Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | czeski | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7761 przypisów.
Chyba że troszczyć się o cnotę znaczy psuć — por. Platona Apologia XVIII, koniec (przekład Witwickiego): „…namawiam młodych spośród was i starych, żeby się ani o ciało, ani o pieniądze nie troszczył jeden z drugim przede wszystkim, ani tak bardzo jak o duszę, aby była jak najlepsza, i mówię im, że nie z pieniędzy dzielność [areté po grecku, cnota, dzielność, zalety] rośnie, ale z dzielności pieniądze i wszelkie inne dobra ludzkie, i prywatne i publiczne. Więc jeżeli tak mówię i tym młodzież psuję, to może być, że to są rzeczy szkodliwe; ale jeśli ktoś twierdzi, że ja cokolwiek innego mówię, a nie to właśnie, ten kłamie”. [przypis tłumacza]
Chyba że zmiażdżysz mi głowę obcasem — w oryg. heel, co oznacza zarówno piętę, jak i obcas; Winnie nieświadomie przywołuje biblijny obraz węża-kusiciela, który z wyroku Boga zostanie zmiażdżony piętą (Rdz 3,14–15). [przypis edytorski]
chybciej (gw.) — szybciej. [przypis edytorski]
chybcikiem (gw.) — prędko. [przypis edytorski]
chybiać — tu: zaniedbywać, pomijać, zawodzić. [przypis edytorski]
chybić (daw.) — pomylić się. [przypis edytorski]
chybić — tu przen.: zawieść, nie dopisać; pominąć. [przypis edytorski]
chybić — tu: uchybić, zawieść. [przypis edytorski]
chybka — pomyłka. [przypis edytorski]
chybki (daw.) — szybki i zwinny. [przypis edytorski]
chybki (daw.) — szybki, zwinny; tu: pochopny. [przypis edytorski]
chybki (daw.) — zwinny, szybki. [przypis edytorski]
chybko (daw.) — szybko. [przypis edytorski]
chybko (gw.) — szybko. [przypis edytorski]
chybny — niecelny, chybiający celu. [przypis edytorski]
chybotny — dziś popr.: chybotliwy. [przypis edytorski]
chybszy (gw.) — szybszy. [przypis edytorski]
chybszy — st. wyż. przym. chybki: szybki, zwinny. [przypis edytorski]
chybszy — st. wyż. przym. od chybki: szybki, zwinny. [przypis edytorski]
chyby — błędy; por. chybić. [przypis edytorski]
chyby — uchybienia; zachowania nietrafione. [przypis edytorski]
chycą (gw.) — chwycą. [przypis edytorski]
chycę (gw.) — chwycę. [przypis edytorski]
chychota — dziś popr.: chichocze. [przypis edytorski]
chycić — dziś popr.: chwycić. [przypis edytorski]
chycić (gw.) — chwycić. [przypis edytorski]
chycić (gw.) — chwycić, złapać. [przypis edytorski]
chycić (gw.) — pochwycić, złapać. [przypis edytorski]
chyciła (gw.) — chwyciła. [przypis edytorski]
chycił (gw.) — chwycił. [przypis autorski]
chycił (gw.) — chwycił. [przypis edytorski]
chyciło (gw.) — chwyciło. [przypis edytorski]
chyciły (gw.) — chwyciły. [przypis edytorski]
chyłkiem — ukradkiem. [przypis edytorski]
chylądzią — chyłkiem. [przypis autorski]
chylać (daw.) — chylić. [przypis edytorski]
chylat — suknia honorowa, którą sułtan obdarza wielkich urzędników państwa. [przypis autorski]
chylat — w Turcji, Indiach, Persji suknia honorowa ofiarowywana osobie zasłużonej przez władcę. [przypis edytorski]
chyla tyla (gw.) — trochę. [przypis edytorski]
chylat (z arab.) — suknia honorowa. [przypis redakcyjny]
chyl (daw.) — płynna substancja powstająca w żołądku w czasie trawienia pokarmów. [przypis edytorski]
chyloł (gw.) — schylał. [przypis edytorski]
chylośny — wielki. [przypis edytorski]
chymera — chimera; kaprys. [przypis edytorski]
chynąć — rzucić; być może należy czytać: chynąc się. [przypis redakcyjny]
chynąć się (daw.) — rzucić się. [przypis redakcyjny]
chynąć się (daw.) — wpaść, rzucić się. [przypis redakcyjny]
chynąć — zanurzyć się; por. dziś: wychynąć skądś. [przypis edytorski]
chyra (gw.) — kołtun. [przypis edytorski]
Chyrów — miasteczko koło Sambora, gdzie znajdowało się kolegium jezuickie z zakładem wychowawczym dla chłopców. [przypis redakcyjny]
Chyrów — miasto na Ukrainie nad rzeką Strwiąż, niedaleko Przemyśla, w obwodzie lwowskim, w rejonie starosamborskim, lokowane w 1528, niegdyś prywatne miasto szlacheckie w województwie ruskim, własność Herburtów, potem Ossolińskich i Mniszchów; tu: nazwa miasta użyta jako synonim renomowanej szkoły jezuickiej, gimnazjum męskiego, usytuowanego na terenie podchyrowsniej wsi Bąkowice, doskonale wyposażonego zakładu naukowo-wychowawczego (pracownie przedmiotowe, biblioteka, sala teatralna, muzeum przyrodnicze z kolekcją ptaków egzotycznych fundacji hrabiów Dzieduszyckich, ogród botaniczny itp.), funkcjonującego w Galicji od l. 80. XIX w. do 1939 r. [przypis edytorski]
chystać (daw.) — huśtać; kołysać. [przypis edytorski]
chytać (gw.) — chwytać. [przypis edytorski]
chyta (gw.) — chwyta. [przypis autorski]
chytał (gw.) — chwytał. [przypis edytorski]
chytrołamca (daw.) — wiarołomca. [przypis redakcyjny]
chytroście (daw., gw.) — chytrości (M.lm). [przypis edytorski]
chytrszy (daw.) — dziś: bardziej chytry, sprytniejszy. [przypis edytorski]
chytry (starop.) — tu: podstępny. [przypis edytorski]
chyże jego posły — dziś popr. forma: chyży jego posłowie. [przypis edytorski]
chyżej — tu: bardziej chyżo, szybciej. [przypis edytorski]
chyżo (daw.) — szybko. [przypis edytorski]
chyżość — dziś popr.: prędkość. [przypis edytorski]
chyżość — dziś: prędkość. [przypis edytorski]
chyżość — prędkość, szybkość. [przypis edytorski]
chyżość — szybkość. [przypis edytorski]
chyżość — szybkość, szybkie poruszanie się, wykonywanie czegoś. [przypis edytorski]
chyżo — szybko. [przypis edytorski]
chyży (daw.) — szybki. [przypis edytorski]
chyży — szybki, prędki. [przypis edytorski]
chyży — szybki. [przypis edytorski]
chyży — szybki, zwinny. [przypis edytorski]
chyży — szybko poruszający się. [przypis redakcyjny]
chyz a. chyż (daw., starop.) — uboga, niska chałupa. [przypis edytorski]
chyzo (gw.) — chyżo, szybko. [przypis edytorski]
ciągarka — maszyna do produkcji drutów i prętów przez ciągnienie na zimno. [przypis edytorski]
ciąg (daw.) — dziś: przeciąg. [przypis edytorski]
ciąg — dziś popr.: ciągnij. [przypis edytorski]
ciągiem — ciągle. [przypis edytorski]
ciągła — dziś popr.: ciągnęła (tu: forma krótsza, daw. i gw. użyta w celu utrzymania rytmu jedenastozgłoskowca). [przypis edytorski]
ciągłam — dziś popr.: ciągnęłam. [przypis edytorski]
ciągłość — Ciągłość nauki. [przypis tłumacza]
ciągły — dziś popr.: ciągnęły (tu: forma krótsza, daw. i gw. użyta w celu utrzymania rytmu jedenastozgłoskowca). [przypis edytorski]
ciągły (gw.) — dziś popr.: ciągnęły. [przypis edytorski]
Ciąglem się sprzeciwiał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: Ciągle się sprzeciwiałem. [przypis edytorski]
ciągle myśli o druhu — tj. o Patroklesie. [przypis edytorski]
ciągleśmy (…) mówili — inaczej: ciągle mówiliśmy; przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika. [przypis edytorski]
ciągle w krąg się Helice unasza — Wielka Niedźwiedzica, konstelacja niebieska. [przypis redakcyjny]
ciągli (gw.) — dziś popr.: ciągnęli. [przypis edytorski]
ciągń sie a. ciągni sie (daw.) — tryb rozkazujący: wydawaj; od: ciągnąć się, wysilać się na wydatki. [przypis edytorski]
ciągnąć kota — otrzymać nauczkę (zabawa polegała na tym, że delikwent był przywiązywany do liny, drugi koniec liny ciągnął kot, ale też inicjatorzy zabawy, którzy przeciągali nieszczęśnika przez błoto czy rzekę). [przypis redakcyjny]
ciągnąć rzemień — zwrot utarty: wydawać pieniądze ze skórzanego, rzemiennego mieszka. [przypis redakcyjny]
ciągnąć się (daw.) — wysilać się na wydatki; ciągni się (tryb rozkazujący) wydawaj. [przypis edytorski]
ciągnąć się (daw.) — wysilać się na wydatki. [przypis edytorski]
ciągnąć — tu: iść, podążać. [przypis edytorski]
ciągnąca się wzdłuż grzbietu aż do szyi żyła — opis niezgodny ze współczesną wiedzą anatomiczną. [przypis edytorski]
ciągną kota — kara ośmieszająca: winnego przeciągano przez wodę lub błoto, okręcając go powrozem, na którego drugim końcu uwiązywano kota. Stąd później w przenośni: wystawianie na pośmiewisko. [przypis redakcyjny]
ciągnę kota (starop.) — wystawiam się na pośmiewisko (zob. przyp. do Pieśni świętojańskiej o Sobótce, Panna 3). [przypis redakcyjny]
ciągnęły (…) czterdzieści koni — dziś: ciągnęło czterdzieści koni. [przypis edytorski]
Ciągnęliśmy kluczem za nocą w pogoni — wiersz ma ten sam rytm co Grenada Juliusza Swietłowa w przekładzie Juliana Tuwima, i podobnie zaczyna się od opisu podróży konnej. [przypis edytorski]