Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 161702 przypisów.
czerń (tu daw.) — tłumy ludzi niskiego stanu, biedota, chłopstwo. [przypis edytorski]
czerń — tu: dzicz. [przypis edytorski]
czerń — tu: pospólstwo. [przypis edytorski]
czerń — tu: tłum, hołota. [przypis edytorski]
czerń — tu: tłum. [przypis edytorski]
czerniący kogo — dziś: oczerniający kogo. [przypis edytorski]
Czerniaków, Adam (1880–1942) — inżynier, przed wojną m.in. radny warszawski, w jej trakcie prezes Rady Żydowskiej, popularnie zwanej Gminą, w okupowanej Warszawie. Organizator życia w warszawskim getcie, m. in. pomocy społecznej, nielubiany jednak przez mieszkańców, zarzucających mu uległość wobec Niemców. Popełnił samobójstwo 23 lipca 1942, wiedząc że rozpoczęta przez Niemców akcja wysiedleńcza prowadzi do likwidacji getta. W liście do żony pisał: „Żądają ode mnie, abym własnymi rękami mordował dzieci mego narodu, nie pozostaje mi nic innego jak umrzeć”. Pisał Dziennik getta warszawskiego, opublikowany w roku 1972 („Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1972, nr 3/4). Wiersz wykorzystuje fakt, że nazwisko Czerniaków” brzmi tak samo jak nazwa warszawskiej dzielnicy. [przypis edytorski]
czerniawa (daw.) — czerń, tłum. [przypis edytorski]
czernić — dziś popr.: oczerniać. [przypis edytorski]
czernić — oczerniać. [przypis edytorski]
czernić — oczerniać, zniesławiać. [przypis edytorski]
czernić — tu: oczerniać. [przypis edytorski]
czernica (gwar.) — czarna jagoda. [przypis redakcyjny]
czernica — jagoda. [przypis edytorski]
czernica — tu: jagoda. [przypis edytorski]
czernica (ukr. черниця) — mniszka, zakonnica. [przypis edytorski]
czernica — zakonnica, mniszka. [przypis redakcyjny]
czernica — zakonnica. [przypis autorski]
czernice — mniszki, zakonnice. [przypis redakcyjny]
czernidło (daw.) — atrament. [przypis edytorski]
czernidło — tu: paszkwil; por.: oczerniać. [przypis edytorski]
czerni — dziś popr.: czerni się a. czernieje. [przypis edytorski]
czerniec — duchowny prawosławny; daw. pop. [przypis edytorski]
Czerniechow, właśc. Czernihów, ukr. Чернігів — miasto nad Desną, w płn. części dzisiejszej Ukrainy. Jedno z najdawniejszych miast na Rusi, już w końcu X w. było siedzibą biskupa prawosławnego. [przypis edytorski]
czerniec — mnich prawosławny. [przypis edytorski]
czerniec (ukr.) — zakonnik. [przypis edytorski]
czerniec — zakonnik. [przypis autorski]
czerniec (z ukr. a. z ros.) — mnich. [przypis edytorski]
czerniec (z ukr.) — mnich prawosławny. [przypis edytorski]
czerniec (z ukr.) — mnich, zakonnik. [przypis redakcyjny]
Czernihów — miasto nad Desną, w płn. części dzisiejszej Ukrainy. Jedno z najdawniejszych miast na Rusi, już w końcu X w. było siedzibą biskupa prawosławnego. [przypis edytorski]
Czernihowskie — obszar w północnej części Ukrainy, nad rzeką Desną. [przypis edytorski]
Czernik, Stanisław (1899–1969) — prozaik, poeta i folklorysta. [przypis edytorski]
Czerniowce — miasto w płd.-zach. części Ukrainy, w Bukowinie płn. [przypis edytorski]
Czernomorer — Die czernomorischen oder czernomorslischen, d. i. Schwarzmeer-Kosaken hielten sich sonst an den Wasserfällen des Dniepr auf, bewohnen jetzt die Kubanische Steppe und dienen gegen die Czerkessen. [przypis tłumacza]
Czernyszewski, Nikołaj Gawriłowicz (1828–1889) — rosyjski filozof, socjalista. [przypis edytorski]
Czernyszewski, Nikołaj Gawriłowicz (1828–1889) — rosyjski filozof, socjalista utopijny, publicysta i pisarz, ideowy przywódca rewolucyjnego demokratycznego ruchu lat 60. XIX w. W 1862 aresztowany, osadzony w Twierdzy Pietropawłowskiej, gdzie napisał powieść Co robić (1863), przedstawiającą wizję nowego człowieka i przyszłego społeczeństwa; w 1864 zesłany na ciężkie roboty na Syberii. [przypis edytorski]
czerpa — dziś popr. forma 3.os.lp.: czerpie. [przypis edytorski]
czerpa — dziś popr. forma: czerpie. [przypis edytorski]
czerpak — naczynie do nabierania cieczy lub ciał sypkich. [przypis edytorski]
czerpiem — forma skrócona od: czerpiemy. [przypis edytorski]
Czerski i Ronge — ks. Jan Czerski (1813–1893) i ks. Jan Ronge (1813–1887), propagatorzy neokatolickiego kościoła w Niemczech, czyli katolików niemieckich. [przypis redakcyjny]
Czerski Jan (1845–1892) — przyrodnik i geolog, zesłany w r. 1863 na Syberię, badał tam faunę i pokłady węgla. [przypis redakcyjny]
czerstwieć (daw.) — wzmacniać się (od czerstwy, tj. zdrowy). [przypis edytorski]
czerstwiejszy (starop.) — silniejszy, mocniejszy. [przypis edytorski]
czerstwość (daw.) — zdrowie, siła. [przypis edytorski]
czerstwość — siła. [przypis edytorski]
czerstwy (daw.) — świeży. [przypis edytorski]
czerstwy — daw. świeży. [przypis edytorski]
czerstwy (daw.) — zdrowy. [przypis edytorski]
czerstwy (daw.) — zdrowy, silny. [przypis edytorski]
czerstwy — tu: zdrowy, krzepki. [przypis edytorski]
czerstwy — tu: zdrowy. [przypis edytorski]
czerstwy — zdrowy i silny. [przypis edytorski]
czerstwy — zdrowy, krzepki; czerstwić: przydawać zdrowia, siły. [przypis edytorski]
czerstwy — zdrowy, mocny; tu przen. [przypis edytorski]
czerstwy — zdrowy, silny. [przypis edytorski]
Czertomelik — rzeka na płd. Ukrainie, z wieloma wyspami dającymi Kozakom schronienie; także nazwa jednej z tych wysp, będącej główną kwaterą Kozaków. [przypis edytorski]
Czertsej — w oryg. Chertsey. [przypis edytorski]
czerwadar — przewodnik. [przypis autorski]
czerw (daw.) — larwa, robak. [przypis edytorski]
czerw (daw.) — ogólna nazwa larw toczących owoce, drzewa, grzyby. [przypis edytorski]
czerw (daw.) — pasożyt toczący owoce, drzewa, grzyby. [przypis redakcyjny]
czerw (daw.) — robak, larwa. [przypis edytorski]
czerw (daw.) — robak, larwa; stoczone czerwiem — pogryzione przez robactwo. [przypis edytorski]
czerw (daw.) — robak. [przypis edytorski]
czerwiaczek — robaczek. [przypis autorski]
czerwiatka — zepsuty owoc, który sam z drzewa spada. [przypis autorski]
czerwiatka — zgniły owoc opadający z drzewa. [przypis autorski]
czerwiec — owad, z którego pozyskiwano daw. czerwony barwnik. [przypis edytorski]
czerwiec (tu biol.) — mały (1–5 mm), roślinożerny pluskwiak z nadrodziny Coccoidea. [przypis edytorski]
czerwieńce — czerwone złote. [przypis edytorski]
czerwieńce — tu: złote monety. [przypis edytorski]
czerwieńce — złote dukaty. [przypis edytorski]
czerwieniak (daw.) — czerwone wino. [przypis edytorski]
czerwieniały pręty wikliny — młode pędy wikliny (rodzaj krzewiastej wierzby) mają kolor czerwony i długie, szarozielone liście. [przypis edytorski]
czerwieniaty — czerwonawy. [przypis edytorski]
czerwieniaty — zaczerwieniony. [przypis autorski]
czerwieniec a. czerwoniec — złota moneta obiegowa, floren a. dukat. [przypis edytorski]
czerwieniec — czerwoniec, czerwony złoty: nazwa złotego pieniądza o wartości zbliżonej do dukata. [przypis edytorski]
czerwieniec — czerwony złoty, dawna złota moneta obiegowa. [przypis edytorski]
czerwieniec — czerwony złoty, złota moneta obiegowa. [przypis edytorski]
czerwieniec (daw.) — czerwony złoty, złota moneta obiegowa. [przypis edytorski]
czerwienny tuz — as kierowy. [przypis edytorski]
czerw — larwa, poczwarka owada, tu: robak. [przypis edytorski]
czerwońce — czerwone złote; rodzaj dawnych monet. [przypis edytorski]
czerwoną obwódką, którą zachowała od roku 93 — odwołanie do okresu krwawego terroru podczas rewolucji francuskiej, który rozpoczął się w marcu 1793 roku; szczytowe jego nasilenie przypadło na połowę 1794 r.; zgilotynowano wówczas w sumie nawet do 20 tys. ludzi. [przypis edytorski]
czerwona aseptyna — opisowe określenie środka antyseptycznego, zapewne fuksyny lub pigmentu Castellaniego, preparatu złożonego z fuksyny, fenolu, kwasu borowego i rezorcyny, o działaniu grzybobójczym, silnie odkażającym i przeciwzapalnym; fuksynę stosuje się także jako czerwony barwnik do wyrobu farb, atramentów oraz do barwienia papieru i włókien naturalnych; aseptyną nazywano dawniej roztwór kwasu borowego, od nazwy handlowej kwasu borowego produkowanego w Szwecji od 1868 i sprzedawanego jako środek konserwujący i antyseptyczny. [przypis edytorski]
Czerwona Czapeczka — Czerwony Kapturek. [przypis edytorski]
Czerwona Czapeczka — dziś przyjął się tytuł: Czerwony Kapturek. [przypis edytorski]
czerwonak — flaming; nazwa potoczna. [przypis edytorski]
czerwonak — gatunek dużego ptaka brodzącego; flaming karmazynowy. [przypis edytorski]
czerwona książka — rejestr policji. [przypis tłumacza]
Czerwona zaraza — Wiersz powstał 29 sierpnia 1944 r. jako ostatni utwór napisany przez Józefa Szczepańskiego. Mówi on o daremnym oczekiwaniu na pomoc Powstaniu Warszawskiemu ze strony Armii Czerwonej. [przypis edytorski]
Czerwona ziemia — Tak nazywała się Westfalia, główne ognisko trybunałów tajemnych, a nazwanie to wzięła od czerwonego koloru swoich herbów. [przypis autorski]
czerwonego sukna — metafora z Potopu Henryka Sienkiewicza. [przypis edytorski]
czerwone kaftany — przezwisko żołnierzy angielskich. [przypis redakcyjny]
czerwonem — daw. forma dla r.ż. i r.n.; dziś popr.: czerwonym. [przypis edytorski]
czerwonemi oczy — dziś popr. forma: czerwonymi oczami. [przypis edytorski]
czerwone złoto, częściej czerwony złoty — dukat, polska moneta ze złota, warta ok. 5 złotych srebrnych. [przypis edytorski]
