Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159631 przypisów.

spalił ktoś kościół w Efezie Dianie — mowa o Herostratesie, za swój wyczyn skazanym (nieskutecznie) na wieczne zapomnienie. [przypis redakcyjny]

spalis — minant atsiskiriantis nuo pluošto linų sumedėjusio stiebo šapelis. [przypis edytorski]

Spallanzani, PasteurLazzaro Spallanzani (1729–1799) — włoski przyrodnik, prowadził m.in. badania nad mikroorganizmami, wykazując, że są to żywe organizmy, a nie cząsteczki dające organizmom siłę życiową, oraz odkrył zdolność części z nich do życia w warunkach beztlenowych; Ludwik Pasteur (1822–1895): francuski chemik i twórca podstaw mikrobiologii, wykazał, że procesy fermentacyjne są wywoływane przez drobnoustroje, badał mikroorganizmy występujące w powietrzu, co obaliło ostatecznie teorię samorództwa, wynalazł pasteryzację (niszczenia zawartych w żywności drobnoustrojów przez ogrzewanie); jego badania przyczyniły się do opracowania szczepionki ochronnej dla ludzi przeciwko wściekliźnie. [przypis edytorski]

spalono książkę nie wiem już gdzie — w Paryżu, równocześnie ze Słownikiem filozoficznym Woltera [oraz w Hadze; red. WL]. [przypis tłumacza]

spalono „Lamoignona” — Jako wyraz protestu przeciwko przygotowanym przez ministra Ch. Lamoignon w 1788 r. edyktom ograniczającym m.in. uprawnienia parlamentów i wprowadzającym powszechny podatek gruntowy. [przypis autorski]

spalonych deszczem siarki — tak jak biblijne miasta Sodoma i Gomora, zniszczone deszczem ognia i siarki przez Boga za niegodziwości i złamanie prawa gościnności wobec podróżnych-aniołów. [przypis edytorski]

Spa — miasto uzdrowiskowe w Belgii, w prowincji Liège, znane ze źródeł mineralnych. [przypis edytorski]

spamięcić (neol.) — upamiętnić. [przypis edytorski]

spamiętać się — opamiętać się; powstrzymać się. [przypis edytorski]

spancer właśc. spencer (ang.) — krótki kaftan. [przypis edytorski]

spaniałomyślnej — dziś popr.: wspaniałomyślnej. [przypis edytorski]

spaniałomyślność — dziś: wspaniałomyślność. [przypis edytorski]

spaniały — dziś: wspaniały. [przypis redakcyjny]

spaniele king charles — rasa angielskich psów do towarzystwa, nosząca nazwę na cześć króla Karola II Stuarta (1630–1685), który przyczynił się do jej rozpropagowania. [przypis edytorski]

Spanish Town — miasto na Jamajce, w zespole miejskim Kingston. [przypis edytorski]

spanoszony — zachowujący się jak pan sytuacji; po pańsku. [przypis edytorski]

spanoszyć się (daw.) — stać się panem. [przypis edytorski]

spanoszyć się — stać się panem; zyskać bogactwo, władzę, panowanie. [przypis edytorski]

spara (starop.) — szpara. [przypis edytorski]

sparcieją — tu: osłabną; parcieć (o tkaninach): rozpadać się ze starości. [przypis edytorski]

Spargapizes, syn królowej Tomirys (…) — Herodot, Dzieje, I, 213. [przypis tłumacza]

Sparkasa (z niem.) — kasa oszczędnościowa. [przypis edytorski]

sparła (daw.) — przyparła, wywołała popęd seksualny. [przypis edytorski]

sparła się — ścisnęła się, stłoczyła się. [przypis edytorski]

sparła się — zaparła się. [przypis edytorski]

sparł się — dziś: wsparł się, oparł się. [przypis edytorski]

sparłszy — dziś: wsparłszy. [przypis edytorski]

sparły się wojska — wojska oparły się o siebie, tj. zderzyły się, starły się. [przypis edytorski]

sparli się — tu: stłoczyli się, zebrali się. [przypis edytorski]

sparowanie — tu: połączenie w pary. [przypis edytorski]

sparsim (łac.) — osobno, oddzielnie. [przypis redakcyjny]

sparszeć — nabawić się grzybicy głowy, zwanej parchem. [przypis edytorski]

Sparta kroczy ku wielkości i chwale; z taką nieomylnością w swoich instytucjach, iż nie można było nic dokonać przeciw niej, wygrywając bitwy, gdyby jej nie zdołano odebrać formy rządu — Filopoemen zmusił Lacedemończyków, aby porzucili swój sposób wychowywania dzieci, wiedząc, iż o ile to nie nastąpi, zawsze będą mieli duszę wzniosłą i serce harde (Plutarch, Życie Filopoemena. Patrz Tyt. Liwiusz, Ks. XXXVIII). [przypis autorski]

Spartakus (ok.103–71 p.n.e.) — niewolnik, gladiator rzymski, przywódca największego i najgroźniejszego w historii Rzymu powstania niewolników (73–71 p.n.e.). [przypis edytorski]

Spartakus (zm. 71 p.n.e.) — niewolnik i gladiator rzymski,przywódca największego powstania niewolników w Rzymie. [przypis edytorski]

Spartakus (zm. 71 p.n.e.) — niewolnik rzymski, gladiator, przywódca krwawo stłumionego powstania niewolników. [przypis edytorski]

Spartanin — mieszkaniec starożytnego miasta Sparta; Spartaninie słynęli z surowego trybu życia. [przypis edytorski]

Spartanka — mieszkanka starożytnego miasta Sparta; Spartanie i Spartanki słynęli z surowego trybu życia. [przypis edytorski]

Spartanki — mieszkanki starożytnej Sparty; stały się symbolem surowych obyczajów, niezłomności i hartu. [przypis redakcyjny]

Spartan nie mniej poległo w bitwie pod Leuktrami, niż zostało przy życiu — z 700 Spartan padło 400. [przypis tłumacza]

Sparta, Slavia — tu: nazwy klubów sportowych. [przypis edytorski]

sparta — tu: wydział, praca. [przypis redakcyjny]

Sparta upadła — pod ciosami Epaminondasa. [przypis tłumacza]

Sparta zamierza prowadzić wojnę z Tissafernesem — w obronie niepodległości miast greckich w Azji, obawiających się Tissafernesa, który po Cyrusie objął jego satrapię. [przypis tłumacza]

sparteni, właśc. sparteini (łac.) — sparteina, substancja roślinna stosowana przy chorobach serca. [przypis edytorski]

Spartiata — pełnoprawny obywatel Sparty; zwalisty Spartiata, który zna tylko styl meldunków wojskowych: obawa buntu znacznie liczniejszej od nich ludności podbitej powodowała, że Spartiaci od dzieciństwa byli szkoleni do służby wojskowej, uczono ich również zwięzłego i treściwego wyrażania się. [przypis edytorski]

sparty (daw.) — oparty, wsparty; tu: leżący lub siedzący wygodnie. [przypis edytorski]

sparty — dziś: uparty. [przypis edytorski]

sparva — giliantis ir kraują čiulpiantis, į musę panašus vabzdys. [przypis edytorski]

sparznie (daw.) — odpadnie. [przypis redakcyjny]

spar (z niem. die Sparre) — drążek, na którym znajduje się wabik, tj. ptak wabiący. [przypis redakcyjny]

sparzony — tu: dobrany w pary. [przypis edytorski]

sparzyć się — odbyć stosunek płciowy (zwykle w odniesieniu do zwierząt). [przypis edytorski]

sparzyć — tu: dobrać w pary. [przypis edytorski]

sparzyć — tu: ustrzelić. [przypis redakcyjny]

spaść z ciała — schudnąć. [przypis edytorski]

spaść z etatu — tu: podupaść. [przypis redakcyjny]

Spaśne koty — w oryg. właściwie raczej „futrem okryte”, są to rajcy i prezydenci trybunałów, odziani w płaszcze podbite gronostajem. [przypis tłumacza]

spasabas (lenk.) — būdas. [przypis edytorski]

spasabas (sl.) — būdas. [przypis edytorski]

spasać — tu: zawłaszczać. [przypis edytorski]

spasibo a. spasiba (ros.) — dziękuję. [przypis edytorski]

spasibo (ros., zniekszt.) — dziękuję. [przypis edytorski]

spasij nas (z ros.) — wybaw nas. [przypis edytorski]

Spasowicz, Włodzimierz (1829–1906) — krytyk literacki, publicysta, prawnik. [przypis edytorski]

Spasowicz, Włodzimierz (1829–1906) — polski prawnik, działacz społeczny, krytyk literacki i publicysta. [przypis edytorski]

spastyczność — tzn. skurczowy stan. [przypis tłumacza]

Spas (ukr.) — Zbawiciel. [przypis edytorski]

Spasybi (…) położu (daw. gw. ukr.) — Dziękuję za waszą łaskawość, ale ani pić, ani jeść nie będę, póki nie zobaczę się z wojewodą. Bójcie się Boga, puśćcie, muszę zaraz jechać do Bociok. Zbudźcie pana, bo przysięgam Bogu, że on na was gniewać się będzie, kiedy się dowie, że wy mnie nie wpuściliście; a jeśli kłamię, to potem bijcie mnie na śmierć, sam się nawet położę. [przypis edytorski]

spasy ( z wł. spasso) — wczasy, wygody. [przypis redakcyjny]

spatas (vok.) — kastuvas. [przypis edytorski]

SPATiF — tu: jeden z klubów utworzonego w 1950 r. Stowarzyszenia Polskich Artystów Teatru i Filmu (w miejsce rozwiązanego przedwojennego ZASP: Związku Artystów Scen Polskich; od 1952 funkcjonowała nazwa związku SPATiF-ZASP). [przypis edytorski]

spatrzyć (daw.) — sprawdzić. [przypis edytorski]

spatrzyć się z kim (starop.) — spróbować, zmierzyć się z kim. [przypis redakcyjny]

spatrzyć (starop.) — spróbować, zmierzyć się z kim; spatrzyć, jeśli: spróbować, czy. [przypis redakcyjny]