Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 156540 przypisów.

Bacon Rogeriusz (dziś raczej: Roger Bacon) — ur. ok. 1210 (1215) w Ilchester, w Anglii; kształcił się w Oxfordzie i w Paryżu, wstąpił do zakonu franciszkanów; papież Klemens IV szczerze się nim opiekował; po jego śmierci Bacon okupił opozycję przeciw duchowi czasu długoletnim wygnaniem i więzieniem; um. ok. r. 1294. Główne dzieła: Opus maius, Opus minus, Opus tertium, Speculum Alchymiae, Epistula de secretis artis et naturae operibus atque nullitate magiae, Compendium studii philosophiae, De multiplicatione specierum, Compendium studii theologiae. [przypis autorski]

Bacon, Roger (ok. 1214–1292) — ang. filozof i naukowiec, franciszkanin, jeden z pierwszych w nauce europejskiej zwolenników empiryzmu. [przypis edytorski]

Bacon, Roger (ok. 1214–1292) — angielski filozof i uczony, franciszkanin, jeden z pierwszych w nauce europejskiej zwolenników empiryzmu. [przypis edytorski]

Bacon z Verulam — Francis Bacon (1561–1626), ang. filozof epoki odrodzenia i baroku, eseista, prawnik, polityk; jeden z twórców empiryzmu oraz metody naukowej opartej na eksperymencie i indukcji; jako doradca prawny króla Jakuba I Stuarta otrzymał tytuł barona Verulam, a następnie wicehrabiego St Albans. [przypis edytorski]

Bacon z Werulanu opowiada (…) prostopadle do wysokości dwóch stóp — Ustęp ten brzmi w wyd. 1751, jak następuje: „Kanclerz Bacon, autor pierwszorzędny, opowiada w swej Historii życia i śmierci o pewnym człowieku schwytanym na zdradzie, któremu za życia odsłonięto wnętrzności, aby wyrwać serce i wrzucić je do ognia; podskoczyło wówczas pierwotnie prostopadle w górę do wysokości półtrzeciej stopy, następnie jednak podskakiwało w przeciągu 7 lub 8 minut, tracąc wciąż siły i wznosząc się coraz niżej za każdym razem”. [przypis tłumacza]

bacuj — bacz, miej się na baczności. [przypis redakcyjny]

baculus senectutis (łac.) — podpora starości. [przypis redakcyjny]

Bacutil — nazwa przedsiębiorstwa zajmującego się m.in. utylizacją resztek zwierzęcych. [przypis edytorski]

Baczcie przynajmniej na (…) Światło Heliosa — widok ludzi przeklętych, pokalanych, jako też zmarłych raził bogów, szczególnie słońce, czyli Heliosa. [przypis redakcyjny]

baczenie (starop.) — rozwaga, uwaga, czujność. [przypis edytorski]

baczenie (starop.) — tu: rozum. [przypis edytorski]

baczenie (starop.) — uwaga, rozwaga; z baczeniem: rozważnie, czujnie. [przypis edytorski]

bacznie (daw.) — roztropnie, uważnie. [przypis edytorski]

bacznie — ostrożnie. [przypis edytorski]

baczność — tu: spostrzegawczość. [przypis edytorski]

baczność — tu: uwaga, czujność. [przypis edytorski]

baczność — tu: uwaga. [przypis redakcyjny]

baczność — uwaga, ostrożność. [przypis edytorski]

baczność — uważność ostrożność. [przypis edytorski]

baczny — czujny, uważny. [przypis edytorski]

baczny (starop.) — roztropny. [przypis redakcyjny]

baczny (starop.) — uważny, rozumny. [przypis edytorski]

baczony (daw.) — zauważany. [przypis edytorski]

Bacz szo myni dajesz! Durna jaka, teper jabloka stawlaju (gw. ukr.) — Uważaj, co mi dajesz! Jaka ty głupia, teraz jabłka stawiam. [przypis edytorski]

baczyć (daw., gw.) — pamiętać, uważać. [przypis edytorski]

baczyć (daw., gw.) — patrzeć, uważać, zwracać uwagę. [przypis edytorski]

baczyć (daw., gw.) — uważać, zauważać, pamiętać. [przypis edytorski]

baczyć (daw.) — patrzeć, uważać, zwracać uwagę. [przypis edytorski]

baczyć (daw.) — uważać, pilnować; baczmyż: konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą od -ż; znaczenie: uważajmy koniecznie, pilnujmy koniecznie. [przypis edytorski]

baczyć (daw.) — uważać. [przypis edytorski]

baczyć (daw.) — uważać, zwracać uwagę, brać pod uwagę. [przypis edytorski]

baczyć (daw.) — widzieć, dostrzegać. [przypis edytorski]

baczyć (daw.) — zauważać, zwracać na coś uwagę. [przypis edytorski]

baczyć (daw.) — zwracać uwagę; pilnować. [przypis edytorski]

baczyć (daw.) — zwracać uwagę. [przypis edytorski]

baczyć drugi i rozumieć drugi (starop.) — tu: konstrukcja z partykułą wzmacniającą ci, skróconą do -ć; znaczenie: ktoś inny zauważa to i rozumie dobrze. [przypis edytorski]

baczyć — patrzeć, uważać, zwracać uwagę. [przypis edytorski]

baczyć — pilnować, uważać. [przypis edytorski]

baczyć (starop.; 1 os. lm: baczym) — dostrzegać. [przypis redakcyjny]

baczyć — uważać na coś. [przypis edytorski]

baczyć — uważać na coś; uwzględnić coś. [przypis edytorski]

baczyć — uważać, spostrzegać, widzieć. [przypis edytorski]

baczyć — uważać, spostrzegać, widzieć. [przypis edytorski]

baczyć — uważać; tu: widzieć. [przypis edytorski]

baczyć — uważać, zwracać uwagę. [przypis edytorski]

baczyć — uważać, zwracać uwagę; tu: zauważać, widzieć. [przypis edytorski]

baczyć — widzieć. [przypis edytorski]

baczyć — zważać, zwracać uwagę. [przypis edytorski]

baczyć — zwracać uwagę; dbać, pamiętać. [przypis edytorski]

baczyć — zwracać uwagę; uważać. [przypis edytorski]

baczyły — tu: zobaczyły, patrzyły na. [przypis edytorski]

Baczysz? Ratujte ludy! (ukr.) — Widzisz? Ratujcie ludzie. [przypis edytorski]

baczże — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że; znaczenie: uważajże; skup się na tym, by… itp. [przypis edytorski]

badać sytuacją (daw.) — dziś: badać sytuację. [przypis edytorski]

Badacze, którzy przekraczają granice sformułowań programowych, dochodzą najczęściej do definicji tak obszernych, że ogarniają one swym zasięgiem niemal całą współczesną poezję — por. np. G. Picon, Poésie contemporaine, w: Encyclopedie de la Pléiade. Histoire des littératures, t. II, Paris 1956, s. 217 (o pracy M. Raymonda, De Baudelaire au surréalisme) i R. Brinkmann, Expressionismus. Forschungsprobleme 1952–1960, Stuttgart 1961, s. 80 (o pracy W. Sokela, The Writer in Extremis). [przypis autorski]

Badacze Pisma Świętego — nazwa wspólnot religijnych należących do nurtu zapoczątkowanego nauczaniem Ch. T. Russela w 2. poł. XIX w., stawiających sobie za cel konieczność powrotu do pierwotnej wiary chrześcijańskiej i apostolskiego modelu chrześcijaństwa oraz głoszących bliskie nadejście tysiącletniego panowania Królestwa Bożego. [przypis edytorski]

badacz szwedzki Fahlbeck oblicza… — Fahlbeck, Der Ader Schwedens, Jena, 1923. [przypis autorski]

bada i umysł (starop.) — bada nawet umysł. [przypis edytorski]

Badaj go ściśle (…) — Pytania te na pozór zdają się być niepotrzebne, bowiem św. Piotr poznaje w Bogu, jak poeta wierzy, ale celem ich jest, żeby poeta odpowiadając, swoją wiarę sam w sobie i, powróciwszy na ziemię, drugich wiarę jeszcze bardziej umocnił i oświecił. [przypis redakcyjny]

badakszański, dziś badachszański — pochodzący z historycznego regionu Badachszan (dziś na terytorium płn. Afganistanu i płd. Tadżykistanu), ważnego przystanku na trasie Jedwabnego Szlaku i słynnego w średniowieczu miejsca wydobycia kamieni szlachetnych. [przypis edytorski]

Badał na ziemi naturę aniołów — Dionizjusz Areopagita, autor domniemany książki pod tytułem: De coelesti hierarchia. [przypis redakcyjny]

Badań IMĆ Richa — aluzja do książki Memoir on the Ruins of Babylon, by Claudius James Rich, Esq., Resident for the Honourable East India Company at the Court of the Pasha of Bagdad, 1815. [przypis edytorski]

Badania nad finansami Francji — fr. Recherches et considérations sur les finances de France depuis l'année 1595 jusqu’en l'année 1721, dzieło, którego autorem jest François Véron Duverger de Forbonnais (1722–1800), opublikowane w 1758 r. [przypis edytorski]

Badania nad przewodnictwem powietrza i innych gazów, poddanych wpływowi promieni Becquerela (…) — [por.] Becquerel, „Comptes rendus”, t. CXXIV, s. 800, 1897; Kelvin. Beattie i Smolan, „Nature”, t. LVI, 1897; Beattie i Smoluchowski, „Philosophical Magazine”, t. XLIII, s. 418. [przypis autorski]

Badania (…) Rutherforda dowiodły, że promienie Becquerela nie ulegają ani prawidłowemu odbiciu, ani załamaniu, ani polaryzacji — [por.] Rutherford, „Philosophical Magazine”, styczeń 1899. [przypis autorski]

Badania w kwestii sprawiedliwości politycznej — dzieło Williama Godwina (1756–1836), angielskiego publicysty i myśliciela, opublikowane w 1793 r. [przypis edytorski]

Badaniem nowych substancji radioaktywnych raczył się zająć p. Demarçay (…) — właśnie niedawno boleśnie dotknęła nas śmierć tego tak wybitnego uczonego. Zabrała go ona w chwili, gdy w dalszym ciągu oddawał się swym pięknym poszukiwaniom nad ziemiami rzadkimi i nad analizą widmową, posługując się metodami, których doskonałość i precyzja budzą podziw. W pamięci naszej głęboko pozostanie na zawsze życzliwa skwapliwość, z jaką badacz ten zgodził się wziąć udział w naszej pracy. [przypis autorski]

badanie zbrodniarzy przez męki nie jest tak koniecznie wskazane, jak tamte rzeczy. Widzimy dzisiaj, iż naród bardzo cywilizowany odrzucił je bez szkody — Anglia. [przypis tłumacza]

badanie zbrodniarzy przez męki (…) nie jest tedy konieczne z natury — Obywateli ateńskich nie można było wydawać na męki (Lysias, Orat. in Argorat) z wyjątkiem za obrazę majestatu. Poddawano ich mękom w 30 dni po skazaniu (Curius Fortunatus, Rethor, schol., ks. II). Męki śledcze nie istniały. Co do Rzymian, prawo 3 i 4 ad leg. Juliam maiest. stwierdza, iż urodzenie, urząd, stan wojskowy zabezpieczały od tortury, z wyjątkiem wypadku obrazy majestatu. Por. roztropne ograniczenia, jakie Wizygoci czynili w tej praktyce. [przypis autorski]

badchon — rodzaj komika, występującego na żydowskiej uroczystości weselnej. [przypis edytorski]

Badecker — pot. bedeker; przewodnik dla zagranicznych turystów (od nazwiska wydawcy K. Badeckera). [przypis redakcyjny]

Badeńska Anilina — Badische Anilin und Soda Fabrik, BASF, jeden z największych koncernów chemicznych na świecie, funkcjonujący od 1865 r. [przypis edytorski]

Badenia (niem. Baden) — kraina historyczna w południowo-zachodniej części Niemiec, niegdyś samodzielne księstwo, obecnie część kraju związkowego Badenia-Wirtembergia. [przypis edytorski]

Badeni, Marcin (1751–1824) — był od r. 1820 ministrem sprawiedliwości w rządzie Królestwa Kongresowego. Słynął z dowcipu i uprzejmości („grzeczny jak Badeni”). [przypis redakcyjny]