Przypisy

Tytus Kwinkcjusz, częściej: Flamininus, właśc. Titus Quinctius Flamininus (229–174 p.n.e.) — wódz i polityk rzym.; pokonał Filipa V Macedońskiego w bitwie pod Kynoskefalaj (197 p.n.e.), rozstrzygając II wojnę macedońską; z upoważnienia senatu, który skłonił do tej decyzji, w 196 p.n.e. ogłosił na igrzyskach istmijskich w Koryncie niepodległość miast greckich. [przypis edytorski]

Tytus Liwiusz (59 p.n.e.–17 n.e.) — rzymski historyk pochodzący z Padwy; autor dzieła opisującego historię Rzymu. [przypis edytorski]

Tytus Liwiusz, właśc. Titus Livius (59 p.n.e.–17 n.e.)— rzym. historyk pochodzący z Padwy; autor monumentalnego dzieła opisującego historię Rzymu. [przypis edytorski]

Tytus Tacjusz, łac. Titus Tatius — legendarny król miasta Cures, należącego do italskiego plemienia Sabinów, dowódca wojsk sabińskich walczących z Rzymem. W założonej przez Romulusa i jego towarzyszy osadzie Rzym brakowało kobiet, a sąsiednie plemiona odmawiały zgody na małżeństwa z ich kobietami. Romulus nakazał zorganizowanie święta, na które zaproszono panny z sąsiedniego plemienia Sabinów, a kiedy przybyły, kazał je porwać i wydać za mąż za mężczyzn z najlepszych rodów. Doszło do wojny, którą przerwano dopiero na prośbę porwanych kobiet, a władzę w Rzymie podzielono pomiędzy Romulusa i Tytusa Tacjusza, od czego wywodzono później dwuwładzę konsulów. Porwanie Sabinek było popularnym motywem w sztuce, począwszy od renesansu. [przypis edytorski]

Tytus Tacjusz — legendarny król sabińskiego miasta Cures. Wg rzymskiej legendy w założonej przez Romulusa i jego towarzyszy osadzie Rzym brakowało kobiet, a sąsiednie plemiona odmawiały zgody na małżeństwa z ich kobietami. Romulus nakazał zorganizowanie święta, na które zaproszono panny z sąsiedniego plemienia Sabinów, a kiedy przybyły, kazał je porwać i wydać za mąż za mężczyzn z najlepszych rodów. Doszło do wojny Sabinów pod wodzą Tacjusza z Rzymianami pod wodzą Romulusa, którą przerwano dopiero na prośbę porwanych kobiet. Owidiusz przeciwstawia tu surowość i prostotę obyczajów pierwotnych mieszkańców Italii wyrafinowanemu zbytkowi i kulturze czasów sobie współczesnych. [przypis edytorski]

ty — tu: te (dzisiejsze). [przypis edytorski]

Ty widzisz maskę nocy na mej twarzy… — Szekspir, Romeo i Julia, akt II, scena 2. [przypis edytorski]

ty żeś nawarzył — inaczej: ty naważyłeś (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

tyżeś się stała — konstrukcja z partykułą wzmacniającą i pytającą zarazem -że; inaczej: czy ty się stałaś; czyż ty się stałaś. [przypis edytorski]

tyżeś to — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy to ty. [przypis edytorski]

tyż (gw.) — też. Podwyższona wymowa głoski e. Podobne realizacje w tej opowieści: przyjiżdżały, wcześnij. [przypis edytorski]

tyż (gw.) — też. [przypis edytorski]

tyż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy ty. [przypis edytorski]

tyż to (daw.) — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czyż to ty, czy to ty. [przypis edytorski]

tyż to — konstrukcja z z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy to ty. [przypis edytorski]

tyż — ty z partykułą wzmacniającą -ż. [przypis edytorski]

tyż — ty z partykułą -ż. [przypis edytorski]

tyzana (daw., z fr.) — ziółka, leczniczy napar z suszonych roślin. [przypis edytorski]

tyzanna, właśc. tyzana (daw., z fr.) — ziółka, leczniczy napar z suszonych roślin. [przypis edytorski]

Tyzbe pod morwą skryta, kiedy powróciła, Miecz kochanka z rozpaczy w sercu utopiła — podobnie, choć z użyciem trucizny zamiast miecza, kończy się Romeo i Julia, dramat pisany przez Shakespeare'a w tym samym czasie, co Sen Nocy Letniej. [przypis edytorski]

Tyzenhaus a. Tyzenhauz, Antoni (1733–1785) — podskarbi nadworny litewski, działacz gospodarczy; w zarządzanych przez siebie dobrach królewskich na Grodzieńszczyźnie zorganizował ok. 50 manufaktur; w Grodnie założył m.in. korpus kadetów, teatr, kilka szkół zawodowych oraz towarzyszący szkole medycznej ogród botaniczny, który po przeniesieniu zbiorów do Wilna został przekształcony w miejski ogród spacerowy. [przypis edytorski]

tyz (gw.) — też. [przypis edytorski]

Tyzjasz, gr. Tisias (V. w. p.n.e.) — twórca, razem z Koraksem z Syrakuz, greckiej retoryki, sztuki przemawiania i oddziaływania na słuchaczy. [przypis edytorski]

Ty złemu nie ustępuj, lecz przeciw idź śmiało — przysłowiowe. [przypis edytorski]

ty z psią twarzą — Anubis (egip. Inpu a. Anepu), egipski bóg rytuałów pogrzebowych, w tym mumifikacji, strażnik umarłych i cmentarzy, przewodnik zmarłych w ich wędrówce przez świat pozagrobowy, przedstawiany jako spoczywający czarny szakal lub człowiek z głową szakala. Ponieważ grecki bóg Hermes również prowadził dusze zmarłych do życia pozagrobowego, w epoce hellenistycznej (323–30 p.n.e.) powstał kult grecko-egipskiego bóstwa o imieniu Hermanubis, łączącego cechy obu tych bogów; prześcieradłami poobwijany: określenie pasujące raczej do Ozyrysa, władcy świata pozagrobowego i sędziego zmarłych, boga odradzającej się przyrody i wiecznego życia, którego przedstawiano w postaci człowieka w koronie władcy i insygniami królewskimi, owiniętego w bandaże na kształt mumii. [przypis edytorski]

Tyzyfona, gr. Tisiphone (mit. gr.) — jedna z Erynii, bogiń zemsty. [przypis edytorski]

Tyzyfone — jedna z Furii, Erynii. [przypis edytorski]

Tyzyfone — jedna z furii, podsycająca nieopanowany gniew i szał bojowy. [przypis edytorski]