Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Szacowany czas do końca: -
Horacy, Wybrane utwory, Pieśń I, 1
(Maecenas atavis, edite regibus...)
Pieśń I, 5 (Quis multa gracilis te, puer...) → ← Ars poetica

Spis treści

    1. Ambicja: 1
    2. Poeta: 1
    3. Poezja: 1

    Uwspółcześnienia dawnej pisowni, np. Maecenasa -> Mecenasa, Nymf -> Nimf, Quiritów -> Kwirytów.

    HoracyPieśń I, 1 (Maecenas atavis, edite regibus…)Do Mecenasatłum. Józef Birkenmajer

    1
    O ty, którego niegdyś królami były przodki,
    Mecenasie[1], mój skarbie, mój opiekunie słodki!
    AmbicjaBywa, że człek niejeden żywi jeno pragnienie,
    By roznieść kurzawę w olimpijskiej arenie,
    5
    A jeżeli osiągnie metę powózka chyża,
    Mniema, iż go ku bogom palma zwycięstwa zbliża.
    Inny znowu się wspina do kurulnych[2] zaszczytów,
    Zabiegając o względy tłumu zmiennych Kwirytów[3].
    Tamten zaś opatruje zbożem własne spiżarnie,
    10
    Licząc, wiele[4] też korcy[5] z rynków libijskich zgarnie?
    Ów zaś z zamiłowaniem ziemię pługiem obrabia;
    Nigdy w myśl mu nie przyjdzie siąść na pokład korabia[6]
    I ze strachem żeglować przez cieśninę myrtojską[7]:
    Ponad skarby Attala[8] woli zagrodę swojską.
    15
    Kupiec, gdy go na morzu groźny nęka huragan,
    Chwali włości swe ciche, zyskom nie szczędzi nagan.
    Lecz niebawem w świat płynie na skołatanej łodzi,
    Boć niełatwo z dochodem niepokaźnym się zgodzi
    Niejeden zaś wytrawny pieczeniarz[9], biesiad wyga,
    20
    Przed kielichem starego massyku[10] się nie wzdryga,
    Wśród łąki, co drzew cieniem i nurtem wody chłodnie,
    Na gnuśnych wczasach całe przepędza popołudnie,
    Wielu obóz pociąga — dźwięki trąb i surem[11],
    Które przeczuciem wojny napełniają ponurem
    25
    Serca matek. — Myśliwy w kniei przepędza noce,
    A gdy warchlak marsyjski w sidłach mu się szamoce
    Lub gdy wierne ogary wpadną na trop jelonka,
    Poezja, PoetaJa, gdy czoło uczone w święte przystroję bluszcze,
    Bogom czuję się bratem, nie dbam o ludzi tłuszcze.
    30
    W chłodnym gaju, gdzie tańczą z Nimf[12] orszakiem Satyry[13],
    Polihymnia[14] mi chętnie nastraja struny liry,
    Euterpe mi wtóruje na swej sielskiej piszczałce,
    A ja sobie i Muzom pieśń tę ajolską[15] kształcę.
    Jeśli na miano wieszcza zasłużyłem z twej strony
    35
    wierzę, iż sławą moją uderzę w nieboskłony.

    Przypisy

    [1]

    Mecenas, właśc. Gaius Cilnius Maecenas (70–8 p.n.e.) — rzymski polityk i pisarz, doradca i przyjaciel cesarza Augusta, opiekun i protektor najsławniejszych poetów rzymskich: Horacego, Owidiusza, Wergiliusza; jego nazwisko stało się synonimem patrona sztuki, literatury lub nauki. [przypis edytorski]

    [2]

    kurulny — właściwy kurii, miejscu, gdzie odbywały się posiedzenia senatu oraz sądu w starożytnym Rzymie. [przypis edytorski]

    [3]

    Kwiryci — pierwotni mieszkańcy Italii mający być potomkami Romulusa; tu: zaszczytne określenie rdzennych Rzymian. [przypis edytorski]

    [4]

    wiele — tu: ile. [przypis edytorski]

    [5]

    korzec — daw. jednostka objętości ciał sypkich (ziarna, mąki itp.). [przypis edytorski]

    [6]

    korab — okręt, łódź. [przypis edytorski]

    [7]

    myrtojska cieśnina — cieśnina na Morzu Mirtejskim (a. Myrtojskim), w południowo-zachodniej części Morza Egejskiego. [przypis edytorski]

    [8]

    skarby Attala — skarby Attalosa III (ok. 170–133 p.n.e.), bogatego króla Pergamonu, który zapisał w testamencie Rzymianom swoje państwo wraz z wszystkimi skarbami. [przypis edytorski]

    [9]

    pieczeniarz — człowiek wygodnie żyjący na cudzy koszt. [przypis edytorski]

    [10]

    massyk — rodzaj słodkiego wina. [przypis edytorski]

    [11]

    surma — dęty instrument muzyczny. [przypis edytorski]

    [12]

    nimfa (mit. gr.) — boginka mająca postać młodej, pięknej dziewczyny, uosabiała żywotne siły przyrody. [przypis edytorski]

    [13]

    satyr (mit. gr.) — jedna z istot wchodzących w skład orszaku Dionizosa, boga wina i dzikiej natury; satyrowie byli przedstawiani jako pół-ludzie i pół-konie, kojarzono ich z pożądaniem i lubieżnością. [przypis edytorski]

    [14]

    Polihymnia (mit. gr.) — muza poezji lirycznej i muzyki. [przypis edytorski]

    [15]

    pieśń tę ajolską — chodzi o grecką poezję liryczną. [przypis edytorski]

    x