Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 160082 przypisów.

odjęty (starop.) — tu: zabrany, odebrany. [przypis edytorski]

od jednego (…) podrzucona, a od drugiego (…) uderzona — przez jednego [gracza] podrzucona, a przez drugiego uderzona. [przypis edytorski]

Od jednej tylko, co łeb i brzuch tłoczy, skały, / Tyfeuszowi, bierze wstręt — pod wyspą Iskią (Ischia) miał być pogrzebany Gigant Tyfoeusz lub Tyfon; posiadał ją wówczas Inico (Inik) del Vasto z domu Awalów, ojciec sławionego poniżej (w stanzach 25–27) Alfonsa. [przypis redakcyjny]

od jego szwagra — książę Villa Hermosa, szwagier pana de Mora. [przypis tłumacza]

odjemność — tu: strona negatywna, ciemna; z takim zarzutem spotkał się Anhelli w „Tygodniku Literackim” w 1839 r. [przypis edytorski]

odjeść się — najeść się. [przypis edytorski]

odjezdżał (starop. forma) — odjeżdżał. [przypis edytorski]

Od jeziora, co wśród opok leży delijskich — według podania Apollo urodził się na wyspie Delos, w archipelagu Cyklad na M. Egejskim. [przypis edytorski]

odkądeśmy zaczęli błądzić — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: odkąd zaczęliśmy błądzić. [przypis edytorski]

odkąd on chory — Robespierre cierpiał na malarię. [przypis edytorski]

odkąd panuję — Cyrus zdobył już Babilon i urządził się w nim jako król. Krezusa wziął ze sobą, gdy wyruszał przeciw Babilonowi (zob. ust. 5, koniec). [przypis tłumacza]

odkądśmy się widzieli — inaczej: odkąd się widzieliśmy (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

odkądśmy tu zamieszkali — inaczej: że odkąd tu zamieszkaliśmy (przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

odkąsić (daw.) — kąsając, oderwać kawałek czegoś; odgryźć. [przypis edytorski]

od kamienia płacić — opłata za każdy kamień, tj. 32 funty wagi. [przypis edytorski]

odkaślnął — dziś popr.: odkaszlnął. [przypis edytorski]

od Katona — Marcus Portius Cato (234–149 r. p.n.e.), polityk rzymski, obrońca interesów arystokracji; jako nieubłagany wróg wpływów greckich, którym przeciwstawiał surowy obyczaj starorzymski, stał się w tradycji symbolem cnót obywatelskich; „w zepsutych czasach, dawnej rzymskiej wstrzemięźliwości przykład”. (I. Krasicki, Zbiór potrzebnych wiadomości). [przypis redakcyjny]

odkazać (daw.) — nakazać, polecić. [przypis edytorski]

odkazać (daw.) — przekazać. [przypis edytorski]

odkazać (z ros.) — odpowiedzieć. [przypis edytorski]

odkaz (daw.) — odpowiedź. [przypis edytorski]

odkazywać (z ros.) — odpowiadać. [przypis edytorski]

od kiedym przeczytał we wszystkich gazetach, co się stało — mowa o rzezi galicyjskiej. [przypis redakcyjny]

Od kiedyś się ożenił — St. Krasiński był żonaty z Dorotą Jabłonowską. [przypis redakcyjny]

od kilka czasów (daw.) — od jakiegoś czasu. [przypis edytorski]

odkładają wieczny żywot i zajmują się tymczasowym życiem — zamiast studiować Torę, zajmują się prośbami o tymczasowe rzeczy. [przypis tłumacza]

odkładasz — w domyśle: odkładasz wizytę. [przypis redakcyjny]

odkładnica — element pługa służący do odkładania kawałków zoranej gleby. [przypis edytorski]

odkład — przełożenie, odłożenie czegoś na później. [przypis edytorski]

od kochającego Polaka — w wydaniu z 1816 r. te słowa usunięto. [przypis edytorski]

od kogo (daw.) — przez kogo (również zmiana przypadka: daw. od z rzecz. w D., dziś przez z rzecz w B.). [przypis edytorski]

od kogo (starop.) — przez kogo; od niey przyzwane: przez nią przyzwane. [przypis edytorski]

od kogo (starop.) — przez kogo. [przypis edytorski]

odkosz a. kosz (daw.) — odmowa w zalotach. [przypis edytorski]

odkosz a. kosz (daw.) — odmowa w zalotach. [przypis edytorski]

odkosz (daw.) — odprawa dawana przez kobietę mężczyźnie starającemu się o jej rękę; dać odkosza: odmówić swojej ręki, dziś popr.: dać kosza. [przypis edytorski]

odkosz (daw.) — odprawa dawana przez kobietę mężczyźnie starającemu się o jej rękę. [przypis edytorski]

odkosz — odmowa, odrzucenie (pierwotnie: oświadczyn). [przypis edytorski]

odkrycie — (przysłówek) w sposób jawny; otwarcie. [przypis redakcyjny]

odkrycie — (przysłówek) [w sposób jawny, otwarcie] [przypis redakcyjny]

odkrycie — (przysłówek) [w sposób otwarty; otwarcie; jawnie]. [przypis redakcyjny]

odkrycie — (przysłówek) [w sposób otwarty; otwarcie]. [przypis redakcyjny]

odkryłem (…) GrandisonaDzieje imć pana Karola Grandisona (1745), powieść epistolarna Samuela Richardsona. [przypis redakcyjny]

odkryły świat (starop.) — [tu] w znaczeniu biernym: odkryty, jasny świat. [przypis redakcyjny]

odkryli to pismo w spuściźnie (…) zamieścili je w „Opera Posthuma” (…) w grupie niedokończonych pism — Wykaz treści Opera Posthuma podaje Gebhardt, Spinoza. Opera, t. 11, 316. [przypis tłumacza]

Odkryty z początkiem XX wieku papirus zawiera starożytny komentarz do „Teajteta”Anonymer Kommentar zu Platons Theätet, bearbeitet von H. Diels, W. Schubart, J. L. Heiberg; Berliner Klassikertexte II, 1905. [przypis tłumacza]

odkrywać (starop.) — tu: otwierać. [przypis edytorski]

od książąt Tuhanów — aluzja do Tuhanowicz, wsi należącej do Wereszczaków, gdzie przebywała Maryla. [przypis redakcyjny]

od którego (starop. forma) — przez którego. [przypis edytorski]

od której — dziś popr.: przez którą. [przypis edytorski]

od kule wycięta — przez kulę wycięta. [przypis edytorski]

odkupy — arenda, wyszynk wódki monopolowej. [przypis redakcyjny]

odkur — tu: odmowa, odrzucenie. [przypis edytorski]

odkwitnęły dni — minęło życie [przypis redakcyjny]

odłączę kozły od owiec — nawiązanie do przypowieści z Ewangelii, zawierającej opis przyszłego Sądu Ostatecznego, podczas którego Chrystus oddzieli grzeszników, których skaże na potępienie, od ludzi sprawiedliwych, których wynagrodzi życiem wiecznym: „Gdy Syn Człowieczy przyjdzie w swej chwale (…) zgromadzą się przed Nim wszystkie narody, a On oddzieli jednych [ludzi] od drugich, jak pasterz oddziela owce od kozłów. Owce postawi po prawej, a kozły po swojej lewej stronie” (Mt 25, 31–33). [przypis edytorski]

odłączon (daw.) — odłączony; tu: odstawiony. [przypis edytorski]

odłóg — ziemia, której się już nie uprawia. [przypis edytorski]

odłożyć — tu odbić (od lądu), odpłynąć (z galarami). [przypis redakcyjny]

odlata (3 os. lp cz.ter.) — dziś popr.: odlatuje. [przypis redakcyjny]

odlata — dziś popr. forma 3 os. lp cz.ter.: odlatuje. [przypis edytorski]

Od lat kilku słyszano (…) — Od 1843, o ile sobie przypominam. [przypis autorski]

od Laury uwity — upleciony przez Laurę. [przypis edytorski]

Odległość (…) przekracza normę dopuszczalną w sobotę — w sobotę wolno Żydowi odbyć drogę nie dłuższą niż dwa tysiące kroków. [przypis tłumacza]

od lekkiego wiatru (starop.) — przez lekki wiatr (prowadzona). [przypis edytorski]

OD-man — członek służby porządkowej (Ordnungsdienst) w getcie; były to oddziały zorganizowane podczas II wojny światowej przez okupacyjne władze hitlerowskie, częściowo podlegające Judenratom, tj. samorządom żydowskim, w istocie zaś (choćby ze względu na hierarchię rang) podporządkowane policji niemieckiej. [przypis edytorski]

„Od Matana do Nachaliel i od Nachaliel do Bamot” — Matana i Nachaliel to nazwy miejscowości, w których Izraelici odpoczywali podczas wędrówek przez pustynię do Ziemi Obiecanej. Rabbi używa tych nazw jako gry słów: Matana po hebrajsku znaczy dar; Nachaliel —- dziedzictwo, Bamot —- podwyższenie. Sens tego: Przez Dar, jakim jest Tora, do podwyższenia. [przypis tłumacza]

odmaterializowanie socjalizmu — oddzielenie socjalizmu od materialistycznej filozofii. [przypis edytorski]

od (…) matki (…) ofiarowany (daw.) — ofiarowany przez matkę. [przypis edytorski]

odmawiać — tu: odciągać kogoś namową od czegoś, przekonywać do niezrobienia czegoś. [przypis edytorski]

odmęt satalijski — wir satalijski (dawna Attalia) naprzeciw Cypru. [przypis tłumacza]

odmęty płomienne — tu: lawa. [przypis edytorski]

Od mego cienia blask więcej czerwony — Im jaśniejszy blask słoneczny, tym bezbarwniejszy. Dlatego to miejsce, na które padał cień poety, oświecone było blaskiem więcej czerwonym, co było powodem zadziwienia patrzących nań duchów. [przypis redakcyjny]

od Mety aż do Capo di Monte — miejscowość Meta nad wsch. krańcem Zatoki Sorrentyńskiej, odległa o ok. 7 km od wzgórza Capo di Monte na zach. krańcu zatoki. [przypis edytorski]

odmiał — mielizna, płycizna. [przypis edytorski]

odmiał — piaszczysta wydma, łacha przesunięta przez wiatr na ląd. [przypis edytorski]

odmiał — płytkie miejsce na rzece a. morzu; łacha. [przypis edytorski]

odmiany — dziś popr. forma N. lm: odmianami. [przypis edytorski]

od miasta w ćwierci (…) mili (starop.) — ćwierć mili od miasta. [przypis edytorski]

od miasta wyspę najbliższą mijają / W której tylko źwierzowie pomniejszy mieszkają — Belwedere; Alfons wzniósł na niej piękne budowle i założył park, w którym trzymał rzadkie zwierzęta i ptaki. [przypis redakcyjny]

odmiatanie (daw.) — wzgardzanie, odtrącanie. [przypis edytorski]

odmięcz (daw.) — odwilż (tu użyte metaforycznie). [przypis edytorski]

odmieniec — istota „nieczysta” (por. lud. „z piekła odmieniec”). [przypis redakcyjny]

odmieniec jaskiniowy, Proteus anguinus (biol.) — gatunek ślepego płaza ogoniastego, zamieszkujący wapienne jaskinie płd. Europy. [przypis edytorski]

odmienionać — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]

odmienne są źródła rozkoszy umysłowej — O tej rozkoszy mówi autor obszerniej w Discours sur le bonheur (Oeuvres philosophiques, Berlin 1775, t. II. s. 140–141). [przypis tłumacza]

odmiennie — tu: niestale, niejednakowo. [przypis redakcyjny]