Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 160082 przypisów.
niepoślednio — nie najgorzej. [przypis edytorski]
niepośledni — tu: niemały. [przypis edytorski]
nie pośmie — nie będzie śmiał. [przypis edytorski]
nie poświci (gw.) — nie poświeci, tj. nie ma ani śladu czegoś lub kogoś. [przypis edytorski]
nieposesjonat (daw.) — osoba, która nie jest posesjonatem, nie posiada posiadłości ziemskiej lub nieruchomości miejskiej. [przypis edytorski]
nieposesjonat (daw.) — szlachcic, który nie ma własnego majątku. [przypis edytorski]
nie posiadać się z radości — bardzo się cieszyć; czuć niepohamowaną radość. [przypis edytorski]
Nie posiadając jeszcze nigdy takiej sumy do rozporządzenia, nasuwały mi się różne pytania, co by można za nie nabyć — błąd logiczny; poprawnie: „Ponieważ nie posiadałem jeszcze nigdy takiej sumy do rozporządzenia, nasuwały mi się różne pytania, co by można za nią nabyć”. [przypis edytorski]
nie posiadał wykształcenia literackiego, nie uległ więc obawie, aby pieniądz stał się zeschłym liściem — motyw przemiany złota w liście występuje w Księdze tysiąca i jednej nocy, w XIX w. pojawiał się m.in. w baśniach braci Grimm, w tekstach Alphonse'a Daudeta, Wilkie Collinsa, Charlesa Dickensa. [przypis edytorski]
nie posiędzie (daw.) — dziś: nie posiądzie. [przypis edytorski]
niepospolitego mówcę (…) szturmującego do umysłu czytelnika i porywającego go polotem wysoce ruchliwej i niespokojnej wyobraźni — Ta cecha stylu de la Mettriego jest niewątpliwie ściśle związana z jego poglądem na wyobraźnię jako najgłówniejszą władzę duchową, utożsamianą przezeń z geniuszem i porównywaną z ptakiem, siedzącym na gałęzi i wciąż gotowym do odlotu (32). W t. VI Słownika historycznego, wydanego w roku 1786 w Caen, gdzie de la Mettrie uczył się niegdyś od jansenistów krasomówstwa, czytamy o dawnym wychowanku miejscowego kolegium, że styl jego cechuje „płomienność i świetność wyobraźni”, ale że brak mu „dokładności, ścisłości i smaku”. [przypis tłumacza]
niepospolity — niezwykły, obdarzony niezwykłymi zaletami. [przypis redakcyjny]
Nie postarasz się sędziów nastroić łaskawie — Z tej i z poprzedniej aluzji widzimy, że Alcest ma jakiś proces. Otóż w owej epoce przychylne nastrajanie sędziów za pomocą osobistych odwiedzin, wszelakich wpływów, a nawet podarków było nie tylko przyjęte, ale obowiązkowe; pominięcie tych dróg zakrawało wręcz na lekceważenie i obrazę władzy. Ten stan sądownictwa, będący od Rabelais'go i wcześniej nawet, przedmiotem satyry, przetrwa aż do Rewolucji francuskiej; ostatnim ciosem wymierzonym weń są słynne Memoriały Beaumarchais'go oraz Wesele Figara tegoż pisarza. Replika ta Filinta w odpowiedzi na poprzedni wiersz świadczy, iż Filint dość sceptycznie patrzał na bezstronność sędziów. [przypis tłumacza]
Niepostrzeżenie — w spisie treści wiersz figuruje jako pora pomidorów. [przypis edytorski]
nie po swoich plecu — nie na swoje siły. [przypis redakcyjny]
nie poszczęściło się — Paska zgorszył ten wjazd dlatego, że się odbył już w trzecim dniu adwentu, kiedy to wesela i wszelkie zabawy publiczne i huczne są przez Kościół zakazane. [przypis redakcyjny]
nie poszedłeś w ślady Eliezera — Eliezer był sługą Abrahama, który zastał Rebekę przy studni. Kiedy ta dała mu się napić i napoiła również jego wielbłądy, Eliezer wręczył jej prezent. [przypis tłumacza]
nie poszło — [tu:] nie udało się. [przypis redakcyjny]
nie poszły pod p. Machowskiego regiment — pod dowództwo Machowskiego. Machowski, porucznik hetmański (Stanisława Potockiego Rewery), w bitwie z Kozakami i Tatarami pod Brahiłowem (10 listopada 1666) poniósł zupełną klęskę, przy czym sam dostał się do niewoli. [przypis redakcyjny]
nie poszlibyśmyż — czy nie poszlibyśmy; może poszlibyśmy. [przypis edytorski]
nie po szwie się pruło (daw., przysł.) — nie szło według planów. [przypis edytorski]
nie potrafi on się postawić w tym słowie (daw.) — nie może dotrzymać słowa. [przypis edytorski]
nie potrzać było (…) brać — nie potrzeba ci było brać; nie powinieneś był brać. [przypis edytorski]
Nie potrzeba nam ani praetora, ani laski… — zwykły obrzęd wyzwolenia. [przypis autorski]
nie potrzeba — tu w znaczeniu: nic mi już więcej nie potrzeba do szczęścia. [przypis redakcyjny]
nie potwarzaj — czasownik od: potwarz; chodzi o rzucanie fałszywych i obraźliwych oskarżeń. [przypis edytorski]
nie powiedząż (daw.) — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy nie powiedzą, czyż nie powiedzą. [przypis edytorski]
Nie powiedziałem wszystkiego, przekonacie się — W XI Prowincjałce Pascal pisze: „Czy nie znajdujecie, moi ojcowie, że ten ustęp jest, odnośnie do was, bardzo słuszny? Że listy, które napisałem dotąd, są jedynie igraszką przed prawdziwą walką? Dotąd dopiero igrałem sobie, i raczej pokazałem rany, które wam można zadać niż je wam zadałem”. [przypis tłumacza]
nie powiedział: „Jak piękne jest to drzewo” — bogobojny Żyd zajęty rozmyślaniem o Torze, uważa delektowanie się pięknem natury za grzech. [przypis tłumacza]
nie powiedział mi pan, jak go przyjmowano w Strasburgu — legia korsykańska, której pan de Guibert był komendantom, stała wówczas garnizonem w Strasburgu. [przypis tłumacza]
Nie powiem o co, zgadniecie to sami — można się domyślać, że propozycja złożona przez gościa była jednoznacznie erotyczna. [przypis edytorski]
nie powinienem był — nie powinienem wcześniej. [przypis edytorski]
Nie powinieneś (…) czekać ran nowych z oczu dziewczyny lub z jej ust różowych — Napomknienie dość ironiczne o Gentuce, młodej dziewczynie, którą poeta był zajęty podczas pobytu swego w Lukce. [przypis redakcyjny]
nie powinienże —konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy nie powinien. [przypis edytorski]
nie powinna byś — forma trybu przypuszczającego czasu przeszłego; dziś tylko: nie powinnaś. [przypis edytorski]
nie powinno być w zdarzeniach nic trudnego do pojęcia, chyba w wypadkach poza obrębem tragedii, np. w Sofoklesa „Edypie” — Sofokles, Król Edyp 103 i nast. [akcja dramatu rozpoczyna się długo później, jednak dopiero po nastaniu zarazy i oznajmieniu przez wyrocznię Apollina, że klęska nie ustanie, dopóki mieszkańcy Teb nie pomszczą zabitego poprzedniego władcy, król Edyp wypytuje o okoliczności tej śmierci; stopniowe wyjaśnianie tej tragicznej zagadki stanowi treść sztuki; red. WL] [przypis tłumacza]
Nie powinny (…) chwałą. — Komplementy te ujawniają przesadę właściwą ówczesnym światowym koteriom; dowodzą jednak równocześnie, że Alcest jest człowiekiem niepospolitym, na którego zdaniu Orontowi mocno zależy. [przypis tłumacza]
niepowity (daw.) — nienarodzony. [przypis edytorski]
niepowodzenia, które spotkało jazdę pod Koryntem — Ksenofont, mieszkający w Koryncie, nie chce widocznie podać bliżej, co to było za niepowodzenie. [przypis tłumacza]
niepowodzenia, których potem tyle się zwaliło — zwycięstwa Epaminondasa i ich skutki. [przypis tłumacza]
niepowolność (daw.) — nieposłuszeństwo. [przypis edytorski]
nie powróci — dziś raczej: nie zwróci. [przypis edytorski]
niepowściągniony — dziś: niepowściągnięty. [przypis edytorski]
niepożądny (daw.) — niepożądany. [przypis redakcyjny]
niepożytość (daw.) — trwałość, por. niezużyty. [przypis edytorski]
niepożyty (daw.) — niedający się pokonać. [przypis edytorski]
niepożyty (daw.) — niedający się pokonać. [przypis edytorski]
niepożyty (daw.) — niedający się zniszczyć, pokonać. [przypis edytorski]
niepożyty (daw.) — niewyczerpany, niezniszczalny. [przypis edytorski]
niepożyty (daw.) — niezwyciężony. [przypis edytorski]
niepożyty — nieugięty, srogi, niezwyciężony. [przypis edytorski]
niepożyty (starop. forma) — nieużyty, nieubłagany; zatwardziały. [przypis edytorski]
niepożyty (starop.) — niepokonany, niezwyciężony. [przypis edytorski]
niepożyty (starop.) — nieubłagany, nieugięty; srogi. [przypis edytorski]
niepożyty (starop.) — niezwyciężony, niezwruszony. [przypis redakcyjny]
niepożyty (starop.) — tu: nieprzezwyciężony. [przypis edytorski]
niepozbawiony interesu — tj. interesujący, budzący zainteresowanie. [przypis edytorski]
nie poznajeszże — daw. forma z partykułą -że; inaczej: czy nie poznajesz. [przypis edytorski]
nie pozostawiaj samą — dziś popr. z D.: nie pozostawiaj samej. [przypis edytorski]
nie pozwalają każdorazowym wybrańcom rok cały samowolnie rządzić, jak to się w innych państwach dzieje — w Atenach urzędnik po roku urzędowania zdawał sprawę ze swego postępowania przed komisją złożoną z 30 członków, a ich orzeczenie szło do zbadania przed sąd przysięgłych. Dopiero po pomyślnym wyroku sądowym mógł dostać uznanie od Zgromadzenia Ludowego za swą działalność. Jednak i w czasie urzędowania mogło nastąpić zawieszenie urzędnika w służbie, aż do rozstrzygnięcia jego sprawy przez sąd. Działo się to na życzenie Zgromadzenia Ludowego, które kilkakrotnie co roku pytało, czy ktoś ma coś urzędnikom do zarzucenia. [przypis tłumacza]
Nie pozwalam — odzywa się, jak pisze Kleiner, „w tej chwili ostatecznej” głos anarchii szlacheckiej, usiłującej odwołać się do prawa liberum veto. [przypis redakcyjny]
nie pozwolę zostać niewolnikiem — wyzwolę cię. [przypis tłumacza]
Nie pozwolił na wystawienie swojego posągu, choć wielu chciało go nim obdarzyć — miasta greckie w Azji chciały mu, jak opowiada Plutarch w żywocie Agesilaosa, stawiać posągi, ale on listownie dał im do poznania, że sobie tego nie życzy. [przypis tłumacza]
nie pozwoliliście Tebanom przywłaszczyć sobie Eubei — w r. 367 generał Tymoteusz oczyścił wyspę z najazdu tebańskiego. W tym samym roku padł Amfipol. [przypis tłumacza]
nie pragnę (…) rzuconą jałmużnę — dziś popr.: nie pragnę (…) rzuconej jałmużny. [przypis edytorski]
nie pragnę (…) rzuconą jałmużnę — dziś popr.: rzuconej jałmużny. [przypis edytorski]
nie praw był (daw.) — nie należało mu się. [przypis edytorski]
Nie Prawda jest ideałem bytu (…) Pereat veritas, fiat felicitas — K. Tetmajer, Otchłań, Warszawa 1901, s. 183; [Pereat veritas, fiat felicitas (łac.) niech przepadnie prawda, niech stanie się szczęście; red. WL]. [przypis autorski]
Nieprawda? — raczej: „Prawda?” a. „Nieprawdaż?”. [przypis edytorski]
nieprawdaż — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż. [przypis edytorski]
nieprawda! zob. s. 138/139 — autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; w tym przypadku we wskazanym miejscu znajduje się akapit z rozdziału VII: „Tu weszły w grę motywy z innego kompleksu wypadków (…) o tym jednak podczas sprzeczki naturalnie nie było mowy”. [przypis edytorski]
nieprawdzic (starop.) — kłamca. [przypis edytorski]
nieprawe potomstwo — z pozamałżeńskiego związku z Markiem Antoniuszem Kleopatra urodziła trójkę dzieci: ur. w 40 p.n.e. Aleksandra Heliosa i jego bliźniaczą siostrę Selene oraz ur. w 36 p.n.e. Ptolemeusza Filadelfosa. [przypis edytorski]
nieprawie (daw.) — nieprawdziwie, niezupełnie. [przypis redakcyjny]
nieprawie (daw.) — w sposób nienależny. [przypis edytorski]
nieprawie dobrze skutnerowanej (starop.) — nie bardzo znakomitej, nie najlepszej, przenośnia od sukna. [przypis redakcyjny]
nieprawie (starop.) — nie bardzo, niezupełnie. [przypis redakcyjny]
nie prawie (starop.) — nie bardzo. [przypis redakcyjny]
nieprawie (starop.) — nie całkiem. [przypis redakcyjny]
nieprawny — niezgodny z prawem. [przypis edytorski]
nieprawy — tu: niesłuszny. [przypis edytorski]
nie prażni (starop.) — nie są wolni. [przypis redakcyjny]
Niepr — Dniepr. [przypis redakcyjny]
nie prę się — nie zaprzeczam. [przypis edytorski]
nie próbuje rzeczy — jeden przykład nie stanowi wystarczającej próby. [przypis edytorski]
niepróżno — tu: nie bez powodu. [przypis edytorski]
nieprodukcyjny (daw.) — bezproduktywny, nie przynoszący korzyści. [przypis edytorski]
nieproporcja — dziś: nieproporcjonalność. [przypis edytorski]
Nieprosz — nazwa psa gończego. [przypis edytorski]
nieproszon — nieproszony (daw. krótka forma przym.). [przypis edytorski]
nieprotiwlenja złu (ros.) — niesprzeciwiania się złu. [przypis edytorski]
nie prowadzi nas żaden słup ognisty — wg Biblii Izraelitów wędrujących z Egiptu przez pustynię do Ziemi Obiecanej prowadził sam Bóg w postaci słupa obłoku w dzień oraz słupa ognistego nocą (Wj 13, 21–22). [przypis edytorski]
Nie przędą i nie chodzą do stodoły — damy nigdy tego nie robią — ale nawet Salomon w swoich wspaniałych szatach nie był strojniejszy od nich — cytat pochodzi ze szwedzkiej młodzieżowej wersji Biblii. [przypis edytorski]
nie przebaczył (starop.) — nie przepomniał [tj. nie zapomniał]. [przypis redakcyjny]
nieprzebijającego w środkach — dziś: nieprzebierającego w środkach. [przypis edytorski]
nieprzebrniona (starop.) — nie do przebrnięcia. [przypis edytorski]
nieprzecięta — nieprzebyta. [przypis edytorski]
Nie przeciw sie — nie naśladuj, nie chciej dorównać. [przypis redakcyjny]
Nie przeczyli temu publicyści żydowscy (…) D. Pasmanik (…) w znakomitej pracy o udziale Żydów w rewolucji bolsewickiej — por. dr D. S. Pasmanik, Ruskaja rewolucja i jewrejstwo, Berlin 1923, s. 200–217. [przypis autorski]
nie przeczyż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy nie przeczy. [przypis edytorski]
