Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 161702 przypisów.
skiba — dziś: część ziemi odrzucona na bok przez pług. [przypis edytorski]
skiba — kawałek gleby podcięty w czasie orki. [przypis edytorski]
skiba — pas ziemi odkładany przez pług podczas orki. [przypis edytorski]
skibka (gw.) — tu: mała kromka chleba. [przypis edytorski]
skibka — odkrojony kawałek chleba, kromka. [przypis edytorski]
ski (daw.) — narty. [przypis edytorski]
Skidel — niewielkie miasteczko na Grodzieńszczyźnie, ok. 35 km na wsch. od Szczuczyna, w XIX w. podupadłe. [przypis edytorski]
skiedyno — vieta, kur daug skiedrų, kur kapojamos malkos. [przypis edytorski]
skiełczeć (gw.) — wyschnąć. [przypis edytorski]
skieł — łapacz. [przypis edytorski]
skiełzać się (daw.) — ześlizgnąć się. [przypis edytorski]
skiełznąć (daw.) — ześlizgnąć się. [przypis edytorski]
skiełznąć się — nie udać się; tu: pośliznąć się, przewrócić się. [przypis edytorski]
skiełznąć się — ześliznąć się, spłynąć. [przypis edytorski]
skiela (gw.) — skąd. [przypis edytorski]
skielet — dziś: szkielet. [przypis edytorski]
skiereszowałem — pokiereszowałem, pokaleczyłem. [przypis edytorski]
Skierniewice — miasto powiatowe i węzeł kolejowy, 66 km na południowy zachód od Warszawy. [przypis redakcyjny]
skierowywa — dziś popr. 3os. lp.: skierowuje. [przypis edytorski]
skierowywa — dziś popr. forma 3 os. lp. cz.ter.: skierowuje. [przypis edytorski]
skije — narty. [przypis edytorski]
skikać (gw.) — skakać. [przypis edytorski]
Skilla — Scylla, potwór morski opisany w Odysei Homera. [przypis edytorski]
skilvys — pilvelis, skrandis. [przypis edytorski]
Skimborowiczowa, Zabłocka, Kazia — Anna Skimborowiczowa, Wincenta Zabłocka, Kazimiera Ziemięcka, trzy „entuzjastki”, dawne i serdeczne przyjaciółki Żmichowskiej, scharakteryzowane przez nią we wstępie do Poganki. [przypis redakcyjny]
skinąć (gw.) — zrzucić, zdjąć. [przypis edytorski]
skiomancja — wróżba z cieni umarłych. [przypis tłumacza]
Skione, Torone — miasta na półwyspie Chalkidike [Płw. Chalcydycki], który wygląda jak dłoń z 3 palcami. Na północnym palcu (Akte, dziś Ajion Oros) jest znana góra Athos, na środkowym (Sithonia, dziś Longos) miasto Torone, na południowym (Pallene, dziś Kasandra) Skione. Mieszkańców tych miast spotkało w r. 421 i 420 to samo co i Melijczyków. [przypis tłumacza]
skir (daw.) — ciężka choroba degeneracyjna: rak. [przypis edytorski]
skir (daw.) — rak, nowotwór złośliwy. [przypis edytorski]
Skirgiełł — brat Władysława Jagiełły, panował w latach 1387–1392. [przypis edytorski]
Skirgiełło a. Świdrygiełło (ok. 1370–1452) — najmłodszy brat Jagiełły, przeciwnik unii polsko-litewskiej, często spiskujący z Krzyżakami. [przypis edytorski]
Skirgiełło (ok. 1355–1394) — brat i bliski współpracownik Jagiełły, z jego ramienia namiestnik Litwy. [przypis edytorski]
Skirmunt, Konstanty (1866–1949) — polski polityk i dyplomata, minister spraw zagranicznych (1921–1922), poseł RP w Londynie (1922–1929), po podniesieniu rangi tej placówki ambasador RP (do 1934). [przypis edytorski]
Skiron (mit. gr.) — bandyta, który czatował na wędrowców na skale przy ścieżce nad stromym brzegiem morza; przechodzących zmuszał do umycia sobie nóg, a kiedy się pochylali, kopniakiem strącał z urwiska, na pożarcie olbrzymiemu żółwiowi morskiemu; ateński bohater Tezeusz odmówił umycia nóg Skironowi i zrzucił go do morza. [przypis edytorski]
Skiron, Rarion, Buzygion — w tradycji uznawane za miejsca pierwszej orki i siewu: Skiron: w pobliżu Aten, przy drodze do Eleusis; Rarion: zachodnia część równiny, na której leży Eleusis; Buzygion: u podnóża ateńskiego Akropolu. [przypis edytorski]
skir — rak. [przypis redakcyjny]
skityjski brzeg — Scytia; kraj zamieszkały od VII w. p.n.e. przez koczownicze ludy irańskie, rozciągający się na północ od wybrzeży Morza Czarnego i gór Kaukazu. [przypis edytorski]
skiwnąć — dziś: skinąć. [przypis edytorski]
Skiwski, Jan Emil (1894–1956) — pisarz i publicysta. [przypis edytorski]
Skiwski, Jan Emil (1894–1956) — pisarz, publicysta, krytyk literacki; przed wojną początkowo związany z obozem sanacyjnym (BBWR i OZN), następnie oscylował ku nacjonalizmowi endecji; w czasie II wojny światowej współpracy politycznej i wojskowej z Niemcami, przede wszystkim dla przeciwdziałania wpływom komunizmu ze strony ZSRR; współwydawca i redaktor gadzinówek „Ster” i „Przełom”. Wraz z Ferdynandem Goetlem i Józefem Mackiewiczem został użyty przez Niemców, by wykorzystać zbrodnię katyńską do celów propagandy antykomunistycznej i tuszowania ludobójstwa hitlerowskiego: wszyscy trzej publicyści i literaci uczestniczyli w kwietniu 1943 r. przy ekshumacji polskich oficerów zamordowanych na rozkaz władz sowieckich przez NKWD w Katyniu. [przypis edytorski]
Skiwski napisał o Przybyszewskim, że był jak ekspres międzynarodowy, na zaśniedziały dworzec polski wjeżdżający z całą Europą upakowaną w wozie bagażowym — J. E. Skiwski, Przewodnik, Stanisław Przybyszewski. Księga pamiątkowa. [przypis autorski]
składać coś (daw.) — stanowić coś, tworzyć coś; składać się na coś. [przypis edytorski]
Marcel Proust, W poszukiwaniu straconego czasu, Strona Guermantes, Strona Guermantes, część pierwsza
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
składać (daw.) — ustępować. [przypis redakcyjny]
składać się (daw.) — bronić się. [przypis redakcyjny]
składać (tu daw.) — tworzyć, stanowić, składać się na coś. [przypis edytorski]
składać — tu: stanowić. [przypis edytorski]
składać większość — tworzyć większość. [przypis edytorski]
[składając ofiary] zmuszona była korzystać z obcych miejsc — każda warta miała swoje wyznaczone miejsce do przygotowania ofiary. [przypis tłumacza]
składających swe wieńce Artemidzie w ofierze — sławna była świątynia Artemidy efeskiej; jej jako głównej opiekunce miasta ofiarowywano te wieńce. [przypis tłumacza]
Składają (…) hartowną — [Wergilusz, Eneida, VIII,] tłumaczenie Franciszka Wężyka, Kraków 1882, s. 211. [przypis redakcyjny]
składała pszczółka na wiatr — Zdanie eliptyczne. Domyślnie: pszczółka zrzucała winę na wiatr. [przypis redakcyjny]
składała się z pięćdziesiąt żołnierza (daw.) — dziś: składała się z pięćdziesięciu żołnierzy. [przypis edytorski]
składał często ofiary w domu — przed domem greckim, na środku dziedzińca, okolonego murem, stał ołtarz Zeusa, Opiekuna Zagrody. [przypis tłumacza]
Składał swe zjazdy żołdak zbuntowany (…) — Obrazki swawoli żołnierstwa wzięte ze Skargi: Nabożeństwo żołnierskie. [przypis autorski]
składały prowincją — tworzyły prowincję. [przypis edytorski]
składały — tu: stanowiły. [przypis edytorski]
składali ofiary — aby wróżyć z wnętrzności i drgań zabijanych zwierząt. [przypis tłumacza]
Składam… ciebie gwoli — składam dla ciebie. [przypis edytorski]
składa mowy dobitnie i bez wytchnienia — jak aktor. [przypis tłumacza]
Składa sam z swej osoby sąd — sąd konfederacki, w którym Poniński zasiadał jako marszałek; Reytan oskarżony był o zakłócenie pokoju publicznego i ogłoszony jako nieprzyjaciel Ojczyzny. [przypis redakcyjny]
skład — budowa. [przypis redakcyjny]
skład herbaty Nowickiego — handel win zagranicznych i towarów kolonialnych Wł.F. Nowickiego przy ul. Miodowej. (Starszy subiekt w sklepie Nowickiego, Bolesław Morski, był podobno pierwowzorem Rzeckiego). [przypis redakcyjny]
Składkowski, Felicjan Sławoj (1885–1962) — polityk, generał; od 1905 w PPS, podczas I wojny światowej w Legionach Polskich, bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego, trzykrotny minister spraw wewnętrznych, zwolennik sanacji, po przewrocie majowym komisarz rządu na miasto stołeczne Warszawę. [przypis edytorski]
Składkowski, Felicjan Sławoj (1885–1962) — polityk, generał; od 1905 w PPS, podczas I wojny światowej w Legionach Polskich, bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego, trzykrotny minister spraw wewnętrznych, zwolennik sanacji, po przewrocie majowym komisarz rządu na miasto stołeczne Warszawę. [przypis edytorski]
Składkowski, Sławoj Felicjan (1885–1962) — generał dywizji Wojska Polskiego, premier II RP, doktor medycyny, wolnomularz; oskarżany o przykładanie przesadnej wagi do kwestii biurokratycznych. [przypis edytorski]
składowe — opłata za przechowanie towaru na składzie. [przypis redakcyjny]
skład — tu: sklep. [przypis edytorski]
skłaść (forma starop.) — złożyć. [przypis redakcyjny]
skłół (starop. forma ort.) — skłuł; tu: przekłuł. [przypis edytorski]
skłóty (starop. forma ort.) — pokłuty. [przypis edytorski]
skłonić wodze (starop.) — skierować za pomocą wodzy (cugli) konia. [przypis redakcyjny]
skłonił głową — dziś raczej: skinął głową (w sensie: przytaknął, potwierdził). [przypis edytorski]
skłonił lekko głową — dziś: „skłonił lekko głowę” lub „skinął lekko głową”. [przypis edytorski]
skłon nieba — widnokrąg. [przypis edytorski]
skłonność (…) do cudowności — skłonność do wiary w cuda. [przypis edytorski]
skłonność — tu: Goethe często używa tego słowa w dawniejszym znaczeniu (przychylność, sympatia, zainteresowanie). [przypis edytorski]
skląstis — kaištis durims užsklęsti. [przypis edytorski]
sklamrzeć — narzekać, jęcząc, prosić wciąż o coś monotonnym, płaczliwym głosem. [przypis edytorski]
sklamrzyć — tu: skamleć, narzekać. [przypis edytorski]
Sklawończyk, wł. Schiavoni (hist.) — zapożyczone z włoskiego określenie Słowianina z terenów nad płn. Adriatykiem, używane w okresie Republiki Weneckiej; słowo stosowane w muzułmańskiej Hiszpanii jako odpowiednik arabskiego określenia Słowianina lub europejskiego niewolnika. [przypis edytorski]
Sklawończyk, wł. Schiavoni (hist.) — zapożyczone z włoskiego określenie Słowianina z terenów nad płn. Adriatykiem, używane w okresie Republiki Weneckiej. [przypis edytorski]
Sklawonia, właśc. Sclavonia, wł. Schiavonia — średniowieczna prowincja Republiki Weneckiej, obejmująca tereny nad płn. Adriatykiem zajmowane przez przybyłe w VII w. słowiańskie plemiona Chorwatów i Serbów, tj. obszar daw. prowincji rzym.: Dalmacji, zach. Panonii, płd. Noricum oraz Galii Przedalpejskiej; Septymiusz Sewer był namiestnikiem Panonii. [przypis edytorski]
sklęsnąć (daw.) — przestać być opuchniętym. [przypis edytorski]
sklęsnąć (starop.) — uszczuplić [się]. [przypis redakcyjny]
sklęty — przeklęty. [przypis edytorski]
sklebota — zmąci. [przypis autorski]
skleinyčia — stiklinė. [przypis edytorski]
sklepas (lenk.) — rūsys. [przypis edytorski]
sklep (daw.) — piwnica bądź rzadziej inne pomieszczenie służące za magazyn. [przypis edytorski]
sklep (daw.) — piwnica. [przypis edytorski]
sklep (daw.) — pomieszczenie murowane, sklepione; piwnica; tu: grobowiec. [przypis edytorski]
sklep (daw.) — pomieszczenie sklepione; komnata, piwnica. [przypis edytorski]
sklep (daw.) — pomieszczenie sklepione; piwnica. [przypis edytorski]
sklep (daw.) — sklepienie; piwnica. [przypis edytorski]
sklep (daw.) — sklepienie. [przypis edytorski]
sklep* (daw.) — sklepienie. [przypis redakcyjny]
sklep (daw.) — sklepienie (także: piwnica). [przypis edytorski]
sklep (daw.) — sklepienie; tu: korona drzewa. [przypis edytorski]
sklep (daw.) — sklepienie (tu o niebie). [przypis edytorski]
