Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 115552 przypisów.
chrobry (daw.) — dzielny, mężny, śmiały, silny. [przypis edytorski]
chrobry (daw.) — dzielny, odważny, mężny. [przypis edytorski]
chrobry (daw.) — dzielny, odważny. [przypis edytorski]
chrobry (daw.) — dzielny, waleczny. [przypis edytorski]
chrobry (daw.) — odważny. [przypis edytorski]
chrobry (daw.) — waleczny, dzielny. [przypis edytorski]
chrobry — dzielny, odważny. [przypis edytorski]
chrobry — dzielny, waleczny. [przypis edytorski]
chrobrze (daw.) — odważnie, dzielnie. [przypis edytorski]
chromać (daw.) — kuleć. [przypis edytorski]
chromać (daw.) — utykać, kuleć. [przypis edytorski]
chromać — kuleć. [przypis edytorski]
chromiąc — kulejąc. [przypis edytorski]
chromieć — kuleć. [przypis edytorski]
chromiejący — kulawy. [przypis edytorski]
chromolitografia — wielobarwny obrazek odbity za pomocą kamiennych matryc z łupku wapiennego, na które uprzednio naniesiono rysunek, każdy kolor na innej płycie; także technika wykonywania takich odbitek, wynaleziona w XIX w., w XX w. wyparta przed druk offsetowy. [przypis edytorski]
chromosfera — warstwa atmosfery słonecznej, znajdująca się pomiędzy fotosferą, a warstwą przejściową; dolna granica chromosfery wyznaczona jest przez minimum temperatury w atmosferze Słońca (4400 K) znajdujące się ok. 500 km powyżej powierzchni Słońca. [przypis edytorski]
chrom — raczej chram: przedchrześcijańska świątynia Słowian. [przypis edytorski]
chromy — kulawy, kaleki. [przypis edytorski]
chromy — kulawy. [przypis edytorski]
chromy (starop. forma) — chory, ułomny (kulawy itp.). [przypis edytorski]
chroniąc się — tu: wystrzegając się. [przypis edytorski]
chronique scandaleuse (fr.) — kronika skandaliczna. [przypis edytorski]
chronometr — bardzo dokładny zegar, stosowany w nawigacji, astronomii itp.; daw.: zegarek kieszonkowy. [przypis edytorski]
chronometr — bardzo dokładny zegar stosowany w nawigacji. [przypis edytorski]
Chronos (mit. gr.) — bóg czasu, utożsamiany z Kronosem, ojcem Zeusa; połykał własne dzieci, by uniknąć śmierci z rąk syna. [przypis edytorski]
chropawy — niemelodyjny. [przypis edytorski]
chrościna — krzaki; por.: chrust. [przypis edytorski]
chrośniak — chruśniak, chrust. [przypis edytorski]
Chrudzim, czes. Chrudim — miasto w środkowej części Czech. [przypis edytorski]
chruściany płot — płot upleciony z chrustu, tj. suchych gałązek. [przypis edytorski]
chruściel — ptak wodny. [przypis edytorski]
chruśniak — krzaki, zarośla. [przypis edytorski]
chrustać — chrupać, zjadać. [przypis edytorski]
chrust (starop.) — oboczne formy pisowni: chrost, chróst; tu chrusty: krzaki. [przypis edytorski]
chrust — tu: krzaki. [przypis edytorski]
chrusty — dziś popr. forma: chrustami. [przypis edytorski]
chrusty — tu: krzaki. [przypis edytorski]
chryja — awantura. [przypis edytorski]
chryja (daw.) — rozprawa, mowa, ćwiczenie retoryczne; zbiór humorystycznych anegdot i powiedzeń postaci starożytnych; opowiastka; dziś: awantura. [przypis edytorski]
chryja (daw.) — rozprawa, rodzaj szkolnego ćwiczenia retorycznego. [przypis edytorski]
chryja (pot.) — okropna awantura. [przypis edytorski]
chrypił — dziś popr.: chrypiał (tj. mówił ochrypłym głosem). [przypis edytorski]
Chryścia (ukr. Христя) — Krysia, zdrobnienie od imienia Chrystyna (Христина). [przypis edytorski]
Chrysipp — Chryzyp z Soloi. [przypis edytorski]
Chrysippus a. Chryzyp z Soloi (279–207/204 p.n.e.) — grecki filozof, czołowy przedstawiciel stoicyzmu. [przypis edytorski]
Chrysopolis — staroż. greckie miasto w Bitynii, na azjatyckim brzegu cieśniny Bosfor, dokładnie naprzeciw młodszego o kilkadziesiąt lat Byzantionu (późniejszego Konstantynopola), założone w VII w. p.n.e.; ob. dzielnica Stambułu o nazwie Üsküdar. [przypis edytorski]
Chryst — Chrystus. [przypis edytorski]
Chryste elejson (gr.) — Chryste, zmiłuj się. [przypis edytorski]
Chrystiania — dawna nazwa miasta Oslo, stolicy Norwegii. [przypis edytorski]
Chrystusa, onego śmierci i piekła zwycięzce, słowa to są, którymi nam rozkazuje, abyśmy drugim odpuszczali, jako chcemy, żeby i nam odpuszczano — Mt 6, 15. [przypis edytorski]
Chrystusas (lenk.) — Kristus. [przypis edytorski]
Chrystusów (daw.) — Chrystusowy. [przypis edytorski]
Chrystusów (daw.) — dziś popr. forma M. lp n.m. przymiotnika: Chrystusowy. [przypis edytorski]
Chrystusów — tu: daw. D. lp; dziś popr.: Chrystusa. [przypis edytorski]
Chrystusowę (starop. forma) — dziś B.lp r.ż.: Chrystusową. [przypis edytorski]
Chrystusowe lata — po trzydziestce; wiek dojrzały. [przypis edytorski]
Chrystus powiada — Mt 12, 32. [przypis edytorski]
Chrystus powiedział temu, kto otrzyma policzek, aby nadstawił drugi — Mt 5, 39. [przypis edytorski]
Chrystus rozdziałów miedzy bracią czynić nie chciał — por. Łk 12, 13–14. [przypis edytorski]
Chrytmas karol — w spisie treści wiersz występuje jako opowieść wigilijna. [przypis edytorski]
Chryzes — kapłan ze wschodniego wybrzeża Troi. [przypis edytorski]
Chryzes (mit. gr.) — kapłan świątyni Apolla w Chryzie, w pobliżu Troi; jego córkę, Chryzeidę, wódz Agamemnon wziął jako brankę i kochankę, do czasu, kiedy rozgniewany bóg zesłał na wojska Achajów zarazę, zmuszając ich do uwolnienia dziewczyny i odesłania do ojca. [przypis edytorski]
chryzmat — znak przyjęcia sakramentu. [przypis edytorski]
chryzmat — znamię, piętno odciśnięte na duszy wskutek przyjęcia sakramentu (szczególnie chrztu). [przypis edytorski]
chryzolit — inaczej: forsteryt; rodzaj półszlachetnego kamienia należącego do oliwinów; krzemian magnezu, półprzezroczysty a. przezroczysty, zielono-żółty. [przypis edytorski]
chryzolit — minerał rzadki, przezroczysty, zielonkawy lub żółty. [przypis edytorski]
chryzolit — żółtozielony minerał stosowany w jubilerstwie. [przypis edytorski]
chryzolit (z gr.: złoty kamień) — oliwkowozielony lub żółtozielony minerał; ceniony jako kamień szlachetny w jubilerstwie. [przypis edytorski]
chryzopraz — jasnozielony, dekoracyjny minerał. [przypis edytorski]
chrząchanie — dziś popr.: chrząkanie. [przypis edytorski]
Chrzanowski, Ignacy (1866–1940) — historyk literatury polskiej, profesor UJ. [przypis edytorski]
Chrzanowski, Ignacy (1866–1940) — historyk literatury, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, autor podręcznika Historia literatury niepodległej Polski (1906) zawierająca syntezę dotyczącą lat 965–1795 obejmującą krytykę źródeł oraz historię literatury polskiej dla tego okresu; badania i prace Chrzanowskiego dotyczyły literatury polskiego odrodzenia (m.in. pism M. Reja, Sz. Szymonowica, M. Bielskiego), oświecenia (np. S. Staszica, I. Krasickiego oraz A. Naruszewicza) i romantyzmu (m.in. komediowej twórczości A. Fredry, także: Ideały romantycznej poezji polskiej, 1899), dziejami myśli filozoficznej w literaturze polskiej (m.in. Bronisława Trentowskiego), kulturą średniowieczną oraz polską literaturą religijną. [przypis edytorski]
chrzęściały — dziś popr.: chrzęściły. [przypis edytorski]
chrzęsła (daw. forma) — dziś: chrzęsnęła; zachrzęściła. [przypis edytorski]
chrześciański (daw. forma) — dziś: chrześcijański. [przypis edytorski]
chrześciański (daw. forma) — dziś popr.: chrześcijański. [przypis edytorski]
chrześciańskie (starop. forma) — dziś: chrześcijańskie. [przypis edytorski]
chrześciański (starop. forma) — dziś: chrześcijański. [przypis edytorski]
chrześciaństwo (daw. forma) — dziś popr.: chrześcijaństwo. [przypis edytorski]
chrześciaństwo (starop. forma) — taką pisownię stosuje Piotr Kochanowski w całym utworze; [dziś popr.: chrześcijaństwo]. [przypis edytorski]
chrześciaństwu — dziś popr. forma C.lp: chrześcijaństwu. [przypis edytorski]
chrześcianie (starop. forma ort.) — dziś popr.: chrześcijanie. [przypis edytorski]
chrześcianin — dziś popr.: chrześcijanin. [przypis edytorski]
chrześcianinie — dziś popr. pisownia: chrześcijaninie. [przypis edytorski]
chrześcianom (starop. forma) — dziś: chrześcijanom. [przypis edytorski]
chrześcian (starop. forma ort.) — dziś popr. forma B.lm: chrześcijan. [przypis edytorski]
chrześciany (starop. forma) — dziś popr. forma B.lm: chrześcijan. [przypis edytorski]
chrześciany (starop. forma ort.) — dziś B.lm: na chrześcijan. [przypis edytorski]
chrześcijańscy — tu w źródle pisownia: chrześcjańscy, będąca próbą zapisu wymowy trzysylabowej: chrześć-jań-scy, niezbędnej w tym miejscu ze względu na rytm wiersza. [przypis edytorski]
chrześcijańską — tu w źródle pisownia: chrześciańską. Rytm wiersza sugeruje, że wyraz ten w tym miejscu należy wymawiać jako trzysylabowy: chrześć-jań-ską. [przypis edytorski]
chrześcijańskiéj — tu w źródle pisownia: chrześcjańskiej, będąca próbą zapisu wymowy trzysylabowej: chrześć-jań-skiej, niezbędnej w tym miejscu ze względu na rytm wiersza. [przypis edytorski]
chrześcijańskiego — tu w źródle pisownia: chrześciańskiego. Rytm wiersza sugeruje, że wyraz ten w tym miejscu należy wymawiać jako czterosylabowy: chrześć-jań-skie-go. [przypis edytorski]
chrześcijańskiemu — tu w źródle pisownia: Chrześcjańskiemu, będąca próbą zapisu wymowy czterosylabowej: chrześć-jań-skie-mu, niezbędnej w tym miejscu ze względu na rytm wiersza. [przypis edytorski]
Chrześcijański niemiecki Herkules — niem. Des Christlichen Teutschen Groß-Fürsten Herkules Und der Böhmischen Königlichen Fräulein Valjska Wunder-Geschichte (Cudowna historia chrześcijańskiego wielkiego księcia niemieckiego Herkulesa i czeskiej królewskiej panny Valiski, 1659–1660), autorstwa Andreasa Heinricha Bucholtza, pierwsza dworska powieść historyczna w literaturze niemieckiej nieopierająca się na zagranicznych wzorach, licząca 1800 stron druku. [przypis edytorski]
Chrześcijański pedagog — fr. Le Pédagogue chrétien, książka jezuity Philippe'a d'Outreman z 1634, wydawana w wielu językach przez ponad trzysta lat; w Słowniczku filozoficznym Wolter nazywa ją „doskonałą książką dla głupców”. [przypis edytorski]
chrześcijański — tu w źródle pisownia: chrześciański. Rytm wiersza sugeruje, że wyraz ten w tym miejscu należy wymawiać jako trzysylabowy: chrześć-jań-ski. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
chrześcijan (gw.) — chrześcijanin. [przypis edytorski]
chrześcijanie — rytm wymaga, by czytać to słowo na trzy sylaby (chrześ-cia-nie). [przypis edytorski]
chrześcijaninem — tu w źródle pisownia: chrześcianinem. Rytm wiersza sugeruje, że wyraz ten w tym miejscu należy wymawiać jako czterosylabowy: chrześć-ja-ni-nem. [przypis edytorski]
