Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 160082 przypisów.

Nur einen Bock! Auf meine Seele (niem.) — Tylko złotówka! Na moją duszę! [przypis edytorski]

nurek kartezjański — doświadczenie z zakresu fizyki, ukazujące prawo wyporu hydrostatycznego Archimedesa poprzez bezpośredni pokaz zasady pływania i tonięcia ciał oraz prawo Pascala i znacznie większą ściśliwość gazów niż cieczy. René Descartes a. Kartezjusz (1596–1650) francuski matematyk, fizyk i filozof. [przypis edytorski]

nu (ros.) — więc. [przypis edytorski]

nurse (ang.) — niania, piastunka. [przypis edytorski]

nursera (z ang.) — pokój dziecinny. [przypis edytorski]

Nursia — w górach Sabińskich w Umbrii (dziś: Norcia). [przypis edytorski]

Nursyński kraj — okolica miasta Nursia, dziś Norcia w środkowych Włoszech; znajdują się tam w górze Monte-Vittore groty, w których czarownicy mieli odbywać swe schadzki. [przypis redakcyjny]

nurtów — ναμάτων (N), ρείθρων (D). [przypis tłumacza]

nurtować (daw.) — nurkować, dawać nurka. [przypis edytorski]

nurtować — dziać się, działać w głębi, w ukryciu, nie ujawniając się na zewnątrz. [przypis edytorski]

nurtować — wydarzać się w głębi, w ukryciu, nie ujawniając się na zewnątrz. [przypis edytorski]

nur vom Norden kommt das Heil für das deutsche Schriftum (niem.) — tylko z północy nadchodzi zbawienie literatury niemieckiej. [przypis edytorski]

Nurym — popr.: Narym, wieś w w obwodzie tomskim w Rosji, nad brzegiem rzeki Ob. [przypis edytorski]

nurzyć się — zanurzać się. [przypis edytorski]

nurzyć się — zanurzać się, zagłębiać się. [przypis edytorski]

nurzy — dziś popr. forma 3 os. lp: nurza. [przypis edytorski]

nurzyk zwyczajny, Uria aalge (biol.) — bardzo liczny gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny alk, zamieszkujący wyspy na płn. Atlantyku, Pacyfiku i Oceanie Lodowatym. [przypis edytorski]

nusidyvijęs — nusistebėjęs. [przypis edytorski]

nusidyvijo — nusistebėjo. [przypis edytorski]

nuskriaudėja — ta, kuri skriaudžia. [przypis edytorski]

Nussey, Ellen (1817–1897) — przyjaciółka Charlotte Brontë, z którą pisarka prowadziła ożywioną korespondencję. [przypis edytorski]

nususėlis — kas nusigyvenęs, nuvargęs. [przypis edytorski]

Nu, szto heto? (białorus.) — no, co to? [przypis edytorski]

Nuta: Bartoszu, Bartoszu! — dwa ostatnie wersy każdej zwrotki się powtarza. [przypis edytorski]

Nuta: Danse du ventreDanse du ventre (fr.: taniec brzucha), utwór rozrywkowy, popularny pod koniec XIX w. Autorem melodii jest Sol Bloom (1870–1949), muzyk, później polityk amerykański. W wydaniu źródłowym podano tu melodię w zapisie nutowym. Tadeusz Boy-Żeleński pisze: Melodie zamieszczone w tym zbiorku zaczerpnięte są bądź z naszych popularnych, bądź też z paryskich motywów. [przypis edytorski]

nutare coepit (łac.) — chwiać się poczęła. [przypis redakcyjny]

Nut — egipska bogini nieba, córka boga powietrza Szu i bogini wilgoci Tefnut. Siostra i żona boga ziemi Geba. Uważana również za matkę-opiekunkę zmarłych. Matka Izydy, Nefrydy, Ozyrysa i Seta. Przedstawiana jako kobieta wygięta w łuk ponad ziemią, wspierająca się o nią dłońmi i stopami. [przypis edytorski]

nutrucinti — nunuodyti. [przypis edytorski]

nuworysiów — nuworyszów (tj. nowobogackich). [przypis edytorski]

nuworysz — nowobogacki. [przypis redakcyjny]

Nu wot chaziajuszka, ćwietoczok moj ślicznieńkij, anu prikiń, anu prisyp, choć troszku, choć żemku (białorus.) — Ot i gosposia, kwiatuszek mój śliczniutki, ano zdrzemnij się, ano podeśpij, choć troszkę, choć drzemkę. [przypis edytorski]

nux vomica — strychnina. [przypis edytorski]

n’užsilaiko — trump.: neužsilaiko. [przypis edytorski]

nužuvo — čia: pavargo. [przypis edytorski]

nuż a. nuże (starop.) — dalej; tu: co więcej. [przypis edytorski]

nuża — znużenie. [przypis edytorski]

nużby się spóźniła — akurat spóźniłaby się. [przypis edytorski]

nuż (daw.) — szybko i gwałtownie (wykrzyknienie). [przypis edytorski]

nuż (daw.) — wyraz niepewności, podejrzliwości. [przypis edytorski]

nuże — dalej. [przypis edytorski]

nuże (daw.) — dalej (w funkcji wykrzyknienia). [przypis edytorski]

nuże — okrzyk oznaczający poganianie: dalej, szybciej. [przypis edytorski]

nuże — okrzyk znaczący tyle co: „dalej!”, „szybko!”. [przypis edytorski]

nużnieć (daw.) — nędznieć. [przypis redakcyjny]

nuż — nuże, dalej, dalejże. [przypis edytorski]

nużny (daw.) — zmęczony. [przypis edytorski]

nuży się wszystkim, co jednostajne, nawet doskonałym szczęściem — to znaczy, że ten sam odcień daje tylko jedną chwilę prawdziwego szczęścia; ale usposobienie namiętnego człowieka zmienia się dziesięć razy dziennie. [przypis autorski]

N'y a point comparaison avec ces de Chocim (fr.) — nie ma porównania z tymi z Chocimia. [przypis edytorski]

nyć (gw.) — doskwierać. [przypis edytorski]

Nyköping — miasto na zach. wybrzeżu Zelandii, naprzeciw Ebeltoft. [przypis redakcyjny]

Nyma nykoho, teper nam bude panowanje (z ukr.) — Nie ma nikogo, teraz my będziemy panować. [przypis edytorski]

nynie — właśc. ninie (daw.): teraz. [przypis edytorski]

Nysa (gr. Νῦσα) (mit. gr.) — góra, na której nimfy deszczu wychowywały młodego Dionizosa. [przypis edytorski]

Nysa — miejscowość Eubei. W Nysie ponoć nimfy piastowały młodziutkiego Bakchusa, stąd wyprowadzano jego drugą nazwę: Dionysos. [przypis redakcyjny]

Nysa (mit. gr.) — góra będąca siedzibą nimf deszczu, które wychowały boga Dionizosa (Bachosa). [przypis edytorski]

Nysa — właśc. Nysa Łużycka; rzeka płynąca w Czechach, Niemczech i Polsce, lewobrzeżny dopływ Odry. [przypis edytorski]

nysterłamedwownik, jeden z 36 sprawiedliwych, którzy wg legendy przebywają na świecie w ukryciu. [przypis tłumacza]

ócz (daw.) — dawna forma D. l.mn., dziś: oczu. [przypis edytorski]

ócz (daw.) — dziś popr. forma D. l.mn: oczu. [przypis edytorski]

ócz (daw.) — dziś popr.: oczu. [przypis edytorski]

ócz — daw. forma D.lm; dziś: oczu. [przypis edytorski]

ócz (daw.) — forma D. lm: oczu. [przypis edytorski]

ócz — dziś: oczu. [przypis edytorski]

ócz — dziś popr. D. l.mm.: oczu. [przypis edytorski]

ócz — dziś popr. forma D.lm: oczu. [przypis edytorski]

ócz (przestarz.) — dziś D. lm: oczu. [przypis edytorski]

ὁδὸς ἄνω κάτω μία (gr.) — urwane zdanie przypisywane Heraklitowi, pełna sentencja brzmi ὁδὸς ἄνω κάτω μία καὶ ὡυτή i można ją tłumaczyć jako: „droga w górę i droga w dół są tą samą drogą”. [przypis edytorski]

øre — drobna moneta skandynawska. [przypis edytorski]

ósemka — jedna z figur tańca. [przypis redakcyjny]

ósma godzina — licząc wg. daw. miary, od wschodu słońca, około pierwszej po południu. [przypis edytorski]

ósma światłość — Seweryn Boecjusz, przyjaciel osobisty i w poufnych żyjący stosunkach z osrogockim królem Teodorykiem, który go potem do więzienia wtrącił i śmiercią głodową umęczył. W więzieniu pisał swoje sławne dzieło: De Consolatione (Dante lubił je często czytać, a piękniejsze z niego maksymy i zdania powtarzał z pamięci i kilka z nich w tekście Boskiej Komedii zacytował). Boecjusza prochy spoczywają w Pawii, w kościele św. Piotra, nazywanym Ciel Aureo. [przypis redakcyjny]

ósma sfera gwiazd — Niebo ósme, sfera gwiazd stałych. [przypis redakcyjny]

ósma szczęśliwość — osiem błogosławieństw, Mt 5, 1. [przypis tłumacza]

ósmego dnia miesiąca Dios — Dios, listopad; w roku dwunastym panowania Nerona: rok 66 n.e. [przypis tłumacza]

ósmy brat śpiący — odniesienie do ludowej legendy o Siedmiu Braciach Śpiących, nawiązującej do przepowiadania pogody. [przypis edytorski]

ôte-toi, que je m'y mette (fr.) — usuń się, bo ja chcę zająć twoje miejsce; wynoś się, daj mi robić swoje. [przypis edytorski]

ów artykuł [Artura Górskiego] właśnie ustalił nazwę Młoda Polska, wpisał ją do roczników literatury — J. Lorentowicz, Młoda Polska, t. I, s. 19. [przypis autorski]

Ów bóstwo uwięził w geometrycznej formule — być może aluzja do Pitagorasa (ok. 572–ok. 497 p.n.e.), greckiego filozofa, matematyka i mistyka. [przypis edytorski]

ów burzliwy — u Dindorfa δεινότατος; tłumaczę przez burzliwy, acerrimus, streitbarer (Cl.) [pominięto tłum. na rosyjski]. [przypis tłumacza]

ów chrzestny syn (baptizatus filius spiritalis) — Gniewomir, o którym mówi następnie [kronikarz] w rozdziale 47. [przypis tłumacza]

ów cień, co zbłądził wielkim ustępstwem — Papież Klemens V. Ustąpił on 1294 r. stolicy świętej Bonifacemu VIII, którego Dante z powodów politycznych jak najgoręcej nienawidził. [przypis redakcyjny]