Przypisy

cicisbeo (z wł.) — oficjalny kochanek zamężnej kobiety. [przypis edytorski]

cicis (cyces) — frędzle od chusty, element rytualnego stroju żydowskiego. [przypis edytorski]

cicit a. cyces — frędzle przymocowane do czterech rogów tałesu; element rytualnego stroju żydowskiego. [przypis edytorski]

cicit — (hebr.; z jid. cyces) frędzle przymocowane w czterech rogach talitu (tałesu). [przypis edytorski]

ci, co się już pożenili, jednego wyjąwszy — tzn. z wyjątkiem stryja Klaudiusza, który ożenił się z matką Hamleta, Gertrudą. [przypis edytorski]

ci-devant aristos (fr.) — byli arystokraci. [przypis edytorski]

ci-devant (fr.) — była, dawna, niegdysiejsza. [przypis edytorski]

ci-devant (fr.) — były, dawny. [przypis edytorski]

ci-devant (fr.) — były. [przypis edytorski]

ci-devant (fr.) — dawny, były a. z dawnych czasów (pierwotnie o szlachcie trzymającej się sposobu życia sprzed Rewolucji Francuskiej). [przypis edytorski]

ci-devant (fr.) — poprzedni, dawny. [przypis edytorski]

ci-devant jeunes hommes (fr.) — ci młodzi ludzie tutaj. [przypis edytorski]

cięg (gw.) — ciąg. [przypis edytorski]

cięgiem — ciągle, nieustannie. [przypis edytorski]

cięgiem — ciągle. [przypis edytorski]

cięgiem (daw.) — ciągle. [przypis edytorski]

cięgiem (gw.) — ciągle, bezustannie. [przypis edytorski]

cięgiem (gw.) — ciągle, nieustannie. [przypis edytorski]

cięgiem (gw.) — ciągle. [przypis edytorski]

cięgiem (gw.) — ciągle. [przypis edytorski]

Cięgiem (gw.) — ciągle, wciąć. [przypis edytorski]

cięgiem (gw.,pot.) — ciągle, bez przerwy. [przypis edytorski]

cięgiem ino godos o tem (gw.) — ciągle tylko mówisz o tym. [przypis edytorski]

Cięglewicz, Edmund (1862–1928) — dziennikarz krakowski, tłumacz autorów starożytnych, taternik. [przypis edytorski]

cięgoty (gw.) — dreszcze. [przypis edytorski]

cię rozmachnie — pokropi cię wodą święconą. [przypis edytorski]

cięszki (starop. forma) — dziś: ciężki; tu: przyczyniający kłopotów, trudów. [przypis edytorski]

cięszki (starop. forma ort.) — dziś popr.: ciężki. [przypis edytorski]

ciężący — dziś popr. forma: ciążący. [przypis edytorski]

ciężą — dziś popr. forma: ciążą. [przypis edytorski]

ciężało — dziś popr.: ciążyło. [przypis edytorski]

ciężar spadł mi z piersi — fraz.; dziś popr. ciężar spadł mi z serca. [przypis edytorski]

Ciężką bo miał zimę — szyk przestawny: Bo ciężką miał zimę. [przypis edytorski]

ciężkie czaty (…) sprawiałem — pełniłem trudną wartę. [przypis edytorski]

ciężkiej zgryzoty, która może i woli tkwić za plecami jeźdźca — nawiązanie do słów ody rzym. poety Horacego (Pieśni III, 1): Za plecami jeźdźca siedzi czarna troska. [przypis edytorski]

ciężkie terminy — problemy. [przypis edytorski]

ciężki młot cyklopów (…) na Marsa wiecznotrwałą zbroję — zbroję Marsa, boga wojny w mit. rzym., wykuli w kuźni Hefajstosa, boskiego kowala, jego pomocnicy, cyklopi. [przypis edytorski]

ciężkim lub smutkiem nas dręcząc — szyk przestawny; inaczej: lub ciężkim smutkiem nas dręcząc. [przypis edytorski]

ciężko się widziało (starop.) — wydawało się [to] ciężkie (trudne). [przypis edytorski]

ciężkoż wam widzieć co równego — trudno wam będzie zobaczyć coś podobnego. [przypis edytorski]

ciężyć — dziś: ciążyć. [przypis edytorski]

ciężyć — dziś popr.: ciążyć. [przypis edytorski]

cięży (daw. forma) — dziś: ciąży. [przypis edytorski]

cięży — dziś popr.: ciąży. [przypis edytorski]

Ciebie — dziś popr.: Cię. [przypis edytorski]

ciebiem ujrzał — cię ujrzałem. [przypis edytorski]

Ciebie on z łowczych obierzy wyzuje — fragment biblijnego psalmu 91, przetłumaczonego na polski jako pieśń religijna przez Jana Kochanowskiego (1530–1584). [przypis edytorski]

ciebie też uwięzi — aluzja do wydarzeń z Odysei Homera, gdzie główny bohater uniknął czaru syren, zatykając załodze uszy woskiem, a samemu przywiązując się do masztu, by słyszeć ich śpiew. [przypis edytorski]

ciebzie (reg.) — ciebie (wymowa kurpiowska). [przypis edytorski]

Ciechocinek — polskie miasto uzdrowiskowe w województwie kujawsko-pomorskim. [przypis edytorski]

cieciorka — samica cietrzewia. [przypis edytorski]

ciecorius — monarchas, imperatorius. [przypis edytorski]

ciecza — dziś popr. forma M.lp: ciecz. [przypis edytorski]

cie (gw.) — cię, ciebie. [przypis edytorski]

cie (gw.) — cię. [przypis edytorski]

cie… (gw.) — wykrzyknienie: patrzcie, widzicie. [przypis edytorski]

Cie! (gw.) — (wykrzyknienie) Ty! [przypis edytorski]

ciejbe — niby, jakby, jak. [przypis edytorski]

cieką — dziś popr.: ciekną. [przypis edytorski]

ciekawam (daw.) — forma skrócona od: ciekawa jestem. [przypis edytorski]

ciekawam — dziś raczej: jestem ciekawa. [przypis edytorski]

ciekawam — forma skrócona; inaczej: ciekawa jestem. [przypis edytorski]

ciekawam — forma skrócona od: ciekawa jestem. [przypis edytorski]

ciekawam — skrócone od: ciekawa jestem. [przypis edytorski]

ciekawiec — dziś popr.: ciekawski. [przypis edytorski]

Ciekaw jestem, co ujrzę tam… — fragment norweskiej pieśni Over de høje fjælde (Nad wysokimi górami) z tekstem Bjørnstjerne Bjørnsona (1832–1910) i muzyką Mortena Eskesena (1826–1913); modyfikacja w przekładzie wprowadzona została dla zachowania liczby zgłosek zgodnej z oryginalnym wersem. [przypis edytorski]

ciekawości (daw.) — dziś: rzeczy ciekawe, warte zobaczenia, ciekawostki. [przypis edytorski]

ciekawym — forma skrócona; inaczej: ciekawy jestem. [przypis edytorski]

ciekawym — forma skrócona od: ciekawy jestem. [przypis edytorski]

ciekawym — skrócenie: ciekawy [jeste]m. [przypis edytorski]

ciekawym — skrócone od: ciekaw jestem (przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

ciekawym — skrócone od: ciekawy jestem. [przypis edytorski]

ciekawym — tu: ciekawy jestem. [przypis edytorski]

ciekawym — tu skrót od: ciekawy jestem. [przypis edytorski]

cieklina (neol.) — coś, co cieknie. [przypis edytorski]

Ciekuny — daw. wieś, dziś pole i pastwisko we wsi Juchnowiec Dolny, w pow. białostockim. [przypis edytorski]

cielątko — tu przen. głupiec. [przypis edytorski]

cielas (brus.) — visas. [przypis edytorski]

cielas (sl.) — visas. [przypis edytorski]

cielas — visas, nepaliestas. [przypis edytorski]

ciel brouillé (fr.) — zachmurzone niebo (także: niebo zagniewane). [przypis edytorski]

cielęce lata — wczesna młodość. [przypis edytorski]

cielęta liżą kogoś (reg.) — jest komuś zimno. [przypis edytorski]

ciel (fr.) — niebo. [przypis edytorski]

cielica (daw.) — jałówka (młoda krowa). [przypis edytorski]

cielius — vienuolio (minyko) kambarys. [przypis edytorski]

Cielo! (hiszp.) — Niebiosa! [przypis edytorski]

ciemięga (daw.) — człowiek niezdarny, niedołęga. [przypis edytorski]

ciemięga (przestarz.) — człowiek niezdarny, niedołęga. [przypis edytorski]

ciemięga — uciemiężenie. [przypis edytorski]

ciemię — górna część czaszki. [przypis edytorski]

ciemięstwo — prześladowanie. [przypis edytorski]

ciemięstwo — ucisk, prześladowanie. [przypis edytorski]

ciemięstwo — ucisk, prześladowanie. [przypis edytorski]

ciemiężyć — uciskać, wyzyskiwać, dręczyć. [przypis edytorski]

ciemienie (gw.) — popr.: ciemię; tył głowy. [przypis edytorski]

ciemierzyca, właśc. ciemięrzyca — silnie trująca roślina z rzędu liliowców; unikana przez zwierzęta z powodu jej gorzkiego smaku; sproszkowany korzeń ciemiężycy wywołuje silne kichanie, kaszel i łzawienie. [przypis edytorski]

ciemń — przestarzale: ciemność. [przypis edytorski]

ciemna — karcer więzienny. [przypis edytorski]

ciemnia — ciemnica, ciemna cela. [przypis edytorski]