Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dopełniacz | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8525 przypisów.
mdlejszy (starop.) — słabszy. [przypis redakcyjny]
mdlić (daw.) — osłabiać. [przypis edytorski]
mdlić (daw.) — osłabiać. [przypis edytorski]
mdlić (daw.) — osłabiać. [przypis edytorski]
M. du Vall, Prawo patentowe, s. 106. [przypis autorski]
M. du Vall, Prawo patentowe, Warszawa 2008, s. 102. [przypis autorski]
M. du Vall, Prawo patentowe, Warszawa 2008, s. 25. [przypis autorski]
męcąco (gw.) — męcząca. [przypis edytorski]
męcherzyna (gw.) — worek z pęcherza. [przypis redakcyjny]
„Mécontent de tous…” — Niezadowolony z siebie i niezadowolony z wszystkich, pragnąłbym siebie odkupić i odzyskać nieco dumy w milczeniu i samotności nocy. Dusze tych, których miłowałem, dusze tych, których opiewałem, skrzepcie mnie, podtrzymajcie, oddalcie ode mnie kłamstwo i zatruwające wyziewy świata; i ty, Panie mój i Boże! użycz mi łaski zestawienia kilku pięknych wierszy, które by udowodniły mi, że nie jestem ostatnim z ludzi, że gorszy nie jestem od tych, którymi gardzę. (Charles Baudelaire, O pierwszej nad ranem, tłum. Stefan Napierski). [przypis edytorski]
męczarnióm — dziś popr. forma C. lm: męczarniom. [przypis edytorski]
mędelkowy pas turecki — jeden z pasów wyrabianych w perskiej miejscowości Mandil. [przypis edytorski]
mèdicine (fr.) — popr. mèdecine. [przypis edytorski]
médisance (fr.) — kalumnia, potwarz. [przypis edytorski]
mędrca, który został z nami — Stacjusz. [przypis redakcyjny]
mędrca Teofila, Który przez Ciebie spełnił święte dzieła, Mimo iż djabłu zaprzedał swą wolę — odniesienie do śrdw. legendy. [przypis edytorski]
mędrców aleksandryjskich — badaczy pracujących w założonej w III w. p.n.e. placówce naukowej w egipskiej Aleksandrii, która stała się głównym ośrodkiem greckiej myśli naukowej, finansowanym przez hellenistycznych władców Egiptu, następnie przez cesarzy rzymskich; uczeni mieli do dyspozycji wielkie zbiory Biblioteki Aleksandryjskiej, obserwatorium astronomiczne, ogród botaniczny i zoologiczny. [przypis edytorski]
Mędrcy, wpajając nam (…) — następujące tu kilka zdań zaczerpnął Montaigne z Seneki; por. Epikur u Seneki w: Seneka, Listy moralne do Lucyliusza, XVI. [przypis tłumacza]
mędrek — ktoś, kto lubi się wymądrzać. [przypis edytorski]
mędrszy — dziś: mądrzejszy. [przypis edytorski]
mędrszy — dziś raczej: mądrzejszy. [przypis edytorski]
mędrszy od cię wpadł w błąd umysł od duszy oddzielając — Awerroes komentator dzieł Arystotelesa, który czującą duszę, co w kolei działań cielesnych swoją władzę wyraża, i w tym wyrażeniu się na zewnątrz posługuje się organem cielesnym czyli zmysłami, oddzielił błędnie od umysłu (władzy duchowej), który od skutków czucia jest niezależnym i do uznania w sobie wyrażającej się na zewnątrz tej czującej siły zmysłów bynajmniej nie potrzebuje. Podług teorii poety dusza jedna i niepodzielna swoje wyższe władze, to jest umysłowe, otrzymuje bezpośrednio wprost przez tchnienie boże, które, gdy budowa mózgu już jest skończoną, w materię duch zaszczepia podobnie jak w sok winogronowy słoneczny upał. [przypis redakcyjny]
mędrszy (starop. forma) — mądrzejszy. [przypis edytorski]
mędrzec Fedona — Sokrates (ok. 470–399 p.n.e.) gr. filozof, w dialogu Fedon, autorstwa jego ucznia, Platona, opisane są ostatnie momenty życia mędrca. [przypis edytorski]
mędrzec napisał, iż: „każdego to do siebie ciągnie, kto się w czym kocha” — Wergiliusz, Eklogi, II 65. [przypis edytorski]
Mędrzec — określenie autora jednej ze starotestamentowych ksiąg dydaktycznych (mądrościowych). [przypis edytorski]
mę (gw.) — mię; mnie. [przypis edytorski]
Męka Boża — cz. Boží muka, powieść czeskiego pisarza Karela Čapka z 1917, wyd. pod polskim tytułem: Boża męka. [przypis edytorski]
„Mękale” — rzecz ta ukazała się w „Głosie” 7 lutego 1891 r. (Nr. 6). Na początku tekstu postawiona tam jest liczba I, zapowiedź dalszego ciągu. Tego dalszego ciągu jednak nie było: wedle informacji p. Zygmunta Wasilewskiego, ówczesnego sekretarza redakcji „Głosu”, Żeromski nigdy go nie napisał. Żeromski wspomina o Mękalach w Snobizmie i postępie (1923, str. 125), myli się jednak pisząc, że ogłosił ich w Wiśle (którą to wiadomość bez sprostowania powtórzono w „Ruchu Literackim” 1927, str. 96). [przypis redakcyjny]
Męka Pańska — tu: krzyż jako jeden z najważniejszych motywów ikonograficznych chrześcijaństwa. [przypis edytorski]
Męka Pańska — tu: przydrożna kapliczka a. figura Jezusa Chrystusa na krzyżu. [przypis edytorski]
męki Tantala — cierpienie związane z tym, że nie można zaspokoić swoich pragnień i skorzystać z czegoś, co wydaje się osiągalne. [przypis edytorski]
Méline, Jules (1838–1925) — francuski polityk, premier Francji (1896–1898). [przypis edytorski]
Même Auguste (fr.) — nawet August (początek urwanego zdania). [przypis edytorski]
ménage (fr.) — małżeństwo, związek. [przypis edytorski]
Ménilmontant — jedna z dzielnic Paryża (20. dzielnica, obejmująca kwartały: Quartier de Belleville, Quartier Saint-Fargeau, Quartier du Père-Lachaise oraz Quartier de Charonne), daw. zamieszkała przez przedstawicieli biedoty i bohemy artystycznej. [przypis edytorski]
mère de ce fripon (fr.) — matka tego nicponia. [przypis edytorski]
mère (fr.) — matka. [przypis edytorski]
Mérimée, Baudelaire, Stendhal, Balzac, Paul Louis Courier, Wiktor Hugo, Meilhac, Mallarmé — francuscy pisarze XIX wieku. [przypis edytorski]
Mérimée, Prosper (1803–1870) — francuski dramaturg, historyk, archeolog i pisarz. [przypis edytorski]
Mérimée, Prosper (1803–1870) — francuski dramaturg, pisarz i archeolog. [przypis edytorski]
Mérimée, Prosper (1803–1870) — francuski dramaturg, pisarz i archeolog; w 1830 odbył podróż do Hiszpanii, z której po powrocie do Paryża publikował żywe relacje w „Revue de Paris” (Lettres d'Espagne, 1831). [przypis edytorski]
Mérimée, Prosper (1803–1870) — francuski dramaturg, pisarz. [przypis edytorski]
Mérode, Cléopâtre-Diane de (1875–1966) — znana jako Cléo de Mérode, fr. tancerka okresu belle époque, o wielonarodowych korzeniach: austriackich, belgijskich, francuskich, niemieckich, greckich i macedońskich oraz arystokratycznym pochodzeniu; zaczęła naukę tańca jako dziewięciolatka, miała profesjonalny debiut w wieku jedenastu lat; była portretowana przez wielu malarzy swojej epoki, m.in. przez Henri de Toulouse-Lautrec'a (1895), jej fotografie robił ówczesny mistrz w tej dziedzinie, Félix Nadar; podczas występu w 1896 r. zwróciła na siebie uwagę króla belgijskiego Leopolda II, który odtąd obdarzał ją dowodami szczególnych względów, plotka głosiła, że o czterdzieści lat młodsza baletnica została ostatnią kochanką monachy. [przypis edytorski]
Méry, Joseph (1798–1865) — francuski pisarz, dziennikarz, dramaturg i librecista; autor m.in. drukowanej pierwotnie w odcinkach paryskiej „La Presse”, popularnej aż do lat 80. XIX w. trylogii powieściowej, obfitującej w dramatyczne wydarzenia, rozgrywające się w egzotycznych miejscach: Hèva (1844), Floride (1844) i Guerre du Nizam (1847); jednym z bohaterów jest hrabia Elona-Brodziński. [przypis edytorski]
męskie (daw. przysłówek) — męsko; po męsku. [przypis redakcyjny]
męskie — (przysłówek) [po męsku]. [przypis redakcyjny]
męstwy — dziś popr. forma D.lm: męstwami. [przypis edytorski]
Męszyjasz (starop.) — Mesjasz. [przypis edytorski]
métal d'Alger (fr.: metal algierski) — stop metali nieszlachetnych o wyglądzie zbliżonym do srebra. [przypis edytorski]
métier (fr.) — zawód, zajęcie. [przypis edytorski]
mętlik a. mentlik (z niem. Mantel: płaszcz) (daw.) — płaszczyk. [przypis edytorski]
męty — to, co mąci, np. drobne cząsteczki zawieszone w płynie, mącące jego przezroczystość; niejasność i chaotyczność myśli lub wypowiedzi; tu: pożądanie, mącące myśli. [przypis redakcyjny]
męt — zamęt, zamieszanie. [przypis edytorski]
Męża opiewaj mi, Muzo, który po Troi zdobyciu błądząc, niemało narodów widział zwyczaje i grody — parafraza początku Odysei Homera. [przypis edytorski]
męża rządzi (starop.) — rządzi mężem. [przypis redakcyjny]
mężczyński (daw.) — męski, właściwy mężczyznom. [przypis edytorski]
mężczyzna był tzw. „nadomnikiem” żony, tj. wprowadzał się do niej i żył z jej pracy — W Karpatach, według L. Krzywickiego, istnieje miejscowość, gdzie dotychczas jeszcze zwyczaj powszechny każe mówić: „mąż przyżenia się”, tj. staje się czymś przy żonie i zostaje nazwany od jej imienia (Magdziarz, przypuśćmy, od Magdy). Imię jej przechodzi również na dzieci, które w tym razie będą Magdziętami. [przypis autorski]
mężczyzna (daw. forma) — r.ż. [tj. ta mężczyzna]. [przypis redakcyjny]
Mężczyzna może lekceważyć opinię, kobieta poddać się jej musi — Pani Staël w Delfinie. [przypis autorski]
mężczyzni — dziś popr. pisownia: mężczyźni. [przypis edytorski]
mężczyznów — dziś popr. D. lm: mężczyzn. [przypis edytorski]
Mężczyzno — w oryg. fr. l'homme znaczy mężczyzna, ale także człowiek. [przypis tłumacza]
męże, co cię przekonają, Że nieb sklepienie jest jakby żużelnik (…) że my węgielki — poeta wyśmiewa poglądy filozoficzno-przyrodnicze Metona i Hippona, którzy twierdzili, że powietrze jest żywiołem ognistym. Meton wyraził się nie bardzo szczęśliwie, że powietrze i niebiosa są jakby piecem, żużelnikiem na jarzące węgle (πνιγεύς): stąd powszechne drwinki na ten temat. [przypis tłumacza]
męże (daw. B.lm rzecz. r.m.) — dziś: mężów. [przypis edytorski]
męże (daw. forma) — dziś: mężowie. [przypis edytorski]
męże — dziś: mężowie; tu w daw. znaczeniu: mężczyźni a. osoby mężne, bohaterskie (na wzór znaczenia łac. vir). [przypis edytorski]
męże — dziś popr. forma M.lm.: mężowie. [przypis edytorski]
męże — dziś popr. forma M. lm: mężowie. [przypis edytorski]
męże — dziś popr. forma M.lm: mężowie. [przypis edytorski]
męże — dziś popr. forma M. lm: mężowie, tj. mężczyźni. [przypis edytorski]
męże — dziś popr. forma M. L. mn.: mężowie. [przypis edytorski]
mężne Bolesławy — chodzi o Bolesława Chrobrego i Krzywoustego, może również Śmiałego. [przypis redakcyjny]
mężnego towarzysza wierny szeregowy — towarzysz: szlachcic, właściciel konia i pachołka, tutaj „szeregowego”. [przypis redakcyjny]
mężne wojowniki — dziś popr. forma M.lm: mężni wojownicy. [przypis edytorski]
mężniejszy (starop. forma) — mężniejsi (lm). [przypis edytorski]
mężnie — odważnie. [przypis edytorski]
mężnych Węgrzynów, z których jedni tułają się po Turczech, drugich ćwierci na wideńskich bramach wisiały, innych dzieci dotychczas noszą stryczki na szyjach — powstanie stłumione przez Austriaków krwawo (okrutny gen. Heister), zniesiona godność palatyna; Rakocsy pozbawiony księstwa, Tököly i palatyn Veseleny zmuszeni do ucieczki z kraju, Nadasdy i ban Kroacji Piotr Zrinyi straceni w Wiedniu; powstanie wybuchło znowu w r. 1681 przy sposobności wojny cesarza z Turcją. [przypis redakcyjny]
Mężnych wspiera Fortuna! — przysłowiowe. [przypis edytorski]
Mężny na śmierć ze wzgardą poziera, Nędzarz jej pragnie, tchórz się jej wydziera — cytat z Giaura Adama Mickiewicza. [przypis edytorski]
mężóm i niewiastóm — dziś popr. forma C. lm: mężom i niewiastom. [przypis edytorski]
mężobójca — [daw. forma] r.ż.: [ta mężobójca]. [przypis edytorski]
mężobójca (starop.) — zabójca, morderca. [przypis edytorski]
mężobójca — zabójca. [przypis edytorski]
mężobójczy (daw.) — morderczy, zabójczy; por. daw. mąż w znaczeniu: obywatel, człowiek (na wzór łac. vir). [przypis edytorski]
mężobójec — popr.: mężobójców. [przypis edytorski]
mężobójstwo (daw.) — zabójstwo, morderstwo. [przypis edytorski]
mężobójstwo (daw.) — zabójstwo. [przypis edytorski]
Mężowie, bracia sobie jesteście, a czemu szkody sobie czynicie? — Dz 7, 26. [przypis edytorski]
mężu — por. Wstęp. [przypis tłumacza]
Mężyński, Piotr — porucznik. [przypis redakcyjny]
męzki — dziś popr. pisownia: męski. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
męzkiéj — dziś popr. pisownia: męskiej. [przypis edytorski]
męztwie — dziś popr. forma ubezdźwięczniona: męstwie. [przypis edytorski]
męztwo — dziś popr. pisownia: męstwo. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Meaco a. Miyako — miasto w Japonii na wyspie Honsiu. [przypis edytorski]
mea culpa, Deus (łac.) — moja wina, Boże. [przypis edytorski]
Mea culpa! (łac.) — Moja wina! [przypis edytorski]
mea culpa (łac.) — moja wina. [przypis edytorski]
mea culpa (łac.) — moja wina. [przypis redakcyjny]
