Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 477 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159532 przypisów.

pono — dziś: ponoć; podobno. [przypis edytorski]

pono (gw. a. lit.) — ponoć, podobno. [przypis edytorski]

pono (gw.) — podobno, najwyraźniej. [przypis edytorski]

pono (gw.) — podobno, tu raczej w znaczeniu „nawet”. [przypis edytorski]

pono — podobno, prawdopodobnie; tu: zapewne. [przypis edytorski]

pono — ponoć, podobno. [przypis edytorski]

ponoś a. ponoć — podobno, zapewne. [przypis edytorski]

ponoś (daw., gw.) — ponoć, podobno. [przypis edytorski]

ponoś — ponoć, podobno. [przypis edytorski]

ponosić — tu: znosić. [przypis edytorski]

ponosi ciężary na rzecz państwa — w oryg. corvées: w średniowieczu oznaczający pańszczyznę, która w wieku XVIII już nie istniała we Francji, zastąpiona czynszami dzierżawnymi; tu termin ten odnosi się do obowiązku wykonywania przez poddanych świadczeń osobistych na rzecz króla, tj. na rzecz państwa jako jego własności, obowiązkowych prac publicznych. [przypis edytorski]

pono (starop.) — prawdopodobnie; zapewne. [przypis edytorski]

ponowa (łow.) — świeżo spadły śnieg, na którym ślady zwierzyny są dobrze widoczne. [przypis edytorski]

„Ponowa” — pismo literackie wydawane w Warszawie w latach 1920–1921, związane z ekspresjonizmem. [przypis edytorski]

ponowa (starop.) — nowina. [przypis redakcyjny]

ponowny (daw.) — tu: następny po nowiu. [przypis edytorski]

Pono że uniosłem… przedmiot głównyMak-Yks ma na myśli pistolet. [przypis redakcyjny]

pon pedzieli (gw.) — pan powiedzieli (grzecznościowa forma lm. czasownika); pan powiedział. [przypis edytorski]

pons nr 4 — zapewne: określenie odcienia czerwieni stosowane w przemyśle tekstylnym. [przypis edytorski]

ponsowa — dawna pisownia; dziś popr.: pąsowa. [przypis edytorski]

Pons — trump.: Ponas. [przypis edytorski]

ponszo a. ponczo — rodzaj okrycia wierzchniego, opończy z otworem na głowę, bez rękawów. [przypis edytorski]

pontaliki — noszenia drogie dla ozdoby szyi albo uszu. [przypis redakcyjny]

Pontan — Giovanni Pontano, rodem z Umbrii, był sekretarzem na dworze aragońskim w Neapolu; mąż uczony, poeta, statysta [daw.: mąż stanu, polityk] niepospolity; zm. 1503 r. [przypis redakcyjny]

Pontano, Giovanni, łac. Ioannes Iovianus Pontanus (1426–1503) — włoski poeta i humanista. [przypis edytorski]

Pontanus (1426–1503) — poeta i filozof. [przypis tłumacza]

Ponte dei Sospiri (wł.) — Most Westchnień, most w Wenecji, którego nazwa pochodzi od westchnień (sospiri) więźniów spoglądających po raz ostatni na Wenecję w drodze do sali sądowej. [przypis edytorski]

Ponte dei Sospiri (wł.) — Most Westchnień, najbardziej znany most w Wenecji, łączący Pałac Dożów z budynkiem daw. więzienia (Piombi); wybudowany w 1614 r., białokamienny, wspierający się na arkadowym łuku, zamknięty i zadaszony, wewnątrz prowadzą dwa korytarze przedzielone ścianą; przez jego okna więźniowie prowadzeni przed sąd mieli ostatnią okazję spojrzeć na miasto. [przypis edytorski]

Ponte dei Sospiri (wł.) — Most Westchnień, najbardziej znany most w Wenecji, zbudowany w 1600 nad kanałem Rio di Palazzo; przeprowadzano przez niego skazańców z sali sądowej w Pałacu Dożów do znajdującego się po drugiej stronie więzienia. [przypis edytorski]

pontederia — roślina błotna o niebieskich kwiatach, przypominających hiacynty. [przypis autorski]

Ponte Molle a. Ponte Milvio — jeden z najstarszych mostów rzymskich. [przypis edytorski]

Pontemolle — Pons Milvius. [przypis autorski]

Ponte Rialto — słynny most na jednym z kanałów w Wenecji. [przypis edytorski]

Ponte Sisto — dosł. Most Sykstusa; most nad Tybrem w Rzymie, łączący Zatybrze z resztą miasta, wzniesiony w 1475 r. na polecenie papieża Sykstusa IV; wspomnianą tu „złą sławę” miałby może ze względu na prostytutki, które na nim czekały na klientów; Sam Ponte Sisto nie pocałowałby go, choćby i mógł nadzieję żywić, że dzięki temu straci swą złą sławę: w oryginale mamy: Pontesisto (pisane łącznie): zapewne nazwisko (albo przypisanie do miejsca) jakiegoś lokalnego bohatera, okrytego niezbyt dobrą sławą. [przypis edytorski]

Ponte Sisto — most nad Tybrem w Rzymie. [przypis edytorski]

ponte storto (wł.) — wygięty most. [przypis edytorski]

Ponte Vecchio (wł.) — Most Złotników, najstarszy florencki most na rzece Arno, zabudowany niewielkimi budynkami. [przypis edytorski]

Ponte Vecchio (wł. Stary Most) — najstarszy z mostów Florencji, na rzece Arno. [przypis edytorski]

ponticello (wł.) — mostek. [przypis edytorski]

pontifex (łac.) — kapłan. [przypis edytorski]

pontifex maximus (łac.) — najwyższy kapłan. [przypis edytorski]

„Pontificale Romanum”, „Pontyfikał rzymski” — rzymskokatolicka księga liturgiczna zawierająca modlitwy, ceremonie i obrzędy odprawiane przez papieży, biskupów i opatów. [przypis edytorski]

pontka (z fr.) — spiczasta bródka; wedle prof. Brücknera też w formie starop. pąt, pąciec: fryzura z przedziałkiem. [przypis redakcyjny]

Pont — kraina historyczna w Azji Mniejszej, na płd.-wsch. wybrzeżu M. Czarnego. [przypis edytorski]

Pont — kraina hist. w Azji Mniejszej, na płd.-wsch. wybrzeżu M. Czarnego. [przypis edytorski]

Pont — kraina hist. w płn.-wsch. Azji Mniejszej, nadmorska część Kapadocji, w starożytności niezależne królestwo, później zależne od Rzymu. [przypis edytorski]

Pont — królestwo nad Morzem Czarnym, w I w. p.n.e. najsilniejsze państwo w regionie, w czasie opisywanym przez Sienkiewicza było już zależne od Rzymu. Obejmowało tereny dzisiejszej Turcji, Krym i liczne ziemie na wybrzeżach Morza Czarnego i Azowskiego. Nazwa krainy pochodziła od ówczesnej nazwy Morza Czarnego: Pontus Euxinus. [przypis edytorski]

Pontorson — miejscowość i gmina w Normandii, w płd. Francji. [przypis redakcyjny]

pontskie narody — [ludy] mieszkające w krainie Pontus nad Morzem Czarnym w Azji Mniejszej. [przypis redakcyjny]

Pont-sur-Yonne — miasteczko we Francji, ok. 100 km na płd. od Paryża. [przypis edytorski]

Pont — tak nazywa się kraj w Azji Mniejszej, na wschód od rzeki Halys. [przypis tłumacza]

Pont — tu: Pont Euksyński (gr. Pontos Eukseinos: Morze Gościnne), staroż. grecka nazwa Morza Czarnego. [przypis edytorski]

Pontverre, Benoìt Quimier de (1656–1733) — ksiądz katolicki, był proboszczem Confignon od 1691. [przypis edytorski]

pontycki — pochodzący z Pontu, krainy nad Morzem Czarnym. [przypis edytorski]

Pontyer — Pontrieu w Bretanii, gdzie dziś jeszcze pokazują pasterze mniemany grób Merlina. [przypis redakcyjny]

pontyfikalnie (z łac.) — tu: uroczyście. [przypis edytorski]

Pontygier — zamek Poitiers we Francji, własność rodziny Maganca. [przypis redakcyjny]

pontyjskie ostępy — trudno dostępne miejsce w lesie lub puszczy w Poncie, krainie nad Morzem Czarnym. [przypis edytorski]

ponurem, gorzkiem — daw. forma N. i Msc. lp przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: ponurym, gorzkim. [przypis edytorski]

ponuremu zięciu — zam.: zięciowi, analogicznie do: ojcu (lic. poet.). [przypis redakcyjny]

ponurym i olbrzymim Anglikiem — tj. Johnem Miltonem (1608–1674), autorem Raju utraconego. [przypis edytorski]

ponurzyć (daw.) — zanurzyć, pogrążyć. [przypis edytorski]

Ponut’ — trump.: Ponuti (kreip.) [przypis edytorski]

ponystė — buvimas ponu, ponavimas. [przypis edytorski]

po obiorze prezesa — tj. po 10 grudnia, dniu wyboru prezydenta rzeczypospolitej francuskiej. [przypis redakcyjny]

po obojej stronie (starop. forma) — daw. liczba podwójna; dziś: po obu stronach. [przypis edytorski]

po obozie — τῶν δωμάτων (N), τοῖς ὁχυρόμασι (D). [przypis tłumacza]

poobracać (starop.) — tu: poprzemieniać. [przypis edytorski]

poodkładać — odbić, odpłynąć. [przypis redakcyjny]

Po odkryciu Meszasebe przez ojca Marquette i nieszczęśliwego La Salle — Missisipi została odkryta przez hiszp. podróżnika i konkwistadora Hernando de Soto (1496–1542) podczas wielkiej wyprawy na tereny na płn. od Meksyku (1539–1543). Marquette i La Salle byli pierwszymi, którzy zbadali Missisipi. [przypis edytorski]

poodsądzywał czci — oczernił (odsądził od czci); zbezcześcił. [przypis edytorski]

po odwrocie wojsk nieprzyjacielskich — w jesieni 369 r. [przypis tłumacza]

poodźta, własc. podźta a. pójdźta (gw.) — chodźcie; odejdźcie. [przypis edytorski]

po okazyjej — po bitwie. [przypis redakcyjny]

po okropnym nieszczęściu 15 września 1826 — moment rozstania z Klementyną Curial. [przypis edytorski]

poonczas — wówczas; wtedy. [przypis edytorski]

po onem (starop.) — po tym. [przypis edytorski]

Poor Yorick (ang.) — „Biedny Jorik”, słowa Hamleta nad czaszką ekshumowanego nadwornego błazna (Szekspir, Hamlet, akt V, scena 1), poprzedzające monolog o śmiertelności. [przypis edytorski]