Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 114506 przypisów.

srożeć — robić się coraz silniejszym. [przypis edytorski]

srożej (daw., gw.) — silniej, mocniej, bardziej. [przypis edytorski]

srożyć (daw.) — gniewać się, złościć. [przypis edytorski]

srożyć (daw.) — złościć się, gniewać. [przypis edytorski]

srożyć się — gniewać się. [przypis edytorski]

srożyć się (przestarz.) — złościć się, gniewać, przybierać groźną minę. [przypis edytorski]

srożyć się (przestarz.) — złościć się, gniewać, przybierać srogą, groźną minę. [przypis edytorski]

srożyć się (przestarz.) — złościć się, gniewać, przybierać srogą minę. [przypis edytorski]

srożyć się — tu: występować z wielką siłą, gwałtownie, groźnie. [przypis edytorski]

srożyć się — tu: znęcać się. [przypis edytorski]

Srul, Srulek (jid.) — imię męskie, zdrobnienie od heb. Izrael. [przypis edytorski]

Srul — zdrobnienie żydowskiego imienia Israel. [przypis edytorski]

srutos — skystas tvarto mėšlas. [przypis edytorski]

srybnieńki (gw.) — srebrzysty. [przypis edytorski]

srybro (daw.) — srebro. [przypis edytorski]

srzeżoga a. śreżoga — (daw.) zjawisko optyczne, jakie dają promienie światła przeświecające przez mgłę, dym, zapylone a. mocno rozgrzane powietrze, co sprawia wrażenie wibracji, migotania obrazu. [przypis edytorski]

srzeżoga (daw.) — lekka mgiełka w upalny dzień. [przypis edytorski]

srzeżoga — światło przeświecające przez mgłę a. dym. [przypis edytorski]

srzodek — środek. [przypis edytorski]

srzodkiem (starop. forma) — dziś: środkiem. [przypis edytorski]

srzodkującej — środkującej; wyznaczającej środek. [przypis edytorski]

ssący gołąbek — pisklę gołębia. [przypis edytorski]

ssajmy — dziś: ssijmy. [przypis edytorski]

ssawki — tu: wargi noworodka. [przypis edytorski]

SS-ów — inny zapis: esesmanów. [przypis edytorski]

SS — skrót od niem. Schutzstaffel, tj. Eskadra Ochronna; paramilitarna, elitarna formacja nazistowska utworzona przy Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (NSDAP), złożona z najbardziej fanatycznych zwolenników nazizmu, wywodząca się z grup mających początkowo chronić osobę Hitlera oraz miejsca zebrań NSDAP, w 1925 r. uzyskała jednolitą nazwę, w 1929 r. jej szefem został Heinrich Himmler, pod którego komendą uzyskała niezależność, nowe mundury (czarne, z charakterystycznym oznakowaniem: dwóch podobnych do błyskawic run), a przede wszystkim rygorystycznie hierarchiczną quasi-wojskową strukturę. Zadaniem SS miała być przede wszystkim służba policyjna wewnątrz partii. W 1934 oddziały SS odegrały kluczową rolę w rozprawieniu się z opozycją wewnątrzpartyjną w trakcie tzw. nocy długich noży, podczas której wymordowano przywódców SA (także formacji ochronnej powołanej przez Hitlera). W 1936 utworzono zmilitaryzowane jednostki dyspozycyjne SS (SS-Totenkopfverbände i SS-Verfügungstruppe), które w latach 1941–1943 zostały przekształcone w Waffen-SS. Oddziały SS stanowiły również załogi obozów koncentracyjnych. Do końca wojny SS stało się najpotężniejszą organizacją w III Rzeszy. Po II wojnie światowej, w 1947 formacja została zdelegalizowana i uznana za organizację zbrodniczą. [przypis edytorski]

sstanie (starop.) — daw. forma dokonana; inna wersja daw. pisowni: zstanie; dziś: stanie. [przypis edytorski]

sstaniesz się oną fabułą (starop.) — staniesz się żywą ilustracją przypowieści (powiedzenia, przysłowia itp.). [przypis edytorski]

sszpetnieć (starop. forma) — zeszpetnieć. [przypis edytorski]

stąd kult matki Cybeli, korybantów miedzie (…) się wiedzie — z Krety miał wywodzić się znany w Troi kult Cybele (a. Kibele), wielkiej Matki bogów, czczonej na górze Cybele we Frygii; korybanci: kapłani bogini Cybele, czczący ją tańcami wojennymi. [przypis edytorski]

Stąd to zdało się stosowne stryjowi jego, książęciu Władysławowi przyzwać pod wróżbą jakąś nieszczęsną na nowo do Polski, a wbrew złym losom ożenić go z księżniczką rusińską — Mieszko Bolesławic wrócił do Polski w 1086 r., w 1089 r. ożeni się (imię jego żony, księżniczki ruskiej Eudoksji, jak podaje Długosz, a. Katarzyny Wsiewołodowny wg współczesnych badań, pozostaje niepewne), w tym samym roku poniósł śmierć. [przypis edytorski]

stągiew (daw.) — duże naczynie o szerokim dnie. [przypis edytorski]

stągiew (daw.) — pojemne, wysokie i dość szerokie naczynie. [przypis edytorski]

stągiew — duże, wysokie naczynie o szerokim dnie; garncarstwa się uczyć na stągwi: tzn. zaczynając naukę od robienia wielkich naczyń, zamiast od małych, w przypadku których koszty niepowodzenia są niewielkie. [przypis edytorski]

stągiew — duże, wysokie naczynie o szerokim dnie. [przypis edytorski]

stągiew — naczynie na płyny; także miara objętości równa ok. 200 litrom. [przypis edytorski]

stągiew — naczynie o szerokim dnie, służące do przechowywania np. wody. [przypis edytorski]

stąpić (daw.) — dziś: postąpić a. stąpnąć. [przypis edytorski]

stąpić (daw.) — postawić krok. [przypis edytorski]

stąpić (daw.) — postawić stopę, nogę przy chodzeniu; dziś: stąpnąć. [przypis edytorski]

stąpić — dziś popr.: zstąpić; zejść. [przypis edytorski]

stąpić (starop.) — postąpić; zrobić krok. [przypis edytorski]

stąpić — uczynić krok. [przypis edytorski]

stąpię — stąpnę, postawię stopę. [przypis edytorski]

stąpnienie — dziś: stąpnięcie. [przypis edytorski]

Staatsbetriebe (niem.) — przedsiębiorstwa państwowe. [przypis edytorski]

Stabat mater — dzieło pasyjne Rossiniego na chór, solistów i orkiestrę, skomponowane w latach 1833–1842. [przypis edytorski]

Stabat Mater (łac.) — stała matka (mowa o Maryi stojącej pod krzyżem, na którym ukrzyżowany był Chrystus). [przypis edytorski]

stać czymś (daw.) — istnieć dzięki czemuś; opierać się na czymś. [przypis edytorski]

stać (czymś, jakimś) (z rus.) — stać się (czymś, jakimś). [przypis edytorski]

stać komu na zdrowie (starop. konstrukcja zdaniowa) — nastawać na czyje życie. [przypis edytorski]

stać na czym — trzymać się czego, obstawać przy czym, nie odstępować od czego; stać na zdradzie: być niezmiennie zdradliwym. [przypis edytorski]

stać na świecy (gw. środ.) — stać na czatach; stać na straży. [przypis edytorski]

stać na wstręcie (daw.) — przeszkadzać. [przypis edytorski]

stać na wstręcie (przestarz.) — przeszkadzać, utrudniać. [przypis edytorski]

stać o coś a. kogoś (daw., gw.) — zależeć na czymś a. kimś. [przypis edytorski]

stać o coś — dbać o coś, troszczyć się o coś. [przypis edytorski]

stać o co (starop.) — dbać o co. [przypis edytorski]

stać o kogo (daw., gw.) — dbać o kogo; o żadnego nie stała: nie zależało jej na żadnym. [przypis edytorski]

stać o kogoś a. coś (daw.) — dbać o kogoś/coś, zależeć na kimś/czymś. [przypis edytorski]

stać o kogoś (daw.) — dbać o kogoś, o jego opinię. [przypis edytorski]

stać o kogoś — dbać o kogoś; zależeć na kimś. [przypis edytorski]

stać sztorcem — stać tak, aby utworzyć kąt prosty z płaszczyzną. [przypis edytorski]

stać tu teraz nie głupia — (Marynka) nie jest tak głupia, żeby tu teraz stać. [przypis edytorski]

stać u kogoś kątem — pomieszkiwać, nie mając środków na własne mieszkanie. [przypis edytorski]

stać za coś (daw.) — zastępować coś; wystarczać w zamian za coś. [przypis edytorski]

stać za co (starop.) — wystarczać za co, zastępować co. [przypis edytorski]

stać za co (starop.) — wystarczyć; zastępować co; być równym czemu. [przypis edytorski]

stać za mało komu (starop.) — mieć dla kogo małą wartość; mało znaczyć dla kogo. [przypis edytorski]

stachanowiec — w ZSRR i państwach socjalistycznych: pracownik uczestniczący we współzawodnictwie pracy i znacznie przekraczający wyznaczone do wykonania normy; od nazwiska prekursora takiego współzawodnictwa, Aleksieja Stachanowa (1906–1977), górnika z Zagłębia Donieckiego. [przypis edytorski]

Stachiewicz, Piotr (1858–1938) — krakowski malarz i ilustrator. [przypis edytorski]

Stachiewicz, Piotr (1858–1938) — krakowski malarz i ilustrator, tworzył obrazy religijne, historyczne, rodzajowe oraz portrety. [przypis edytorski]

Stach, podrażniony jakimś przycinkiem, w nocy, na Rynku, zrzucił z nóg buty pożyczone od Gabryelskiego, nie chcąc zachować nic od „tego człowieka”, i w skarpetkach dumnie powędrował do domu. — tu w tekście umieszczono ilustrację z podpisem: Dom (róg ul. Siemiradzkiego i Karmelickiej), gdzie na parterze mieszkał w Krakowie w r. 1898/9 Przybyszewski. [przypis edytorski]

Stach — tu w tekście umieszczono ilustrację z podpisem: Przybyszewski (Rys. S. Wyspiański). [przypis edytorski]

stacja (daw.) — tu: postój, miejsce zatrzymania się. [przypis edytorski]

stacja Paddington — londyńska stacja kolejowa na terenie gminy Westminster, w dzielnicy Paddington. [przypis edytorski]

Stacja Północna — Gare du Nord, jedna z sześciu głównych stacji w Paryżu. [przypis edytorski]

stacja — tu: postój, popas. [przypis edytorski]

stacyj — dziś częstsza forma D. lm: stacji. [przypis edytorski]

Stacyjusza — Stacjusza; tu: forma wydłużona (zgodna z daw. wymową) dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]

sta (daw.) — daw. D. słowa „sto”, odmienianego jak rzeczownik, dziś: stu. [przypis edytorski]

sta — daw. lm liczebnika sto. [przypis edytorski]

sta — daw. lm liczebnika sto. [przypis edytorski]

Staden, Hans (1525–1579) — niemiecki żołnierz i podróżnik; schwytany do niewoli przez brazylijskich Indian Tupinambá, po powrocie do Europy wydał książkę Prawdziwe dzieje i opis krainy dzikich, okrutnych ludożerców z Nowego Świata Ameryki (1557). [przypis edytorski]

stadion (gr.; lm: stadia) — starożytna grecka miara długości, równa 600 stopom, zależnie od regionu odpowiadająca ok. 160–210 m. [przypis edytorski]

stadion (gr.) — starożytna grecka miara długości, równa 600 stopom, zależnie od regionu odpowiadająca ok. 160–210 m. [przypis edytorski]

stadium (łac.) a. stadion (gr.) — staroż. gr. miara długości, równa 600 stopom, zależnie od regionu odpowiadająca ok. 160–210 m. [przypis edytorski]