Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 450 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 18239 przypisów.

przeniósł na wschód mnie, orła, i prawa — Konstantyn Wielki. Tu poeta przygania papieżom, że korzystając z przeniesienia stolicy państwa rzymskiego z Zachodu na Wschód przez Konstantyna Wielkiego, rozszerzyli zanadto swoją władzę świecką. W tej przyganie poety wyraźnie przebija się surowy sąd gibelina jako członka stronnictwa politycznego, do którego obecnie należał. [przypis redakcyjny]

przeniósł się był — przykład użycia czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą niż opisana czasem przeszłym lub niezrealizowaną możliwość; dziś: przeniósł się. [przypis edytorski]

przeniósł się z obozem pod stolicę, jak gdyby główne miasto skłonne było do poddania się — ten manewr miał w załodze Pejrajonu wzbudzić podejrzenie, że Agesilaos jest w porozumieniu z filospartańską partią (arystokratami) w Koryncie i liczy z pewnością na łatwe zdobycie miasta. Należało się spodziewać, że załoga Pejrajonu pośpieszy na ratunek zagrożonej stolicy, a Agesilaosowi chodziło o to, by Pejrajon ogołocić z obrońców. [przypis tłumacza]

przeniosą handlowy obyczaj Gubernatorstwa na ziemie, które go dotąd nie znały — W czerwcu 1945 dopisać mogę, że tak się stało istotnie. [przypis autorski]

przenizać — przebić. [przypis edytorski]

przenizany — tu: przewleczony na wskroś jak materiał nicią. [przypis edytorski]

przenośnią — w oryginale: Metapher. [przypis tłumacza]

przenosić bogactwo lub siłę nad wiek — jasne jest, że słowo optymaci u starożytnych nie znaczyło „najlepsi”, lecz „najmożniejsi”. [przypis autorski]

przenosić (daw.) — bardziej cenić, dawać pierwszeństwo; woleć. [przypis edytorski]

przenosić (daw.) — bardziej cenić. [przypis edytorski]

przenosić (daw.) — cenić bardziej niż. [przypis edytorski]

przenosić (daw.) — preferować. [przypis edytorski]

przenosić (daw.) — przekraczać, przewyższać. [przypis edytorski]

przenosić (daw.) — przerastać. [przypis edytorski]

przenosić (daw.) — przerastać. [przypis edytorski]

przenosić jednych nad drugich — oceniać jednych wyżej niż innych. [przypis edytorski]

przenosić — przewyższać. [przypis edytorski]

przenosić — tu: przekraczać (​wielkością), przewyższać. [przypis edytorski]

przenosić — tu: przewyższać. [przypis edytorski]

przenosi (daw.) — tu: przewyższa. [przypis edytorski]

przenosiła twardą dolę — tu daw.: znosiła. [przypis edytorski]

przenoszę się na medycynę — na politechnikę zapisał się Przybyszewski 4 maja 1889 r.; 5 maja 1890 r. przeniósł się na medycynę. [przypis edytorski]

przenoszony — tu: doznany (który trzeba było znieść, przecierpieć). [przypis edytorski]

przeodziane (daw.) — przebrane. [przypis edytorski]

przeor — przełożony domu zakonnego lub wyższy duchowny, niebędący biskupem. [przypis edytorski]

przeor — w niektórych zakonach: przełożony klasztoru. [przypis edytorski]

przepalanka — wódka z dodatkiem karmelu. [przypis edytorski]

prze pana (starop.) — dla pana. [przypis redakcyjny]

przepardonować (daw.) — przebaczyć, darować winę. [przypis edytorski]

przepaść Miltonowska — przepaść, w którą zostały strącone przez Boga zbuntowane przeciw niemu anioły z Lucyferem na czele; nawiązanie do dzieła Johna Miltona Raj utracony. [przypis edytorski]

przepaść — tu: piekło. [przypis edytorski]

przepaścisty — bardzo głęboki, bez dna. [przypis edytorski]

przepasan — pasowany na rycerza. [przypis edytorski]

przepaska Afrodyty — cudowna przepaska bogini miłości, w której zaklęto powaby i wdzięki, zapewniające noszącej wzbudzanie pożądania i powodzenie w miłości; zob. Homer, Iliada XIV 214–217. [przypis edytorski]

przepaskę … na urodziny — por. list z 28 sierpnia 1771 r. [przypis redakcyjny]

przepaski — dziś popr. forma N.lm.: przepaskami. [przypis edytorski]

przepaski — zwycięzców w igrzyskach zdobią przepaskami, wieńcami i kwiatami. [przypis tłumacza]

przepatrzyć —tu: przeszukać. [przypis edytorski]

przepędzić (daw.) — dziś: spędzić (czas). [przypis edytorski]

przepędzić — dziś popr.: spędzić. [przypis edytorski]

przepędzić — spędzić. [przypis edytorski]

przepełnia — pełnia najwyższa. [przypis edytorski]

przepełnion (daw.) — tu: forma krótsza przymiotnika r.m., z końcówką zerową, użyta w celu utrzymania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]

przepełnione są w podobne przykłady — dziś popr.: obfitują w podobne przykłady a. przepełnione są podobnymi przykładami. [przypis edytorski]

przeperswadować — wytłumaczyć. [przypis edytorski]

przeperswadować (z łac.) — przekonać kogoś. [przypis edytorski]

Przepiękne fale! nie masz dla was łaski!
Nienawiść morza dźwiga was z odmętu,
Cóż stąd, że w rajskie opływacie blaski,
Gdy to ma trwanie jednego momentu,
Po którym trzeba iść w muł bezpamiętny
Wam, które znacie czar życia namiętny!

(Fale, tamże, s. 70).

Ten sam obraz u Żuławskiego:

Wiem, żem jest pyłek w wszechświatów przestworzu;
wiem, żem jest fala na wieczności morzu,
która rozbudzona wichrem na głębinie
wzdyma się, leci, rozpływa i ginie…
Giną te fale, jak sen nikłe, marne,
lecz morze zawsze nowymi ciężarne
szumi… i żadnej nie traci kropelki;
wiem to… i sławię Cię, o Boże wielki!

(Cień, Poezje, wyd. nowe, Kraków 1909, s. 236).

[przypis autorski]

przepierek — dziś r.ż.: przepierka; pranie. [przypis edytorski]

przepierzony — oddzielony ciemną, prowizoryczną ścianką. [przypis edytorski]

przepijanie skórki — stypa. [przypis autorski]

przepiórka — przepiórki uważano za ptaki kochliwe, dlatego przenośnie nazywano tak kobiety lekkich obyczajów. [przypis edytorski]

przepłoch — luka, miejsca nie zabezpieczone. [przypis redakcyjny]

przepłyli — dziś popr. forma: przepłynęli. [przypis edytorski]

przepłyniony (daw.) — przepłynięty. [przypis edytorski]

przepływając przez Drac promem w punkcie A — tekst nawiązuje w tym miejscu do szkicu okolicy umieszczonego w źródle. [przypis edytorski]

Przepływał wpław Hellespont — w 1810 roku Byron przepłynął wpław cieśninę Hellespont (ob. Dardanele), o szer. ok. 1,2 km, by udowodnić, że wyczyn mitycznego Leandra był całkowicie wykonalny. [przypis edytorski]

przeplatanem, ośmiorakiem (starop.) — dziś: przeplatanym, ośmiorakim; daw. końcówki fleksyjne w jęz. starop. zależne od deklinacji, później, w nowożytnej polszczyźnie uzależnione od rodzaju (stosowane w r. ż. i n. lp). [przypis edytorski]

przepleniali — przetrzebiali, przerzedzali. [przypis redakcyjny]

przepominać — tu: zapominać. [przypis redakcyjny]

przepominając (daw.) — zapominając. [przypis edytorski]

przepominieć (daw.) — zapomnieć. [przypis edytorski]

przepomniał (daw.) — zapomniał. [przypis edytorski]

przepomnieć (daw.) — dziś: zapomnieć. [przypis edytorski]

przepomnieć (daw.) — pominąć. [przypis edytorski]

przepomnieć (daw.) — przypomnieć. [przypis edytorski]

przepomnieć (daw.) — zapomnieć; którem (…) przepomniała: które zapomniałam, o których zapomniałam (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

przepomnieć (daw.) — zapomnieć. [przypis edytorski]

przepomnieć — dziś popr.: zapomnieć. [przypis edytorski]

przepomnieć — dziś: zapomnieć. [przypis edytorski]

przepomnieć — dziś: zapomnieć. [przypis redakcyjny]

przepomnieć — zapomnieć. [przypis edytorski]

przepowiadać — tu: powtarzać dla lepszego zapamiętania np. lekcję. [przypis edytorski]

przepowiadania — nauczanie. [przypis edytorski]

przepowiadka a. powiadka (gw.) — powiastka, opowiastka. [przypis edytorski]

Przepowiednia śmierci Hektora. [przypis redakcyjny]

przepowiednie wyraźnie głosiły, że miasto i Przybytek zostaną zdobyte, skoro świątynia zamieniona będzie w czworokąt — może szło Flawiuszowi o wersety z proroctwa Zachariasza 1, 19: „Teć są rogi, które rozrzuciły Judę i Izraela i Jerusalem”? Daniela 8, 22 bezwarunkowo nie, gdyż tam „rogi” oznaczają królów. [przypis tłumacza]

Przepowiedziane jest, iż w czas Mesjasza przyjdzie — Bóg. [przypis tłumacza]

Przepowiedziany został przeze mnie jeszcze przed wojną w r. 1912 w pracy niestety (?) nie ogłoszonej, która weszła potem w pewnej transformacji w książkę Nowe formy w malarstwie… [przypis autorski]

przepowiedzieć — tu: powtórzyć (o zadanej lekcji). [przypis edytorski]