Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7881 przypisów.
nauka o przyrodzie czystego rozumu, zawiera (…) fizykę rozumową (physica rationalis) — proszę nie myśleć, że rozumiem przez to ową naukę, którą pospolicie nazywają physica generalis [=fizyką ogólną], i która jest raczej matematyką, niż filozofią przyrody. Bo metafizyka przyrody oddziela się całkowicie od matematyki, nie może też wcale podać tak wielu rozszerzających wniknięć, jak ta; jest przecie bardzo ważną ze względu na krytykę czystego poznania rozsądkowego w ogóle, mającego być zastosowanym do przyrody; w jaj braku nawet matematycy, podzielając pewne pospolite, w istocie jednak metafizyczne pojęcia, obarczali niepostrzeżenie naukę o przyrodzie hipotezami, znikającymi wobec krytyki tych zasad, nie czyniąc przez tu najmniejszego uszczerbku użyciu (niewątpliwie niezbędnemu) matematyki na tym polu, [przypis autorski]
nauka wolna (daw.) — sztuka wyzwolona; siedem sztuk wyzwolonych stanowiło podstawę dawnego programu studiów uniwersyteckich. [przypis edytorski]
Naukę dobra społecznego i reform dobroczynnych zdobywamy nie tylko z książek… — Baunard, op. cit., s. 409. [przypis autorski]
naukę o przeznaczeniu — w oryginale: Gnadenwahl: predestynacja, przeznaczenie przez Boga. (Augustyn: „Praesciebat Deus, qui futuri essent sancti et immaculati per liberae voluntatis arbitrium”, De praedestmatione, 10). Augustyn stara się pogodzić predestynację z wolną wolą. [przypis tłumacza]
nauki — dziś popr. forma N. lm: naukami. [przypis edytorski]
nauki gwiazdarskie (daw.) — astronomia i astrologia. [przypis edytorski]
nauki przyrodzone — dziś popr.: nauki przyrodnicze. [przypis edytorski]
nauki (sciences) — nauki ścisłe. [przypis edytorski]
naukler (daw.) — żeglarz. [przypis redakcyjny]
Na ukraińskiej cerkwi (…) śpieszą — Te cztery wiersze mają budowę i rytm jakby ludowej pieśni. [przypis redakcyjny]
na Ukrainie zaczęła się rzeź — bunty chłopskie przeciw pańszczyźnie na terenie Ukrainy wybuchały w latach ok. 1730–1770, uczestnicy tych powstań nazywali się hajdamakami, często mieli poparcie duchownych prawosławnych, którzy święcili ich broń. [przypis edytorski]
Naukratis — miasto w zach. części delty Nilu, założona w VI w. p.n.e. pierwsza i przez długi czas jedyna grecka kolonia w Egipcie. [przypis edytorski]
na ulicy — in via, Ital. [przypis tłumacza]
Na ulicy słyszał (…) — w tłumaczeniu brak następnego fragmentu zdania: eine ungewöhnliche Bewegung: nadzwyczajny ruch. [przypis edytorski]
naumachia (z gr.) — bitwa morska (sic!). [przypis edytorski]
naumachie (z gr.) — bitwy morskie (w staroż. Rzymie na rozkaz cesarza urządzano je w mieście, w specjalnych basenach). [przypis edytorski]
Naumann, Johann Andreas (1744–1826) — niemieckim ornitolog. [przypis edytorski]
naumiejętniejszy (starop. forma) — najumiejętniejszy, najbardziej umiejętny; dobrze naumiejętniejszy. [przypis edytorski]
naumyślnie — z rozmysłem, celowo. [przypis edytorski]
na umysł (daw.) — naumyślnie, z rozmysłem. [przypis edytorski]
Naupaktos — portowe miasto Etolii u wylotu Zatoki Korynckiej (Lepanto). [przypis tłumacza]
Naupaktos — portowe miasto greckie u wejścia do Zatoki Korynckiej; ob. Nafpaktos. [przypis edytorski]
Naupakt, [właśc. Naupaktos] — dzis. Lepanto, greckie miasto portowe na płn. wybrzeżu Zatoki Korynckiej [ob. Nafpaktos, nazwę Lepanto nosiło w okresie panowania weneckiego; red. WL]. [przypis tłumacza]
naurągać — nakrzyczeć, nawymyślać, obrazić brzydkimi słowami. [przypis edytorski]
na uroczystości — na uroczystości eleuzyńskiej, jako daduchos i hierokeryks (herold). Można by też myśleć o Panatenajach. [przypis tłumacza]
na urzędach publicznych noszący lub nadskakujący dworowi — wyd. lwowskie ma: będący lub nadskakujący [przypis redakcyjny]
na urzędziech — dziś popr. forma Msc.lm: na urzędach. [przypis edytorski]
na urzędziech — dziś popr.: na urzędach. [przypis edytorski]
na uściech (daw.) — dziś popr. forma: na ustach. [przypis edytorski]
na uściech — daw. forma Msc. lm; dziś: na ustach. [przypis edytorski]
na uściech (starop.) — na ustach. [przypis edytorski]
na uściech (starop.) — na ustach. [przypis edytorski]
na usiadkę (starop.) — na zasadkę. [przypis redakcyjny]
Nausikles — zamknął przesmyk termopilski przed Filipem w r. 352, stronnik Demostenesa. [przypis tłumacza]
Nausitoos — syn Posejdona, boga morza i Peritoi, matki Alkinoosa, króla Feaków. [przypis edytorski]
na ustęp — na bok, na zewnątrz (sali); tu: na przerwę. [przypis edytorski]
na ustęp — tu w znaczeniu polecenia: proszę opuścić salę. [przypis edytorski]
na ustęp — w niektórych innych wydaniach: na ustąp. [przypis edytorski]
nauszczenia — dziś popr.: poduszczenia; namowy, knowania. [przypis edytorski]
Nautilus (biol., łac. z gr.: żeglarz) — łodzik, gatunek morskiego głowonoga, żyjącego w ciepłych wodach Oceanu Spokojnego i Indyjskiego. [przypis edytorski]
Nautilus (biol., łac. z gr.: żeglarz) — tu: łodzik, gatunek morskiego głowonoga, żyjącego w ciepłych wodach Oceanu Spokojnego i Indyjskiego; z jego wypolerowanych muszli, mierzących do ok. 20–25 cm, od XVI w. wyrabiano czasze luksusowych pucharów, zwanych nautilusami. [przypis edytorski]
nautilus (łac. z gr.) — żeglarz. [przypis edytorski]
nautyczny — związany z nawigacją morską, żeglarstwem. [przypis edytorski]
Nauzyfanes sądzi, iż (…) nie masz nic pewnego, prócz niepewności — Seneka, Listy moralne do Lucyliusza, LXXXVIII, 44. [przypis tłumacza]
Nauzykaa — bohaterka jednego z epizodów Odysei Homera; Odyseusz spotkał ją grającą w piłkę z dwórkami. [przypis edytorski]
Nauzykaa (mit. gr.) — córka króla Feaków, bohaterka jednego z epizodów Odysei Homera. Statek Odyseusza rozbił się u wybrzeży wyspy Scherii, a fale wyrzuciły go na brzeg. Nauzykaa ze służkami wybrała się na brzeg morski, by uprać ubrania. Odgłosy ich zabaw obudziły Odyseusza, który zupełnie nagi, osłaniając się tylko gałęzią, wyszedł z lasu. Służki uciekły w popłochu, a Odyseusz błagał o pomoc Nauzykaę. Królewna podarowała mu ubranie i poradziła mu, by udał się do miasta i pałacu dopiero po jej powrocie i najpierw spotkał się z jej matką. [przypis edytorski]
navaja (wym.: nawaha) — tradycyjny, składany nóż hiszpański, używany jako codzienne narzędzie oraz broń prostych ludzi, często o ostrzu mierzącym 15–20 cm. [przypis edytorski]
Navarrus (łac.: Nawaryjczyk), właśc. Martín de Azpilicueta (1494–1586) — urodzony w Królestwie Nawarry, wysoko ceniony w swoich czasach hiszpański teolog i prawnik, zajmował się teologią moralną i wykładał prawo kanoniczne m.in. w Salamance i Tuluzie. [przypis edytorski]
Navas del Marques — właściwie Las Navas del Marqués, gmina w Hiszpanii, w prowincji Ávila, w Kastylii i León; w czasie hiszpańskiej wojny domowej toczyły się tutaj zacięte walki. [przypis edytorski]
Naville, Ernest (1816–1909) — szwajcarski filozof i teolog protestancki. [przypis edytorski]
Navy (ang.) — marynarka wojenna. [przypis edytorski]
nawa (daw.) — okręt (częsta metafora państwa). [przypis edytorski]
nawa (daw.) — okręt. [przypis edytorski]
nawa (daw.) — okręt, statek. [przypis edytorski]
nawa (daw.) — statek, okręt. [przypis edytorski]
nawa (daw.) — statek. [przypis edytorski]
nawa (daw.) — tu: okręt; przen. całość konstrukcji ideowej i politycznej. [przypis edytorski]
nawa (daw.) — tu: okręt. [przypis redakcyjny]
nawa (daw., z łac.) — statek, okręt; por. nawigacja. [przypis edytorski]
nawałnicy. [przypis redakcyjny]
nawałność — burza, nawałnica. [przypis redakcyjny]
nawałność (daw.) — nawałnica, gwałtowna burza z silnym wiatrem. [przypis edytorski]
nawałność — nawałnica, burza, ulewa. [przypis redakcyjny]
nawałność — nawałnica. [przypis edytorski]
nawałność (starop.) — nawałnica, zaburzenie, burza. [przypis edytorski]
nawałność — tu: niepokój. [przypis redakcyjny]
nawałnościam — nawałnościom, falom przeciwności. [przypis redakcyjny]
nawa — łódka. [przypis redakcyjny]
na waletę — na pożegnanie; z łac. vale: żegnaj. [przypis edytorski]
na waletę — tu: na pożegnanie, na koniec. [przypis edytorski]
nawalić (tu pot.) — pobić. [przypis edytorski]
nawalić — tu: zbić, pobić. [przypis edytorski]
nawalność (daw.) — burza. [przypis edytorski]
nawalność (daw.) — burza; tu: atak. [przypis edytorski]
nawalność — nawałność; wzburzenie. [przypis edytorski]
nawalny (daw.) — burzliwy, sztormowy. [przypis edytorski]
nawalny (daw.) — silny, gwałtowny. [przypis edytorski]
nawalny — nacierający; por. nawała: wojsko napadające na czyjąś ziemię, a także: napad, natarcie. [przypis edytorski]
nawa — okręt. [przypis edytorski]
nawara (daw.) — karma dla psów, wywar z mięsa i kości zaprawiony mąką i chlebem. [przypis edytorski]
na wargi — dziś popr.: na wargach, ustach. [przypis edytorski]
nawarownieyszy (starop. forma) — najwarowniejszy; najbardziej warowny (najbardziej obronny). [przypis edytorski]
Nawarra — kraina hist. w zach. części Pirenejów, na pograniczu Hiszpanii i Francji; od 824 stanowiła niezależne królestwo, od 1589 związana z Francją unią personalną, w 1620 została formalnie włączona do Francji; tytuł króla Nawarry zachował się w tytulaturze władców francuskich aż do obalenia monarchii. [przypis edytorski]
Nawarra — kraina hist. w zach. części Pirenejów, na pograniczu Hiszpanii i Francji. [przypis edytorski]
Nawarra, Piotr — współczesny teolog hiszpański. [przypis tłumacza]
Na was… kładę — wam polecam. [przypis redakcyjny]
nawa (starop.) — statek, okręt. [przypis edytorski]
nawa — statek, okręt. [przypis edytorski]
nawa (tu daw.) — okręt. [przypis edytorski]
nawa — tu: okręt. [przypis edytorski]
nawa — tu: statek. [przypis edytorski]
nawa (z łac.) — okręt. [przypis edytorski]
na wciąż (reg.) — na oścież. [przypis edytorski]
nawecowany — wyostrzony, wypolerowany. [przypis edytorski]
nawedem raz słysał (gw.) — nawet raz słyszałem. [przypis edytorski]
na wejźreniu (daw.) — pozornie. [przypis edytorski]
Na Wenecyą nie potrzeba patrzyć, iż tak długo, to jest 1100 lat, stoi… — mowa o kupieckiej Republice Weneckiej, istniejącej od roku 697 do 1797, kiedy została najechana przez Napoleona Bonapartego; było to najdłużej nieprzerwanie funkcjonujące państwo o ustroju republikańskim w historii. Wenecja jako miasto została założona w roku 452, stąd 1100 lat jej istnienia u Skargi. [przypis edytorski]
Nawet bluźnierca, co legł pod Tebami — Kapaneus (Patrz o nim Pieśń XIV). [przypis redakcyjny]
nawet chociaż tu z wami nie będę — et med absenti tamen, Niem. [przypis tłumacza]
na wet (daw.) — na koniec. [przypis redakcyjny]