Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | norweski | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 2560 przypisów.
hrabia Palocsay — chodzi o hrabiego Andrzeja Horvatha Palocsaya, który odnowił zamek w Niedzicy. [przypis edytorski]
hrabia Villiers de Isle Adam — pisarz i poeta francuski. Pisał powieści kryminalne, zajmował się poezją symboliczną. [przypis edytorski]
Hrabiego Weyharda Wrzeszczowicza czekał bowiem gorszy los nawet od szubienicy — według historyków hrabia Jan Weyhard Wrzesowicz rabował wsie w Wielkopolsce. Kiedy wojewoda kaliski na jesieni 1656 r. rozgromił jego oddział, ukrył się w sianie — został znaleziony i zatłuczony kijami przez pokrzywdzonych chłopów. [przypis edytorski]
hrabina de Foix — chodzi o Françoise de Foix (1495–1537), hrabinę Châteaubriant, faworytę króla Francji Franciszka I. [przypis edytorski]
Hrabina d'Escarbagnas — tytułowa bohaterka komedii Moliera z 1671 r. [przypis edytorski]
hrabina di Forli — tu: Catherina Sforza (1463–1509), żona Girolamo Riario. [przypis edytorski]
hrabina Edmundowa de Pourtalès lub margrabina Gallifet — gwiazdy salonów paryskich okresu Drugiego Cesarstwa: Mélanie de Pourtalès (1836–1914), żona hrabiego Edmonda de Pourtalès, oraz Florence Georgina Laffitte, markiza de Gallifet (1830–1901), żona generała Gastona de Galliffet. [przypis edytorski]
Hrabina — opera Stanisława Moniuszki, wystawiona po raz pierwszy 7 lutego 1859. [przypis edytorski]
Hrabina — opera Stanisława Moniuszki, wystawiona po raz pierwszy 7 lutego 1859 r. [przypis edytorski]
hrabiny Paryża — Maria Izabela d'Orléans (1848–1919), infantka Hiszpanii, kuzynka i żona Filipa d'Orléans (1838–1894), hrabiego Paryża i następcy tronu fr. [przypis edytorski]
hrabstwo Suffolk — hrabstwo administracyjne we wschodniej Anglii, w regionie East of England. [przypis edytorski]
Hradczany, czes. Hradčany — dzielnica Pragi, powstała w XIV w. na wysokim brzegu Wełtawy, wokół średniowiecznego zamku królewskiego, jako samodzielne miasto; do Pragi zostały Hradczany włączone w 1784 r. [przypis edytorski]
Hrad (czes. a. słow.) — gród, miasto. [przypis edytorski]
Hradczyn — dziś Hradczany, dzielnica Pragi, w której znajduje się zamek królewski. [przypis edytorski]
Hradczyn — dziś popr.: Hradczany, dzielnica Pragi, powstała w XIV w. wokół średniowiecznego zamku królewskiego. [przypis edytorski]
Hradec Kralové — miasto we wschodniej części Czech, jeden z dwóch głównych ośrodków okręgu kraj wchodnioczeski. W tym mieście autor Fabryki Absolutu uczęszczał do gimnazjum. [przypis edytorski]
hradyszcze (daw., z rus.) — grodzisko, miejsce warowne. [przypis edytorski]
hradyszcze — grodzisko; obronny gród. [przypis edytorski]
Hraje synie more (ukr. Грає синє море: igra ciemnoniebieskie morze) — wers powtarzający się w wierszu Tarasa Szewczenki Dumka (Тече вода в синє море, Płynie woda do ciemnoniebieskiego morza), który opowiada o smutnym losie Kozaka na wygnaniu. [przypis edytorski]
hramota (ukr.) — gramota, dokument pisany na dawnej Rusi i Litwie. [przypis edytorski]
hramotny — umiejący czytać i pisać; piśmienny. [przypis edytorski]
Hranilović von Czvetassin, Oskar (1867–1933) — generał major cesarskiej i królewskiej armii, szef biura ewidencyjnego w latach 1914–17. [przypis edytorski]
Hrastnik — miejscowość w Słowenii; w spisie treści wiersz występuje jako pobocza autostrady. [przypis edytorski]
hreczka (reg.) — gryka. [przypis edytorski]
hreczkosiej (daw.) — gospodarz zasiedziały na roli. [przypis edytorski]
hreczkosiej — daw. gospodarz zasiedziały na roli. [przypis edytorski]
hreczkosiej (daw., pogardl.) — prowincjonalny, zasiedziały na wsi, niezbyt zamożny szlachcic. [przypis edytorski]
hreczkosiej (daw.) — szlachcic zajmujący się jedynie uprawa roli. [przypis edytorski]
hreczuszek — placek gryczany; w oryg. гречневик: chleb gryczany w kształcie ściętego stożka. [przypis edytorski]
Hrehor (rus.) — Grzegorz. [przypis edytorski]
hr. K. — hrabia Kuberski. [przypis edytorski]
hromadowcy — członkowie działającego międzywojennej Polsce lewicowego ugrupowania politycznego Białoruska Włościańsko-Robotnicza Hromada. [przypis edytorski]
Hromodka, Stefan — kochanek Alfreda Redla, kawalerzysta. [przypis edytorski]
hroszi dadut (ukr.) — pieniądze dadzą. [przypis edytorski]
hroszy — grosze. [przypis edytorski]
Hroudlandus, Britannici limitis praefectus (łac.) — Hroudland, prefekt granicy Brytanii. [przypis edytorski]
hruba — tu: ważna, bogata. [przypis edytorski]
hruby — gruby, bogaty; tu: wspaniały, potężny. [przypis edytorski]
Hruby Wierch (2428 m n.p.m.) — szczyt po słowackiej stronie Tatr Wysokich, znajdującej się w bocznej Grani Hrubego. [przypis edytorski]
Hryć (ukr. Гриць) — Grześ, ukr. zdrobnienie od imienia Hryhorij (Григо́рій), czyli Grzegorz. Imię często spotykane w ukr. ludowych piosenkach o miłości chłopaka i dziewczyny. [przypis edytorski]
Hryc — ukraińska pieśń ludowa, zaczynająca się od słów: „Oj, nie idź, Hrycu, na wieczornicę, bo na wieczornicach dziewczęta czarodziejki”. [przypis edytorski]
hrymnąć (z ukr.) — upaść, przewrócić się. [przypis edytorski]
Hryniewicz-Winklerowa, Maria (1904–1970) — aktorka. [przypis edytorski]
Hryniewiecki, Ignacy (1856–1881) — polski konspirator i rewolucjonista, działacz organizacji Narodnaja Wola, zabójca cesarza Aleksandra II; 13 marca 1881 (wg kalendarza juliańskiego: 1 marca) w Sankt Petersburgu na Newskim Prospekcie rzucił bombę w powóz cara Aleksandra II, od której zginął zarówno on, jak i car. [przypis edytorski]
Hryniewiecki, Jerzy (1908–1989) — polski architekt, urbanista, grafik, projektant plakatów filmowych. [przypis edytorski]
Hrynkowski, Jan (1891–1971) — malarz i grafik. [przypis edytorski]
Hto to bude platil? (czes.) — Kto za to zapłaci? [przypis edytorski]
huba (daw.) — miara powierzchni ziemi; z Bartkowej huby: z pola Bartka. [przypis edytorski]
huba drzewna — grzyb rosnący na pniach drzew. [przypis edytorski]
huba — hubka, miąższ huby, grzyba rosnącego na pniach drzew, używany do rozniecania ognia z pomocą krzesiwa. [przypis edytorski]
hubara (biol.) — gatunek dużego ptaka z rodziny dropi, zamieszkującego pustynne i stepowe tereny płn. Afryki (hubara saharyjska) oraz Azji, od Bliskiego Wschodu po Kazachstan i Mongolię (hubara arabska). [przypis edytorski]
huba — tu: gospodarstwo. [przypis edytorski]
Huberman, Bronisław (188–1947) — skrzypek-wirtuoz i pedagog muzyczny pochodzenia żydowskiego. [przypis edytorski]
Huberman, Bronisław (1882–1947) — skrzypek-wirtuoz i pedagog muzyczny pochodzenia żydowskiego. [przypis edytorski]
hubka — łatwo się tlący materiał, np. miąższ huby, stosowany przy rozpalaniu ognia z pomocą krzesiwa. [przypis edytorski]
hubka — materiał łatwopalny, wytwarzany z huby (odmiany grzyba rosnącej na pniach drzew). [przypis edytorski]
hubka — miąższ huby, grzyba rosnącego na pniach drzew, stosowany przy rozpalaniu ognia za pomocą krzesiwa. [przypis edytorski]
hubka — miąższ huby, grzyba rosnącego na pniach drzew, używany do rozniecania ognia z pomocą krzesiwa. [przypis edytorski]
hubka — wysuszona huba, używana do rozniecania ognia z pomocą krzesiwa. [przypis edytorski]
hubka — wysuszony miąższ huby lub inny materiał łatwo się tlący, stosowany przy rozpalaniu ognia za pomocą krzesiwa. [przypis edytorski]
hubka — wysuszony miąższ huby lub inny materiał łatwo się tlący, używany do rozniecania ognia. [przypis edytorski]
huchować (starop.) — uchować. [przypis edytorski]
hucpowaty — bezczelny, wulgarny. [przypis edytorski]
Hucuł — członek grupy etnicznej pochodzenia rusińsko-wołoskiego, zamieszkującej ukraińską i rumuńską cz. Karpat Wschodnich, w tym Beskidy Pokucko-Bukowińskie; Huculi, obok Bojków, z którymi sąsiadują od zachodu, i Łemków, stanowią jedną z trzech gł. grup Rusinów Karpackich, mieszkających we wschodniej cz. łuku karpackiego. [przypis edytorski]
Huculi — grupa etniczna pochodzenia rusińskiego i wołoskiego, zamieszkująca ukraińską i rumuńską część Karpat Wschodnich. [przypis edytorski]
huculski — pochodzący z Karpat Wschodnich. [przypis edytorski]
huczeć — tu: pohukiwać. [przypis edytorski]
huczka (łow.) — okres godowy dzików. [przypis edytorski]
huczno — dziś popr.: hucznie, tj. głośno, gwarno. [przypis edytorski]
hucznym brawem — dziś: hucznymi brawami. [przypis edytorski]
hudeln — quälen. [przypis edytorski]
Hudibras — długi satyryczny poemat heroikomiczny napisany przez ang. poetę i satyryka Samuela Butlera, wyd. 1663–1678. [przypis edytorski]
hübsches Wasser (niem.) — piękna woda. [przypis edytorski]
huerta (hiszp.) — tereny rolnicze składające się głównie z sadów i ogrodów warzywnych. [przypis edytorski]
huf (daw.) — hufiec, oddział wojska. [przypis edytorski]
huf (daw.) — oddział. [przypis edytorski]
huf (daw.) — zastęp, hufiec. [przypis edytorski]
huf — hufiec, oddział. [przypis edytorski]
huf — hufiec; oddział; tu: grupa. [przypis edytorski]
huf — hufiec, oddział; tu: orszak, korowód. [przypis edytorski]
huf — hufiec; oddział wojsk. [przypis edytorski]
huf — hufiec. [przypis edytorski]
hufiec czelny — w średniowiecznej strategii zgrupowanie uderzające jako pierwsze, aby wprowadzić zamęt w szeregi wroga. [przypis edytorski]
hufiec Fianna — chodzi o grupę wojowników, bohaterów legend z tzw. cyklu feniańskiego. [przypis edytorski]
hufiec — jednostka w organizacjach młodzieżowych, a dawniej w wojsku. [przypis edytorski]
hufiec — oddział wojska. [przypis edytorski]
hufiec — oddział wojsk lub jednostek paramilitarnych. [przypis edytorski]
hufiec walny — zasadnicze siły używane w bitwie. [przypis edytorski]
hufiec — zwarty oddział średniowiecznych wojsk; dziś: jednostka w organizacjach młodzieżowych. [przypis edytorski]
hufnal — duży gwóźdź do przybijania podków. [przypis edytorski]
hufnal — duży gwóźdź o kwadratowym przekroju. [przypis edytorski]
hufnal — gwóźdź. [przypis edytorski]
huf — oddział wojskowy, zastęp. [przypis edytorski]
huf (z niem.) — hufiec; zastęp, oddział. [przypis edytorski]
Hugenberg, Alfred (1865–1951) — wpływowy niemiecki przemysłowiec i polityk. Był ministrem gospodarki w pierwszym rządzie Hitlera; wkrótce jednak został odsunięty. [przypis edytorski]
hugenoci — ewangelicy reformowani we Francji w XVI i XVII w. [przypis edytorski]
hugenoci — protestanci francuscy w XVI i XVII w., wyznawcy kalwinizmu. [przypis edytorski]
hugenoci — protestanci francuscy, wyznawcy kalwinizmu. [przypis edytorski]
hugenoci — protestanci fr., wyznawcy kalwinizmu. Po okresie domowych wojen religijnych na mocy edyktu nantejskiego (1598) mieli zapewnioną swobodę wyznania. Za panowania Ludwika XIV, od 1681, zaczęto ich brutalnie prześladować w celu zmuszenia do przejścia na katolicyzm (dragonady), co spowodowało emigrację wielu hugenotów jeszcze przed oficjalnym odwołaniem w 1685 edyktu nantejskiego; większość z nich uciekła do Anglii, Niderlandów, Szwajcarii i Prus. Swobodę wyznania i prawa cywilne odzyskali dopiero w 1787, zaś rewolucja roku 1789 przyniosła im pełne równouprawnienie z katolikami. [przypis edytorski]
hugh, dziś zwykle zapisywane: howgh — indiańskie słowo z języka lakota, używanego przez Dakotów (Siuksów), wymawiane „hau”, służące jako pozdrowienie; w popularnych powieściach Karola Maya używane przez mówiącego dla wskazania, że zakończył wypowiedź. [przypis edytorski]