Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 466 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zoologia
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 4717 przypisów.
Giza, właśc. Gizela Stockhammer — członkini żydowskiego ruchu oporu; zginęła w czasie wojny. [przypis edytorski]
Gizevius, Gustaw (1810–1848) — kaznodzieja polsko-ewangelicki, mazurski działacz społeczny, znawca folkloru i publicysta. [przypis edytorski]
Gizot, właśc. François Guizot (1787–1874) — fr. historyk i polityk, premier Francji w latach 1847–1848. [przypis edytorski]
Gizot, własc. François Guizot (1787–1874) — fr. historyk i polityk. [przypis edytorski]
Gizy, Burbachy, Korby i Fokiery albo Fukiery — starodawne warszawskie rody mieszczańskie. [przypis autorski]
G. Krikorian, Access to Knowledge as a Field of Activism [w:] Access to Knowledge in the Age of Intellectual Property, red. G. Krikorian, A. Kapczynski, New York 2010, s. 58 i 60. [przypis autorski]
głąbia (daw.) — głowa kapusty. [przypis redakcyjny]
głąb (starop.) — [tu:] ogrodowina [tj. to, co się w ogrodzie da wyhodować]. [przypis redakcyjny]
głąb' — ten zapis ujawnia jeszcze dawną obecność na końcu tego wyrazu jeru miękkiego, półsamogłoski występującej w języku prasłowiańskim do XI w. [przypis edytorski]
głąby (starop.) — [tu:] jarzyny. [przypis redakcyjny]
głada — cicha morska toń. [przypis edytorski]
głada — pogoda. [przypis autorski]
gładka — tu: piękna. [przypis edytorski]
gładki — daw. ładny. [przypis edytorski]
gładki (daw.) — piękny. [przypis edytorski]
Klementyna z Tańskich Hoffmanowa, Dziennik Franciszki
Krasińskiej
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
gładki (daw.) — piękny, urodziwy. [przypis edytorski]
gładki (daw.) — urodziwy, piękny. [przypis edytorski]
gładki (daw.) — urodziwy. [przypis edytorski]
Gładkiemu Noelowi… — Noël Jolis, który, jak się zdaje, odegrał dwuznaczną rolę w czasie amorów poety dla Katarzyny de Vausselles i ich smutnego końca. [przypis tłumacza]
gładki (starop.) — ładny. [przypis edytorski]
gładki (starop.) — piękny, urodziwy. [przypis redakcyjny]
gładkość (daw.) — piękno. [przypis edytorski]
gładkość (daw.) — piękność. [przypis edytorski]
gładkość (daw.) — piękno, uroda. [przypis redakcyjny]
gładkość (starop.) — piękno, uroda. [przypis edytorski]
gładkość (starop.) — piękno, uroda. [przypis redakcyjny]
gładkość (starop.) — uroda. [przypis edytorski]
Gładkość wprawdzie (…) ale dzierżą obyczaje — sens fragmentu: uroda sprawia, że człowiek się zakochuje (staje się sługą miłości), ale miłość utrzymuje się dzięki zasadom. [przypis redakcyjny]
gładosz a. gładysz — człowiek bardzo dbający o swą powierzchowność. [przypis edytorski]
gładysz — człowiek układny i urodziwy (gładki). [przypis edytorski]
gładysz (daw.) — człowiek gładki, tzn. układny i urodziwy, piękniś. [przypis edytorski]
gładysz (daw.) — człowiek urodziwy, układny. [przypis edytorski]
gładysz (daw.) — ładny chłopak a. młody mężczyzna. [przypis edytorski]
gładysz (daw.) — piękniś; piękny młodzieniec. [przypis edytorski]
gładysz (daw.) — piękniś. [przypis edytorski]
gładysz (daw.) — piękny młodzieniec; piękniś, przystojniak. [przypis edytorski]
gładysz (daw.) — zdr. od gładysz (człowiek gładki, tzn. układny i urodziwy); piękniś. [przypis edytorski]
gładysz (przestarz.) — człowiek urodziwy, układny. [przypis edytorski]
głaźne ławy — ławy utworzone z głazów. [przypis edytorski]
głaźnych — pokrytych głazami. [przypis edytorski]
głaźny — kamienisty. [przypis edytorski]
głaźny — skalisty, pokryty głazami. [przypis edytorski]
głaz był biały — właściwie z lekko żółtym zabarwieniem kamienie kredowe (Ammonites quinquenodosus), szczególnie na Górze Oliwnej, które, padając, wydają dźwięk. Przy silnym oświetleniu słonecznym „białość” ich widocznie bardziej uderzała oko Flawiusza. [przypis tłumacza]
głazny — tu: usypany z głazów. [przypis edytorski]
głaz wskazując sterczący z jej boku — Czytelnik chcący mieć dokładne wyobrażenie o podróży poety na górę czyśćcową, niech sobie wyobrazi, że góra czyśćcowa ma kształt koniczny [kształt koniczny — stożkowaty; red. WL] i kręgi też same jak otchłań piekielna, tylko w kształcie odwrotnym: to jest, gdy kręgi piekła coraz węższe w dół schodzą, te przeciwnie zwężają się stopniowo idąc coraz wyżej pod górę. [przypis redakcyjny]
głazy — dziś popr. forma N. lm: głazami. [przypis edytorski]
głazy w Stonehenge — budowla z wielkich głazów ustawionych w kręgu, pochodząca z epoki neolitu a. brązu. Przypuszcza się, że była świątynią kultu słońca. Znajduje się w hrabstwie Wiltshire, koło miasta Salisbury, ok. 160 km na zachód od miejsca akcji powieści. [przypis edytorski]
głębić się — zagłębiać się. [przypis edytorski]
głębiej piekła — głębiej niż piekło. [przypis edytorski]
głębinia (forma białorus.) — głębina. [przypis redakcyjny]
głębinie — dziś popr. forma B.lm: głębiny. [przypis edytorski]
głębinie — dziś popr.: głębiny. [przypis edytorski]
głębiźnie — dziś popr. forma Ms. lm.: głębinie. [przypis edytorski]
głęboce (daw. forma) — dziś: głęboko. [przypis edytorski]
Głęboka — wieś w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim. [przypis edytorski]
Głęboka żądza wiary stworzyła nasze obrzędy kościelne… — [G. Trubeckoj], Krasnaja Rossija i swiataja Ruś, s. 62–65. [przypis autorski]
głębokiem — daw. forma N. i Msc. lp przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: głębokim. [przypis edytorski]
głębokiem — daw. forma N. i Msc. przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: głębokim. [przypis edytorski]
głębokiem — dziś popr.: głębokim. [przypis edytorski]
głębokie poręczowe krzesło — łac. cathedra. Guhl i Koner Das Leben der Griechen und Römer etc. Berlin, 1882, str. 568. [przypis autorski]
głębokie przemiany, uwyraźnione działalnością pokolenia pośredniego, jak wypada nazywać grupę „Głosu”. Przemiany, które ukazał w Rekonesansie Stefan Kołaczkowski — S. Kołaczkowski, Rekonesans. Księga zbiorowa ku czci Ignacego Chrzanowskiego, Kraków 1936, s. 64–84. [przypis autorski]
głęboki wstręt, jaki przez dłuższy czas będziesz czuł do wszystkich kobiet — porównuje się gałązkę przybraną diamentami z gałązką ogołoconą z liści, a kontrast czyni wspomnienie tym żywszym. [przypis autorski]
głęboko te korzenie [wyrastające z woli] sięgają, to jest pytaniem transcendentnym, na które Schopenhauer nie obowiązuje się odpowiedzieć — zob. I. 337 i n.; II. 711, 756; V. 233 i n., 243 oraz Schemanna Schopenhauer — Briefe, s. 406 i n., 502 i n. [przypis redakcyjny]
głębsza analiza psychologiczna naszych wzruszeń i wrażeń (…) chwilowe, drobne drgania — P. Chmielowski, Dzieje krytyki literackiej w Polsce, Warszawa 1902„ s. 439. [przypis autorski]
głębszymi nurty — dziś popr. forma N.lm: (…) nurtami. [przypis edytorski]
głód mrą — umierają z głodu. [przypis redakcyjny]
głód — tu: pragnienie czegoś, dotkliwy brak czegoś. [przypis edytorski]
głód w getcie warszawskim — na terenie getta warszawskiego, zamkniętej dzielnicy, utworzonej jesienią 1940 r. przez nazistów dla odizolowania osób pochodzenia żydowskiego od reszty polskiego społeczeństwa i od dzielnicy niemieckiej stłoczono 460 tys. osób, przesiedlonych z innych części Warszawy oraz z miejscowości wcielonych do III Rzeszy. Średnio na jeden pokój przypadało ponad 9 osób. Dzielnicę szczelnie zamknięto, nikt nie mógł jej opuścić bez zgody okupacyjnych władz. Zapasy żywności i innych artykułów przywiezione przez przesiedleńców szybko się wyczerpały, a w getcie zaczął panować głód i choroby. Wynikało to z planowej polityki nazistów, którzy ograniczyli dzienną dawkę kalorii do 180 (czyli 10 proc. tego, czego potrzebuje dorosła osoba). Do getta nie wpuszczano lekarstw i szczepionek. Konieczny był w związku z tym nielegalny przemyt żywności. Organizacje żydowskie prowadziły w tych trudnych warunkach darmowe jadłodajnie, wydające dziesiątki tysięcy posiłków dziennie, a żydowscy lekarze próbowali ratować ofiary głodu na wszelkie sposoby.
Jednak przy braku dostępu do żywności i środków medycznych ponad 90 tys. więźniów getta zmarło z głodu i chorób jeszcze przed rozpoczęciem wielkiej deportacji jego mieszkańców zimą 1942.
[przypis edytorski]
głóg — dzika róża. [przypis edytorski]
Główka kapusty — w oryg: A cittern-head, tj. groteskowa główka, jaką rzeźbiono na końcu instrumentu muzycznego, rodzaju gitary; podobnie zdobiono szpilki do włosów, o których mowa poniżej. [przypis edytorski]
główną klientelą poradni będą kobiety pragnące ustrzec się ciąży. Nie przerwać ją, ale ustrzec się jej. — Na ścianach poradni widnieje napis: „Tu się ciąży nie przerywa, tylko się ciąży zapobiega”. [przypis autorski]
Główną rzeczą dla opłynięcia Afryki było odkryć i opłynąć przylądek Dobrej Nadziei. Ale, kiedy się wypływało z Morza Czerwonego, spotykało się ten przylądek o pół drogi bliżej, niż kiedy się wyjeżdżało z Morza Śródziemnego. Brzeg wiodący od Morza Czerwonego do przylądka jest zdrowszy niż brzeg, który się ciągnie od przylądka do słupów Herkulesa — Połączcie to z tym, co mówię w rozdz. 11 tej księgi o żegludze Hannona. [przypis autorski]
główne dzieło swoje „Ojcze nasz” — Za życia Cieszkowskiego wyszła tylko część wstępna w r. 1848. Następne trzy tomy wydane zostały staraniem i pod redakcją jego syna w r. 1899, 1903 i 1907. Obejmują rozbiór wezwania i obu pierwszych próśb. [przypis autorski]
główne karanie (daw.) — kara śmierci. [przypis edytorski]
główne ścięgno — τὰ νεῦρα , nervos, Nerw (Cl.) [pominięto tłum. na rosyjski]. [przypis tłumacza]
główne występki — przestępstwa zagrożone karą śmierci. [przypis edytorski]
główne zasady łaski, azali nie jest ona dana wszystkim ludziom, lub też czy jest skuteczna sama przez się — dodatek: „sama przez się” nie znajduje się we wszystkich wydaniach. [przypis tłumacza]
głównia (daw., reg.) — głownia, płonący kawałek drzewa. [przypis edytorski]
głównia (daw. reg.) — głownia, płonący kawałek drzewa. [przypis edytorski]
głównia — dziś popr. pisownia: głownia. [przypis edytorski]
głównia — dziś popr. pisownia: głownia, tj. płonący kawał drzewa. [przypis edytorski]
głównia — dziś popr. pisownia: głownia (tj. płonący kawałek drzewa). [przypis edytorski]
głównokomandujuszczy (z ros. главнокомандующий) — głównodowodzący. [przypis edytorski]
główny (daw.) — (o procesie sądowym) taki, który może się zakończy sprawą śmierci. [przypis edytorski]
Główny dogmat kalwinizmu, mianowicie wiarę w przeznaczenie — chodzi o koncepcję tzw. predestynacji, według której ostateczny los człowieka (jego zbawienie lub potępienie), podobnie jak wszystkie inne wydarzenia, jest z góry określony przez wolę Boga, który jest wszechwiedzący. [przypis edytorski]
główny — tu: najważniejszy. [przypis edytorski]
główny — walny, o zasadniczym znaczeniu. [przypis redakcyjny]
główszczyzna — suma wypłacana przez mordercę rodzinie ofiary. [przypis edytorski]
głów unieść — dziś popr. z B lm: unieść głowy. [przypis edytorski]
głobić (daw.) — gnębić. [przypis edytorski]
głodać (daw.) — gryźć. [przypis redakcyjny]
głodem morzyć — głodzić, nie karmić wystarczająco. [przypis edytorski]
głodna kuchnia” — w języku uliczników kuchnia dla bezrobotnych, jadłodajnia miejska. [przypis redakcyjny]
głodna śmierć — śmierć głodowa. [przypis edytorski]
głodni krucy — dziś popr. forma: głodne kruki. [przypis edytorski]
Głodowa Polana a. Głodówka — polana położona na Pogórzu Spisko-Gubałowskim. [przypis edytorski]
głodze (starop.) — gryzie. [przypis redakcyjny]
głodzić (tu: 3 os. lm: głodzą) — tu: gryźć. [przypis redakcyjny]
Głogów — miasto w na Dolnym Śląsku nad rzeką Odrą. [przypis edytorski]
Głogów — miasto w woj. dolnośląskim; w czasie wojny trzydziestoletniej (XVII w.) zamienione w twierdzę, od 1740 podlegało pruskim Hohenzollernom. [przypis edytorski]
