Spis treści
Pieśni, Księgi wtórePieśń VPieśń o spustoszeniu Podola
5
Którzy zagnali piękne łanie[9] twoje
Z dziećmi pospołu a nie masz nadzieje,
By kiedy miały nawiedzić swe knieje.
Jedny[10] za Dunaj Turkom zaprzedano,
10Drugie do hordy dalekiej zagnano;
Córy szlacheckie (żal sie mocny Boże!)
Psom bisurmańskim[11] brzydkie ścielą łoże.
Zbójce, niestety, zbójce nas wojują,
Którzy ani miast, ani wsi budują;
15Pod kotarzami[12] tylko w polach siedzą,
A nas nierządne, ach, nierządne, jedzą!
Tak odbieżałe stado[13] więc drapają
Rozbójce wilcy, gdy po woli[14] mają,
Że[15] ani pasterz nad owcami chodzi,
20Ani ostrożnych psów za sobą wodzi.
Jakiego serca Turkowi dodamy[16],
Jesli tak lekkim[17] ludziom nie zdołamy?
Ledwieć nam i tak króla nie podawa[18];
Kto sie przypatrzy, mała nie dostawa[19].
25
Zetrzy sen z oczu a czuj w czas o sobie[20],
Cny Lachu[21]! Kto wie, jemu czyli tobie
Szczęście chce służyć? A dokąd wyroku
Mars nie uczyni, nie ustępuj kroku.
A teraz k temu obróć myśli swoje
30Jakobyć[22] szkody nieprzyjaciel twoje
Krwią swą nagrodził i omył tę zmazę,
Której dziś niesiesz prze swej ziemie skazę.
Wsiadamy?[23] Czy nas półmiski trzymają?
Biedne półmiski, czego te czekają?
35To pan, i jadać na śrebrze godniejszy,
Komu żelazny Mars będzie chętniejszy[24].
Skujmy talerze na talery[25], skujmy,
A żołnierzowi pieniądze gotujmy.
Inszy to darmo[26] po drogach miotali,
40A my nie damy, bychmy w cale trwali?
Dajmy, a naprzód dajmy! Sami siebie
Ku gwałtowniejszej chowajmy potrzebie.
Tarczej niż piersi pierwej nastawiają,
Pozno puklerza przebici macają[27].
45
Cieszy mię ten rym: «Polak mądr po szkodzie»;
Lecz jesli prawda i z tego nas zbodzie[28],
Nową przypowieść Polak sobie kupi[29],
Że i przed szkodą, i po szkodzie głupi.
Przypisy
[3]
pohaniec (daw.) — muzułmanin (Turek lub Tatar; poganin); określenie pogardliwe. [przypis redakcyjny]
[8]
Turczyn psy zapuścił swoje — Turek (sułtan turecki) wypuścił swoich poddanych (sforę) Tatarów. [przypis redakcyjny]
[13]
odbieżałe stado — stado opuszczone; może aluzja do sytuacji po ucieczce z Polski Henryka Walezego. [przypis redakcyjny]
[18]
Ledwieć nam (…) króla nie podawa — aluzja do tureckich rad w sprawie wyboru króla. [przypis redakcyjny]
[27]
Pozno puklerza przebici macają — gdy już pierś jest przebita, za późno chwytać za puklerz. [przypis redakcyjny]
Proszę czekać...
