Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 160082 przypisów.

obejście się z żydami, których cztéry tysiące za dekretem senatu wywieziono do Sardynii, przeznaczając ich do walki z rabusiami — Tacyt, II, 85 [wzmianka dotycząca debaty w sprawie pozbycia się z Rzymu dwu kultów: religii egipskiej i żydowskiej, oraz wysłania na Sardynię łącznie czterech tysięcy wyzwoleńców „zarażonych tymi przesądami”]. [przypis autorski]

obejście — słowo używane do określenia całego gospodarstwa: podwórza, domu, budynków gospodarczych takich jak stajnia, stodoła. [przypis edytorski]

obejście — słowo używane do określenia całego gospodarstwa wiejskiego: podwórza, domu, budynków gospodarczych takich jak stajnia, stodoła. [przypis edytorski]

obejście — sposób bycia, maniery. [przypis edytorski]

obejście — tu: sposób zachowania. [przypis edytorski]

obejście — zachowanie, sposób bycia. [przypis edytorski]

obejźrzał (starop.) — obejrzał. [przypis edytorski]

obejźrzeć (starop. forma) — obejrzeć. [przypis edytorski]

obełgiwać — okłamywać. [przypis edytorski]

obelga — obraźliwa wypowiedź lub zachowanie. [przypis edytorski]

obelga — obraźliwe słowo. [przypis edytorski]

obelisk — czworościenny, zwężający się ku górze słup zakończony ostrosłupem (piramidką), charakterystyczny element architektury starożytnego Egiptu; obeliski stawiano parami przed wejściami do świątyń. Większość egipskich obelisków już w starożytności, po przyłączeniu Egiptu do państwa rzymskiego, przewieziono do Rzymu, a w czasach nowożytnych przewieziono kolejne obeliski do Paryża, Londynu i Nowego Jorku. [przypis edytorski]

obelisk — czworościenny, zwężający się ku górze słup zakończony ostrosłupem (piramidką), charakterystyczny element architektury starożytnego Egiptu; obeliski stawiano parami przed wejściami do świątyń. [przypis edytorski]

obelisk — mowa o słynnym obelisku egipskim, zdobiącym plac Zgody w Paryżu [przypis redakcyjny]

obelisk — obelisk ten upamiętnia bitwę pod Wrzawami w widłach Wisły i Sanu stoczoną faktycznie 12 czerwca 1809 (a nie 13 czerwca, jak głosi napis na pomniku) pomiędzy wojskami Księstwa Warszawskiego a wojskami austriackimi; stojący na małym pagórku, miejscu pochówku poległych, klasycystyczny obelisk został ufundowany dla upamiętnienia 70 rocznicy bitwy przez właściciela Wrzaw barona Kaliksta Horocha, który jako 12-latek był z ojcem we Wrzawach podczas starcia. [przypis edytorski]

obelisk — pomnik w kształcie wysokiego, zwężającego się ku górze ostrosłupa. [przypis edytorski]

obelisk — słup kamienny, czworoboczny, zwężający się ku górze. W Egipcie był symbolem kultu boga słońca. Wspomniany tu granitowy obelisk, wysokości 23 m, pochodzi ze świątyni egipskiej w Luksorze (starożytne Teby). Był darem paszy egipskiego dla króla Ludwika Filipa. Ustawiony w r. 1836. [przypis redakcyjny]

obelisk z Place de la Concorde — egipski obelisk stojący na Place de la Concorde (placu Zgody) w centrum Paryża, pochodzący ze świątyni Amona w Luksorze; wylewającego na samotnym, bezsłonecznym wygnaniu łzy granitowe: w pierwszej części dwuczęściowego wiersza Nostalgies d'Obélisques (Nostalgie obelisków), ze zbioru Émaux et Camées Gautiera. [przypis edytorski]

obelżywie — ὑβρισθέντες, contumeliose, höhnisch (Clementz) [pominięto tłum. na rosyjski]. [przypis tłumacza]

obeńdą (gw. forma) — obejdą. [przypis edytorski]

Oberammergau — gmina w Bawarii, w Niemczech, słynie misteriów pasyjnych, organizowanych co 10 lat od roku 1634. Dla Brzozowskiego nazwa ta służy jako symbol naśladowania męki, chęć usprawiedliwiania się męką od pracy. [przypis edytorski]

oberamtman (z niem. Oberamtmann) — przedstawiciel wyższej administracji, w Niemczech dawniej zarządca okręgu. [przypis edytorski]

Oberaufseher (niem.) — nadzorca. [przypis edytorski]

obercuch (daw., z niem. Überzug) — okrycie, suknia zwierzchnia. [przypis edytorski]

obercuch (starop.) — wierzchnia suknia. [przypis redakcyjny]

obercuchy (starop.) — wierzchnia suknia. [przypis redakcyjny]

obercuchy sznurkują (starop.) — suknie wierzchnie sznurkami oszywają. [przypis redakcyjny]

oberkelner (daw.) — starszy kelner. [przypis edytorski]

ober-kelner (z niem.) — starszy kelner. [przypis edytorski]

Oberkommando der Wehrmacht (niem.) — naczelne dowództwo armii (niemieckiej). [przypis edytorski]

Oberlander, Adolf (1845–1923) — rysownik i karykaturzysta niem., którego dzieła zawierają elementy krytyki ustroju kapitalistycznego. [przypis edytorski]

Obermann — preromantyczna, melancholijna powieść epistolarna autorstwa Étienne'a Pivert de Senancour (1770–1846), wydana w 1804, przez długi czas pozostawała niemal niezauważona. [przypis edytorski]

Oberman — znana powieść francuskiego autora, Étienne'a Eivert de Senancourta (1770–1846), wyd. w r. 1804. [red. WL]. [przypis redakcyjny]

obern Tribunal — des göttlichen Gerichts. [przypis edytorski]

Oberon — król elfów, bohater Snu nocy letniej Williama Shakespeare'a. [przypis edytorski]

Oberon, król wróżek — Tezeusza i Oberona często grała ta sama osoba. [przypis edytorski]

ober (przestarz., z niem.) — starszy kelner nadzorujący pracę innych kelnerów; pot. używane w wołaczu w stosunku do każdego kelnera. [przypis edytorski]

ober (przestarz., z niem.) — starszy kelner nadzorujący pracę innych kelnerów; pot. używane w wołaczu w stosunku do każdego kelnera. [przypis edytorski]

Oberscharführer — stopień paramilitarny w SS. [przypis edytorski]

ober-stewardt (daw.) — główny steward na statku pasażerskim, kierujący personelem obsługującym pasażerów i oficerów. [przypis edytorski]

oberszter (hist. wojsk., z niem. oberster) — dowódca regimentu, oddziału wojskowego liczącego w czasach Władysława IV ok. 400–600 żołnierzy; pułkownik. [przypis edytorski]

oberszterlejtnant — podpułkownik. [przypis edytorski]

oberszt (z niem. Oberst) — pułkownik. [przypis edytorski]

obertas (pot.) — oberek, żwawy taniec ludowy. [przypis edytorski]

obertelek — drewniany kołeczek spełniający funkcję guzika. [przypis edytorski]

oberwać (starop.) — [tu:] wyłudzić. [przypis redakcyjny]

oberżysta — właściciel oberży, zajazdu; karczmarz. [przypis edytorski]

obeście (starop.) — utrzymanie, zysk. [przypis edytorski]

obesłany — tu: ogłoszony. [przypis edytorski]

Obest (…) docent (łac.) — „Częstokroć powaga nauczycieli powstrzymuje i onieśmiela rozwój uczniów” (Cicero, De natura deorum, I, 5; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

obeszła wodami — [tu:] otoczona wodami. [przypis redakcyjny]

obeszło — tu: otoczyło. [przypis edytorski]

obeszły (daw.) — [tu:] otoczony. [przypis redakcyjny]

obeszły (starop. forma) — w znaczeniu biernym: [otoczony przez gmin; red. WL]. [przypis redakcyjny]

obeszły (starop.) — otoczony; opływany; wysep obeszły wodami: wyspa opływana wodami. [przypis redakcyjny]

obeszły (starop.) — otoczony; tu: opływany; wysep obeszły wodami: wyspa opływana przez wody. [przypis redakcyjny]

obetnę mu uszy — We wszystkich scenach Damis jest owym kogucikiem, któremu zaraz czub nabrzmiewa. Wybuch ten daje sposobność Molierowi, aby ustami Kleanta wsunąć zasłużony zresztą komplement dla króla. [przypis tłumacza]

obeźreć (gw.) — obejrzeć. [przypis edytorski]

obeznawał się wprzódy — dziś: zapoznawał się najpierw. [przypis redakcyjny]

obezsilnić — odebrać siły. [przypis edytorski]

obezwać — dziś: nazwać. [przypis edytorski]

obezwać się — dziś popr.: odezwać się. [przypis edytorski]

obezwładniały — dziś popr.: stały się bezwładne. [przypis edytorski]

obezwłasnowolnić — dziś: ubezwłasnowolnić. [przypis edytorski]

Obezzo d'Este — margrabia Ferary i Ankony, za życia bawił się rozbojami; zapalony gwałtownym gniewem własny pasierb go zabił. [przypis redakcyjny]

obfitość wykrzyknień, pytań — Prof. M. Szyjkowski dowiódł statystycznie w pracy pt. Wykrzyknik i pytanie retoryczne w młodocianej twórczości Słowackiego (Rozpr. Wydz. filolog. Ak. Umiej. 1909), że obie te figury stylistyczne występują w poezji romantycznej o wiele obficiej niż w klasycznej. Wykazał nadto, że u Słowackiego obficiej niż u Mickiewicza. U pierwszego jest w pierwszym siedmioleciu jego twórczości jedno pytanie na 34 wiersze przeciętnie; wykrzyknień u Mickiewicza, aż do Wallenroda włącznie, jest 1 na 24 w., u Słowackiego w pierwszym siedmioleciu 1 na 17. U Malczewskiego wykrzyknień przeciętnie 1 na 9 w., a pytań 1 na 17 i 1/2. [przypis redakcyjny]

obgryzione kości z ćwiartki kury itd. — rzecz dzieje się w święto Jom Kipur, wymagające postu. [przypis edytorski]

obiad nie chciał pojąć żony — obiad nie chciał połączyć się z wieczerzą. [przypis redakcyjny]

obiadować (daw.) — jeść obiad. [przypis edytorski]

obiad (starop.) — uczta (szczególnie: weselna). [przypis edytorski]

Ob…iajcie — W oryginale foutre; brak potocznego, a możliwego do użycia równoznacznika w języku polskim, kazał tłumaczowi cofnąć się aż do dawnych wzorów: „Jest czas obłapiania, jest czas odchodzenia od obłapiania…” (Eccl. III, 5.). [przypis tłumacza]

obiata (daw.) — ofiara dla bogów; tu: symbol, omen. [przypis edytorski]

obiata (daw.) — ofiara składana bóstwom. [przypis edytorski]

obiata (daw.) — ofiara z płodów rolnych bądź zwierząt. [przypis edytorski]

obiata (daw., z łac.) — ofiara. [przypis edytorski]

obiata — ofiara, ślubowanie, obietnica (w sło­wie tym występuje ten sam pierwiastek, co w słowie: „obiecać”). [przypis redakcyjny]

obiata — ofiara składana bóstwom, duchom przodków itp. [przypis edytorski]

obiata — ofiara składana bóstwom. [przypis edytorski]

obiata — ofiara składana bogom, duchom opiekuńczym itp. [przypis edytorski]

obiata — ofiara składana bogom, duchom zmarłych i siłom nadprzyrodzonym przez daw. plemiona Słowian zach. [przypis edytorski]

obiata — ofiara składana bogom. [przypis edytorski]

obiata — ofiara składana bogom, siłom nadprzyrodzonym i duchom zmarłych. [przypis edytorski]

obiata — ofiara składana bogom u daw. Słowian. [przypis edytorski]

obiata — ofiara składana bogom z płodów rolnych lub zwierząt. [przypis edytorski]

obiatować (daw.) — ofiarować. [przypis edytorski]