ZBIÓRKA KRYZYSOWA
Potrzebujemy 125 tys. zł do końca 2024 roku, żeby móc dalej funkcjonować. Dlaczego?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | francuski | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | hiszpański | japoński | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 5317 przypisów.
Rada Dwustu — jeden z organów rządzących Republiką Genewską. [przypis edytorski]
Rada Dziesięciu — urząd Republiki Weneckiej odpowiedzialny za bezpieczeństwo państwa i tajną dyplomację, często działający potajemnie. [przypis edytorski]
Rada Dziewięciu — organ rządzący. [przypis edytorski]
Rada Główna Opiekuńcza — polska organizacja charytatywna z centralą w Krakowie, działająca w czasie I, a następnie również II wojny światowej, współpracująca ze szwajcarskim Czerwonym Krzyżem. Adam Ronikier (z pierwszego zarządu rady) za zgodą gubernatora Hansa Franka wznowił działalność RGO w 1940 r.; funkcję prezesa pełnił Ronikier, a następnie Konstanty Tchorznicki (1943–1944); RGO wspierał arcybiskup Adam Sapieha, a także Karolina Lanckorońska; większość zarządu rekrutowała się z inteligencji. Środki na swoją działalność RGO otrzymywała z różnych źródeł: zarówno od niem. władz okupacyjnych, jak z zagranicy, gł. Z USA, ze zbiórek społecznych, wreszcie (tajnie) od rządu polskiego na uchodźstwie. RGO organizowała pomoc medyczną, żywnościową, materialną (odzież, zakwaterowanie) i finansową, pomoc dla wysiedlonych, sierocińce, wysyłkę paczek dla osób przebywających w obozach jenieckich i więzieniach itp. Jednostki terenowe nosiły nazwę polskich komitetów opiekuńczych (PolKO). Z pomocy RGO korzystało co roku kilkaset tysięcy osób. [przypis edytorski]
Rada Jedenastu — jedenastka urzędników ateńskich zarządzających więzieniem i nadzorujących wykonanie wyroków śmierci. [przypis edytorski]
Rada Komisarzy Ludowych — nazwa rządu Rosyjskiej Republiki Radzieckiej, powstałego wskutek rewolucji październikowej, następnie rządu Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej (Rada Komisarzy Ludowych RFSRR, do 1946) oraz rządu Związku Radzieckiego (Rada Komisarzy Ludowych ZSRR, do 1937). [przypis edytorski]
rada królewska — zbiór kolegialnych, zinstytucjonalizowanych i stałych organów, odpowiedzialnych za przygotowywanie decyzji króla Francji i udzielanie mu rad. [przypis edytorski]
Radamant a. Radamantys (mit. gr.) — jeden z trzech sędziów w Hadesie, obok Minosa i Ajakosa; za życia był królem mniejszych wysp Archipelagu Egejskiego, bratem Minosa, który wygnał go z Krety. [przypis edytorski]
Radamantes (mit. gr.) — brat Minosa, sędzia dusz. [przypis edytorski]
Radamant (mit. gr.) — Radamantys, jeden z trzech sędziów w Hadesie, obok Minosa i Ajakosa. [przypis edytorski]
Radamantys (mit. gr.) — brat Minosa, wypędzony przez niego z Krety, po śmierci wraz z nim sędzia umarłych. [przypis edytorski]
Radamantys — w mitologii greckiej król mniejszych wysp Archipelagu Egejskiego, sędzia zmarłych w Hadesie, heros. [przypis edytorski]
radam — forma skrócona od: rada jestem. [przypis edytorski]
radam — forma skrócona od: rada jestem, tj. jestem zadowolona. [przypis edytorski]
radam — skrócenie od: rada jestem. [przypis edytorski]
radam — skrócone od: rada jestem. [przypis edytorski]
rada — myśl, postanowienie, zamiar. [przypis redakcyjny]
Rada Narodowa — zapewne chodzi o Tymczasowy Rząd Narodowy (Komitet Centralny Narodowy), tajny organ władz powstania styczniowego, działający na ziemiach zaboru rosyjskiego [przypis edytorski]
Rada Państwa — tu: dwuizbowy parlament austriacki, złożony z Izby Panów oraz Izby Posłów, od 1867 obejmujący wyłącznie austriacką część monarchii austro-węgierskiej (m.in. Galicję); od 1873 członkowie Izby Poselskiej byli wybierani w wyborach bezpośrednich w systemie kurialnym na sześcioletnie kadencje. [przypis edytorski]
rada Platona, aby do swoich sług mówić zawsze tonem pańskim (…) — Platon, Prawa, VI. [przypis tłumacza]
Rada — Rada Państwa składała się z 500 (do Klejstenesa z 400) członków, po 50 z każdej fyli, losowanych spośród obywateli powyżej 30 lat; Wydział Rady, w sile 50 tzw. prytanów, urzędował bez przerwy, na zmiany, po 35–36 dni w ratuszu. Naczelnik miał klucze do archiwum i pieczęć państwową i był właściwie najwyższym urzędnikiem w państwie. [przypis tłumacza]
Rada — Rada Pięciuset (gr. bule), ustanowiona przez Klejstenesa w ramach reform ustrojowych w 508–507 p.n.e., opracowywała wnioski Zgromadzenia Ludowego; co 1/10 część roku państwem kierowała 1/10 część członków Rady, tj. zespół 50 urzędników, prytanów. [przypis edytorski]
Rada Regencyjna Królestwa Polskiego — organ władzy zwierzchniej Królestwa Polskiego aktu 5 listopada, zastępujący króla lub regenta. Rada Regencyjna została powołana reskryptami niemieckich i austro-węgierskich władz okupacyjnych. Objęła urząd 27 października 1917, zaś 14 listopada 1918 rozwiązała się, przekazując całość władzy zwierzchniej Naczelnemu Wodzowi Wojsk Polskich Józefowi Piłsudskiemu. [przypis edytorski]
Rada Stanu — jeden z organów ustanowionych przez konstytucję Bonapartego 13 grudnia 1799: przygotowywała projekty ustaw wniesione przez pierwszego konsula, projekty rozporządzeń administracyjnych oraz sprawowała funkcję najwyższego sądu administracyjnego. [przypis edytorski]
Rada Stanu — jeden z organów ustanowionych przez konstytucję Bonapartego: opiniuje projekty ustaw i rozporządzeń oraz sprawuje funkcję najwyższego sądu administracyjnego. [przypis edytorski]
Rada Szesnastu — rada, złożona z przedstawicieli paryskiej burżuazji, która kontrolowała stolicę i wywierała istotny wpływ do końca XVI w. [przypis edytorski]
Rada Szkolna Krajowa — instytucja, która zajmowała się szkolnictwem w latach 1867–1921 w Galicji. [przypis edytorski]
rada — tu: chętnie, z zadowoleniem. [przypis edytorski]
rada — tu: postanowienie. [przypis redakcyjny]
Rada z ochotą ich skazywała na śmierć — z zawieszeniem demokracji sądy ludowe (heliaja) nie funkcjonują. Sądownictwo kryminalne ma Rada pod przewodnictwem „trzydziestki”, która terroryzuje głosujących, gdyż głosowanie jest jawne, nie tajne jak w demokracji. [przypis tłumacza]
rad będzie wiedział (daw.) — chętnie się dowie. [przypis edytorski]
radby (…) był (starop. forma ort.) — dziś popr.: rad by był, byłby rad; byłby zadowolony, byłby chętnie (coś zrobił). [przypis edytorski]
radby (…) dopadł (daw.) — dziś popr.: rad by dopadł. [przypis edytorski]
rad bym dowiedział — chętnie bym się dowiedział. [przypis edytorski]
rad bym jej dziękował — tu: chętnie bym jej dziękował. [przypis edytorski]
rad bym mieć to, co ona pana kosztuje — chciałbym mieć tyle, ile ona pana kosztuje. [przypis edytorski]
rad bym się go pozbyć — byłbym zadowolony, gdyby udało się go pozbyć; chciałbym się go pozbyć. [przypis edytorski]
rad bym sobie wpakować kulę w głowę — po raz drugi spotykamy myśl o samobójstwie (porównaj uwagę do listu z dnia 22 maja — tu już nierównie silniej wyrażoną. [przypis redakcyjny]
rad bym własne wyrywał wnętrzności!… — Juliusz Słowacki, Król-Duch, Rapsod I Pieśń I, XXIII. [przypis edytorski]
radby (…) powrócił (starop. konstrukcja) — chętnie by powrócił. [przypis edytorski]
radby równo chodził (starop.) — rad by chodził; chodziłby rad; tu: byłby rad uchodzić za równego. [przypis edytorski]
radbyś (…) miał (daw.) — dziś popr.: rad być miał. [przypis edytorski]
radby się (…) poprawił (starop.) — rad by się poprawić; chętnie poprawiłby się. [przypis edytorski]
radby (…) sprostał (daw.) — dziś: rad by sprostał; chętnie by sprostał. [przypis edytorski]
radby (starop. forma) — dziś: rad by; Radby się przespał, radby się położył: chętnie by się przespał, chętnie by się położył. [przypis edytorski]
rad (chem.) — promieniotwórczy pierwiastek chemiczny, odkryty przez Marię Skłodowską-Curie i jej męża Pierre'a Curie w 1898. [przypis edytorski]
Radcliffe, Ann (1764–1823) — angielska pisarka preromantyczna; zasłynęła jako autorka romansów sentymentalnych oraz powieści gotyckich, które wywarły znaczny wpływ na twórców romantycznych, wprowadzając do literatury estetykę horroru. [przypis edytorski]
Radcliffe, Ann (1764–1823) — ang. pisarka preromantyczna, zasłynęła jako autorka romansów sentymentalnych oraz powieści gotyckich, które wywarły znaczny wpływ na twórców romantycznych, wprowadzając do literatury estetykę horroru; do najbardziej znanych dzieł Radcliffe należy zaliczyć: Tajemnice zamku Udolpho (1794) oraz Italczyka albo Konfesjonał Czarnych Pokutników (1796). [przypis redakcyjny]
radczanka — córka radcy, tj. samorządowca. [przypis edytorski]
radczyni — żona radcy, radnego (m. Krakowa) albo posiadającego ceniony w monarchii austro-węgierskiej tytuł radcy (np. niem. Hofrat: „radca dworu”). [przypis redakcyjny]
rad (daw.) — chętnie. [przypis edytorski]
rad (daw.) — chętnie. [przypis edytorski]
rad (daw.) — chętnie, z zadowoleniem; chętny, zadowolony; rad bym: chętnie bym. [przypis edytorski]
rad (daw.) — chętnie, z zadowoleniem. [przypis edytorski]
rad (daw.) — chętny a. zadowolony. [przypis edytorski]
rad (daw.) — chętny; chętnie. [przypis edytorski]
rad (daw.) — chętny. [przypis edytorski]
rad (daw.) — wesoły. [przypis edytorski]
rad (daw.) — życzliwy. [przypis edytorski]
rad (daw.) — zadowolony; chętny; bardzo rad jestem: bardzo się cieszę. [przypis edytorski]
rad (daw.) — zadowolony, chętny; chętnie. [przypis edytorski]
rad (daw.) — zadowolony, chętny; chętnie. [przypis edytorski]
rad (daw.) — zadowolony; chętny, przychylny. [przypis edytorski]
rad (daw.) — zadowolony; chętny, przychylny; radzi byśmy posiadać: chętnie byśmy posiadali. [przypis edytorski]
rad (daw.) — zadowolony; chętny, przychylny; tu r.ż. w N.: radą. [przypis edytorski]
rad (daw.) — zadowolony; chętny. [przypis edytorski]
rad (daw.) — zadowolony, chętny. [przypis edytorski]
rad (daw.) — zadowolony. [przypis edytorski]
rad (daw.) — zadowolony. [przypis edytorski]
rade — chętne; z ochotą. [przypis edytorski]
Radegasta a. Radzigost — bóg ognia czczony w Radogoszczy; Swarożyc. [przypis edytorski]
Radegast (mit. słow.) — słowiański boga słońca, zwycięstwa i urodzaju; w Beskidzie Śląsko-Morawskim znajduje się góra jego imienia: Radegast (Radhošť), stanowiąca prawdopodobnie miejsce przedchrześcijańskiego kultu. [przypis edytorski]
Radek, Karol, pierwotnie Karol Sobelsohn (1885–1939) — działacz polskiego, niemieckiego i rosyjskiego ruchu socjaldemokratycznego i komunistycznego, polityk, publicysta. [przypis edytorski]
Radek, Karol, właśc. Sobelsohn (1885–1939) — działacz komunistyczny, polityk radziecki. W procesie w 1937 r. skazany na 10 lat więzienia; zabity w łagrze. [przypis edytorski]
radem (daw.) — cieszę się. [przypis edytorski]
radem (daw.) — jestem zadowolony, cieszę się. [przypis edytorski]
radem wam (daw.) — rad wam jestem, cieszę się z waszej wizyty. [przypis edytorski]
rade — zadowolone. [przypis edytorski]
rade — z ochotą, chętnie. [przypis edytorski]
Radigast deus terre Obotritorum (łac.) — Radogost, bóg ziemi Obodrytów. [przypis edytorski]
radio (…) lampa i kryształek — w pierwszych radioodbiornikach, budowanych w latach 20. XX w., tzw. kryształek służył jako element detekcyjny, a lampa elektronowa stanowiła element wzmacniacza. [przypis edytorski]
radiolarie — promienice, gromada morskich pierwotniaków, mających wielkość ok. 0,2 mm i stanowiących składnik planktonu zwierzęcego; istnieją od ok. 540 milionów lat. [przypis edytorski]
Radion sam pierze — przedwojenny slogan reklamujący proszek do prania Radion. [przypis edytorski]
radioskop — przyrząd najbliższej przyszłości, dostarczający przy pomocy fal radiowych obrazów z najdalszej odległości, czyli teleskop przenikający na mil tysiące mroki, mgły i mury. [przypis autorski]
radium — dziś popr.: rad. [przypis edytorski]
radium (łac.) — rad, promieniotwórczy pierwiastek chemiczny, odkryty przez Marię Skłodowską-Curie i jej męża Pierre'a Curie w 1898. [przypis edytorski]
radix valerianae (łac.) — korzeń waleriany. [przypis edytorski]
rad jestem — jestem zadowolony. [przypis edytorski]
rad jest temu (daw.) — jest z tego zadowolony. [przypis edytorski]
Radłów — miasto położone w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim. [przypis edytorski]
radło — narzędzie rolnicze służące do spulchniania gleby. [przypis edytorski]
radło — pierwotne narzędzie drewniane do spulchniania ziemi, o pojedynczym rylcu. [przypis edytorski]
radło — staroż. narzędzie rolnicze, służące do spulchniania ziemi. [przypis edytorski]
radlenie — spulchnianie ziemi za pomocą radła, prymitywnego drewnianego narzędzia o pojedynczym rylcu. [przypis edytorski]
radlić — przeorywać ziemię radłem, prostym drewnianym narzędziem do spulchniania gleby. [przypis edytorski]
Radliński, Ignacy (1843–1920) — polski religioznawca, filolog klasyczny, historyk, krytyk biblijny i orientalista. [przypis edytorski]
radlować — tu: obracać (od radło: prymitywny pług). [przypis edytorski]
radniej (daw.) — chętniej; por. przymiotnik: rad. [przypis edytorski]
radniej (daw.) — chętniej; tu: raczej. [przypis edytorski]
radniej (daw.) — raczej. [przypis edytorski]
