Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 472 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159624 przypisów.

siostrzan — siostrzeniec. [przypis edytorski]

siostrzeński — dziś popr. siostrzany. [przypis edytorski]

siostrzenica Mordechaja — Estera była córką stryja Mordechaja (Est 2,7). [przypis edytorski]

siostrzeniec — młody Droselmajer, jako syn kuzyna, jest faktycznie nie siostrzeńcem, a bratankiem zegarmistrza. [przypis edytorski]

siostrzeniec — Zdzisław Redel. [przypis redakcyjny]

siostrzyca Feba — Diana, boska łowczyni, siostra Apolla (Febusa). [przypis edytorski]

Siout (kopt.) — Asjut (staroż. Siut, gr. Lykopolis), miasto w środkowym Egipcie, na lewym brzegu Nilu, w połowie drogi między Kairem a Asuanem; w 1902 w pobliżu Asjut zbudowano zaporę na Nilu w celu nawadniania terenów. [przypis edytorski]

sipahiery (z pers. sipahi: jeździec) — jazda turecka. [przypis redakcyjny]

sipaj (hist. wojsk.) — żołnierz indyjski w armii brytyjskiej w Indiach; w 1857 nierespektowanie przez Brytyjczyków kultury i religii miejscowych żołnierzy doprowadziło do buntu dwóch pułków sipajów, który przeistoczył się w wielkie powstanie na północy Indii (zwane powstaniem sipajów, gdyż wzięło w nim udział ok. 70 tysięcy żołnierzy hinduskich). Jednym ze skutków powstania sipajów było przejęcie przez rząd brytyjski bezpośredniej władzy kolonialnej nad Indiami, sprawowanej uprzednio w imieniu Korony, ale niezależnie od rządu przez Brytyjską Kompanię Wschodnioindyjską, korporację zrzeszającą angielskich inwestorów. [przypis edytorski]

Si (…) patella — Horatius, Epistulae, I, 5, 2. [przypis tłumacza]

si potest ferii (łac.) — jeśli być może. [przypis redakcyjny]

Sipylus — a mountain often mentioned in Greek mythology, presently Mount Spil in Turkey. [przypis edytorski]

Si qua (…) amantem — Ovidius, Amores II, 19, 47. [przypis tłumacza]

Si quando turpe sit, tamen est non turpe quum id a multitudine laudetur (łac.) — Cic. de Fin. II, 15; cyt u Montaigne, Próby II, 16. „Choćby co było kiedy haniebne, nie jest haniebne jeśli zyskuje poklask u ogółu”. [przypis tłumacza]

Si quid enim placet (…) omnia Gratiis — Anonymus. [przypis tłumacza]

Si quid Socrates (…) assequebantur (łac.) — „Jeżeli Sokrates lub Aristipos popełnili co przeciw obyczajności i przyjętym zasadom, nie sądź, że i tobie to wolno. Wielkimi i boskimi przymiotami okupili tę swobodę” (Cicero, De officiis, I, 41; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Siradia — Sieradz, w dzis. gub. kaliskiej, na lewym brzegu Warty. [przypis autorski]

sir (ang.) — panie (zwrot grzecznościowy używany w stosunku do szlachciców i osób przełożonych). [przypis edytorski]

sir (ang.) — przydomek osób należących do szlachty ang. [przypis edytorski]

siratukas (lenk.) — našlaitis, našlaitėlis. [przypis edytorski]

Sir Blockson — w oryginale ang.: Sir Willoughby Blockson; w wydaniu źródłowym: Bloeckson. [przypis edytorski]

Sirbon — antyczna nazwa słonowodnego jeziora przy wybrzeżu M. Śródziemnego między deltą Nilu a Palestyną; ob. jezioro Bardawil, w płn.-wsch. Egipcie. [przypis edytorski]

sire de la Crosade — bliżej nieznany Francuz, który wg napisu nagrobnego w gdańskim kościele św. Brygidy dzielnie walczył z Moskalami i Szwedami i zmarł w r. 1662 mając 66 lat. [przypis edytorski]

sire (fr.) — Najjaśniejszy Panie, Wasza Królewska Mość. [przypis edytorski]

Si (…) reiiciam — Seneca, Epistulae morales ad Lucilium, 6. [przypis tłumacza]

Sirius (…) lub Niedźwiadek — Syriusz to najjaśniejsza gwiazda w konstelacji Wielkiego Psa; Niedźwiadek: daw. pol. nazwa gwiazdozbioru Skorpiona. [przypis edytorski]

Sir John Falstaff — ta postać pojawiła się u Shakespeare'a wcześniej w obydwu częściach sztuki Henryk IV. [przypis edytorski]

Sirmond, Antoine (1591–1643) — francuski jezuita, bratanek znanego uczonego o. Jacques'a Sirmond. [przypis edytorski]

sirocco — gorący, suchy wiatr pojawiający się w krajach basenu Morza Śródziemnego. [przypis edytorski]

sirocco — suchy i gorący wiatr południowy lub południowo-wschodni wiejący na ziemie włoskie znad wybrzeży afrykańskich. [przypis edytorski]

sirocco — w klimacie śródziemnomorskim: wiatr południowy, wiejący od wybrzeży Afryki ku Płw. Apenińskiemu. [przypis edytorski]

sirocco (wł.) — suchy i gorący wiatr południowy lub południowo-wschodni wiejący na ziemie włoskie znad wybrzeży afrykańskich. [przypis edytorski]

sirokko — a. sirocco, suchy i gorący wiatr, pojawiający się w basenie Morza Śródziemnego. [przypis edytorski]

Siroko — Tak się nazywa wiatr suchy i duszący, wiejący z wybrzeży afrykańskich na ziemie włoskie. [przypis redakcyjny]

siromacha (daw. ukr.) — wilk, wilczysko. [przypis redakcyjny]

siromacha (daw. ukr.) — włóczęga; wilk-samotnik. [przypis redakcyjny]

siromacha (z daw. ukr.) — wilk. [przypis edytorski]

siromacha (z daw. ukr.) — wilk samotnik. [przypis redakcyjny]

Sirop de groseilles (fr.) — syrop porzeczkowy. [przypis edytorski]

Sir Robert Brakenbery, komendant Towru — w oryg. Sir Robert Brackenbury, lieutenant of the Tower. [przypis edytorski]

sir Robert Peel (1788–1850) — premier Wielkiej Brytanii w latach 1834–1835 oraz 1841–1846. [przypis edytorski]

Sir Roger de Coverley — nazwa szkockiego tańca ludowego (znanego także jako The Haymakers), którego wczesna wersja została opublikowana już w 1695 roku w zbiorze nut tańców The Dancing Master; nazwa odnosi się prawdopodobnie do lisa („Pana Rogera z Jamowic”), a choreografia tańca nawiązuje do polowania na lisa, który chowa się do jamy i z niej ucieka. [przypis edytorski]

Sir Ryszard Ratklif — w oryg. Sir Richard Ratcliffe. [przypis edytorski]

Sir Samuel Romilly (1757–1818) — prawnik i polityk angielski, przeciwnik niewolnictwa. [przypis edytorski]

sirszeń (starop.) — szerszeń. [przypis edytorski]

Sir Tomasz Wogan — w oryg. Sir Thomas Vaughan. [przypis edytorski]

Si (…) ruinae — Horatius, Odae, III, 3, 7. [przypis tłumacza]

Sir Walter Scott (1771–1832) — ogromnie popularny w XIX w. powieściopisarz, twórca stylu powieści historycznej, w której fakty wymieszane były z legendami, ludowymi wierzeniami i wątkami fabularnymi. [przypis edytorski]

Sir Wiliam Ketsby — w oryg. Sir William Catesby. [przypis edytorski]

Sir W. Thomson doszedł do wniosku, że stwardnienie skorupy ziemskiej… — Thomson przeprowadził swoje obliczenia w 1862 na podstawie teorii przewodnictwa cieplnego; po odkryciu promieniotwórczości i jej wpływu na ciepłotę Ziemi czas od utworzenia się planety do powstania najstarszych skał oszacowano na 4,5–4,0 mld lat temu. [przypis edytorski]

Si (…) sapientiae — Horatius, Odae, III, 28, 4. [przypis tłumacza]

Si, senhor (port.) — tak, proszę pana. [przypis edytorski]

Si, senor, si (hiszp.) — Tak, proszę pana, tak. [przypis edytorski]

Sisera — przywódca wojskowy kraju Chasor, zawiadujący potężną armią, walczący przeciwko Izraelitom. [przypis edytorski]

si, signora (wł.) — tak, pani. [przypis edytorski]

si, signore conte (wł.) — tak, panie hrabio. [przypis redakcyjny]

si, signore — tak, proszę pana. [przypis edytorski]

Si, signore, un letto matrimoniale (wł.) — Tak, proszę pana, łóżko małżeńskie. [przypis edytorski]

si signor (wł.) — tak, panie. [przypis edytorski]

Si, si. Una Americana del norte (hiszp.) — Tak, tak. Amerykanka z północy. [przypis edytorski]

Sismondi, Jean de (1773–1842) — szwajcarski historyk i ekonomista piszący po francusku, zaliczany do przedstawicieli francuskiego nurtu ekonomii klasycznej. [przypis edytorski]

Si, sono catolico (wł.) — Tak, jestem katolikiem. [przypis edytorski]

sisto activitatem (łac.) — wstrzymuję czynność (sejmu). Formuła zrywania sejmu na mocy liberum veto. [przypis edytorski]

sistra — instrument muz., rodzaj grzechotki. [przypis edytorski]

sistrum — starożytny instrument egipski. [przypis edytorski]

sistrum (wym. s-istrum; łac., lm: sistra) — starożytny egipski instrument muzyczny, rodzaj metalowej grzechotki, używany przede wszystkim w kulcie Izydy. [przypis edytorski]

si succiderit, de genu pugnat (łac.) — „Jeżeli padnie, na kolanach walczy” (Seneca, De provid. 2; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Sitalka — tracka pieśń wojenna, związana z imieniem Sitalkasa (V p.n.e.), króla plemienia trackiego Odrysów (por. Tukidydes, Wojna peloponeska II 29). [przypis edytorski]

Sit (…) di — Horatius, Epistulae, I, 18, 107. [przypis tłumacza]

sit fas aut nefas (łac.) — niech to będzie godziwe lub niegodziwe. [przypis edytorski]

sitio (łac.) — pragnę; jestem spragniony. [przypis edytorski]

Sit (…) maior (łac.) — „Dopóki żyw był Katon, przerastał Cezara” (Martialis, Epigrammata, VI, 32; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Sit (…) Militiaeque — Horatius, Odae, II, 6, 6. [przypis tłumacza]

Sit nomen Domini benedictum — niech Imię Boże będzie błogosławione (łac.). [przypis autorski]

sitowie — czyli nadwodna trzcina, godło cierpliwości i pokory; dwa warunki konieczne do zupełnego wyzwolenia się od grzechu. [przypis redakcyjny]

Sitra Achra (hebr.) — dosł. druga strona, a oznacza siły zła. [przypis edytorski]

Sit tibi crinolina levis! — por. łac. Sit tibi terra levis (niech ci ziemia lekką będzie). [przypis edytorski]

Sit tibi terra levis — Formuła, którą umarłych żegnali Rzymianie, odchodząc od stosu lub od urny. Zwykle nawet te słowa pisano na każdym nagrobku: „Ziemia niechaj ci lekką będzie”. [przypis autorski]

Sit tibi terra levis (łac.) — niech ci ziemia lekką będzie. [przypis redakcyjny]

Sit tibi terra levis! — Niech ci ziemia będzie lekką. [przypis redakcyjny]

Si tu es Christus, dic nobis (łac.) — J 10, 24: „Jeśliś jest Chrystusem, powiedz nam”. [przypis tłumacza]

si tu non vis dare, presta, quaesumus (łac.) — jeśli nie chcesz dać, pożycz przynajmniej, prosimy. [przypis tłumacza]

Si (…) turrim — Iuvenalis, Satirae, XII, 107. [przypis tłumacza]

Sit (…) vendidisti — Martialis, Epigrammata, XII, 90, 10. [przypis tłumacza]

sit venia verbo (łac.) — jeśli się tak wolno wyrazić; jeśli tak można powiedzieć. [przypis edytorski]

sit venia verbo (łac.) — niech mi będzie wolno powiedzieć. [przypis edytorski]

sit venia verbo (łac.) — niech mi wolno będzie powiedzieć. [przypis edytorski]

sit venia verbo (łac.) — za pozwoleniem. [przypis edytorski]

sitwa (gw. środ.) — tu: towarzystwo, grupa, banda; klika. [przypis edytorski]

sitwa — nieformalna grupa osób wspierających się wzajemnie w dążeniu do stanowisk i kariery. [przypis edytorski]