Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 448 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 13132 przypisów.
Pieśń XIII — w późniejszych wydaniach obowiązuje inna numeracja. Niniejsza pieśń odpowiada [Pieśni VII (C)]. [przypis edytorski]
Pieśń XII — w późniejszych wydaniach obowiązuje inna numeracja. Niniejsza pieśń odpowiada [Pieśni VI (C)]. [przypis edytorski]
Pieśń XIV — w późniejszych wydaniach obowiązuje inna numeracja. Części V niniejszej pieśni odpowiada [Pieśń XI]. [przypis edytorski]
Pieśń XI — w późniejszych wydaniach obowiązuje inna numeracja. Części I niniejszej pieśni odpowiada w dzisiejszej numeracji [Pieśń VI]; części II odpowiada [Pieśń XII (?)]; część III stanowi kombinację strof od 7-ej do 15-ej i od 2-ej do 6-ej fragmentu publikowanego później jako Odmienne opracowanie historii Wernyhory; część IV stanowi kombinację strof 1-ej, 16-ej i 17-ej z fragmentu Odmienne opracowanie historii Wernyhory; części V, VI i VII stanowią kolejne fragmenty [Pieśni XIII (?)]; części VIII odpowiada [Pieśń XIV (?)]. [przypis edytorski]
pieśń z Piekła, w której znajduje się epizod Franceski z Rimini — w Pieśni V Piekła z Boskiej Komedii Dantego występuje potępiona dusza Franceski da Rimini (da Polenta) (1255–ok. 1285). Francesca została wydana za mąż za panującego w Rimini ułomnego Giovanniego Malatesta, lecz zakochała się w Paolo, młodszym bracie męża. Giovanni przyłapał kochanków w sypialni i zabił obydwoje. [przypis edytorski]
pieśną — prawdopodobnie neol.; 3 os.lm od czas. pieśnić (śpiewać pieśni). [przypis edytorski]
pieśniach, jakie Dawid utworzył — biblijna Księga Psalmów przypisuje autorstwo kilkudziesięciu z nich królowi Dawidowi. [przypis edytorski]
pieśnia — dziś: pieśń. [przypis edytorski]
pieśnia — dziś popr. forma M.lp: pieśń. [przypis edytorski]
pieśnia — dziś popr.: pieśń. [przypis edytorski]
pieśnię — dziś popr. forma B. lp: pieśń. [przypis edytorski]
pieśnię — dziś popr. forma B.lp: pieśń. [przypis edytorski]
pieśnię — dziś popr.: pieśń. [przypis edytorski]
pieśnię — dzis popr. forma B.lp: pieśń. [przypis edytorski]
pieśnie (daw., gw.) — pieśni (B.lm). [przypis edytorski]
pieśnie — dziś popr. forma B.lm: pieśni. [przypis edytorski]
pieśnie — dziś popr.: pieśni. [przypis edytorski]
pieśni falliczne (gr. φαλλικὰ) — wykonywane podczas świątecznych procesji na cześć Dionizosa, boga płodności i wina, w których obnoszono fallus, męski symbol płodności. [przypis edytorski]
pieśnióm — dziś popr. forma: pieśniom. [przypis edytorski]
Pies Baskerville'ów — tytuł polskiego tłumaczenia, stanowiącego podstawę niniejszej publikacji, brzmi Tajemnica Baskerville'ów. Późniejsza tradycja utrwaliła jednak nazwę bliższą tytułowi oryginału The Hound of the Baskervilles. [przypis edytorski]
piesek stepowy — dziś: piesek preriowy, nieświszczuk, niewielki gryzoń podobny do świstaka, żyjący na preriach Ameryki Płn., w chwili zagrożenia wydający odgłosy przypominające szczekanie psa. [przypis edytorski]
piesek ziemny — tu: piesek preriowy, nieświszczuk, niewielki gryzoń podobny do świstaka, żyjący na preriach Ameryki Płn., w chwili zagrożenia wydający odgłosy przypominające szczekanie psa. [przypis edytorski]
piesień — dziś popr. forma D.lm: pieśni. [przypis edytorski]
piesień (rusycyzm) — popr. D. lm: pieśni. [przypis edytorski]
pies i kot kręcą ogonami (…) ich wypędzić — dziś popr.: (…) je wypędzić. [przypis edytorski]
pieski preriowe — niewielkie gryzonie podobne do świstaków, żyjące na preriach Ameryki Płn., w chwili zagrożenia wydające odgłosy przypominające szczekanie psa. [przypis edytorski]
pies morski — inaczej foka pospolita. [przypis edytorski]
pies morski — w oryg.: dogfish (dosł.: psia ryba), określenie różnych gatunków ryb z rodziny rekinkowatych. Psem morskim (sea dog) nazywano dawniej rekina, ale także fokę pospolitą. [przypis edytorski]
piesneczka (gw.) — piosneczka. [przypis edytorski]
piesneczki (gw.) — piosneczki, piosenki. [przypis edytorski]
Pies (…) niebieski — gwiazda Syriusz najlepiej widzialna na niebie latem. [przypis edytorski]
pies nowofundlandzki a. nowofundland — rasa psów z grupy molosów. [przypis edytorski]
pies ogrodnika (fraz.) — ktoś, kto nie pozwala innym z czegoś korzystać, mimo że sam tego nie używa. [przypis edytorski]
pies św. Bernarda a. bernardyn — rasa psa z grupy molosów, wyhodowana przez szwajcarskich mnichów; psy te często używane są w ratownictwie górskim. [przypis edytorski]
piesu — popr. forma C. lp: psu; dziecko tworzy formę C. regularnie, pies : piesu, na wzór np. kot : kotu. [przypis edytorski]
pieszą bym tu pątnicą szła (daw.) — tu: szła bym pieszo jako pątnica, czyli jako uczestniczka pielgrzymki. [przypis edytorski]
pieszakiem — dziś: pieszo. [przypis edytorski]
pies z Babaste, kot z Febe — omyłka wynikająca z błędnego odczytania źródła przez autora: w Bubastis czczono Bastet, boginię miłości, radości, płodności i kotów, miejscowości Febe w Egipcie nie ma; Febe (gr.: promienna) to epitet Artemidy, greckiej bogini łowów i płodności, którą grecki historyk Herodot w swoim dziele utożsamił z boginią Bastet. [przypis edytorski]
pieszczenie — dziś: pieszczotliwie. [przypis edytorski]
pieszczono — pieszczotliwie, łagodnie. [przypis edytorski]
pieszczony (daw.) — pieszczotliwy, delikatny, wyszukany. [przypis edytorski]
pieszczony (daw.) — wypieszczony; delikatny, miły. [przypis edytorski]
pieszczony [strój] (starop.) — delikatny, wykwintny. [przypis edytorski]
pieszczotliwymi słowy (daw. forma) — dziś: pieszczotliwymi słowami. [przypis edytorski]
pieszczoty miękkiemi — dziś popr. forma N. lm: miękkimi pieszczotami. [przypis edytorski]
pieszki (daw.) — na piechotę. [przypis edytorski]
piesztrzonki (gw.) — pierścionki. [przypis edytorski]
pieszy (starop. forma) — dziś popr. M.lm: piesi. [przypis edytorski]
pieszy (starop.) — piesi; piechota. [przypis edytorski]
pieta (z wł. pietà: miłosierdzie, litość) — w sztukach plastycznych: przedstawienie Matki Boskiej trzymającej na kolanach martwego Jezusa Chrystusa. [przypis edytorski]
Pietkiewicz, Zenon (1862–1932) — literat, publicysta, tłumacz. [przypis edytorski]
pietra serena — szary piaskowiec szeroko stosowany w renesansowej Florencji jako detal architektoniczny. [przypis edytorski]
Pietras (gw.) — Piotr. [przypis edytorski]
Pietrek (gw.) — Piotrek. [przypis edytorski]
Pietro Fragiacomo (1856–1922) — wł. malarz, pejzażysta, członek Akademii Sztuk Pięknych w Wenecji. [przypis edytorski]
Pietruś (gw.) — Piotruś. [przypis edytorski]
Pietruszka — w tradycji rosyjskiej kukiełka z wędrownego teatrzyku. [przypis edytorski]
Pietrze (gw.) — Piotrze. [przypis edytorski]
Pietrzycki, Jan (1880–1944) — pseud.: Jan P. Tarnowianin, Kordian Sławita; poeta, tłumacz m.in. Safony, historyk literatury, autor prac o Konopnickiej, Słowacki, Wyspiańskim; laureat Srebrnego Wawrzynu Polskiej Akademii Literatury w 1936 r. [przypis edytorski]
pietuch (gw.) — kogut. [przypis edytorski]
pietuch (reg.) — kogut. [przypis edytorski]
pietuch (ros.) — kogut. [przypis edytorski]
pietysta (z łac. pietas: pobożność) — zwolennik pietyzmu, ruchu religijnego w luteranizmie z XVII i XVIII wieku mającego za cel rozbudzanie uczuć religijnych; tu raczej: człowiek głęboko zaangażowany religijnie. Pascal był zwolennikiem jansenizmu, katolickiego pobożnościowego ruchu teologiczno-duchowego rozwijającego się w tym samym okresie co pietyzm, kładącego nacisk na zepsucie natury ludzkiej, niezbędność i wystarczający charakter łaski Bożej do przestrzegania przykazań. [przypis edytorski]
pietystyczny — pietyzm, nurt religijny w luteranizmie akcentujący modlitwę, studiowanie Biblii, rygorystyczną moralność oraz dobroczynność. [przypis edytorski]
pietystyczny (z łac. pietas: pobożność) — tu zapewne: głęboko religijny; być może: związany pietyzmem, ruchem religijnym w Kościele ewangelickim XVII–XVIII w. mającym za cel rozbudzanie uczuć religijnych. [przypis edytorski]
pietyzm — dbałość o coś, wynikająca z głębokiego szacunku. [przypis edytorski]
pietyzm — głęboki szacunek, cześć dla jakiejś osoby lub rzeczy. [przypis edytorski]
pietyzm — wielka dbałość o coś lub o kogoś, wynikająca z głębokiego szacunku dla tej rzeczy lub osoby. [przypis edytorski]
pietyzm — wielka dbałość o coś lub o kogoś wynikająca z głębokiego szacunku dla tej rzeczy lub osoby. [przypis edytorski]
pietyzm — wielka dbałość o coś. [przypis edytorski]
pietyzm (z łac. pietas: pobożność) — głęboki szacunek, cześć dla jakiejś osoby lub rzeczy. [przypis edytorski]
pietyzm (z łac.) — uwielbienie, okrywanie czegoś czcią. [przypis edytorski]
piewca — tu: śpiewak. [przypis edytorski]
piewca z Kos (IV/III w. p.n.e.) — Filetas z Kos, prekursor szkoły aleksandryjskiej w poezji greckiej. [przypis edytorski]
piewik — cykada, owad tropikalny, którego samce wydają głośne, przerywane dźwięki. [przypis edytorski]
piewik — cykada. [przypis edytorski]
piewik — rodzaj owada z podrzędu pluskwiaków mający zdolność wydawania i odbierania dźwięków oraz wykonywania skoków; cykada. [przypis edytorski]
pigeon (fr.) — gołąb; tu: gołąbek, gołąbka. [przypis edytorski]
Pigmalion (mit. gr.) — król Cypru i rzeźbiarz, który zakochał się we własnym dziele, wyrzeźbionej z kości słoniowej kobiecie. Nadał jej imię Galatea, a bogini Afrodyta na jego usilne prośby ożywiła posąg. [przypis edytorski]
Pigmalion (mit. gr.) — król Cypru i rzeźbiarz, który zakochał się we własnym dziele, wyrzeźbionej z kości słoniowej kobiecie; nadał jej imię Galatea, a bogini Afrodyta na jego usilne prośby ożywiła posąg. [przypis edytorski]
Pigmalion (mit. gr.) — król Cypru, rzeźbiarz; ożenił się z ożywionym przez Afrodytę posągiem Galatei. [przypis edytorski]
Pigmalion — tu: brat Dydony; syn Belosa, władca fenickiego miasta Tyr; z chęci zysku zabił męża Dydony, co zmusiło ją do ucieczki z rodzinnych stron. Dydona osiadła na płn. wybrzeżu Afryki i założyła Kartaginę. [przypis edytorski]
Pigmalion — w mit. gr. król Cypru i rzeźbiarz, który zakochał się we własnym dziele, wyrzeźbionej z kości słoniowej kobiecie. Nadał jej imię Galatea, a bogini Afrodyta na jego usilne prośby ożywiła posąg. [przypis edytorski]
Pigmejczykowie, Pigmejowie (tu: mit.) — lud karłów mieszkających w Afryce lub w Indiach, wg legend prowadzących ustawiczną wojnę z żurawiami. [przypis edytorski]
pigmejczyk — tu: karzełek. [przypis edytorski]
Pigmeje — ludy negroidalne zamieszkujące Afrykę Środkową, charakteryzujące się niskim wzrostem. [przypis edytorski]
Pigmeje — w wieku XIX nazywano tak plemiona koczownicze lasów Afryki Środkowej, charakteryzujące się niskim wzrostem. [przypis edytorski]
Pigmejowie (tu: mit.) — lud karłów mieszkających w Afryce, wg Iliady prowadzących ustawiczną wojnę z żurawiami. [przypis edytorski]
Pigmejowie — w greckich legendach było to plemię zamieszkałych w Egipcie karłów. [przypis edytorski]
Pigmej — przedstawiciel karłowatego ludu afrykańskiego. [przypis edytorski]
pigmejska bitwa — taka jak prowadzona przez Pigmejów, mityczny lud karłów mieszkających w Afryce lub w Indiach, wg legend prowadzących ustawiczną wojnę z żurawiami. [przypis edytorski]
Pignatelli — arystokratyczna rodzina włoska z Neapolu. [przypis edytorski]
Pigoń, Stanisław (1885–1968) — historyk literatury polskiej, edytor, badacz romantyzmu i Młodej Polski; profesor uniwersytetu w Wilnie, a następnie Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie; znawca biografii i twórczości Mickiewicza, edytor i komentator wielu wydań (od 1925) poematu Pan Tadeusz w serii Biblioteka Narodowa (początkowo uważał Mickiewiczowski świerzop za ognichę, w ostatnich wydaniach opowiadał się za identyfikacją świerzopu jako rzepaku). [przypis edytorski]
Pigoń, Stanisław (1885–1968) — historyk literatury polskiej, profesor historii literatury polskiej na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie (1921–1930), rektor tegoż uniwersytetu w l. 1926–1928, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego od 1931 do 1960 r., z wyjątkiem okresu II wojny światowej; autor szeregu prac, przede wszystkim dotyczących zagadnień romantyzmu pol. [przypis edytorski]
pigułki żelazne — tu: jakiś rodzaj suplementu diety zawierający żelazo. [przypis edytorski]
pigularz (pot.) — aptekarz. [przypis edytorski]
Pigwa, Kłąb, Ryj — postacie komiczne ze Snu nocy letniej, ang.: Quince, Bottom, Snoud, w polskich przekładach: Pigwa (cieśla), Spodek lub Denko (tkacz), Ryjak lub Ryjek (kotlarz). Są to rzemieślnicy ateńscy, którzy przygotowują i odgrywają amatorskie przedstawienie na motywach tragedii o Priamie i Tyzbe, wywołując swoją prostotą efekt śmieszności. [przypis edytorski]
Pi-Hebit — Per-Hebit, dziś Behbeit el-Hagar, miasto w środkowej części Delty, kilka km na północ od Sebennytos, w 12. nomie Dolnego Egiptu. [przypis edytorski]
pijama — dziś: piżama. [przypis edytorski]
pijane — rytm wiersza sugeruje wymowę dwusylabową: pja-ne. [przypis edytorski]