Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | Deutsch | polski
Znaleziono 7181 przypisów.
w krótce (starop.) — wkrótce; w krótkim czasie. [przypis edytorski]
w krótkim przeciągu czasu — dziś popr.: w ciągu krótkiego czasu. [przypis edytorski]
w krótkości — dziś popr.: krótko, pokrótce. [przypis edytorski]
wkroczenie Rosjan do Węgier — w czerwcu 1849 korpus wojsk rosyjskich razem z armią austriacką wkroczył na Węgry, żeby stłumić powstanie i utrzymać przy władzy dynastię Habsburgów. [przypis edytorski]
w książeczce sądził swoich braci — mowa o pracy publicystycznej Mochnackiego Powstanie narodu polskiego w roku 1830 i 1831. [przypis edytorski]
W. Ks. Lit. — Wielkiego Księstwa Litewskiego. [przypis edytorski]
w. ks. — skrót od: wielki książę; tu w C.lp: wielkiemu księciu. [przypis edytorski]
w. ks. — skrót tytułu Wielka Księżna lub Wielki Książę. [przypis edytorski]
W które ja się tu, jak przed sztyletami Cezar, obwijam — Gajusz Juliusz Cezar (100–44 p.n.e.), dyktator Rzymu, zasztyletowany przez zamachowców, umierając, zasłonił twarz krajem togi. [przypis edytorski]
w którejeś mię (…) chciał uchować (starop.) — w której mnie chciałeś uchować. [przypis edytorski]
w której (…) stronie — dziś popr.: po której stronie. [przypis edytorski]
w której stronie kolonia — dziś popr.: z której strony lub po której stronie kolonia. [przypis edytorski]
w której zajmowałem honorowy urząd — Brzozowski był w latach 1897/8 prezesem tej organizacji. [przypis edytorski]
w któremem uwięzła (starop.) — w którym uwięzłam. [przypis edytorski]
w których widno — dziś: w których widać. [przypis edytorski]
w którymeście uwierzyć mogli (pot.) — w którym żeście uwierzyć mogli; w którym mogliście uwierzyć. [przypis edytorski]
W którym hotelu pan staje? — W którym hotelu pan się zatrzymał? [przypis edytorski]
w którym obleczon — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika oraz skróconą formą przymiotnika; inaczej: w który jestem obleczony (odziany). [przypis edytorski]
W którymś ufność swą złożyła, Jeszcze żyje stary Bóg — tj. jeszcze żyje stary Bóg, w którym złożyłaś swą ufność. [przypis edytorski]
W którym są humory albo może robak — większość chorób przypisywano zaburzeniom równowagi czterech tzw. humorów, płynnych substancji w ciele człowieka: krwi, żółci, śluzu (flegmy) i czarnej żółci; sądzono też, że dziury w zębach powstają za sprawą maleńkich robaków zębowych. [przypis edytorski]
w kucyją — w dzień Wigilii świąt Bożego Narodzenia (kucja to nazwa potrawy wigilijnej ludów ruskich, sporządzonej z pszenicy, miodu i maku). [przypis edytorski]
w kumorze (gw.) — w komorze. [przypis edytorski]
w kumy — na ojca chrzestnego. [przypis edytorski]
w kupie (daw.) — razem, społem. [przypis edytorski]
w kwestii smaku raz jeszcze — nawiązanie do wiersza Zbigniewa Herberta Potęga smaku. [przypis edytorski]
włada (daw.) — władczyni. [przypis edytorski]
Władaj, Brytanio — w oryg. Rule Britannia, pieśń ze sławnym refrenem „Rule, Britannia! Britannia, rule the waves: / Britons never will be slaves” (tj. „władaj, Brytanio, władaj nad falami: Brytyjczycy nigdy nie będą niewolnikami”); skomponowana przez Thomasa Augustine'a Arne (1710–1778) w 1740 r. do słów wiersza Jamesa Thomsona (1700–1748) z okazji przedstawienia Alfred z gatunku masque wystawianego na dworze księcia Walii; szybko zyskała popularność, szczególnie wśród marynarzy, stając się sztandarową pieśnią patriotyczną, drugim nieformalnym hymnem Wielkiej Brytanii. [przypis edytorski]
Władanowicz — w innym wydaniu: Roguszewski. [przypis edytorski]
włada — władza, moc. [przypis edytorski]
władca morski — Posejdon. [przypis edytorski]
władca pylijskiego… narodu, — Nestor, uosobienie starości i związanego z nią rozsądku. [przypis edytorski]
władca Rusi Moskiewskiej — tereny dzisiejszej Rosji (Ruś Moskiewska) i Ukrainy (Ruś Kijowska) były w średniowieczu pod władzą Tatarów. [przypis edytorski]
władca Styksu — Dito (Pluton). [przypis edytorski]
Władczyni świata — cieszący się wielki powodzeniem ośmioczęściowy niemy serial kinowy z roku 1919, z Mią May w roli głównej, pierwsza superprodukcja. [przypis edytorski]
Władkowi się dziwnym zdawało — dziś raczej: Władkowi wydawało się dziwne. [przypis edytorski]
władła (daw.) — forma 3 os. cz. teraźniejszego r.ż. czasownika niedokonanego władać; dziś niestosowana (zastępczo używa się raczej czasowników dokonanych lub form cz. przeszłego np. zawładnęła, władała). [przypis edytorski]
władł — dziś popr. forma: władał. [przypis edytorski]
władli — skrócone od: władali. [przypis edytorski]
władnąć czym (daw.) — władać, rządzić. [przypis edytorski]
władnąć (daw.) — dziś popr.: władać. [przypis edytorski]
władnąć (daw.) — władać czym. [przypis edytorski]
władnąć (daw.) — władać. [przypis edytorski]
władnąć — dziś popr.: władać. [przypis edytorski]
władnąć — rządzić. [przypis edytorski]
władnące — dziś: władające. [przypis edytorski]
władnąc przez dary — dzierżąc władzę dzięki rozdawnictwu darów. [przypis edytorski]
władnący — dziś popr.: władający. [przypis edytorski]
władnący — dziś: władający. [przypis edytorski]
władnie (daw.) — dziś popr. forma: włada. [przypis edytorski]
władnie (daw. forma) — włada. [przypis edytorski]
władnie (daw. forma) — włada, rządzi. [przypis edytorski]
władnie (daw.) — włada. [przypis edytorski]
władnie — dziś popr. forma: włada. [przypis edytorski]
władnie — dziś popr.: włada. [przypis edytorski]
władnik (daw.) — władca. [przypis edytorski]
władni (starop. forma) — dziś 2 os. lp. trybu rozkazującego: władaj. [przypis edytorski]
władni (starop. forma) — dziś 2.os.lp trybu rozk.: władaj. [przypis edytorski]
władny — dziś: władczy. [przypis edytorski]
władyka (daw.) — władca, pan. [przypis edytorski]
władyka (daw.) — zwierzchnik, władca, pan. [przypis edytorski]
władyka — władca, książę. [przypis edytorski]
włady — siły. [przypis edytorski]
Władysław Anczyc (1823–1883) — pisarz, działacz społeczny i wydawca. Poemat Tyrteusz jest alegorią, autor pisząc o upadku starożytnej Sparty robi aluzję do Polski pod zaborami. [przypis edytorski]
Władysław Bracki (1892–1970) — aktor. [przypis edytorski]
Władysław — dziś: Włocławek na Kujawach. [przypis edytorski]
Władysław I Herman (ok. 1043–1102) — książę, rządzący Polską w latach 1079–1102, ojciec Bolesława III Krzywoustego, o którym legenda mówi, że urodził się dzięki łasce, wymodlonej przez rodziców u św. Idziego. [przypis edytorski]
Władysław I Herman (ok. 1043–1102) — książę z dynastii Piastów, młodszy syn Kazimierza I Odnowiciela i jego żony Dobroniegi; władca Polski w l. 1079–1102. [przypis edytorski]
Władysław III Warneńczyk (1424–1444) — syn Jagiełły, król Polski (od 1434), król Węgier (od 1440); zginął w bitwie z wojskami tureckimi pod Warną. [przypis edytorski]
Władysław III Warneńczyk (1424–1444) — syn Władysława Jagiełły, król Polski (1434–1444) i Węgier (1440–1444). [przypis edytorski]
Władysław III Warneńczyk (1424–1444) — z dynastii Jagiellonów, król Polski od 1434, król Węgier od 1440, syn Władysława Jagiełły i Zofii Holszańskiej, zginął podczas wyprawy prowadzonej przeciwko Turkom, w bitwie pod Warną. [przypis edytorski]
Władysław II Jagiełło (ok. 1362–1434) — syn księcia Olgierda, wielki książę litewski, król Polski od małżeństwa z Jadwigą (1386). Dwukrotnie ochrzczony (przez matkę Juliannę w obrządku wschodnim i przez biskupów polskich przed ślubem w obrządku łacińskim), osobiście dowodził w bitwie pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
Władysław II Jagiellończyk (1456–1516) — najstarszy syn Kazimierza II, król czeski i węgierski. [przypis edytorski]
Władysław II Opolczyk zwany Naderspan (ok. 1330–1401) — książę opolski, znakomity administrator, prowadzący politykę prowęgierską. W roku 1391 skonfliktowany z Władysławem Jagiełłą, który pozbawił go lenn na terytorium Polski. [przypis edytorski]
Władysław I Łokietek (1260 a. 1261–1333) — król Polski od 1320 r. [przypis edytorski]
Władysław I Łokietek (ok. 1260–1333) — król Polski od 1320, przedtem długo walczył o zjednoczenie kraju po okresie rozbicia dzielnicowego. Walcząc o władzę, musiał zbrojnie stłumić bunt mieszczaństwa krakowskiego pod wodzą wójta Alberta (1311–1312), stąd wzmianka o napięciach między mieszczaństwem a stanem rycerskim. [przypis edytorski]
Władysław I Łokietek (ok. 1260–1333) — książę z dynastii Piastów, zjednoczył kraj po okresie rozbicia dzielnicowego, król Polski (od 1320); zwyciężył wojska krzyżackie w bitwie pod Płowcami (1331). [przypis edytorski]
Władysław I Święty — święty chrześcijański; król Węgier 1077–1095, syn księcia węgierskiego Beli I, który w 1031 r. wraz z dwoma braćmi schronił się w Polsce, gdzie ożenił się z córką Mieszka II Lamberta. [przypis edytorski]
Władysław IV (1595–1648) — najstarszy syn Zygmunta III, brał udział w wojnach moskiewskich i w wyprawie chocimskiej. [przypis edytorski]
Władysław IV Waza (1595–1648) — król Polski (od 1632) i tytularny król Szwecji, formalnie car Rosji (1610–1613), tytularny do 1634; najstarszy syn Zygmunta III; brał udział w wojnach moskiewskich i w wyprawie chocimskiej. [przypis edytorski]
Władysław IV Waza (1595–1648) — najstarszy syn Zygmunta III, brał udział w wojnach moskiewskich i w wyprawie chocimskiej, król Polski od 1632 roku, tytularny król Szwecji i car Rosji. [przypis edytorski]
Władysław IV Waza (1595–1648) — syn Zygmunta III Wazy i Anny Habsburżanki, król Polski w latach 1632–1648. [przypis edytorski]
Władysław Jagiełło — król Polski w latach 1386–1434, znany z prowadzenia wojen z Zakonem Krzyżackim i zwycięstwa pod Grunwaldem w 1410r. [przypis edytorski]
Władysław Krasnowiecki (1900–1983) — aktor. [przypis edytorski]
Władysław Łokietek (ok. 1260–1333) — król Polski koronowany w r. 1320, skończył okres rozbicia dzielnicowego. [przypis edytorski]
Władysław Prokesz, własc. Władysław Prokesch(1863–1923) — krytyk literacki i teatralny, dziennikarz „Nowej Reformy”, przeciwnik nowatorstwa w sztuce; autor niefortunnej recenzji Wesela. [przypis edytorski]
Władysław Raginis (1908–1939) — oficer służby stałej WP, w kampanii 1939 r. w stopniu kapitana dowódca odcinka „Wizna”, którego obrona w dniach 7–10 września stała się jednym z symboli bohaterstwa polskich żołnierzy w czasie II wojny światowej. Gdy zwycięstwo niemieckie było już przesądzone ciężko ranny kpt. Raginis popełnił samobójstwo. [przypis edytorski]
Władysław (…) siostrę cesarza Henryka trzeciego, a wdowę po Salomonie królu Węgier, za żonę pojął — Władysław Herman po śmierci pierwszej żony, Judyty czeskiej, poślubił Judytę Marię Salicką (1047– po 1105), córkę cesarza Henryka III i Agnieszki z Poitou (córki księcia Akwitanii Wilhelma V), wdowę po Salomonie królu węgierskim; z trzech córek Władysława Hermana i Judyty Salickiej z imienia znana jest tylko Agnieszka (1090 a. 1091–1125), opatka klasztoru w Quedlinburgu (Kwedlinburgu) w l. 1103–1110, a następnie od 1110 klasztoru w Gandersheim; w sporze o inwestyturę między papiestwem a cesarstwem rzymskim poparła cesarza Henryka V, swego brata stryjecznego, przez co zmuszona była opuścić Gandersheim opanowany przez zwolenników papieża i wrócić do Quedlinburgu (w 1115 lub 1118 r.), a w 1119 została obłożona klątwą przez papieża; Quedlinburgu rezydowała do śmierci, została pochowana w tamtejszej kolegiacie. [przypis edytorski]
Władysław Syrokomla — własc. Ludwik Kondratowicz herbu Syrokomla, (1823–1862), polski poeta i tłumacz epoki romantyzmu. [przypis edytorski]
Władysław Szpilman (1911–2000) — polski pianista pochodzenia żydowskiego, wieloletni pracownik Polskiego Radia, w czasie okupacji początkowo w getcie warszawskim, następnie ukrywał się po „aryjskiej” stronie, po wojnie pozostał w kraju. Jego historię uwiecznił wielokrotnie nagradzany film Pianista z 2002 roku. [przypis edytorski]
Władysław Warneńczyk (1424–1444) — syn Jagiełły, król Polski w latach 1434–1444, król Węgier od 1440 r.; poległ w bitwie pod Warną (nad Morzem Czarnym, na terenie dzisiejszej Bułgarii) podczas wojny z Turkami. [przypis edytorski]
Władysław Warneńczyk — syn Władysława Jagiełły, król polski od 1434 r. i węgierski od 1440 r.; w węgierskiej wojnie z Turkami w 1444 r. przegrał bitwę pod Warną i zaginął bez śladu. [przypis edytorski]
Władysław, właśc. Izrael Schreibtafel — dramaturg, członek żydowskiego ruchu oporu; zginął w czasie wojny. [przypis edytorski]
Władysław Ziembiński (1892–1966) — aktor. [przypis edytorski]
władzca — dziś popr.: władca. [przypis edytorski]
władzca — dziś: władca. [przypis edytorski]
władzęście (…) zostawili — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: władzę zostawiliście. [przypis edytorski]
władzej (starop. forma) — dziś D.lp r.ż: władzy. [przypis edytorski]
władzej (starop. forma) — dziś D.lp r.ż.: władzy. [przypis edytorski]
władze konsularne a. konsulat — tu: urząd danego państwa za granicą, podlegający konsulowi; siedziba tego urzędu. [przypis edytorski]
władzey (starop. forma) — dziś D.lp r.ż.: (z) władzy. [przypis edytorski]
