Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 5341 przypisów.
nierad (daw.) — niechętny, niezadowolony. [przypis edytorski]
nierad (daw.) — niechętny. [przypis edytorski]
nierad (daw.) — niezadowolony. [przypis edytorski]
nieradny (daw.) — bezradny. [przypis edytorski]
nieradny (daw.) — niechętny. [przypis edytorski]
nierado (daw.) — niechętnie. [przypis edytorski]
nierady (daw.) — niechętny. [przypis edytorski]
nie radzę ci się z nim świadczyć — zapewne: nie radzę ci wymieniać z nim oświadczyn. [przypis edytorski]
nieradzi (daw.) — niechętnie. [przypis edytorski]
nie raniony (starop. forma ort.) — dziś popr.: nieraniony. [przypis edytorski]
nierano — nie wcześnie; późno. [przypis edytorski]
nierano — późno. [przypis edytorski]
nieraźnie — tu: niechętnie, bez zapału. [przypis edytorski]
nieraźno — nieszybko. [przypis edytorski]
nie razem ducha oddać usiłował — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: nie raz ducha oddać usiłowałem. [przypis edytorski]
nierazem to (…) słyszała — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: nie raz to słyszałam. [przypis edytorski]
nierazem widział — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: nieraz widziałem. [przypis edytorski]
nie raześ jem (…) ukazował (starop. forma) — nie raz im ukazywałeś. [przypis edytorski]
nieraześ tak robił — inaczej: nieraz tak robiłeś (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
nie raz (starop. forma ort.) — dziś: nieraz. [przypis edytorski]
nie raz (starop. forma ort.) — dziś: nieraz; wielokrotnie. [przypis edytorski]
nie raz (starop. forma ort.) — dziś popr.: nieraz (tj. wielokrotnie). [przypis edytorski]
Nie razsużdat! (ros.) — nie dyskutować. [przypis edytorski]
Nieraz w czasie jego choroby nie mogłem wstrzymać się, aby coś przykrego nie powiedzieć (…) Przekonałem się o tym, patrząc na Potocką — Mickiewicz, List do A.E. Odyńca, Paryż, 13 listopada 1833. [przypis edytorski]
nierentujący się — dziś raczej: nierentowny; nieopłacalny, niedochodowy. [przypis edytorski]
nie równią — tu: w niekorzystnym stosunku sił. [przypis edytorski]
nierównie bardziey (daw.) — o wiele bardziej. [przypis edytorski]
nierównie (daw.) — bez porównania, znacznie, o wiele. [przypis edytorski]
nierównie (daw.) — o wiele bardziej. [przypis edytorski]
nierównie (daw.) — o wiele. [przypis edytorski]
nierównie — o wiele. [przypis edytorski]
nie robią mu piersi — nie oddycha ciężko. [przypis edytorski]
nierogacizna — trzoda chlewna. [przypis edytorski]
nierogate — dziś: nierogacizna (mowa o świniach). [przypis edytorski]
nierozcięty jeszcze numer „Timesa” — dawniej gazety wydawano w postaci obustronnie zadrukowanych arkuszy papieru poskładanych na pół; czytelnicy samodzielnie rozcinali je na kartki. [przypis edytorski]
nierozgarniony (daw.) — dziś: nierozgarnięty. [przypis edytorski]
nie rozjątrza bole — nie rozjątrza bólów. [przypis edytorski]
nierozjęty (starop.) — nierozdzielony. [przypis edytorski]
nierozstrzygniony (daw. forma) — dziś: nierozstrzygnięty. [przypis edytorski]
nierozstrzygniony — dziś popr.: nierozstrzygnięty. [przypis edytorski]
nie rozsużdat' (ros.) — w trybie rozkazującym: proszę się nie zastanawiać; to nie podlega dyskusji; od: розссуждать, rozważać, rozmyślać. [przypis edytorski]
nie rozumiem ciebie — dziś popr.: nie rozumiem cię. [przypis edytorski]
nierozumna jest — daw. konstrukcja, w domyśle: rzecz, sprawa; dziś raczej: nierozumne jest. [przypis edytorski]
nie rozum w rozszczepioną kłodę wtykać rękę (…) A nuż klin skoczy, drzewo zuchwalca przycapie… — Milon z Krotony (VI w. p.n.e.), zapaśnik grecki słynny ze swojej siły, zwycięzca wielu zawodów, kiedy zobaczył w lesie pień drzewa z wbitymi klinami, próbował go rozerwać, jednak kliny obsunęły się, ręce uwięzły mu w szczelinie i bezbronny Milon zginął rozszarpany przez wilki. [przypis edytorski]
nieruchoma na kpinki — o kpinach, drwiących uwagach na temat walczących i ginących Żydów pojawia się kilka wzmianek w tekstach autorki będącej świadkinią wydarzeń i obserwującej ze strony tzw. „aryjskiej” powstanie w getcie. [przypis edytorski]
nieruchomie (daw.) — dziś popr.: nieruchomo. [przypis edytorski]
nieruchomie (daw. forma) — dziś raczej: nieruchomo. [przypis edytorski]
nieruchomie — dziś: nieruchomo. [przypis edytorski]
nieruchomie — dziś popr.: nieruchomo. [przypis edytorski]
nieruchomym zdaje się morze — dziś z M.: nieruchome zdaje się morze. [przypis edytorski]
nierychło (daw.) — nieprędko. [przypis edytorski]
nierychło (daw.) — nieszybko; tu: nie dość szybko. [przypis edytorski]
nierychło — nie dość wcześnie. [przypis edytorski]
nierychło — nieszybko. [przypis edytorski]
nie rychłoś poczęła (starop. forma) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: nierychło poczęłaś; tj. nieszybko zaczęłaś. [przypis edytorski]
nierychły — oddalony w czasie. [przypis edytorski]
Nierząd braci naszych cisnął, / Gnuśność w ręku króla spała — tekst tej strofy uznano za niesprawiedliwie traktujący króla Stanisława Augusta Poniatowskiego; po 1919 r. pierwszą strofę pieśni zmieniono, a dwie dalsze zastąpiono innym tekstem. [przypis edytorski]
nierząd (daw.) — brak porządku, niedowład rządu w państwie; niepodporządkowanie się zarządzeniom władzy a. brak zarządzania państwem. [przypis edytorski]
nierząd (daw.) — brak rządu, sprawnego zarządzania; anarchia, zamęt. [przypis edytorski]
nierządny (daw.) — nie potrafiący się rządzić, niegospodarny. [przypis edytorski]
nierządzić (rzad.) — uprawiać nierząd. [przypis edytorski]
nie rzecze nic żadny próżno (daw.) — żaden nic nie powie za darmo. [przypis edytorski]
nie rzeknieszże — konstrukcja z partykułą -że, pełniącą funkcję wzmacniającą i pytajną; inaczej: czy nie rzekniesz. [przypis edytorski]
nie rzkąc (daw.) — nie mówiąc o, cóż dopiero. [przypis edytorski]
nie rzkąc (daw.) — nie mówiąc. [przypis edytorski]
nierzkąc (daw.) — nie mówiąc. [przypis edytorski]
Nie rzkąc regimentować, ale ani postać — nie mówiąc nawet, że dowodzić (wojskami), ale choćby w nich postać (być, zjawić się). [przypis edytorski]
nierzkąc (starop.) — nie tylko; nie mówiąc już o tym, że; a cóż dopiero; tym mniej; tym bardziej. [przypis edytorski]
nie rzkąc twarde blachy — nie mówiąc już o twardych zbrojach. [przypis edytorski]
Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród (…) — tekst Marii Konopnickiej został napisany i opublikowany po raz pierwszy w 1908 r. w „Gwiazdce Cieszyńskiej”, szybko zyskując popularność; w styczniu 1910 r. Feliks Nowowiejski dopisał melodię do znanych już słów, a 15 lipca 1910 r., w rocznicę 500-lecia zwycięstwa w bitwie pod Grunwaldem, podczas odsłonięcia Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie pieśń została wykonana publicznie przez kilkuset chórzystów z różnych zaborów pod batutą kompozytora; rota to tekst dowolnej przysięgi, w tradycji polskiej nazwa szczególnie kojarzy się z tytułem tego właśnie utworu: Rota była jednym z tekstów branych pod uwagę przy wyborze hymnu Polski odrodzonej w 1918 r. [przypis edytorski]
nie ściągnęż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy nie ściągnę. [przypis edytorski]
nieścigły — dziś: niedościgły. [przypis edytorski]
nieścigły (starop.) — niedościgły. [przypis edytorski]
nieścigniony — dziś popr. forma: niedościgniony. [przypis edytorski]
nie ścigniony [okiem] (starop. forma) — dziś popr.: nieścigniony, tj. niedościgły. [przypis edytorski]
nieścigniony (starop.) — niedościgły. [przypis edytorski]
nie śmiecie, a mleko — dziś popr.: nie śmieci, ale mleko. [przypis edytorski]
nieśmiele (gw.) — nieśmiało. [przypis edytorski]
nie śmie podnieść oczy — dziś popr. składnia: nie śmie podnieść oczu. [przypis edytorski]
Nieśmiertelna dusza mego syna zrodzona i pomieszczona między uryną a czymś gorszym! — nawiązanie do popularnej frazy, pochodzącej z książki Problemata (1536) Marka Antoniego Zimary, iż człowiek „został poczęty między łajnem i uryną” (inter faeces et urinam); frazę tę często przypisuje się błędnie Augustynowi z Hippony (IV/V w.), jednemu z głównych teologów chrześcijańskich, w wersji: „rodzimy się między łajnem i uryną”. [przypis edytorski]
nieśmiertelniczka — tu: kwiat. [przypis edytorski]
nieśmiertelnik — kwiat z rodziny astrowatych o barwie białej, żółtej, pomarańczowej lub czerwonej, inaczej kocanka ogrodowa. [przypis edytorski]
nieśmiertelnik — roślina z rodziny astrowatych. [przypis edytorski]
nieśmiertelnych hufców młody wódz — nowy władca bogów, Zeus. [przypis edytorski]
nieśmiertelny twórca Konstytucji — król Ludwik XVIII, który 4 czerwca 1814 ogłosił Kartę Konstytucyjną. [przypis edytorski]
nieświadom rady — określenie odnosi się do ludu, niewtajemniczonego w znany tylko wodzom podstęp Agamemnona. [przypis edytorski]
Nieśwież — miasto na Białorusi, niegdyś rezydencja polskiej magnaterii. [przypis edytorski]
Nieśwież — miasto na Białorusi, ok. 110 km na płd. zachód od Mińska; w XVI–XVIII w. siedziba Radziwiłłów. [przypis edytorski]
nieświeżski — dziś popr. forma: nieświeski. [przypis edytorski]
niesąc (gw.) — niosąc. [przypis edytorski]
nie są w możności — nie mogą. [przypis edytorski]
nie sąż — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy nie są. [przypis edytorski]
nie sah ich die Nacht beglänzter (niem.) — cytat z wiersza Gebet der Sucht Richarda Dehmela. [przypis edytorski]
niesę (daw., gw.) — niosę. [przypis edytorski]
nie sfolgowałbym był (daw.) — konstrukcja czasu zaprzeszłego, złożonego, wyrażającego czynność wcześniejszą od tych wyrażonych czasem przeszłym prostym; inaczej: nie sfolgowałbym (tj. nie odpuściłbym) wcześniej, uprzednio. [przypis edytorski]
niesforny — nieposłuszny, krnąbrny. [przypis edytorski]
niesforny — tu: nieposłuszny, wyłamujący się z powszechnie przyjętych norm postępowania. [przypis edytorski]
niesforny — tu: nieuporządkowany, chaotyczny. [przypis edytorski]
niesforny — tu: nieuporządkowany. [przypis edytorski]
niesfrymarczony — nie przehandlowany. [przypis edytorski]
