Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | chemiczny | chiński | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 10950 przypisów.
kościół ku pamięci cesarza Wilhelma — Kaiser Wilhelm Gedachtnis-Kirche: słynna świątynia berlińska. [przypis tłumacza]
kościół Minerwy — gotycki kościół Santa Maria sopra Minerva w Rzymie, zbudowany w średniowieczu na miejscu rzymskiej świątyni Minerwy. W XV w. utworzono przy nim bractwo Annunziata, które wspierało biedne dziewczęta, zbierając dla nich środki, by mogły znaleźć męża, a nie skończyć jako prostytutki. Corocznie w tym kościele w dniu święta Zwiastowania (25 marca) uroczyście wręczano wybranym dziewczętom sakiewki z posagami. [przypis edytorski]
Kościół nie jest elitą duchową, lecz instytucją… — Fr. W. Foerster, Ewiges Licht, Luzern 1935. [przypis autorski]
kościół odwiecznéj fundacji, w którym się utrzymywali karmelici czy podobno augustiani — P[an] Baliński w Starożytnej Polsce twierdzi, że karmelici; ale w diariuszu poselstwa austriackiego do Rosji w 1697 (Viennae, pag. 23) czytamy: „Quatuor Miliaribus confectis in »pago Miedneck nocte conquevimus. Dieto in loco patres Ord. S. Augustini, monasterium habent«.”. [przypis autorski]
Kościół pod wezwaniem świętego Klemensa — kościół anglikański, usytuowany w pobliżu Pałacu Sprawiedliwości w Westminsterze. [przypis edytorski]
kościół przez Mikołaja i Kazimiérza Sapiehów za Zygmunta III w r. 1623 fundowany (…) — wiadomości o kościołach w Birsztanach i Niemonajciach czerpane są z rękopiśmiennych kronik kościelnych, które obecnie posiada wileńskie Muzeum Starożytności. [przypis autorski]
kościół Świętego Pawła — właśc. katedra Świętego Pawła. Jeden z najbardziej znanych kościołów anglikańskich; znajduje się w centrum Londynu. [przypis edytorski]
kościół Świętego Wawrzyńca za Murami — bazylika mniejsza i kościół parafialny w Rzymie. [przypis edytorski]
kościół świętojański — katedra św. Jana na Starym Mieście w Warszawie. [przypis redakcyjny]
kościół świętokrzyski — kościół Świętego Krzyża w Warszawie przy ul. Krakowskie Przedmieście, należący do największych kościołów w stolicy. [przypis redakcyjny]
kościół św. Katarzyny w Gdańsku — najstarszy kościół parafialny na Starym Mieście w Gdańsku, zbudowany w XIII w., w 1555 przejęty przez protestantów, po II wojnie światowej przekazany zakonowi karmelitów. [przypis edytorski]
kościół św. Marcina a. St Martin-in-the-Fields — anglikański kościół parafialny w Westminsterze. [przypis edytorski]
kościół św. Marka — bazylika św. Marka, najważniejszy kościół wenecki, cenny zabytek archit. włosko-bizantyjskiej; zbudowany po wsch. stronie Placu św. Marka dla przechowania relikwii świętego, obwołanego patronem miasta; bogato zdobiony, zawierający liczne dzieła sztuki. [przypis edytorski]
kościół Św. Trójcy — dawny kościół warszawski przy klasztorze brygidek, położony przy u zbiegu ulic Długiej i Nalewek, w pobliżu arsenału; rozebrany w 1892. [przypis edytorski]
kościół Saint-Sulpice (św. Sulpicjusza) — wielki klasycystyczny kościół z XVII-XVIII w., drugi co do wielkości w Paryżu (po katedrze Notre Dame). [przypis edytorski]
kościół — tu ogólnie: świątynia. [przypis edytorski]
Kościół — tu: Państwo Kościelne, istniejące na terenie środkowych Włoch w okresie od ok. 755 do 1870 roku, rządzone przez papieży jako świeckich monarchów. [przypis edytorski]
kościoła starego, który jest nazwany królestwem kapłańskim — Wj 19, 6. [przypis edytorski]
kościoł — dziś popr. pisownia: kościół. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
kościołek — dziś popr. pisownia: kościółek. [przypis edytorski]
kościołek (…) Marii na Piaskach — kościół O.O. Franciszkanów NP Marii „na Piaskach”, jedna z najstarszych świątyń Wilna. [przypis edytorski]
Kościoły azyjskie pozdrawiają was — 1 Kor 16, 19; azyjski (daw.): azjatycki, tu: znajdujący się w Azji Mniejszej. [przypis edytorski]
kości są rzucone, łac. Alea iacta est — słowa Juliusza Cezara wypowiedziane 49 p.n.e. podczas przekraczania na czele swojej armii granicznej rzeki Rubikon, oddzielającej Galię Przedalpejską od Italii, co było jednoznaczne ze sprzeciwieniem się rozkazom senatu i rozpoczęciem wojny domowej w republice rzymskiej przeciwko Pompejuszowi i optymatom; zwrot oznaczający obecnie podjęcie ryzykownej i nieodwołalnej decyzji. [przypis edytorski]
Kościuszko leży w Solurze i w Krakowie. [przypis autorski]
Kościuszko pod Racławicami — dramat Władysława Ludwika Anczyca z 1881 r. [przypis edytorski]
Kościuszko pod Racławicami — dramat Władysława Ludwika Anczyca z 1881 r., sfilmowany w 1913 r. [przypis edytorski]
Kościuszko pod Racławicami — popularny dramat patriotyczny Władysława Ludwika Anczyca z 1880, przez wiele lat grany na scenach teatralnych Krakowa. [przypis edytorski]
Kościuszko przeczuł was, krzycząc: skończona — po przegranej pod Maciejowicami (1794) Tadeusz Kościuszko (1746–1817) krzyknął podobno finis Poloniae tj. koniec Polski. [przypis edytorski]
Kościuszko, Puławski i La Fayette — obcokrajowcy walczący w amerykańskiej wojnie o niepodległość. [przypis edytorski]
Kościuszko, Tadeusz (1746–1817) — generał wojsk pol. i amer.; absolwent Korpusu Kadetów Szkoły Rycerskiej (1766; uzyskał stopień kapitana i kwalifikacje inżyniera fortyfikatora), uczestnik wojny o niepodległość USA (od 1776 r.; zaprojektował m.in. fort West Point), Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej podczas antyrosyjskiej insurekcji 1794 r., zw. kościuszkowską; ranny w bitwie pod Maciejowicami dostał się do niewoli; w 1796 r. opuściwszy więzienie w twierdzy pietropawłowskiej w Petersburgu, na krótko udał się do Ameryki. Kiedy tworzono Legiony Polskie we Włoszech, Kościuszko był z powrotem w Europie; Wybicki korespondował z nim i mógł liczyć na wsparcie dla legionów ze strony owianego legendą wodza. [przypis edytorski]
Kościuszko, Tadeusz (1746–1817) — generał wojsk pol. i amer., Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej podczas insurekcji 1794 r. [przypis edytorski]
Władysław Bełza, Katechizm polskiego dziecka (zbiór), Do polskiego chłopięcia
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Kościuszko, Tadeusz (1746–1817) — generał wojsk pol. i amer., Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej podczas insurekcji 1794 r.; obejmując dowództwo, 24 marca 1794 r. na rynku w Krakowie złożył niezwykle postępową jak na owe czasy przysięgę: „Ja, Tadeusz Kościuszko, przysięgam w obliczu Boga całemu Narodowi Polskiemu, iż powierzonej mi władzy na niczyj prywatny ucisk nie użyję, lecz jedynie jej dla obrony całości granic, odzyskania samodzielności Narodu i ugruntowania powszechnej wolności używać będę. Tak mi Panie Boże dopomóż i niewinna Męka Syna Twego”. [przypis edytorski]
Kościuszko, Tadeusz (1746–1817) — Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej podczas insurekcji 1794 roku, zwanej kościuszkowską, wszczętej przeciw Rosji i Prusom. [przypis edytorski]
Kościuszko, Tadeusz (1746–1817) — polski inżynier wojskowy, Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej w czasie insurekcji kościuszkowskiej w 1794 r. [przypis edytorski]
Kościuszko, Tadeusz (17496–1817) — generał polski i amerykański, przywódca powstania z 1794, brał także udział w walce o wolność Stanów Zjednoczonych. [przypis edytorski]
Kośmiński, Paweł (1860–1896) — komediopisarz, poeta, aktor. Sekretarz redakcji „Kolców”. [przypis edytorski]
kosaciec (bot.) — inaczej Irys. [przypis edytorski]
kosaciec — irys. [przypis edytorski]
kosa (daw.) — długie, splecione włosy; warkocz. [przypis edytorski]
kosa (daw.) — długie, splecione włosy; warkocz. [przypis redakcyjny]
kosa (daw., gw.) — warkocz. [przypis edytorski]
kosa (daw.; tu forma D. lm: kós) — warkocz. [przypis edytorski]
kosa (daw.) — warkocz. [przypis edytorski]
kosa (daw.) — warkocz. [przypis redakcyjny]
kosa (poet.) — warkocz. [przypis edytorski]
kosarz — drapieżny pająk o długich odnóżach. [przypis edytorski]
kosarz (starop.) — kosiarz; człowiek zatrudniony przy koszeniu. [przypis edytorski]
kosa (starop.) — warkocz. [przypis edytorski]
kosa (tu daw.) — warkocz. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
kosa (tu daw.) — warkocz; włosy kobiety. [przypis edytorski]
kosa — tu: warkocz. [przypis edytorski]
koscynomancja — wróżenie z sita. [przypis tłumacza]
Koseir — gr. Leukos Limen, dziś Al-Kusajr, miasto portowe nad Morzem Czerwonym, 160 km na wschód od Kina (powieściowe Kaneh). W czasach hellenistyczno-rzymskich ważny punkt morskiej trasy handlowej do Indii. 50 km dalej znajdował się port Sauu (dziś Mersa Gawasis), skąd w czasach Średniego i Nowego Państwa wyprawiano się do kraju Punt. [przypis edytorski]
Kosel’schen Garten — öffentlicher Wirtschaftsgarten in der Dresdner Neustadt, in dem Konzerte stattfanden. [przypis edytorski]
Kosem — Per-Sopdu, (dziś: Saft al-Henna), miasto we wschodniej części Delty, ok. 105 km na wschód od dzisiejszego Az-Zakazik, stolica 20. nomu Dolnego Egiptu. [przypis edytorski]
kosierować — myć dokładnie, szorować. [przypis autorski]
Kosina — wieś k. Łańcuta. [przypis redakcyjny]
Kosirze, czes. Košíře — miejscowość przyłączona do Pragi w 1922 r., dziś dzielnica Pragi. [przypis edytorski]
kosisko — drewniany trzonek kosy. [przypis edytorski]
kosisty (daw.) — uzbrojony w kosę. [przypis edytorski]
Kos — Κῴοι (Κῴς), wyspa należąca do Sporad. [przypis tłumacza]
Koska — może dzisiejsze Kascna w Algierze. [przypis redakcyjny]
Koskowski, Bolesław (1870–1938) — ekonomista, dziennikarz, publicysta „Gazety Lubelskiej”, „Głosu” (artykuły społeczno-ekonomiczne; do 1899, kiedy gazeta przyjęła orientację socjaldemokratyczną), „Przeglądu Tygodniowego” (1892–1895 artykuły krajoznawcze i etnograficzne), „Gazety Polskiej” (od 1898, od 1906 redaktor naczelny); od 1905 w „Kurierze Warszawskim” był m.in. korespondentem w Berlinie i Petersburgu; członek Ligi Narodowej (1898), związany początkowo z Narodową Demokracją, w l. 1922–1927 senator z listy Związku Ludowo-Narodowego, wykładowca Szkoły Nauk Politycznych w Warszawie, prezesem Związku Dziennikarzy RP. [przypis edytorski]
kosmacz — zwierz kosmaty, np. niedźwiedź, wilk itp. [przypis autorski]
Kosmas Indicopleustes (VI w.) — dosł. Kosmas, który odbył podróż do Indii, znany także jako Kosmas Mnich: wczesnośredniowieczny kupiec grecki i podróżnik, a następnie pustelnik w egipskiej Aleksandrii, chrześcijanin obrządku wschodniego (kościół syryjski); żył za panowania cesarza Justyniana, kilkakrotnie odwiedził Indie, był autorem dzieła Christianike Topographia („Topografia chrześcijańska”, ok. 550 r.), zawierającego szereg map świata, należących do najstarszych i najsławniejszych historycznych odwzorowań graficznych wzajemnego ułożenia lądów i mórz. [przypis edytorski]
kosm — dziś raczej: kosmyk; strzępek, strzęp. [przypis edytorski]
kosmogonia — ogół wyobrażeń o pochodzeniu świata w danej religii lub systemie filozoficznym. [przypis edytorski]
kosmogonia — przedfilozoficzne próby wytłumaczenia zagadnień świata i rzeczywistości dotyczące: koncepcji prarzeczywistości i powstania świata. [przypis edytorski]
kosmogonia — właściwe danym wierzeniom lub poglądom filozoficznym wyobrażenie o pochodzeniu wszechświata i jego początkach; także: dział astronomii zajmujący się pochodzeniem i ewolucją ciał niebieskich. [przypis edytorski]
kosmogonia — zespół wyobrażeń o powstaniu kosmosu. [przypis edytorski]
kosmograficzny — związany z kosmografią, daw. nauką opisującą wszechświat i jego funkcjonowanie. [przypis edytorski]
kosmologia — nauka zajmująca się budową kosmosu, wszechświata. [przypis edytorski]
kosmopolici — tu w znaczeniu: obywatele świata, ludzie nie uznający ojczyzny. [przypis redakcyjny]
kosmopolita — człowiek nieodczuwający związku ze swoim krajem, traktujący cały świat jako swoją ojczyznę. [przypis edytorski]
kosmopolita — człowiek nie odczuwający związku ze swoim narodem. [przypis edytorski]
kosmorama — panoramiczne malowidło przedstawiające widok miasta, wystawiane w zaciemnionym pomieszczeniu, dzięki zastosowaniu soczewek i odpowiedniego oświetlenia dające złudzenie głębi przestrzennej. Pierwszy salon kosmoram otwarto w 1808 w Paryżu, w Palais-Royal. [przypis edytorski]
kosmos — gr. ład. [przypis edytorski]
„Kosmos” — jedno z najstarszych polskich czasopism popularyzujących wiedzę przyrodniczą, założone 17 stycznia 1875 we Lwowie przez Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika; obecnie wydawane w Warszawie jako kwartalnik. [przypis edytorski]
Kosmowska, Ada (1871–1944) — aktorka. [przypis edytorski]
kosmyki — dziś popr. forma N.lm: kosmykami. [przypis edytorski]
kosówka — kosodrzewina, gatunek sosny karłowatej, rosnącej na terenach górskich. [przypis edytorski]
kosówka — kosodrzewina. [przypis edytorski]
kosówki — kosodrzewina. [przypis edytorski]
koso (daw.) — krzywo. [przypis edytorski]
kosodrzewina a. kosówka — gatunek drzewa lub krzewu z rodziny sosnowatych. [przypis edytorski]
kosodrzewina — gatunek sosny karłowatej, rosnącej na terenach górskich. [przypis edytorski]
kosodrzew — kosodrzewina, gatunek sosny karłowatej, rosnącej na terenach górskich. [przypis edytorski]
kosołapy (daw.) — o krótkich rękach. [przypis edytorski]
Kosovo kapai — Nelaiminga kova ant Kosovo laukų buvo XIV amž. paskutinioji, po kurios jau visi Balkanų pusiasalio slavai papuolė į turkų vergiją. [przypis autorski]
kosowica (reg.) — sianokosy. [przypis edytorski]
Kossak, Juliusz (1824–1899) — malarz, znany szczególnie jako autor obrazów o tematyce batalistycznej i historycznej. [przypis edytorski]
Kossakowie — krakowska rodzina malarzy znanych z dzieł historycznych i batalistycznych. [przypis edytorski]
Kossakowski, Józef Antoni (1772–1842) — generał wojsk francuskich, adiutant Napoleona I, przedstawiciel Litwy w jego sztabie. [przypis edytorski]
Kossakowski, Józef Kazimierz (1738–1794) — biskup, targowiczanin, publicysta; od 1781 związany z ambasadorem rosyjskim, od 1787 pobierał pensję z ambasady; razem z bratem stał na czele targowiczan na Litwie; podczas insurekcji skazany na śmierć za zdradę i powieszony. [przypis edytorski]
Kossak-Szczucka, Zofia (1889–1968) — polska powieściopisarka i publicystka. [przypis edytorski]
Kossak-Szczucka, Zofia (1889–1968) — polska powieściopisarka i publicystka; współzałożycielka Frontu Odrodzenia Polski oraz Rady Pomocy Żydom „Żegota”; więźniarka obozu koncentracyjnego KL Auschwitz. [przypis edytorski]
Kossak, Wojciech (1856–1942) — malarz, specjalizujący się w obrazach historycznych i batalistycznych, syn malarza Juliusza Kossaka. [przypis edytorski]
Kossak, Wojciech (1856–1942) — malarz specjalizujący się w obrazach historycznych i batalistycznych, syn malarza Juliusza Kossaka; z urody: zażywny pan z sumiastym wąsem u dołu nieco podkręconym. [przypis edytorski]
Kossak — w rodzinie Kossaków było wielu malarzy, największą sławą cieszyli się: Juliusz Kossak (1824–1899), jego syn Wojciech Kossak (1857–1942) i wnuk Jerzy Kossak (1886–1955), mniej znani byli Leon Kossak (1827–1877) i Władysław Kossak (1828–1918). [przypis edytorski]
Kossuth, Lajos (1802–1894) — polityk węgierski, przywódca rewolucji węgierskiej 1848–1849, węgierski bohater narodowy; po upadku rewolucji wyjechał; w 1859 przyczynił się do utworzenia węgierskiego legionu, który walczył w północnych Włoszech po stronie Garibaldiego przeciwko Austriakom. [przypis edytorski]
