Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 116720 przypisów.
ponieśli [rany] — dziś popr.: odnieść rany. [przypis edytorski]
Ponieważ dnia bożego nie widzisz, więc ja się / Podaję za proroka, mój Teirezjasie — Tejrezjasz był ślepy. [przypis edytorski]
Ponieważ mam zaszczyt wam opowiadać moje przygody — wersja tekstu z 1810 roku rozpoczyna się odmiennie; początek Dnia ósmego jest w owej wersji jedynym miejscem, gdzie pojawia się postać Żyda Wiecznego Tułacza. [przypis edytorski]
Ponieważ rozkazu Aswerusa, aby wymordować Żydów, nie można było cofnąć, pozwolono im bronić się. — Mowa o wydarzeniach z biblijnej Księgi Estery (w V w. p.n.e.). Władca perski, zwany w tradycji żydowskiej Ahaszwerosz (Asweros, Ahaswer; utożsamiany z Artakserksesem lub Kserksesem), na skutek intrygi najwyższego urzędnika, Hamana, wydał rozkaz zabicia wszystkich Żydów w państwie. Żona króla, Żydówka Estera, ryzykując śmiercią, poprosiła męża o zmianę decyzji. Król przyjął ją łaskawie, Hamana powieszono, a Żydzi ocaleli. Historię tę upamiętnia żydowskie święto Purim. [przypis edytorski]
ponieważ strapiliście serce sprawiedliwego, którego ja nie strapiłem (…) Odbiorę tedy mój lud z waszych rąk i dam poznać, że jestem jego i waszym panem — Ez 13, 22–23. [przypis edytorski]
poniewierać — źle traktować. [przypis edytorski]
Poniewież (lit. Panevėžys) — miasto w środkowej części Litwy nad rzeką Niewiażą, ok. 100 km na płn. od Kowna. [przypis edytorski]
Poniewież (lit. Panevėžys) — miasto w środkowej części Litwy nad rzeką Niewiażą, ok. 90 km na płn. wsch. od Rosień. [przypis edytorski]
po niewolej (starop.) — wbrew woli. [przypis edytorski]
po niewoli (daw.) — wbrew woli. [przypis edytorski]
po niewoli — mimo woli, nie chcąc tego. [przypis edytorski]
po niewoli — tu: mimo woli. [przypis edytorski]
po niewoli — wbrew woli. [przypis edytorski]
poniewolnie (daw.) — mimo woli; niechcący. [przypis edytorski]
poniewolnie (daw.) — wbrew woli. [przypis edytorski]
poniewolnie — wbrew czyjejś woli; nie z własnej woli. [przypis edytorski]
ponik — ciek wodny, strumyczek, czasem: znikający pod ziemią. [przypis edytorski]
ponik (daw.) — mały potok, strumyk. [przypis edytorski]
ponik (daw., poet.) — strumyk. [przypis edytorski]
ponik (daw.) — strumyczek. [przypis edytorski]
ponik (daw.) — strumyk. [przypis edytorski]
ponik (gw.) — strumyk. [przypis edytorski]
ponikły — dziś: znikły a. poznikały. [przypis edytorski]
poniknąć — poznikać. [przypis edytorski]
ponik — strumyk; mała rzeczułka. [przypis edytorski]
ponik — strumyk. [przypis edytorski]
ponik — strumyk wypływający spod ziemi lub znikający pod nią. [przypis edytorski]
ponimajcie (z ros.) — zrozumcie. [przypis edytorski]
ponimajesz (…) w zuby (ros.) — rozumiesz, chłopski parobasie (…) rozumiesz, chamskie nasienie (…) Masz w zęby. [przypis edytorski]
Po nim — oby nawet po stu dwudziestu latach — według Biblii (Rdz 6, 3) Bóg ustalił limit ludzkiego życia na 120 lat. [przypis edytorski]
Ponińscy — wielkopolski książęcy ród magnacki herbu Łodzia. [przypis edytorski]
Poniński, Adam (1732–1798) — marszałek sejmu rozbiorowego w l. 1773–1775 oraz podskarbi wielki koronny od 1775 r.; pochodził z rodu szlacheckiego herbu Łodzia, książę od 1774 r., przeor polskiego przeoratu Zakonu Kawalerów Maltańskich, członek loży Parfait Silence, starosta ryczywolski i babimojski, miłośnik gry w karty i hazardzista; jako jeden z przywódców konfederacji radomskiej w Wielkopolsce czerpał wielkie zyski z ogłaszanych w jej imieniu nieuczciwych wyroków sądowych; konsyliarz Rady Nieustającej od 1776 r., zajmował się grabieżą majątku rozwiązanego zakonu jezuitów przeznaczonego na działanie Komisji Edukacji Narodowej (wszedł na sejmie rozbiorowym w skład ustanowionej dla likwidacji majątku pojezuickiego Komisji Rozdawniczej Koronnej); był płatnym agentem ambasady rosyjskiej, ściśle współpracującym z rosyjskimi dyplomatami, Nikołajem Repninem i Otto Magnusem von Stackelbergiem; z tego powodu 1 września 1790 r. został skazany przez Sejm Czteroletni na wygnanie i pozbawienie wszystkich tytułów; wyrok uchyliła 13 maja 1793 r. konfederacja targowicka. Synem marszałka i Józefy Lubomirskiej był książę Adam Poniński (1758/59–1816), poseł na sejm grodzieński, kawaler orderu Virtuti Militari, uczestnik wojny polsko-rosyjskiej 1792 i insurekcji kościuszkowskiej, uczestnik bitwy pod Racławicami i pod Szczekocinem, generał wojsk polskich, fundator pułku podczas powstania. [przypis edytorski]
Poniósł Gonta dzieci swoje, by nikt nie zobaczył, gdzie pochowa syny swoje, i jak Gonta płacze. — informacji o dzieciach Gonty, zabitych w Humaniu, nie potwierdzają źródła historyczne. [przypis edytorski]
poniosłaś — tu skrót od: poniosła się. [przypis edytorski]
poniter (z fr. pointer: punktować; sprawdzać) — uczestnik gry hazardowej grający przeciw bankowi. [przypis edytorski]
ponizać — nawlec na nitkę. [przypis edytorski]
ponizany — dziś: nanizany; nawleczony. [przypis edytorski]
Pon mi razy dwa nie powi (gw.) — Pan mi dwa razy nie powie (nie musi mówić); Stanisław Wyspiański, Wesele, akt II, scena XXV (słowa chłopa Czepca, pisarza gminnego, do Poety z miasta). [przypis edytorski]
ponno a. pono (starop.) — ponoć; podobno. [przypis edytorski]
ponno a. pono (starop.) — prawdopodobnie; zapewne. [przypis edytorski]
ponno a. pono (starop.) — prawdopodobnie; zapewne. [przypis edytorski]
ponnoby się był kusił (starop. forma) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: pono kusiłby się wcześniej (uprzednio, kiedyś itp.); prawdopodobnie kusiłby się wcześniej. [przypis edytorski]
ponno (starop. forma) — pono, ponoć, podobno, prawdopodobnie. [przypis edytorski]
ponno (starop.) — ponoć, podobno; tu: prawdopodobnie. [przypis edytorski]
ponno (starop.) — pono, ponoć; podobno. [przypis edytorski]
ponno — tu: pono, podobno, ponoć. [przypis edytorski]
ponno — tu: pono, ponoć, podobno, prwdopodobnie. [przypis edytorski]
pono a. ponno (starop.) — pono, ponoć; podobno, prawdopodobnie. [przypis edytorski]
pono a. ponoć — podobno, prawdopodobnie. [przypis edytorski]
ponocny — mający miejsce nocą; nocny. [przypis edytorski]
po nocy — tu: w nocy; podczas nocy. [przypis edytorski]
pono (daw.) — dzisiaj. [przypis edytorski]
pono (daw., gw.) — chyba, prawdopodobnie, podobno. [przypis edytorski]
pono (daw., gw.) — podobno. [przypis edytorski]
pono (daw., gw.) — podobno; zapewne. [przypis edytorski]
pono (daw., gw.) — ponoć, podobno. [przypis edytorski]
pono (daw., gw.) — ponoć, podobno. [przypis edytorski]
pono (daw.) — podobno, prawdopodobnie. [przypis edytorski]
pono (daw.) — podobno; przecież. [przypis edytorski]
pono (daw.) — podobno. [przypis edytorski]
pono (daw.) — podobno; tu: prawdopodobnie. [przypis edytorski]
pono (daw.) — podobno, tu: zapewne. [przypis edytorski]
pono (daw.) — podobno; zapewne. [przypis edytorski]
pono (daw.) — ponoć, podobno, chyba. [przypis edytorski]
pono (daw.) — ponoć, podobno, prawdopodobnie. [przypis edytorski]
pono (daw.) — ponoć, podobno. [przypis edytorski]
pono (daw.) — ponoć, podobno; tu: prawdopodobnie. [przypis edytorski]
pono (daw.) — ponoć, prawdopodobnie. [przypis edytorski]
pono — daw. ponoć. [przypis edytorski]
pono (daw.) — ponoć. [przypis edytorski]
pono (daw.) — zdaje się. [przypis edytorski]
pono — dziś: ponoć; podobno. [przypis edytorski]
pono (gw. a. lit.) — ponoć, podobno. [przypis edytorski]
pono (gw., daw.) — prawdopodobnie, zapewne. [przypis edytorski]
pono (gw.) — podobno, najwyraźniej. [przypis edytorski]
pono (gw.) — podobno. [przypis edytorski]
pono (gw.) — podobno, tu raczej w znaczeniu „nawet”. [przypis edytorski]
pono (gw.) — ponoć, podobno. [przypis edytorski]
pono — podobno, prawdopodobnie. [przypis edytorski]
pono — podobno, prawdopodobnie; tu: zapewne. [przypis edytorski]
pono — podobno. [przypis edytorski]
pono — ponoć, podobno. [przypis edytorski]
pono — ponoć; podobno. [przypis edytorski]
ponoś a. ponoć — podobno, zapewne. [przypis edytorski]
ponoś a. pono (daw.) — ponoć, podobno. [przypis edytorski]
ponoś (daw., gw.) — ponoć, podobno. [przypis edytorski]
ponoś — ponoć, podobno. [przypis edytorski]
ponoś — tu: ponoć, podobno. [przypis edytorski]
ponosić — tu: znosić. [przypis edytorski]
ponosi ciężary na rzecz państwa — w oryg. corvées: w średniowieczu oznaczający pańszczyznę, która w wieku XVIII już nie istniała we Francji, zastąpiona czynszami dzierżawnymi; tu termin ten odnosi się do obowiązku wykonywania przez poddanych świadczeń osobistych na rzecz króla, tj. na rzecz państwa jako jego własności, obowiązkowych prac publicznych. [przypis edytorski]
pono (starop.) — prawdopodobnie; zapewne. [przypis edytorski]
ponowa (łow.) — świeżo spadły śnieg, na którym ślady zwierzyny są dobrze widoczne. [przypis edytorski]
„Ponowa” — pismo literackie wydawane w Warszawie w latach 1920–1921, związane z ekspresjonizmem. [przypis edytorski]
ponowek — księżyc w nowiu. [przypis edytorski]
ponowny (daw.) — tu: następny po nowiu. [przypis edytorski]
pon pedzieli (gw.) — pan powiedzieli (grzecznościowa forma lm. czasownika); pan powiedział. [przypis edytorski]
pons nr 4 — zapewne: określenie odcienia czerwieni stosowane w przemyśle tekstylnym. [przypis edytorski]
ponsowy (daw.) — dziś popr.: pąsowy. [przypis edytorski]
Pons — trump.: Ponas. [przypis edytorski]
ponszo a. ponczo — rodzaj okrycia wierzchniego, opończy z otworem na głowę, bez rękawów. [przypis edytorski]