Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5883 przypisów.

(…) zawołani będą Wiszkontów wężowie — herbem panującego w Mediolanie rodu Viscontich był błękitny wąż pożerający człowieka. Ich godło zaczęto wiązać także z samym Mediolanem. Kiedy w r. 1447, po wygaśnięciu głównej linii rodziny, władzę w mieście objął ród Sforzów, do swojego herbu dołączył węża Viscontich. [przypis edytorski]

zawołanie (daw.) — okrzyk identyfikujący ród. [przypis edytorski]

zawołanie — hasło służące do zwoływania rodu, np. w czasie bitwy, umieszczane w górnej części herbu; nie występuje w heraldyce innych krajów. [przypis edytorski]

zawołany (rycerz) — prawdziwy; rycerz co się zowie; godny tego imienia. [przypis edytorski]

zawołany — sławny. [przypis edytorski]

zawołany — wytrawny, renomowany. [przypis edytorski]

zawołany — znakomity, znawca, biegły. [przypis edytorski]

zawolny — zbyt swobodny. [przypis edytorski]

zawora — zasuwa, rygiel. [przypis edytorski]

zawotować (z łac.) — tu: podjąć decyzję, przegłosować. [przypis edytorski]

zawracać gitarę (pot.) — zawracać głowę, naprzykrzać się, zajmować komuś czas czymś nieważnym i niemiłym. [przypis edytorski]

zawracać się — dziś popr.: zawrócić, wrócić. [przypis edytorski]

zawraca mi się głowa — dziś popr.: mam zawroty głowy. [przypis edytorski]

zawre — zagotuje się; od: wrzeć. [przypis edytorski]

zawrzasła — dziś: zawrzasnęła. [przypis edytorski]

zawrzeć (daw., gw.) — zamknąć; tu: zacisnąć. [przypis edytorski]

zawrzeć (daw.) — zamknąć. [przypis edytorski]

zawrzeć (daw.) — zamknąć; tu: otoczyć wałami. [przypis edytorski]

zawrzeć się (daw.) — zamknąć się. [przypis edytorski]

zawrzeć się — zamknąć się; tu: owinąć się. [przypis edytorski]

zawrzeć — zamknąć coś. [przypis edytorski]

zawrzes (gw.) — zawrzesz; zamkniesz. [przypis edytorski]

zawściągać — dziś popr.: powściągać. [przypis edytorski]

zawściągnąć (starop.) — powściągnąć, powstrzymać. [przypis edytorski]

Zawsze bardzo dobrze odnosiłem się do dziwek; jedną zlekceważyłem: zostaje królową Francji, lub bez mała — mowa o pani de Pompadour, faworycie króla Ludwika XV. [przypis edytorski]

zawsze bo (daw.) — zawsze jednak, zawsze przecież. [przypis edytorski]

zawszeć — konstrukcja z partykułą wzmacniającą ci, skróconą do -ć; inaczej: zawsze ci. [przypis edytorski]

zawszeć (przest.) — „zawsze”, w znaczeniu: pomimo wszystko, wzmocnione dodaniem partykuły -ci, skróconej do -ć. [przypis edytorski]

Zawsze dwóch ludzi podobnych jakoś bóg wiedzie ku sobie… — Homer, Odyseja XVII 218 (Melantios urągliwie o napotkanej parze: przebranym za żebraka Odyseuszu i jego wiernym pasterzu świń Eumajosie). [przypis edytorski]

zawszem cię nienawidził — inaczej: zawsze cię nienawidziłem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

zawszem gotowa — forma skrócona; inaczej: zawsze jestem gotowa. [przypis edytorski]

zawszem miał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: zawsze miałem. [przypis edytorski]

Zawsze, mówi on, nie przestaję powtarzać złotych słów Nauczyciela ludzkości… — w polskim tłumaczeniu Franciszka Mirandoli (dostępnym w bibliotece Wolnych Lektur) fragment ten brzmi: „a wówczas powtarzam sobie zawsze, raz po razu złote słowa nauczyciela ludzkości: Bądźcie, jako jedno z tych maluczkich! A pomyśl mój drogi tylko… oto miast traktować je, jako pierwowzory nasze, postępujemy z dziećmi, jak z niewolnikami! Czyż nie mają mieć swej woli! Wszakże my robimy, co nam się podoba, skądże tedy prawo do przywileju takiego? Stąd, że jesteśmy starsi i rozsądniejsi? Wielki Boże, z nieba swego spoglądasz na same jeno stare i młode dzieci, bo poza tym nie ma nic, zaś syn twój od dawna już obwieścił wszystkim głośno, które z nich przypadają ci lepiej do serca. Niestety ludzie wierzą w Boga, a nie słuchają jego słów… to stare jak świat… a przeto wychowują swe dzieci na swe własne podobieństwo!”. [przypis edytorski]

zawszem podziwiał — inaczej: zawsze podziwiałem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

Zawszem się brzydził — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: zawsze się brzydziłem. [przypis edytorski]

zawsze myślałem jedynie za pośrednictwem zmysłów — wg Locke'a całość wiedzy człowieka pochodzi wyłącznie z doznań zmysłowych i ich analizy dokonywanej przez umysł. [przypis edytorski]

zawsze przecież (daw.) — przecież jednak; mimo wszystko. [przypis edytorski]

zawsześ był — inaczej: zawsze byłeś (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

zawsześ mnie (…) uważał — inaczej: zawsze mnie uważałeś (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

zawsześmy byli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: zawsze byliśmy. [przypis edytorski]

zawsześ się buntował — inaczej: zawsze się buntowałeś (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

zawsześ — skrócenie od: zawsze [jeste]ś. [przypis edytorski]

zawsze — tu: wciąż. [przypis edytorski]

zawszeż — czy zawsze. [przypis edytorski]

zawszeż — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż. [przypis edytorski]

Za wszystkie złoto świata (…) W wonny sok z pomarańczy zmieńcie swe uryny. — oryginalny wiersz autora, który rzekomo zainspirował Williama Shakespeare'a do stworzenia Sonetu 130., wpisującego się w nurt poezji opiewającej w sposób satyryczny wyidealizowane piękno. [przypis edytorski]

zawtórzyć — dziś: zawtórować. [przypis edytorski]

Zawyki — wieś w pow. białostockim, na płn. brzegu Narwi. [przypis edytorski]

zawył — w oryg. niem. fuhr wütend auf: uniósł się rozwścieczony. [przypis edytorski]

za wyrokami — na podstawie wyroków. [przypis edytorski]

zawżdy (daw.) — zawsze. [przypis edytorski]

zawżdy ochotnie bieżę (daw.) — zawsze chętnie biegnę. [przypis edytorski]

zawzdy (daw.) — zawsze. [przypis edytorski]

zawziątek (daw.) — zawziętość. [przypis edytorski]

zawziątek — dziś popr.: zawziętość. [przypis edytorski]

zawziętość — tu: zawzięta chęć a. postanowienie; zawziętość sejmu rozerwania: silne, nieprzezwyciężone postanowienie, aby doprowadzić do zerwania sejmu. [przypis edytorski]

Zayglic, popr.: Zaydlic, Zaydlitz a. Zeydlitz, Józef (1755–1835) — major w 10 regimencie pieszym w czasie wojny polsko-rosyjskiej (1792); organizator wojskowej konspiracji w swoim regimencie i jego dowódca podczas powstania w Warszawie, awansowany na pułkownika; po III rozbiorze na emigracji, szef batalionu w Legii Naddunajskiej i w Legionach Polskich we Włoszech. [przypis edytorski]

zaźrzeć (starop.; tu forma 3 os., lp, r.ż.: zajźrała) — zajrzeć. [przypis edytorski]

Zażądano rachunku od ludzi z życia ludzi i od brata z życia brata. Ktokolwiek przeleje krew ludzką… — Rdz 9, 5–6. [przypis edytorski]

zażarcie — uparcie. [przypis edytorski]

zażarto — dziś: zażarcie; zajadle, w zapamiętaniu. [przypis edytorski]

zaż (daw.) — czy, czyż. [przypis edytorski]

zażec a. zażegnąć — rozniecić ogień. [przypis edytorski]

zażec (daw.) — podpalić. [przypis edytorski]

zażec — rozżarzyć, rozpalić. [przypis edytorski]

zażedz — dziś popr. pisownia: zażec; tj. podpalić. [przypis edytorski]

zażegać (daw.) — podpalać. [przypis edytorski]

zażegać — zapalać, tu: zaczerwienić się. [przypis edytorski]

zażegnąć (daw.) — zapalić. [przypis edytorski]

zażegnać — tu: przezwyciężyć, pokonać. [przypis edytorski]

zażegnięty (daw.) — zapalony. [przypis edytorski]

zażegniony — rozniecony; por. podżegać. [przypis edytorski]

zażenowanie — zawstydzenie. [przypis edytorski]

zażenowany — zawstydzony. [przypis edytorski]