tłum, pospólstwo. [przypis edytorski]

czerń (daw.) — tłuszcza, gawiedź, hołota. [przypis edytorski]

czerń (pogardl.) — tłum, motłoch. [przypis edytorski]

czerń — tłum, chłopstwo. [przypis edytorski]

czerń — tłum, gawiedź. [przypis edytorski]

czerń — tłum, motłoch. [przypis edytorski]

czerń (tu daw.) — groźny tłum; pejoratywne określenie pospólstwa, biednej ludności Ukrainy w XVII–XVIII w., jako ludzi nieokrzesanych i skłonnych do buntów i okrucieństw. [przypis edytorski]

czerń (tu daw.) — tłumy ludzi niskiego stanu, biedota, chłopstwo. [przypis edytorski]

czerń — tu: dzicz. [przypis edytorski]

czerń — tu: tłum, hołota. [przypis edytorski]

czerń — tu: tłum. [przypis edytorski]

czerniący kogo — dziś: oczerniający kogo. [przypis edytorski]

Czerniaków, Adam (1880–1942) — inżynier, przed wojną m.in. radny warszawski, w jej trakcie prezes Rady Żydowskiej, popularnie zwanej Gminą, w okupowanej Warszawie. Organizator życia w warszawskim getcie, m. in. pomocy społecznej, nielubiany jednak przez mieszkańców, zarzucających mu uległość wobec Niemców. Popełnił samobójstwo 23 lipca 1942, wiedząc że rozpoczęta przez Niemców akcja wysiedleńcza prowadzi do likwidacji getta. W liście do żony pisał: „Żądają ode mnie, abym własnymi rękami mordował dzieci mego narodu, nie pozostaje mi nic innego jak umrzeć”. Pisał Dziennik getta warszawskiego, opublikowany w roku 1972 („Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1972, nr 3/4). Wiersz wykorzystuje fakt, że nazwisko Czerniaków” brzmi tak samo jak nazwa warszawskiej dzielnicy. [przypis edytorski]

czerniawa (daw.) — czerń, tłum. [przypis edytorski]

czernić — dziś popr.: oczerniać. [przypis edytorski]

czernić — oczerniać, zniesławiać. [przypis edytorski]

czernić — tu: oczerniać. [przypis edytorski]

czernica (ukr. черниця) — mniszka, zakonnica. [przypis edytorski]

czerni — dziś popr.: czerni się a. czernieje. [przypis edytorski]

czerniec — duchowny prawosławny; daw. pop. [przypis edytorski]

Czerniechow, właśc. Czernihów, ukr. Чернігів — miasto nad Desną, w płn. części dzisiejszej Ukrainy. Jedno z najdawniejszych miast na Rusi, już w końcu X w. było siedzibą biskupa prawosławnego. [przypis edytorski]

czerniec (z ukr. a. z ros.) — mnich. [przypis edytorski]

czerniec (z ukr.) — mnich prawosławny. [przypis edytorski]

Czernihowskie — obszar w północnej części Ukrainy, nad rzeką Desną. [przypis edytorski]

Czernik, Stanisław (1899–1969) — prozaik, poeta i folklorysta. [przypis edytorski]

Czerniowce — miasto w płd.-zach. części Ukrainy, w Bukowinie płn. [przypis edytorski]

Czernyszewski, Nikołaj Gawriłowicz (1828–1889) — rosyjski filozof, socjalista. [przypis edytorski]

Czernyszewski, Nikołaj Gawriłowicz (1828–1889) — rosyjski filozof, socjalista utopijny, publicysta i pisarz, ideowy przywódca rewolucyjnego demokratycznego ruchu lat 60. XIX w. W 1862 aresztowany, osadzony w Twierdzy Pietropawłowskiej, gdzie napisał powieść Co robić (1863), przedstawiającą wizję nowego człowieka i przyszłego społeczeństwa; w 1864 zesłany na ciężkie roboty na Syberii. [przypis edytorski]

czerpa — dziś popr. forma 3.os.lp.: czerpie. [przypis edytorski]

czerpa — dziś popr. forma: czerpie. [przypis edytorski]

czerpak — naczynie do nabierania cieczy lub ciał sypkich. [przypis edytorski]

czerpiem — forma skrócona od: czerpiemy. [przypis edytorski]

czerstwieć (daw.) — wzmacniać się (od czerstwy, tj. zdrowy). [przypis edytorski]

czerstwiejszy (starop.) — silniejszy, mocniejszy. [przypis edytorski]

czerstwość (daw.) — siła i zdrowie. [przypis edytorski]

czerstwość (daw.) — zdrowie, siła. [przypis edytorski]

czerstwość — siła. [przypis edytorski]

czerstwy — daw. świeży. [przypis edytorski]

czerstwy (daw.) — świeży. [przypis edytorski]

czerstwy (daw.) — silny, zdrowy. [przypis edytorski]

czerstwy — tu: zdrowy, krzepki. [przypis edytorski]

czerstwy — zdrowy, krzepki; czerstwić: przydawać zdrowia, siły. [przypis edytorski]

czerstwy — zdrowy, mocny; tu przen. [przypis edytorski]

Czertsej — w oryg. Chertsey. [przypis edytorski]

czerw (daw.) — ogólna nazwa larw toczących owoce, drzewa, grzyby. [przypis edytorski]

czerw (daw.) — robak, larwa; stoczone czerwiem — pogryzione przez robactwo. [przypis edytorski]

czerwiec — owad, z którego pozyskiwano daw. czerwony barwnik. [przypis edytorski]

czerwiec (tu biol.) — mały (1–5 mm), roślinożerny pluskwiak z nadrodziny Coccoidea. [przypis edytorski]

czerwieńce — czerwone złote. [przypis edytorski]

czerwieńce — tu: złote monety. [przypis edytorski]

czerwieńce — złote dukaty. [przypis edytorski]

czerwieniak (daw.) — czerwone wino. [przypis edytorski]

czerwieniały pręty wikliny — młode pędy wikliny (rodzaj krzewiastej wierzby) mają kolor czerwony i długie, szarozielone liście. [przypis edytorski]

czerwieniaty — czerwonawy. [przypis edytorski]

czerwieniec a. czerwoniec — złota moneta obiegowa, floren a. dukat. [przypis edytorski]

czerwieniec — czerwoniec, czerwony złoty: nazwa złotego pieniądza o wartości zbliżonej do dukata. [przypis edytorski]

czerw — larwa, poczwarka owada, tu: robak. [przypis edytorski]

czerwońce — czerwone złote; rodzaj dawnych monet. [przypis edytorski]

czerwoną obwódką, którą zachowała od roku 93 — odwołanie do okresu krwawego terroru podczas rewolucji francuskiej, który rozpoczął się w marcu 1793 roku; szczytowe jego nasilenie przypadło na połowę 1794 r.; zgilotynowano wówczas w sumie nawet do 20 tys. ludzi. [przypis edytorski]

czerwona aseptyna — opisowe określenie środka antyseptycznego, zapewne fuksyny lub pigmentu Castellaniego, preparatu złożonego z fuksyny, fenolu, kwasu borowego i rezorcyny, o działaniu grzybobójczym, silnie odkażającym i przeciwzapalnym; fuksynę stosuje się także jako czerwony barwnik do wyrobu farb, atramentów oraz do barwienia papieru i włókien naturalnych; aseptyną nazywano dawniej roztwór kwasu borowego, od nazwy handlowej kwasu borowego produkowanego w Szwecji od 1868 i sprzedawanego jako środek konserwujący i antyseptyczny. [przypis edytorski]

Czerwona Czapeczka — Czerwony Kapturek. [przypis edytorski]

Czerwona Czapeczka — dziś przyjął się tytuł: Czerwony Kapturek. [przypis edytorski]

czerwonak — flaming; nazwa potoczna. [przypis edytorski]

czerwonak — gatunek dużego ptaka brodzącego; flaming karmazynowy. [przypis edytorski]

Czerwona zaraza — Wiersz powstał 29 sierpnia 1944 r. jako ostatni utwór napisany przez Józefa Szczepańskiego. Mówi on o daremnym oczekiwaniu na pomoc Powstaniu Warszawskiemu ze strony Armii Czerwonej. [przypis edytorski]

czerwonego sukna — metafora z Potopu Henryka Sienkiewicza. [przypis edytorski]

czerwonem — daw. forma dla r.ż. i r.n.; dziś popr.: czerwonym. [przypis edytorski]

czerwonemi oczy — dziś popr. forma: czerwonymi oczami. [przypis edytorski]

czerwone złoto, częściej czerwony złoty — dukat, polska moneta ze złota, warta ok. 5 złotych srebrnych. [przypis edytorski]

„Czerwoniak” — „Kurier Czerwony”, przedwojenne warszawskie czasopismo sensacyjne; także: ogólne przedwojenne określenie prasy brukowej a. sensacyjnej, pochodzące od jaskrawoczerwonych tytułów artykułów. [przypis edytorski]

czerwoniec — czerwony złoty: nazwa złotego pieniądza o wartości zbliżonej do dukata. [przypis edytorski]

czerwoniec — tu: radziecki banknot dziesięciorublowy. [przypis edytorski]

Czerwoni Żydzi a. zaginione plemiona — część narodu izraelskiego, która została przesiedlona przez Asyryjczyków po upadku Królestwa Izraela w końcu VIII w. p.n.e. Biblia ani inne źródła nie podają jednoznacznie, co się z nimi stało, dlatego w tradycji żydowskiej trwa nadzieja, że potomkowie zaginionych Żydów żyją gdzieś w ukryciu i kiedyś połączą się z narodem. [przypis edytorski]

czerwonoskóry — Indianin. [przypis edytorski]

czerwony a. czerwony złoty — dukat, polska moneta ze złota, warta ok. 5 złotych srebrnych. [przypis edytorski]