Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dopełniacz | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 8833 przypisów.

Marquis von Tournay — keine historisch belegte Person. [przypis edytorski]

marraine (fr.) — matka chrzestna. [przypis edytorski]

marranosi — właśc. marranowie, hiszpańscy Żydzi nawróceni na katolicyzm, podejrzewani przez władze o praktykowanie swojej dawnej religii. [przypis edytorski]

marrochino (wł.) — safian, tj. barwiona kozia skóra. [przypis edytorski]

Marron właśc. Publius Vergilius Maro (70–19 p.n.e.) — Wergiliusz, rzym. poeta z czasów Oktawiana Augusta, autor Eneidy (poematu epickiego o wędrówkach Eneasza i założeniu Rzymu), Georgik opiewających życie wiejskie i prace rolnicze oraz Bukolik (sielanek). [przypis edytorski]

marrony (z fr.) — kasztany. [przypis edytorski]

Marruvium — stolica antycznego ludu Marsów, zamieszkującego okolice jeziora Lago del Fucino; miasto Marruvium było usytuowane na wyżynie w prowincji dell'Aquila w Abruzji we Włoszech; dziś odpowiada mu miasteczko San Benedetto dei Marsi. [przypis edytorski]

marškonis — lininis, drobinis audeklas. [przypis edytorski]

Mars… Achilles — tu przywołani jako wyraz tematyki poważnej, wojenno–historycznej: w mit. gr. Mars był bogiem wojny, a Achilles występuje w eposie Homera, Iliadzie. [przypis redakcyjny]

marsala — wino włoskie, produkowane na Sycylii, w gminie Marsala. [przypis edytorski]

marsali — wino włoskie, produkowane na Sycylii, w gminie Marsala. [przypis edytorski]

Marsa (…) nastawię — zrobię marsową minę, tj. spojrzę groźnie, wojowniczo. [przypis redakcyjny]

marsa stawiać — robić groźną minę. [przypis edytorski]

Mars biegał (…) w lwim oku zażegał — Dante, dla którego wiele powabu miała nauka astronomii, według obiegu planety Mars, która pięćset pięćdziesiąt trzy razy od naszej ery wstępowała w znak Lwa zodiakowy, a na bieg swój jednorazowy, wedle obliczeń tablic Ptolomeuszowych, potrzebuje 686 dni, 2 godzin i 29 minut, oblicza rok w którym się urodził i jego prapradziad, co przypada między rokiem 1090, a 1091. [przypis redakcyjny]

marschieren (niem.) — maszerować. [przypis edytorski]

marschiren (z niem.) — właśc.: marschieren; maszerować. [przypis edytorski]

marsch (niem.) — marsz (forma rozkazująca czasownika). [przypis edytorski]

Mars — czwarta od Słońca planeta Układu Słonecznego. [przypis edytorski]

mars (daw.) — groźna, wojownicza mina. [przypis edytorski]

marsel — prostokątny żagiel zawieszany na drugiej (m. dolny) lub trzeciej (m. górny) rei licząc od pokładu. [przypis edytorski]

marsem — śmiało. [przypis redakcyjny]

Mars (gr. Ares) — bóg wojny, jeden z najważniejszych bogów w starożytnym Rzymie. [przypis edytorski]

mars — groźna, wojownicza mina; od imienia rzym. boga wojny. [przypis edytorski]

Marsjasz, gr. Marsjas (mit. gr.) — satyr z Frygii, mistrz gry na aulosie (rodzaj podwójnego fletu, instrument muz. złożony z dwu długich piszczałek); wyzwał na pojedynek muzyczny Apolla, grającego na lirze, a po przegranej został przez niego żywcem obdarty ze skóry. [przypis edytorski]

Marsjasz (mit. gr.) — nazwisko sylena, który stanął z Apollem do zawodów w grze na flecie; według werdyktu muz Apollo zwyciężył, a zuchwałego Marsjasza kazał obedrzeć ze skóry. [przypis edytorski]

Marsjasz (mit. gr.) — satyr z Frygii, jako muzyk konkurujący z Apollem, który za karę obdarł go ze skóry; bohater wiersza Zbigniewa Herberta Apollo i Marsjasz. [przypis edytorski]

Marsjasz (mit. gr.) — satyr z Frygii, mistrz gry na aulosie (rodzaj podwójnego fletu, instrument muz. złożony z dwu długich piszczałek); wyzwał na pojedynek muzyczny Apolla, a po przegranej został przez niego żywcem obdarty ze skóry. [przypis edytorski]

Marsjasz (mit. gr.) — satyr z Frygii, mistrz gry na aulosie (rodzaj podwójnego fletu, instrument muz. złożony z dwu długich piszczałek); wyzwał na pojedynek muzyczny Apolla, grającego na lirze, a po przegranej został przez niego żywcem obdarty ze skóry. [przypis edytorski]

Marsjasz (mit. gr.) — satyr z Frygii, mistrz gry na aulosie (rodzaj podwójnego fletu); wyzwał na pojedynek muzyczny Apolla, a po przegranej został przez niego żywcem obdarty ze skóry. [przypis edytorski]

Marsjasz (mit. gr.) — satyr z Frygii, specjalista w grze na aulosie, wyzwał na pojedynek muzyczny Apollina, a po przegranej został obdarty przez niego ze skóry. [przypis edytorski]

Marsjasz — tu: historyk, przyrodni brat macedońskiego króla Antygona I Jednookiego, syn z drugiego małżeństwa jego matki. [przypis edytorski]

Mars (…) krzyczy tak przeraźliwie, jak gdyby naraz 10 000 srogich wojowników krzyczało (…) — [por.] Iliada, V 859: „Tak wrzasnął Ares spiżowy, / Jakby wrzeszczało dziewięć lub dziesięć ludzi tysięcy”. [przypis tłumacza]

mars — marsowa mina; surowy wyraz twarzy. [przypis edytorski]

Mars (mir. rzym.) — bóg wojny, odpowiednik gr. Aresa. [przypis edytorski]

Mars (mit. rzym.) — bóg wojny i bitewnego szału, odpowiednik gr. Aresa; Cypryda uśmiecha się do srogiego Marsa: Afrodytę i Aresa łączył romans. [przypis edytorski]

Mars (mit. rzym.) — bóg wojny i gniewu; jego greckim odpowiednikiem jest Ares. [przypis edytorski]

Mars (mit. rzym.) — bóg wojny; jego gr. odpowiednikiem jest Ares. [przypis edytorski]

Mars (mit. rzym.) — bóg wojny; Marsowy syn: przen. wojownik, żołnierz. [przypis edytorski]

Mars (mit. rzym.) — bóg wojny, odpowiednik Aresa w mit. gr. [przypis edytorski]

Mars (mit. rzym.) — bóg wojny, odpowiednik gr. Aresa. [przypis edytorski]

Mars (mit. rzym.) — bóg wojny; odpowiednik gr. Aresa. [przypis edytorski]

Mars (mit. rzym.) — rzymski bóg wojny, odpowiednik greckiego Aresa. [przypis edytorski]

Mars (mit. rzym.) — rzymski bóg wojny. [przypis edytorski]

Marsopol — Pole Marsowe, równina poświęcona bogowi wojny Marsowi, poza tzw. murami serwiańskimi, otaczającymi dawniej Rzym; odbywały się na niej m.in. zebrania ludowe komicjów centurialnych, wybierające urzędników. [przypis edytorski]

Marsowa robota — walka, wojna. [przypis edytorski]

marsowa sztuka — sztuka wojenna, od imienia Marsa, rzym. boga wojny. [przypis edytorski]

Marsowe rzemiosło — rzemiosło wojenne; sztuka prowadzenia wojen. [przypis edytorski]

marsowe sprawy — sprawy wojenne, wojenne rzemiosło; sprawy, którym patronuje Mars, tj. bóg wojny w mit. rzym. [przypis edytorski]

Marsowie — szczep samnicki w środkowej Italii nad rzeką Liris. [przypis redakcyjny]

marsowo (daw.) — groźnie, wojowniczo; od imienia Marsa, rzymskiego boga wojny. [przypis edytorski]

marsowy (daw.) — groźny, wojowniczy. [przypis edytorski]

marsowy (daw.) — związany z wojną, z rzemiosłem wojennym. [przypis edytorski]

marsowy — groźny, surowy. [przypis edytorski]

Marsowy piastun — stary, wysłużony żołnierz. Mars: rzymski bóg wojny. [przypis redakcyjny]

marsowy — surowy, groźny; Mars był przez starożytnych Rzymian czczony jako bóg wojny. [przypis edytorski]

marsowy — surowy, srogi. [przypis edytorski]

marsowy — tu: żołnierski; od imienia Marsa, rzymskiego boga wojny. [przypis edytorski]

marsowy — właściwy Marsowi, bogu wojny w mit. gr.; wojskowy, wojowniczy. [przypis edytorski]

Marspiter — Zamiast Mars pater mówili Rzymianie. [przypis autorski]

mars — surowy wyraz twarzy, groźna mina; od imienia rzymskiego boga wojny, Marsa. [przypis edytorski]

mars — surowy wyraz twarzy; od imienia boga wojny w mit. rzym., Marsa. [przypis edytorski]

Marston Moor — chodzi o bitwę na Marston Moor (niedaleko wsi Long Marston w hrabstwie North Yorkshire), która miała miejsce 2 lipca 1644 podczas angielskiej wojny domowej. [przypis edytorski]

mars — tu: odwaga (od imienia Marsa, rzymskiego boga wojny). [przypis edytorski]

mars — tu: zmarszczenie czoła, groźna mina, od imienia rzymskiego boga wojny, Marsa. [przypis edytorski]

Marsu — dziś popr. forma C.lp: Marsowi. [przypis edytorski]

Mars — w mit. rzym. bóg wojny. [przypis edytorski]

Marsyjasza — Marsjasza; tu: forma wydłużona (zgodna z daw. wymową) dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]

marsyjczykom — dziś popr. Marsjanom. [przypis edytorski]

Marsylia — miasto w płd. Francji, nad Morzem Śródziemnym. [przypis edytorski]

Marsylia — miasto w południowej Francji, nad Morzem Śródziemnym. [przypis edytorski]

Marsylianka — francuski hymn narodowy, powstały w 1792. [przypis edytorski]

Marsylianka — hymn narodowy Francji; słowa i kompozycja autorstwa Claude'a Josepha Rougeta de Lisle'a. [przypis edytorski]

Marsylianka — patriotyczna pieśń francuska z czasów Rewolucji Francuskiej, napisana w 1792 jako Marsz wojenny Armii Renu. Zyskała wielką popularność i nową nazwę, kiedy do Paryża triumfalnie wkroczyły oddziały ochotników z Marsylii, śpiewające ją jako swoją piosenkę marszową. W 1795 Marsylianka została ogłoszona hymnem państwowym Republiki Francuskiej. [przypis edytorski]

Marsylianka — patriotyczna pieśń fr. z czasów Rewolucji Francuskiej, napisana w 1792 przez Claude'a Josepha Rouget de Lisle jako Marsz wojenny Armii Renu. Zyskała wielką popularność i nową nazwę, kiedy do Paryża triumfalnie wkroczyły oddziały ochotników z Marsylii, śpiewające ją jako swoją piosenkę marszową. W 1795 Marsylianka została ogłoszona hymnem państwowym Republiki Francuskiej. [przypis edytorski]

Marsylianka — pieśń rewolucyjna z czasów Rewolucji Francuskiej, w 1795 ogłoszona hymnem państwowym Republiki Francuskiej; w czasach cesarstwa i późniejszych zastąpiona w tej roli innymi pieśniami; w XIX w. stanowiła nieformalny hymn międzynarodowego ruchu rewolucyjnego; w 1879 przywrócono ją jako hymn państwowy Francji. [przypis edytorski]

Marsylianka — pieśń z czasów Rewolucji Francuskiej (1791), obecnie hymn Francji. [przypis edytorski]

Marsylianka — pieśń z czasów Rewolucji Francuskiej, która stała się hymnem Francji. [przypis edytorski]

„Marsylianka” — rewolucyjna pieśń francuska, ułożona w r. 1792 przez Rouget de l'Isle, która stała się francuskim hymnem narodowym. [przypis redakcyjny]

Marsylia — wielkie miasto w płd. Francji, nad Morzem Śródziemnym, z największym francuskim portem morskim. [przypis edytorski]

Marsylija (…) wody w swym porcie swoją krwią zagrzała — Tu poeta przypomina oblężenie Marsylii przez legie rzymskie pod dowództwem Juliusza Cezara. [przypis redakcyjny]

mars (żegl.) — bocianie gniazdo, platforma obserwacyjna umieszczona wysoko na maszcie statku, służąca również jako punkt oparcia podczas zmiany żagli i olinowania. [przypis edytorski]

marszador — koń o specjalnym kroku, łagodnie niosący jeźdźca. [przypis autorski]

marszałek Belle-Isle, właśc. Charles Louis Auguste Fouquet, książę de Belle-Isle (1684–1761) — wybitny francuski marszałek i polityk. [przypis edytorski]

marszałek de Richelieu, Crebillon, Fontenelle, Jan Jakub Rousseau — wybitne postacie życia Francji XVIII w.: Louis François Armand du Plessis, książę de Richelieu (1696–1788): arystokrata, żołnierz i dyplomata; Prosper Jolyot de Crébillon (1674–1762): poeta i dramaturg; Bernard Le Bouyer de Fontenelle (1657–1757): filozof, religioznawca, pisarz; Jean-Jacques Rousseau (1712–1778): pisarz, filozof. [przypis edytorski]

marszałek d'Huxelles, właśc. Nicolas Chalon du Blé, markiz d'Huxelles i Cormatin (1652–1730) — francuski dowódca i polityk, marszałek Francji; jeden z najbardziej znanych homoseksualistów w swoich czasach. [przypis edytorski]

Marszałek dworu — urzędnik zarządzający dworem (zazwyczaj panującego), jedna z najwyższych godności w hierarchii urzędniczej. [przypis redakcyjny]

marszałek dworu — w oryginale ang.: the steward, Lord Wielki Steward był od XII w. najwyższym dostojnikiem dworskim w Anglii. [przypis edytorski]

marszałek nadworny koronny — urząd ministerialny w dawnej Polsce; początkowo sprawca i kierownik wszystkich ceremonii i zajęć dworskich. [przypis redakcyjny]

marszałek — tu przedstawiciel szlachty z całej guberni prowadzący zarazem księgi rodowodowe szlachty. [przypis redakcyjny]