Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | wulgarne | zdrobnienie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 4259 przypisów.
O pauvre âme, c'est cela (O, arme Seele, so ist'es recht) — ostatni wers Sagesse brzmi: Pauvre âme, c'est cela!: „Biedna duszo, tak właśnie jest”. [przypis edytorski]
opaźniasz — dziś popr.: opóźniasz. [przypis edytorski]
opędzać potrzeby domowe — pokrywać, zaspokajać domowe potrzeby. [przypis edytorski]
opędzić — zaspokoić podstawowe potrzeby. [przypis edytorski]
opętanyś jest — dziś: jesteś opętany. [przypis edytorski]
openhajm, właśc. Oppenheim — miasto w zach. Niemczech; tu: gatunek wyrabianego tam wina reńskiego. [przypis edytorski]
opera buffa — włoska opera komiczna; gatunek opery powstały w XVIII w. we Włoszech. [przypis edytorski]
opera buffa (z wł. buffo: komiczny, śmieszny) — włoska opera komiczna; gatunek opery powstały w XVIII w. we Włoszech. [przypis edytorski]
operacja — tu: działanie. [przypis edytorski]
opera komiczna — opera buffa, wł. opera popularna w XVIII w., zawierająca pierwiastki ludowe. [przypis edytorski]
Opera Nazionale Balilla — włoska faszystowska organizacja młodzieżowa działająca w latach 1926–1937, której nazwa pochodzi od przydomka Balilla, jaki nosił Giovanni Battista Perasso, chłopak z Genui, który według legendy w 1746, rzucając kamieniem w żołnierza, dał sygnał do powstania przeciwko siłom Habsburgów okupującym miasto. [przypis edytorski]
Opera — tu: obecnie Lwowski Narodowy Akademicki Teatr Opery i Baletu im. Salomei Kruszelnickiej, dawniej Teatr Miejski. [przypis edytorski]
opera (tu przen. pot.) — dziwna sytuacja, niezwykła historia. [przypis edytorski]
Opera za trzy grosze (niem. Die Dreigroschenoper) — musical Bertolta Brechta z muzyką Kurta Weilla, z prapremierą w Berlinie w 1928; adaptacja angielskiej opery balladowej Opera żebracza (1728). [przypis edytorski]
opiać (daw.) — wyśpiewać. [przypis edytorski]
O Piaście, synu kołodzieja — tłumacz pozwolił sobie tu na ingerencję, przyjął za późniejszymi podaniami, że Piast był kołodziejem i nadał rozdziałowi tytuł O Piaście, synu kołodzieja, który został tu zmieniony za wydaniem krytycznym. W Kronice Galla Piast nie jest kołodziejem, lecz oraczem (ratajem) książęcym; od niego zaczyna się dynastia, poprzez potomków wymienionych przez kronikarza: Siemowita, Lestka i Siemiomysła wiodąca do historycznego już władcy Mieszka I. [przypis edytorski]
opich — roslina występująca na bagnach. [przypis edytorski]
opich — seler zwyczajny (Apium graveolens) lub inna roślina z rodziny selerowatych. [przypis edytorski]
opiekać się (daw.) — dziś: opiekować się. [przypis edytorski]
opiekać się — dziś: opiekować się. [przypis edytorski]
opiekać się — dziś popr.: opiekować się. [przypis edytorski]
opiekać się (starop.) — opiekować się. [przypis edytorski]
opieka — dziś popr. forma 3 os.lp cz. ter.: opiekuje. [przypis edytorski]
opiekalnik (daw.) — opiekun. [przypis edytorski]
opiekuństwo — dziś: opieka. [przypis edytorski]
opiekuny, (…) rywale — dziś popr. formy B. lm: opiekunów, rywali. [przypis edytorski]
opierścienić — tu: objąć. [przypis edytorski]
opierunek (daw.) — pranie; dziś obecny w wyrażeniu: „zapewnić komuś wikt i opierunek”, czyli wyżywienie i czystą odzież, czy w ogóle utrzymanie. [przypis edytorski]
O pierwszym Bolesławie, który się zowie Chrobrym albo Wielkim — w innym tłum.: O pierwszym Bolesławie, którego zwano Sławnym lub Chrobrym. [przypis edytorski]
opieśnione — opiewane w pieśniach przez wielu poetów. [przypis edytorski]
opieszałość — powolność, zwlekanie. [przypis edytorski]
opiewała «dziewę gór» — Czerkieskę, bohaterkę poematu Jeniec kaukaski. [przypis edytorski]
opiły (daw.) — pijany. [przypis edytorski]
opilstwo — upijanie się. [przypis edytorski]
opinią — dziś popr. forma B. lp: opinię. [przypis edytorski]
opinią zrobić w niższych domu — wyrobić opinię u osób stojących w domu niżej w hierarchii. [przypis edytorski]
opinij (daw. forma) — dziś D.lm: opinii. [przypis edytorski]
opinio publica (łac.) — opinia publiczna. [przypis edytorski]
opisanej przez Chaucera katedry — katedra w Canterbury została opisana w Opowieściach kanterberyjskich ang. poety, filozofa i dyplomaty, Geoffrey Chaucera (ok. 1343–1400). [przypis edytorski]
Opisowa socjologia — tyt. oryg. Descriptive Sociology, 1873–1881. [przypis edytorski]
Opis — tracka nimfa leśna z orszaku Diany. [przypis edytorski]
opium ludu — fraza Karla Marksa określająca religię jako środek odurzający i uśmierzający cierpienia ludu wywołane nędzą. [przypis edytorski]
opium — wysuszony sok makówek, szeroko stosowany w XIX w. jako substancja przeciwbólowa, uspokajająca i odurzająca. [przypis edytorski]
opium — wysuszony sok makówek, szeroko stosowany w XIX w. jako substancja przeciwbólowa, uspokajająca i odurzająca; w dużej dawce powoduje śpiączkę i śmierć. [przypis edytorski]
opium — wysuszony sok makówek, szeroko stosowany w XIX w. w Europie i USA jako substancja przeciwbólowa, uspokajająca i odurzająca. [przypis edytorski]
opium — wysuszony sok makówek, szeroko stosowany w XIX w. w Europie i USA jako substancja przeciwbólowa, uspokajająca i odurzająca, eksportowany w wielkich ilościach z Indii do Chin. [przypis edytorski]
opium — wysuszony sok makówek; w XVIII w. ze względu na jego właściwości uspokajające opium, głównie w postaci nalewki alkoholowej, zwanej laudanum, używano jako leku na zaburzenia nerwowe; w dużej dawce powoduje śpiączkę i śmierć. [przypis edytorski]
opłakanego losu Bartłomieja — św. Bartłomiej, jeden z 12 apostołów, męczennik, zginął obdarty ze skóry. [przypis edytorski]
opłakujem (daw.) — skrót od: opłakujemy. [przypis edytorski]
opłakuje — prawdopodobnie błąd autorki albo zecera, wydaje się bowiem, że powinno być: opłakują (dzieci). [przypis edytorski]
opłata szarwarkowa — obowiązkowe świadczenie na utrzymanie dróg publicznych. W wieku XIX wprowadzone zamiennie z obowiązkiem uczestniczenia w naprawie dróg i mostów. [przypis edytorski]
opłatek (tu daw.) — krążek papieru z klejem, do pieczętowania listu. [przypis edytorski]
opłatek — tu: z ros. облатка, krążek papieru z klejem, do zaklejania listu. [przypis edytorski]
opłókać (starop. forma ort.) — opłukać. [przypis edytorski]
opłocony — otoczony płotem. [przypis edytorski]
opłonąć (daw.) — ostygnąć. [przypis edytorski]
opłotek — ogrodzenie, obręb. [przypis edytorski]
opłotki (gw.) — drewniany płot okalający zabudowania gospodarskie. [przypis edytorski]
opłotki — płot drewniany. [przypis edytorski]
opłotni — sąsiadujący bezpośrednio („o płot”). [przypis edytorski]
opleć — wypielić chwasty dookoła; „oplęt” to dawna forma imiesłowu przymiotnikowego biernego. [przypis edytorski]
oplwany — opluty; oczerniony, znieważony. [przypis edytorski]
opl (wojsk.) — obrona przeciwlotnicza, w ramach której należy również stosować taktykę maskowania (m.in. zaciemnienie). [przypis edytorski]
opój — człowiek nadużywający alkoholu. [przypis edytorski]
opój — osoba pijąca duże ilości alkoholu. [przypis edytorski]
o pół mili — w innych wersjach: „tam za borem” a. „tam za miastem” (tak w źródle). Wybrano wersję bardziej rozpowszechnioną. [przypis edytorski]
opór — tu: oparcie. [przypis edytorski]
o późnym wieczorze — dziś: późnym wieczorem. [przypis edytorski]
opoczne szczeliny — szczeliny skalne (od: opoka, czyli skała). [przypis edytorski]
opoczysty (daw.) — skalisty; por. opoka: skała. [przypis edytorski]
opoczysty — skalisty; por. opoka: skała. [przypis edytorski]
opoczysty — skalisty; por. opoka: skała. [przypis edytorski]
opodal — w pobliżu. [przypis edytorski]
o podróży Henryka i (…) odjeździe Seweryna — odjazd Seweryna (Markiewicza), zarówno jak „podróż” Henryka (Wohla), to wywiezienie na Syberię. [przypis edytorski]
O pojęciu istnienia — właśc. Pojęcia i twierdzenia implikowane przez pojęcie istnienia (1935), podstawowe dzieło filozoficzne S. I. Witkiewicza. [przypis edytorski]
opoka (daw.) — skała. [przypis edytorski]
opoka — skała, kamień. [przypis edytorski]
opoka — skała; przen. coś, co daje oparcie i pozwala przetrwać. [przypis edytorski]
opoka — skała. [przypis edytorski]
opoki — skały. [przypis edytorski]
o południu — dziś: w południe. [przypis edytorski]
Opolczyk — chodzi o Władysława II Opolczyka, stronnika dynastii Andegawenów, który zastawił Krzyżakom zamek w Złotoryi, co stało się dla nich uzasadnieniem do zawłaszczania terytoriów Polski. [przypis edytorski]
opole (daw.) — terytorium kilku gmin współdziałających ze sobą. [przypis edytorski]
opole — w średniowieczu: terytorialna organizacja sąsiedzka. [przypis edytorski]
O! Polsko! jeśli ty masz zostać młodą — aluzja do czasopisma ”Młoda Polska”, wydawanego w latach 1838–1840 w Paryżu; jego redaktorami i wydawcami byli przeciwnicy Słowackiego, Eustachy Januszkiewicz i Stanisław Ropelewski. [przypis edytorski]
opomnieć się — dziś: opamiętać się. [przypis edytorski]
opońce (starop. forma) — opony, opończe; chmury, płaszcz. [przypis edytorski]
opończa kunami bramowana — płaszcz obszyty po brzegach futerkiem z kuny. [przypis edytorski]
opończa — noszony dawniej płaszcz z kapturem; rodzaj okrycia podróżnego. [przypis edytorski]
opończa — obszerny płaszcz bez rękawów, z kapturem. [przypis edytorski]
opończa — obszerny płaszcz lub peleryna bez rękawów. [przypis edytorski]
opończa — płaszcz z kapturem, ubranie podróżne. [przypis edytorski]
opończa — płaszcz z kapturem używany jako strój podróżny. [przypis edytorski]
opończa — płaszcz z kapturem używany jako strój podróżny. [przypis edytorski]
opończa — rodzaj płaszcza, z kapturem, bez rękawów, noszonego między XIV a XVII wiekiem. [przypis edytorski]
opończa — właśc. chlajna, męski płaszcz z grubej wełny. [przypis edytorski]
opończa — zazwyczaj podróżny płaszcz z kapturem, bez rękawów. [przypis edytorski]
opona (daw.) — kiedyś tkanina ozdobna, zasłona. [przypis edytorski]
opona (daw.) — płachta; por. opończa. [przypis edytorski]
opona (daw.) — tkanina ochronna a. ozdobna. [przypis edytorski]
