Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 464 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski


Znaleziono 10125 przypisów.

weltszmerc (z niem.) — smutek spowodowany przez niedoskonałość świata. [przypis edytorski]

weltszmerc (z niem. Welt: świat; Schmerz: ból, cierpienie) — cierpienie egzystencjalne; ból spowodowany uświadomieniem sobie mechanizmów funkcjonowania świata; depresja, chandra, spleen. [przypis edytorski]

welwet — lśniąca tkanina bawełniana podobna do aksamitu. [przypis edytorski]

Welzl, Jan Eskymo (1868–1948) — czeski podróżnik, łowca przygód, poszukiwacz złota i gawędziarz; jego opowieści zainspirowały kilku czeskich pisarzy; Golombek i Valenta opracowali literacko i wydali opowieści Welzla z okolic polarnych. [przypis tłumacza]

we mdłości — tu: zemdlony, nieprzytomny. [przypis edytorski]

Wemkną nas w mieszek, jako czynią łątkom — wsadzą nas do worka jak kukiełki (marionetki) po przedstawieniu. [przypis edytorski]

we mnie się „nigdy nikt” nie kochał (…) żeby sobie i mnie powiedzieć: „Niech będzie żoną moją — o ile wiemy, był taki: astronom Jan Baranowski, przed którego konkurami Narcyza uciekła była z Warszawy do Poznania. [przypis redakcyjny]

wena (daw., z łac.) — żyła. [przypis edytorski]

wena (z łac.) — usposobienie, skłonność, ochota. [przypis redakcyjny]

wen (daw.) — precz. [przypis edytorski]

wendeta (daw., z wł.) — targ. [przypis redakcyjny]

wendeta — krwawa zemsta. [przypis edytorski]

wendetta transwersalna — pomsta, którą się ściga mniej lub więcej dalekich krewnych sprawcy zniewagi. [przypis autorski]

wendziarz (z port.) — kupiec. [przypis edytorski]

Weneci — lud zamieszkujący północną część Italii. [przypis edytorski]

Weneci — tu: mieszkańcy Wenecji. [przypis edytorski]

Wenecja — miasto i gmina na północy Włoch, stolica regionu Wenecja Euganejska. [przypis edytorski]

Wenecjanów — dziś popr.: Wenecjan. [przypis edytorski]

Wenecja — ulica w Krakowie, w dzielnicy Stare Miasto, ok. 1 km na zach. od Rynku Głównego. [przypis edytorski]

Wenecja — włoskie miasto, stolica regionu Wenecja Euganejska. [przypis edytorski]

weneckie farby — luksusowe kosmetyki sprowadzane z Wenecji. [przypis redakcyjny]

wenecki Murzyn — Otello, bohater sztuki Szekspira; chorobliwie zazdrosny mąż. [przypis edytorski]

Wenedowie — lud zamieszkujący w okresie rzymskim (I–IV w. n.e.) ziemie nad Bałtykiem; niekiedy identyfikowany ze Słowianami zachodnimi lub Wandalami; w późniejszych czasach nazwą Wenedów (Wenden lub Winden) Germanie określali Słowian. [przypis edytorski]

Wenera a. Wenus (mit. gr.) — bogini miłości. [przypis edytorski]

Wenera a. Wenus (mit. rzym.) — bogini miłości i piękna, odpowiednik greckiej Afrodyty; narodziła się z piany morskiej u wybrzeży Cypru; „Wenus anadyomene” (gr.: wynurzająca się z morza) stanowi od czasów starożytnych częsty temat w malarstwie europejskim. [przypis edytorski]

Wenera a. Wenus (mit. rzym.) — bogini miłości i piękna, odpowiednik greckiej Afrodyty. [przypis edytorski]

Wenera a. Wenus (mit. rzym.) — bogini miłości, jej gr. odpowiednikiem była Afrodyta, według legendy narodzona z morskiej piany w pobliżu Cypru. [przypis edytorski]

Wenera a. Wenus (mit. rzym.) — w mitologii rzymskiej bogini miłości, tu: planeta Wenus. [przypis edytorski]

Wenera a. Wenus — rzymska bogini miłości i piękna, odpowiednik gr. Afrodyty. [przypis edytorski]

Wenera chce się zemścić na swych gardzicielach, Lemnijczykach — według podania Lemnijczycy, porozwodziwszy się ze swymi żonami, poślubili niewolnice trackie. [przypis tłumacza]

weneracja (daw., z łac.) — głęboki szacunek, cześć. [przypis edytorski]

Wenera de Medici, Wenera Medycejska — dziś zwykle: Wenus Medycejska, marmurowy posąg nagiej bogini Afrodyty, będący kopią brązowej rzeźby Praksytelesa Afrodyta z Knidos; znaleziony w Rzymie, trafił do kolekcji Medyceuszy. [przypis edytorski]

Wenera Medycejska, dziś zwykle: Wenus Medycejska — marmurowy posąg nagiej bogini Afrodyty, będący kopią brązowej rzeźby Praksytelesa Afrodyta z Knidos; znaleziony w Rzymie, trafił do kolekcji Medyceuszy. [przypis edytorski]

Wenera (mit. rz.) — Wenus, bogini miłości, tu przen.: miłość cielesna. [przypis edytorski]

Wenera (mit. rzym.) — bogini miłości, odpowiednik gr. Afrodyty. [przypis edytorski]

Wenera (mit. rzym.) — bogini miłości. [przypis edytorski]

Wenera (mit. rzym.) — Wenus, bogini miłości i piękna, odpowiednik gr. Afrodyty. [przypis edytorski]

Wenera (mit. rzym.) — Wenus, bogini miłości; odpowiednik gr. Afrodyty; jeździła rydwanem zaprzężonym w gołębie. [przypis edytorski]

Wenera (mit. rzym.) — Wenus, bogini miłości; tu: uosobienie piękna. [przypis edytorski]

Wenera (mit. rzym.) — Wenus, bogini wiosny i ogrodów, później utożsamiana z Afrodytą jako bogini miłości. [przypis edytorski]

Wenera — u Rzymian bogini miłości. [przypis redakcyjny]

Wenera — Wenus, rzymska bogini miłości. [przypis edytorski]

wenerować (z łac.) — czcić. [przypis redakcyjny]

wenerować (z łac.) — uwielbiać, podziwiać. [przypis edytorski]

wenerować (z łac.) — uwielbiać. [przypis edytorski]

weneryk — osoba chora wenerycznie. [przypis edytorski]

Wenery ofiara — obraz przedstawiający boginię miłości, Wenerę, składającą parę gołębi na ofiarę. [przypis redakcyjny]

Wenery wnuk (mit. rzym.) — syn Eneasza, Askaniusz. [przypis edytorski]

Wenerzem jest wdzięczna — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: Wenerze jestem wdzięczna. [przypis edytorski]

Wenizelos, Elefterios (1864–1936) — grecki polityk liberalny, prawnik, ośmiokrotny premier. [przypis edytorski]

Wenn der Kerl sich weiter so verausgaben wird, krepiert er in einem Jahr (niem.) — Jeśli facet będzie się tak ciskał, to w ciągu roku zdechnie (popr. zam. verausgaben, raczej: herausgeben). [przypis edytorski]

Wenn die Damen so etwas in Eile nehmen… (niem.) — Skoro się Paniom tak spieszy. [przypis edytorski]

wenn er Regenwürmer findet (niem.) — „gdy dżdżownic się dogrzebiesz”, cytat z monologu z I części Fausta Goethego, w którym tytułowy bohater utworu podważą wartość wiedzy płynącej z badań naukowych. [przypis edytorski]

Wenn Sie von der Universität nicht weggehen, so werden Sie gegangen (niem.) — Jeżeli pan sam nie odejdzie z uniwersytetu, to zostanie pan wydalony. [przypis edytorski]

wenta (daw.) — kiermasz, z którego dochód przeznaczony jest na cele dobroczynne. [przypis edytorski]

Wentidiusz — Βεντίδιος. [przypis tłumacza]

Wentidiusz — w ed. Dindorfa: Κύιντος Δίδιος. [przypis tłumacza]

Wentydiuszu, do Partii ruszysz… — por. Wstęp. [przypis tłumacza]

Wentydiusz, właśc. Publiusz Wentydiusz (zm. po 38 p.n.e.) — rzymski generał, oficer Juliusza Cezara; po utworzeniu II triumwiratu mianowany konsulem dokooptowanym (44 p.n.e.); odniósł trzy wielkie zwycięstwa w walkach z Partami i jako pierwszy Rzymianin świętował triumf takiego zwycięstwa. [przypis edytorski]

Wenus a. Wenera (mit. rzym.) — bogini miłości i piękna; odpowiednik Afrodyty z mit. gr. [przypis edytorski]

Wenus a. Wenera (mit. rzym.) — bogini miłości i piękna, odpowiednik greckiej Afrodyty. [przypis edytorski]

Wenus — druga od Słońca planeta Układu Słonecznego. [przypis edytorski]

Wenus — druga pod względem odległości od Słońca planeta Układu Słonecznego, stanowiąca najjaśniejszy po Słońcu i Księżycu obiekt widoczny na niebie. [przypis edytorski]

Wenus fizyczna — fr. Vénus physique (1745), anonimowo opublikowana książka francuskiego uczonego Pierre'a Louisa Maupertuis, częściowo popularnonaukowa, częściowo filozoficzna; Maupertuis krytykował teologów przyrody, wskazując na zjawiska niezgodne z koncepcją dobrego i mądrego Stwórcy; w Wenus fizycznej zarysował idee rozwinięte w kolejnej publikacji, w której uznawał, że pierwsze formy życia powstały przez przypadkowe połączenie się cząstek materii nieorganicznej oraz że przypadkowe zmiany pojawiające się u potomstwa w stosunku do jego rodziców doprowadziły do wielkiego zróżnicowania organizmów; badał dziedziczność i zbierał dowody potwierdzające wkład obu płci. [przypis edytorski]

Wenus, jako faworytka MarsaWenus: bogini miłości u Rzymian, Mars: bóg wojny. [przypis redakcyjny]

Wenus (…) kołując sama przez epicykl trzeci — Epicyklem, wedle Ptolomeusza, nazywano w języku astronomicznym małe kręgi, w których krążyły planety oddzielnie od wszystkich innych ciał niebieskich. W trzecim z tych epicyklów planetarnych, świat starożytny wierzył, jak się tu poeta wyraża, że widział Wenerę w gwieździe nazwanej od jej imienia i nadto jeszcze błąd starożytny ubóstwił jej matkę Dydonę i jej syna Kupida. [przypis redakcyjny]

Wenus milońska, dziś zwykle: Wenus z Milo — hellenistyczna marmurowa rzeźba z II w. p.n.e., przedstawiająca grecką boginię miłości Afrodytę (rzymska Wenus), znaleziona na wyspie Milos w 1820; od 1821 znajduje się w paryskim Luwrze. [przypis edytorski]

Wenus milońska — słynna rzeźba starożytna przedstawiająca boginię miłości Afrodytę, rzymską Wenus. Wykopana na wyspie Milos w r. 1820, znajduje się w muzeum Louvre'u. [przypis redakcyjny]

Wenus (mit. rz.) — bogini miłości, według legendy narodzona z morskiej piany. [przypis edytorski]

Wenus (mit. rzym.) — bogini miłości i piękna; odpowiednik Afrodyty z mit. gr. [przypis edytorski]

Wenus (mit. rzym.) — bogini miłości i piękna; odpowiednik gr. Afrodyty; Wenus Anadyomene (gr. „wynurzająca się z morza”): obraz namalowany przez Apellesa, słynne w starożytności przedstawienie narodzin Afrodyty zjawiającej się z morza, stało się inspiracją dla późniejszych artystów. [przypis edytorski]

Wenus (mit. rzym.) — bogini miłości i piękna, odpowiednik greckiej Afrodyty; narodziła się z piany morskiej u wybrzeży Cypru. [przypis edytorski]

Wenus (mit. rzym.) — bogini miłości i piękna, odpowiednik greckiej Afrodyty; narodziła się z piany morskiej u wybrzeży Cypru; „Wenus anadyomene” (gr.: wynurzająca się z morza) stanowi od czasów starożytnych częsty temat w malarstwie europejskim. [przypis edytorski]

Wenus (mit. rzym.) — bogini miłości i piękna, odpowiednik greckiej Afrodyty; Urania (gr.): Niebiańska, jeden z przydomków Afrodyty. Rozróżnienie na miłość zmysłową, pożądanie ciała, oraz „niebiańską”, skierowaną ku pięknej duszy, wprowadził Platon w dialogu Uczta. [przypis edytorski]

Wenus (mit. rzym.) — bogini miłości i piękna. [przypis edytorski]

Wenus (mit. rzym.) — bogini miłości, jej gr. odpowiednikiem była Afrodyta. [przypis edytorski]

Wenus (mit. rzym.) — bogini miłości, jej gr. odpowiednikiem była Afrodyta, według legendy narodzona z morskiej piany. [przypis edytorski]

Wenus (mit. rzym.) — bogini miłości, jej gr. odpowiednikiem była Afrodyta, według legendy narodzona z morskiej piany w pobliżu Cypru. [przypis edytorski]

Wenus Pięknotyła — nawiązanie do wiersza Kallipigos autorstwa Kazimierza Przerwy-Tetmajera. [przypis edytorski]

Wenus — w mitologii rzymskiej bogini miłości (Tetmajer płynnie przechodzi między motywami rzymskimi a greckimi, patrz przypis 5). [przypis edytorski]

Wenus — w mit. rzym. bogini miłości, słynąca z urody, której imieniem nazwano jedną z planet naszego układu słonecznego, jej obserwacja możliwa jest tylko rano i wieczorem, przez co zwana jest również Jutrzenką, Gwiazdą Poranną (Zaranną) lub Gwiazdą Wieczorną. [przypis edytorski]

Wenus zmieniła Cerastów w woły — za mordowanie obcokrajowców na ołtarzu Jowisza (Owidiusz, Metamorfozy, ks. X, w. 220–237). [przypis edytorski]

Wenus z Milo — marmurowa rzeźba z okresu hellenistycznego, ideał piękna. [przypis edytorski]

Wenus z Milo — słynna marmurowa rzeźba z końca II w. p.n.e., przedstawiająca półnagą grecką boginię miłości Afrodytę (rzymska Wenus), znaleziona na wyspie Milo w 1820, eksponowana w Luwrze; ręce posągu nie zachowały się. [przypis edytorski]

Wenus z Milo — starożytna rzeźba marmurowa z końca II w. p.n.e., przedstawiająca grecką boginię miłości Afrodytę (rzymska Wenus), znaleziona na wyspie Milo w r. 1820. Obecnie znajduje się w słynnym muzeum paryskim — Luwrze [przypis redakcyjny]