Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 455 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7922 przypisów.
naumachia (z gr.) — bitwa morska (sic!). [przypis edytorski]
naumachie (z gr.) — bitwy morskie (w staroż. Rzymie na rozkaz cesarza urządzano je w mieście, w specjalnych basenach). [przypis edytorski]
naumiejętniejszy (starop. forma) — najumiejętniejszy, najbardziej umiejętny; dobrze naumiejętniejszy. [przypis edytorski]
naumyślnie — z rozmysłem, celowo. [przypis edytorski]
na umysł (daw.) — naumyślnie, z rozmysłem. [przypis edytorski]
Naupaktos — portowe miasto Etolii u wylotu Zatoki Korynckiej (Lepanto). [przypis tłumacza]
Naupaktos — portowe miasto greckie u wejścia do Zatoki Korynckiej; ob. Nafpaktos. [przypis edytorski]
Naupakt, [właśc. Naupaktos] — dzis. Lepanto, greckie miasto portowe na płn. wybrzeżu Zatoki Korynckiej [ob. Nafpaktos, nazwę Lepanto nosiło w okresie panowania weneckiego; red. WL]. [przypis tłumacza]
naurągać — nakrzyczeć, nawymyślać, obrazić brzydkimi słowami. [przypis edytorski]
na uroczystości — na uroczystości eleuzyńskiej, jako daduchos i hierokeryks (herold). Można by też myśleć o Panatenajach. [przypis tłumacza]
na urzędach publicznych noszący lub nadskakujący dworowi — wyd. lwowskie ma: będący lub nadskakujący [przypis redakcyjny]
na urzędziech — dziś popr. forma Msc.lm: na urzędach. [przypis edytorski]
na urzędziech — dziś popr.: na urzędach. [przypis edytorski]
na uściech (daw.) — dziś popr. forma: na ustach. [przypis edytorski]
na uściech — daw. forma Msc. lm; dziś: na ustach. [przypis edytorski]
na uściech (starop.) — na ustach. [przypis edytorski]
na uściech (starop.) — na ustach. [przypis edytorski]
na usiadkę (starop.) — na zasadkę. [przypis redakcyjny]
Nausikles — zamknął przesmyk termopilski przed Filipem w r. 352, stronnik Demostenesa. [przypis tłumacza]
Nausitoos — syn Posejdona, boga morza i Peritoi, matki Alkinoosa, króla Feaków. [przypis edytorski]
na ustęp — na bok, na zewnątrz (sali); tu: na przerwę. [przypis edytorski]
na ustęp — tu w znaczeniu polecenia: proszę opuścić salę. [przypis edytorski]
na ustęp — w niektórych innych wydaniach: na ustąp. [przypis edytorski]
nauszczenia — dziś popr.: poduszczenia; namowy, knowania. [przypis edytorski]
Nautilus (biol., łac. z gr.: żeglarz) — łodzik, gatunek morskiego głowonoga, żyjącego w ciepłych wodach Oceanu Spokojnego i Indyjskiego. [przypis edytorski]
Nautilus (biol., łac. z gr.: żeglarz) — tu: łodzik, gatunek morskiego głowonoga, żyjącego w ciepłych wodach Oceanu Spokojnego i Indyjskiego; z jego wypolerowanych muszli, mierzących do ok. 20–25 cm, od XVI w. wyrabiano czasze luksusowych pucharów, zwanych nautilusami. [przypis edytorski]
nautilus (łac. z gr.) — żeglarz. [przypis edytorski]
nautyczny — związany z nawigacją morską, żeglarstwem. [przypis edytorski]
Nauzyfanes sądzi, iż (…) nie masz nic pewnego, prócz niepewności — Seneka, Listy moralne do Lucyliusza, LXXXVIII, 44. [przypis tłumacza]
Nauzykaa — bohaterka jednego z epizodów Odysei Homera; Odyseusz spotkał ją grającą w piłkę z dwórkami. [przypis edytorski]
Nauzykaa (mit. gr.) — córka króla Feaków, bohaterka jednego z epizodów Odysei Homera. Statek Odyseusza rozbił się u wybrzeży wyspy Scherii, a fale wyrzuciły go na brzeg. Nauzykaa ze służkami wybrała się na brzeg morski, by uprać ubrania. Odgłosy ich zabaw obudziły Odyseusza, który zupełnie nagi, osłaniając się tylko gałęzią, wyszedł z lasu. Służki uciekły w popłochu, a Odyseusz błagał o pomoc Nauzykaę. Królewna podarowała mu ubranie i poradziła mu, by udał się do miasta i pałacu dopiero po jej powrocie i najpierw spotkał się z jej matką. [przypis edytorski]
navaja (wym.: nawaha) — tradycyjny, składany nóż hiszpański, używany jako codzienne narzędzie oraz broń prostych ludzi, często o ostrzu mierzącym 15–20 cm. [przypis edytorski]
Navarrus (łac.: Nawaryjczyk), właśc. Martín de Azpilicueta (1494–1586) — urodzony w Królestwie Nawarry, wysoko ceniony w swoich czasach hiszpański teolog i prawnik, zajmował się teologią moralną i wykładał prawo kanoniczne m.in. w Salamance i Tuluzie. [przypis edytorski]
Navas del Marques — właściwie Las Navas del Marqués, gmina w Hiszpanii, w prowincji Ávila, w Kastylii i León; w czasie hiszpańskiej wojny domowej toczyły się tutaj zacięte walki. [przypis edytorski]
navat (lenk.) — net. [przypis edytorski]
navatnas (lenk.) — keistas. [przypis edytorski]
navatnas — naujoviškas. [przypis edytorski]
navatnų — keistų. [przypis edytorski]
naveltno — veltui. [przypis edytorski]
Naville, Ernest (1816–1909) — szwajcarski filozof i teolog protestancki. [przypis edytorski]
navina (brus.) — naujiena. [przypis edytorski]
Navy (ang.) — marynarka wojenna. [przypis edytorski]
nawa (daw.) — okręt (częsta metafora państwa). [przypis edytorski]
nawa (daw.) — okręt. [przypis edytorski]
nawa (daw.) — okręt, statek. [przypis edytorski]
nawa (daw.) — statek, okręt. [przypis edytorski]
nawa (daw.) — statek. [przypis edytorski]
nawa (daw.) — tu: okręt; przen. całość konstrukcji ideowej i politycznej. [przypis edytorski]
nawa (daw.) — tu: okręt. [przypis redakcyjny]
nawa (daw., z łac.) — statek, okręt; por. nawigacja. [przypis edytorski]
nawałnicy. [przypis redakcyjny]
nawałność — burza, nawałnica. [przypis redakcyjny]
nawałność (daw.) — nawałnica, gwałtowna burza z silnym wiatrem. [przypis edytorski]
nawałność — nawałnica, burza, ulewa. [przypis redakcyjny]
nawałność — nawałnica. [przypis edytorski]
nawałność (starop.) — nawałnica, zaburzenie, burza. [przypis edytorski]
nawałność — tu: niepokój. [przypis redakcyjny]
nawałnościam — nawałnościom, falom przeciwności. [przypis redakcyjny]
nawa — łódka. [przypis redakcyjny]
na waletę — na pożegnanie; z łac. vale: pożegnanie. [przypis edytorski]
na waletę — tu: na pożegnanie, na koniec. [przypis edytorski]
nawalić (tu pot.) — pobić. [przypis edytorski]
nawalić — tu: zbić, pobić. [przypis edytorski]
nawalność (daw.) — burza. [przypis edytorski]
nawalność (daw.) — burza; tu: atak. [przypis edytorski]
nawalność — nawałność; wzburzenie. [przypis edytorski]
nawalny (daw.) — burzliwy, sztormowy. [przypis edytorski]
nawalny (daw.) — silny, gwałtowny. [przypis edytorski]
nawalny — nacierający; por. nawała: wojsko napadające na czyjąś ziemię, a także: napad, natarcie. [przypis edytorski]
nawa — okręt. [przypis edytorski]
nawara (daw.) — karma dla psów, wywar z mięsa i kości zaprawiony mąką i chlebem. [przypis edytorski]
na wargi — dziś popr.: na wargach, ustach. [przypis edytorski]
nawarownieyszy (starop. forma) — najwarowniejszy; najbardziej warowny (najbardziej obronny). [przypis edytorski]
Nawarra — kraina hist. w zach. części Pirenejów, na pograniczu Hiszpanii i Francji; od 824 stanowiła niezależne królestwo, od 1589 związana z Francją unią personalną, w 1620 została formalnie włączona do Francji; tytuł króla Nawarry zachował się w tytulaturze władców francuskich aż do obalenia monarchii. [przypis edytorski]
Nawarra — kraina hist. w zach. części Pirenejów, na pograniczu Hiszpanii i Francji. [przypis edytorski]
Nawarra, Piotr — współczesny teolog hiszpański. [przypis tłumacza]
Na was… kładę — wam polecam. [przypis redakcyjny]
nawa (starop.) — statek, okręt. [przypis edytorski]
nawa — statek, okręt. [przypis edytorski]
nawa (tu daw.) — okręt. [przypis edytorski]
nawa — tu: okręt. [przypis edytorski]
nawa — tu: statek. [przypis edytorski]
nawa (z łac.) — okręt. [przypis edytorski]
na wciąż (reg.) — na oścież. [przypis edytorski]
nawecowany — wyostrzony, wypolerowany. [przypis edytorski]
nawedem raz słysał (gw.) — nawet raz słyszałem. [przypis edytorski]
na wejźreniu (daw.) — pozornie. [przypis edytorski]
Na Wenecyą nie potrzeba patrzyć, iż tak długo, to jest 1100 lat, stoi… — mowa o kupieckiej Republice Weneckiej, istniejącej od roku 697 do 1797, kiedy została najechana przez Napoleona Bonapartego; było to najdłużej nieprzerwanie funkcjonujące państwo o ustroju republikańskim w historii. Wenecja jako miasto została założona w roku 452, stąd 1100 lat jej istnienia u Skargi. [przypis edytorski]
Nawet bluźnierca, co legł pod Tebami — Kapaneus (Patrz o nim Pieśń XIV). [przypis redakcyjny]
nawet chociaż tu z wami nie będę — et med absenti tamen, Niem. [przypis tłumacza]
na wet (daw.) — na koniec. [przypis redakcyjny]
nawetem (…) nie widział — nawet nie widziałem. [przypis edytorski]
nawet-em nie wstępował (przestarz.) — nawet żem nie wstępował; nawet nie wstępowałem. [przypis edytorski]
nawet filozofia (…) znosi różność duszy i ciała w systemie tożsamości — jest to teoria filozoficzna, a ściślej: metafizyczna, według której istotą wszechrzeczy (absolutem) jest jedność, identyczność materii (przyrody) i ducha, myślenia i odpowiadającego mu istnienia, tak, że przeciwieństwa te stanowią tylko dwojaki sposób, w który ów identyczny absolut się objawia. Objawia on się więc raz jako duch, raz jako materia, raz jako myśl, raz jako jej przedmiot, lecz sam nie jest ani jednym, ani drugim, jeno tożsamością, wspólną podstawą obojga. Teorię tę różne systemy filozoficzne różnie formułują. Hufeland ma na myśli zapewne najnowsze wówczas systemy filozofów niemieckich J. G. Fichtego (1762–1814) oraz F. W. Schellinga (1775–1854). [przypis tłumacza]
nawet gdyby do tego mniemał mieć powody (…) — nawet gdyby sądził, że ma do tego powody. [przypis edytorski]
nawet ją widział bez jej wiedzy — Chasyd rzadko ma możność ujrzeć swą narzeczoną przed dniem zaręczyn. O doborze pary decydują rodzice. [przypis edytorski]
Nawet Lakońcy stali się rozmowni — Spartanie słynęli z lakoniczności, tj. umiejętności krótkiego wypowiadania się. [przypis edytorski]
nawet (lenk.) — net. [przypis edytorski]
nawet między obcymi — tj. między sprzymierzeńcami. Więc np. ukochany mógł być w wojsku sprzymierzonych, a kochający w armii lacedemońskiej. Mimo to dzielność ich nie doznałaby żadnego osłabienia. [przypis tłumacza]
na wet — na zakończenie posiłku. [przypis redakcyjny]
