Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 460 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 159135 przypisów.
szynkować (daw.) — sprzedawać trunki w szynku; kupczyć; tu przen.: traktować. [przypis edytorski]
szynkować (starop.) — wydać. [przypis redakcyjny]
szynkowa gościna — gościna w szynku. [przypis edytorski]
szynkownia a. szynk (daw.) — karczma, zajazd, oberża. [przypis edytorski]
szynkownia a. szynk (daw.) — podrzędna restauracja lub bar z alkoholem. [przypis edytorski]
szynkownia — daw. podrzędna restauracja. [przypis edytorski]
szynkownia (daw.) — szynk, podrzędna restauracja. [przypis edytorski]
szynkownia (daw.) — szynk, podrzędny lokal sprzedający alkohol. [przypis edytorski]
szynkownia — gospoda, zajazd, oberża. [przypis edytorski]
szynk — podrzędna restauracja serwująca alkohol. [przypis edytorski]
szynk — podrzędny lokal sprzedający alkohol. [przypis edytorski]
szynkuje im — dostarcza [im, zaopatruje ich]. [przypis redakcyjny]
szynkwas — bufet, lada w szynku, w karczmie, przy której kupowało się trunki. [przypis edytorski]
szynkwas — bufet, lada w szynku, w karczmie, przy których kupowało się trunki. [przypis edytorski]
szynkwas (daw.) — bufet w karczmie. [przypis edytorski]
szynkwas — lada w szynku, w karczmie, przy której kupowało się trunki. [przypis edytorski]
szyper — dowódca małego statku. [przypis edytorski]
szyper — dowódca mniejszego statku lub dużej łodzi. [przypis edytorski]
szyper — dowódca statku, kapitan. [przypis edytorski]
szyper — dozorca okrętowy. [przypis edytorski]
szyper — kapitan małego statku. [przypis edytorski]
szyper — pot. kapitan, dowódca niewielkiego statku handlowego; szyper w razie potrzeby włącza się w wykonywanie niezbędnych prac wraz z resztą załogi. [przypis edytorski]
szyper (z niem.) — dozorca statku, tratwy. [przypis redakcyjny]
szyposz (daw.) — trębacz. [przypis redakcyjny]
Szypowszczyzna, Polanka, Piotropol, Zakątek — daw. grupka sąsiadujących ze sobą, otoczonych lasem zaścianków, ok. 100 km na wsch. od Wilna, 2 km na płd.-wsch. od jez. Wielka Szwakszta, przed II wojną światową w pow. postawskim woj. wileńskiego, ob. płn.-zach. Białoruś; w Polance i pobliskim Zalesiu funkcjonowały pensjonaty letniskowe; Baranówka: zaścianek ok. 3,5 km na płd. od powyższych. [przypis edytorski]
szyp (starop.) — grot strzały; strzała; pocisk. [przypis edytorski]
szypszyna — dzika róża. [przypis edytorski]
Szyraz — miasto w południowym Iranie, dawna stolica Persji. [przypis edytorski]
Szyrlejkę odwala (pot.) — bawi się w wielką damę. [przypis edytorski]
szyrmem (starop.) — stylem, układem, od szermowania, składania się pałaszem. [przypis redakcyjny]
szyrmować (starop.) — po rycersku bronią robić. [przypis redakcyjny]
szyrmować (starop.) — wojować. [przypis redakcyjny]
szyroce — dziś popr.: szeroko. [przypis edytorski]
szyroki (daw.) — dziś: szeroki. [przypis edytorski]
szyruty (tamil. szuruttu) — rodzaj cygar przyciętych na obu końcach. [przypis tłumacza]
szyrzyć — dziś popr.: szerzyć. [przypis edytorski]
szyszak — daw.: hełm bojowy w kształcie stożka. [przypis edytorski]
szyszak (daw. szłom; z węg. sisak, z niem. Zischägge) — typ hełmu otwartego. [przypis edytorski]
szyszak — hełm bojowy w kształcie stożka. [przypis edytorski]
szyszak — hełm husarski. [przypis edytorski]
szyszak — hełm. [przypis edytorski]
szyszak (hist.) — stożkowaty hełm bojowy. [przypis edytorski]
szyszak — ochronne okrycie głowy. [przypis redakcyjny]
szyszak — rodzaj hełmu; osłona głowy rycerza. [przypis edytorski]
szyszak — rodzaj hełmu. [przypis edytorski]
szyszak — rodzaj hełmu rycerskiego. [przypis edytorski]
szyszak — rodzaj stożkowatego hełmu bez przyłbicy. [przypis edytorski]
Honoré de Balzac, Stracone złudzenia, Wielki człowiek z prowincji w Paryżu
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
szyszak — rodzja hełmu. [przypis edytorski]
szyszak — typ hełmu otwartego. [przypis edytorski]
szyszak (wojsk.) — stożkowaty hełm bojowy. [przypis edytorski]
szysze — szisza, fajka wodna. [przypis edytorski]
Szyszkow, Aleksander Siemionowicz (1754–1841) — ros. pisarz i myśliciel; prezes Akademii Rosyjskiej (od 1813), znany ze swojej awersji do zapożyczeń z języków obcych. [przypis edytorski]
szyty — tu: wyszywany, haftowany. [przypis edytorski]
szywebucher — uczeń wyższej szkoły religijnej. [przypis redakcyjny]
szyzma — schizma, odstępstwo. [przypis edytorski]
szyzmatycki (daw.) — schizmatycki, heretycki, innowierczy. [przypis edytorski]
szyzmatycki (daw.) — schizmatycki; tu: prawosławny. [przypis edytorski]
szyzmatyk (daw.) — dziś: schizmatyk; odstępca od wiary. [przypis edytorski]
szyzmatyk — dziś: schizmatyk; odstępca od wiary. [przypis edytorski]
Τάδ᾽ οὐχὶ Πελοπόννησος, ἀλλ᾽ Ἰωνία — gr.: „To nie Peloponez, ale Jonia”, jeden z dwóch napisów wyrytych na słupie postawionym na Przesmyku Korynckim w celu wyznaczenia granicy spornych terenów. Drugi napis, po przeciwnej stronie słupa, miał przeciwną treść. Na południe od znaku, na półwyspie Peloponez, panowała dorycka Sparta, na północ od niego znajdowała się strefa wpływów Aten, w których mówiono dialektem jońskim. [przypis edytorski]
ταδ ηδυ διαφανη (gr.) — te oto jasności. [przypis edytorski]
τἀγαθόν (gr.) — dobro. [przypis edytorski]
τὰς ψυχὰς άπείργομες ψευδέσι λόγοις εἴ κα μὴ ἄγηται άλαθέσι (gr.) — ludzi poskramiamy złudą, gdy nie da się prawdą. [przypis tłumacza]
τέλος (gr.) — cel. [przypis edytorski]
Τί Πλειάδεστι κᾴμοι τί δ'ᾴστράσιν Βοώτεω (gr.) — „Ani mnie trapią Plejady,/ Ani Bojotesa gwiazda…” (Anacreon, Odae, XVIII, 10; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
τίς δ οίδεν εί ζήν τοΰθ ό κέκληται θανείν τό ζήν δέ θνήσκειν έστί (gr.) — Tis d oiden ei dzen tut ho kekletaj tanein, to dzen de tneskein esti? [przypis autorski]
Τὶς δ οἰδεν (…) ἔοτι — z nieznanego utworu Eurypidesa, przytaczane przez Diogenesa Laertiosa (Pyrron z Elidy [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, IX, 73), Platona (Gorgiasz, 492d), Sekstusa Empiryka (Zarysy pirrońskie, III, 24). [przypis edytorski]
το αλογον (gr.) — alogon; termin filoz. określający to co „nie-rozumowe”, „poza-logiczne”; instynkty. [przypis edytorski]
τοις πολλοις πολλά δοκεί (gr.) — tłum ma wiele mniemań (Platon, Państwo, IX, IV) [przypis edytorski]
τὸ καλόν (gr.) — piękno. [przypis edytorski]
το λογικον (gr.) — logikon; termin filoz. określający to co racjonalne, logiczne. [przypis edytorski]
τὸ μὲν οὗ καταπύθεται ὄμβρῳ (część jego psuje się na deszczu) — Homer, Iliada XXIII 328: miało być οὐ. Zarzucano, że to samo drzewo, które poeta dopiero co nazwał suchym, bezpośrednio potem mieni cokolwiek nadgniłym przez deszcz. Dlatego tenże sam Hippiasz zmienił οὐ na οὗ. [przypis tłumacza]
τόπος νοητός (gr.) — miejsce myślowe; wyrażenie Platońskie na określenie poznawalnego tylko intelektem miejsca, w którym znajdują się idee. [przypis edytorski]
τοὺς προσδοκῶντας χρυσίον ἐκ τῶν βαρβάρων — wyczekują złota od barbarzyńców; Arystofanes, Acharnejczycy, w. 108. [przypis edytorski]
tą chwilą — tu w znaczeniu: w tej chwili. [przypis edytorski]
Tą czarowną rozkoszą sycić się będzie twój rywal — oto szaleństwo miłości; ta doskonałość, którą ty widzisz, nie jest doskonałością dla niego. [przypis autorski]
tą dobą (daw.) — w tym czasie. [przypis edytorski]
tą modłą — tym sposobem; w ten sposób. [przypis edytorski]
tąm ręką zabił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; znaczenie: tą ręką zabiłem. [przypis edytorski]
tą pracą (starop. forma) — B. lp; dziś: tę pracę. [przypis edytorski]
Tą przeklętą (…) serce — w tłumaczeniu opuszczono następne po tym zdanie, w oryg. niem. Er lachte boshaft und legte sich aufs Sofa (Zaśmiał się złośliwie i położył się na sofie); red. WL. [przypis edytorski]
tą razą (daw.) — dziś popr. r.m.: tym razem. [przypis edytorski]
tą razą (daw.) — tym razem. [przypis edytorski]
tą razą — dziś popr: tym razem. [przypis edytorski]
tą razą — dziś popr.: tym razem. [przypis edytorski]
tą razą — dziś popr.: tym razem (r.m.). [przypis edytorski]
tą razą — dziś: tym razem. [przypis edytorski]
tą razą — Żmichowska nie tylko stale używa błędnej formy „tą razą” (formy, którą zresztą spotykamy u Mickiewicza, u Słowackiego, u Fredry), ale nawet broni jej w jednym z listów: „Zdaje mi się przecież, że tą razą (podkreślam, bo się długo za takie wyrażenie w Warszawie ujmowałam)(…)” (Do Elli, 18 sierpnia 1871). [przypis redakcyjny]
tą razą — zam. tym razem, prowincjonalizm pospolity do dziś dnia, napotykany zresztą i u pisarzy na ogół poprawnych, np. u Koźmiana w Pamiętnikach. [przypis redakcyjny]
tą śmiercią może ja umrę — według odtwarzanych tu wierzeń, duch błądzący nie wiedział, jaki nań padnie ostateczny wyrok losu. [przypis redakcyjny]
tąśmy (…) dobyli [miast i zamków] (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: tą dobyliśmy (tą, tzn. boską ręką, patrz wyżej, strofa 83 pieśni II). [przypis edytorski]
t. à v. Annette (fr.) — oddana wam Aneta; t. à v.: skrót używany w korespondencji, od: tout à vous (dosł.: cały Wasz, cały Pański itp.). [przypis edytorski]
tążyć (daw.) — tęsknić, dążyć. [przypis redakcyjny]
tążyć (daw.) — tęsknić. [przypis redakcyjny]
Taaffe von, Eduard (1833–1895) — polityk austriacki, minister spraw wewnętrznych i premier. [przypis edytorski]
tabaccaro (wł.) — handlarz tytoniem. [przypis redakcyjny]
tabaczkowy — brązowozielony. [przypis edytorski]
tabaczkowy — jasnobrązowy z zielonkawym odcieniem. [przypis edytorski]
tabaka — rodzaj tytoniu do wciągania nosem, by wywołać kichanie. [przypis edytorski]
tabaka — sproszkowany aromatyzowany tytoń, używany dawniej jako środek pobudzający do kichania. [przypis edytorski]
