Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | techniczny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 6556 przypisów.
teatrum (z łac.) — teatr; przedstawienie teatralne. [przypis edytorski]
teatr Vaudeville — dawny paryski teatr, otwarty w 1792 przy ul. Chartres, po pożarze w 1838 tymczasowo przeniesiony na bulwar Bonne-Nouvelle, od 1841 do 1869 przy Place de la Bourse. [przypis edytorski]
Teatr Wielki — okazała budowla z lat 1825–1833 na placu Teatralnym (spalony w r. 1939, obecnie odbudowany). [przypis redakcyjny]
Teatr — wydana w 1923 r. rozprawa Witkacego. [przypis edytorski]
teatrzyk — książka powstała na podstawie przedstawienia, wymyślonego i wystawionego przez autora dla dzieci angielskich spędzających święta w Rzymie. W tradycji brytyjskiej podczas świąt Bożego Narodzenia zabawiano dzieci teatrzykami kukiełkowymi, pokazującymi przygody takich postaci, jak Król, Królowa, Dama, Kapitan itp. [przypis edytorski]
teatyn — członek zakonu opartego na regule św. Augustyna. [przypis edytorski]
teatyni — zakon katolicki, funkcjonujący od XVI w. wg reguły św. Augustyna. [przypis edytorski]
teatyni — zakon założony przez Caraffę, biskupa teatyńskiego, w r. 1524. [przypis tłumacza]
Teatyni — zakon, założony w r. 1524 przez Gaetana z Thiene i Piotra Caraffę, arcybiskupa w Teato (późn. papieża, Pawła IV). [przypis redakcyjny]
Tebaida — jedna z trzech dzielnic Górnego Egiptu. W niej osiedli pierwsi mnisi chrześcijańscy. [przypis redakcyjny]
Tebaida — kraina położona w okolicy staroż. Teb w Egipcie. [przypis edytorski]
Tebaida — region staroż. Egiptu grupujący powiaty (nomy) południowej części kraju, noszący nazwę od miasta Teby; w IV–V w. pustynia tebaidzka stanowiła ośrodek chrześcijańskiego życia pustelniczego i monastycznego. [przypis edytorski]
(…) tebaidowych, duszę znękaną ku zagrobowej uldze i pociesze — dotąd list dyktowany i pisany ręką Konst. Gaszyńskiego. [przypis redakcyjny]
Tebanie? (…) z całą gotowością wpadną z nim razem — Teban pociągała ku Filipowi sąsiedzka nienawiść do Fokijczyków; na niej grał Filip, by zdobyć sobie punkt oparcia w Grecji środkowej. Motywy religijne były czystą komedią. [przypis tłumacza]
tebe lipsze (z gw. ukr.) — lepiej ci. [przypis edytorski]
te berło — dziś popr.: to berło. [przypis edytorski]
Tebidzi — z gr.: ród pochodzący z Teb, greckiego miasta w Beocji, na drodze do którego czyhał potwór Sfinks. [przypis edytorski]
tebinki a. tebenki (daw.) — skórzane frędzle i inne ozdoby zwieszające się z siodła; pot.: pośladki. [przypis edytorski]
tebinki (daw.; pot.) — pośladki. [przypis edytorski]
tebinki (lm) — sztuki skórzane dla ozdoby, z siodła wiszące, klapy boczne siodła. [przypis redakcyjny]
tebi (z gw. ukr.) — zniekształcone: tobie. [przypis edytorski]
teble (starop.) — czopy, kliny. [przypis redakcyjny]
Tebrys — dziś. popr.: Tebriz, miasto w płn.-zach. Iranie. [przypis edytorski]
Tebś (gw.) — tyś. [przypis edytorski]
Tebuteja — Θεβουθεῖ (N), Θεβουθί (D). [przypis tłumacza]
Teby co innego zaprząta — wojna święta. [przypis tłumacza]
Teby — miasto w Beocji, w środkowej Grecji. [przypis edytorski]
Teby — miasto w Myzji. [przypis edytorski]
Teby — największe miasto Górnego Egiptu, ok. 480 km na południe od Memfis. [przypis edytorski]
Teby — największe miasto starożytnego Górnego Egiptu, położone nad Nilem, ok. 800 km na południe od Morza Śródziemnego. Główny ośrodek kultu Amona, z wielkim kompleksem świątyń tego bóstwa, jego żony, bogini Mut, oraz Montu, lokalnego boga wojny. Na początku Średniego Państwa, jako siedziba władcy-zjednoczyciela, Teby stały się stolicą państwa. Ponownie zostały stolicą pięćset lat później, kiedy władcy tebańscy pokonali obcych najeźdźców i kolejny raz zjednoczyli kraj, zapoczątkowując epokę Nowego Państwa. Mimo przeniesienia rezydencji faraonów do Delty w czasach XIX dynastii, Teby stanowiły, obok Memfis, największe miasto Egiptu. Po drugiej stronie Nilu w skalistej Dolinie Królów znajdowało się miejsce pochówku faraonów Nowego Państwa. [przypis edytorski]
Teby — starożytne miasto w Górnym Egipcie, nad Nilem, centrum kultu Amona i Montu; słynne z zachowanego monumentalnego zespołu świątyń, kaplic, obelisków i innych budowli wznoszonych od czasów Średniego Państwa, szczególnie w epoce Nowego Państwa za panowania XVIII dynastii, kiedy Teby były stolicą Egiptu. [przypis edytorski]
Teby — stolica Beocji, miasto na płn.-zach. od Aten, w czasie II wojny peloponeskiej (431–404) Teby walczyły przeciw Atenom po stronie Sparty, po wojnie jednak, wobec rosnącej dominacji Sparty, przyłączyły się w r. 394 p.n.e. do związku antyspartańskiego; w 382 r. p.n.e. Sparta zajęła zamek tebański, co doprowadziło do wojny spartańsko-tebańskiej, rozpoczętej demokratycznym przewrotem w Tebach (379 r. p.n.e.) pod wodzą Pelopidasa, który uwolnił Teby od wojsk spartańskich; w roku 371 p.n.e. Tebańczycy pod wodzą Epaminandasa (420–362 p.n.e.) pokonali Spartę pod Leuktrami i oderwali od Sparty Mesenię, jednocząc Arkadię; kiedy jednak Sparta sprzymierzyła się z Atenami, a w zwycięskiej zresztą bitwie pod Mantyneą (362 p.n.e.) zginął Epaminadas, podkopana została hegemonia Teb na Peloponezie. [przypis edytorski]
Teby — stolica Beocji, miasto ok. 50 km na płn.-zach. od Aten. [przypis edytorski]
Teby — stolica Górnego Egiptu. [przypis edytorski]
Teby — stolica [starożytnego] Egiptu. Karnak i Luksor znajdują się w obrębie ruin Teb. [przypis redakcyjny]
Teby — Θήβαι, co Grecy prawdopodobnie przerobili z egipskiego Taape (Riehm 1096 a). Stolica starożytna Górnego Egiptu, dziś Luksor, od arab. el-Kusur (albo liczba mnoga: el-Kasr, „zamki”). W Biblii: No (Na 3, 8, ed. berlińska; u Wujka źle: Aleksandria) = Miejsce Amona (nu-āa, nu áamen), co powstało z egip. nazwy miasta Wēset albo Net („miasto”). Homer zwie Teby „stubramnymi” (Iliada IV, 380). [przypis tłumacza]
Teby — z tą nazwą spotykamy się też u Homera. Panował tam ojciec Andromachy [tzw. Teby Plakijskie, w Myzji, w pobliżu ob. miasta Edremit; red. WL]. [przypis tłumacza]
teć są — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć; znaczenie: to właśnie są. [przypis edytorski]
technika ryska — chodzi o studia na politechnice w Rydze. [przypis edytorski]
te ciało — dziś popr.: to ciało. [przypis edytorski]
te córczysko — dziś popr.: to córczysko (forma zgrubienia, tj. augmentatywu). [przypis edytorski]
Tecoma chrysanta, popr.: Tecoma chrysantha — w ob. klasyfikacji: Handroanthus chrysanthus, występujące w Amazonii drzewo o złotożółtych kwiatach. [przypis edytorski]
Te, co nicht nie wyraził przywłaszczym uczucie — te, co nicht znaczy: to, którego nikt. Te zamiast to stale też u Słowackiego, a w ogóle (jak stwierdza Brückner) pojawia się już od XVI w. [przypis redakcyjny]
Te Daemonem laudamus (łac.) — Ciebie, demonie, wysławiamy (parodystyczne przekształcenie tytułu hymnu Te Deum laudamus, tj. Ciebie Boże wysławiamy). [przypis edytorski]
te (daw.) — dziś: tę. [przypis edytorski]
teddy-bear (ang.) — pluszowy miś. [przypis edytorski]
Te Deum — hymn znany od czasów wczesnochrześcijańskich, głoszący chwałę Boga (Ciebie, Boże, wysławiamy). [przypis edytorski]
Te Deum (łac.) — Ciebie Boże (wysławiamy); początkowe słowa jednej z pobożnych pieśni chrześcijańskich. [przypis edytorski]
Te Deum (łac.) — początek psalmu „Ciebie, Boże, wysławiamy”, zwyczajowo śpiewanego w podzięce za zwycięstwo. [przypis edytorski]
Te Deum (łac.) — właśc. Te Deum laudamus: Ciebie Boga wysławiamy; hymn kościelny, śpiewany przy szczególnie uroczystych okazjach. [przypis edytorski]
Te Deum (łac.) — własc. Te Deum laudamus: Ciebie Boga wysławiamy; hymn kościelny, śpiewany przy szczególnie uroczystych okazjach. [przypis edytorski]
Te Deum laudamus — Ciebie Boga wychwalamy; pierwszy wers pieśni kościelnej. [przypis edytorski]
Te Deum laudamus — Ciebie Boga wysławiamy; pierwsze słowa uroczystego hymnu, śpiewanego przy wyjątkowych okazjach. [przypis edytorski]
Te Deum laudamus — hymn kościelny (Ciebie, Boże, wysławiamy). [przypis edytorski]
Te Deum laudamus (łac.) — Ciebie, Boga, chwalimy. [przypis edytorski]
Te Deum laudamus (łac.) — Ciebie, Boga wychwalamy; łacińska pieśń kościelna. [przypis edytorski]
Te Deum laudamus (łac.) — Ciebie Boga wychwalamy. [przypis edytorski]
Te Deum Laudamus (łac.) — „Ciebie Boga wychwalamy”; uroczysty, pochwalny hymn kościelny. [przypis redakcyjny]
Te Deum laudamus (łac.) — Ciebie, Boga, wysławiamy; hymn kościelny, śpiewany przy szczególnie uroczystych okazjach. [przypis edytorski]
Te Deum laudamus (łac.) — Ciebie Boga wysławiamy; hymn kościelny, śpiewany przy szczególnie uroczystych okazjach. [przypis edytorski]
Te Deum laudamus (łac.: Ciebie Boga wysławiamy) — początkowe słowa hymnu dziękczynnego, śpiewanego podczas szczególnych uroczystości, np. koronacji. [przypis redakcyjny]
Te Deum laudamus (łac.) — Ciebie Boga wysławiamy. [przypis edytorski]
Te Deum laudamus (łac.) — Ciebie, Boga, wysławiamy, wczesnochrześcijański hymn modlitewny. [przypis edytorski]
Te Deum laudamus (łac.) — Ciebie Boże chwalimy. [przypis redakcyjny]
Te Deum laudamus (łac.) — Ciebie, Boże, wysławiamy; początek hymnu kościelnego przypisywanego św. Ambrożemu. [przypis edytorski]
Te Deum laudamus (łac.) — Ciebie, Boże, wysławiamy; początek hymnu kościelnego przypisywanego św. Ambrożemu. [przypis edytorski]
Te Deum ludamus (łac.) — Ciebie Boga wysławiamy; początkowe słowa uroczystego hymnu dziękczynnego. [przypis redakcyjny]
Te Deum — pierwsze słowa (właśc. Te Deum laudamus) wczesnochrześcijańskiego hymnu ku chwale Boga: „Ciebie Boga wysławiamy”. [przypis edytorski]
Te Deum — Te Deum laudamus (łac.: Ciebie Boga wysławiamy), początkowe słowa hymnu dziękczynnego, śpiewanego podczas szczególnych uroczystości. [przypis edytorski]
te drzewa (…) w liczbie dwadzieścia i cztery — Dwudziestu czterech błogosławionych. [przypis redakcyjny]
Te, drzyki zapowietrzone, kiej się wyzwolita na hyclów — żart, nawiązujący do pracy hycla, łowcy bezpańskich psów, i jego pomocnika, oprawiającego zabite zwierzęta, oraz do zwyczajów w cechach rzemieślniczych, gdzie „wyzwoleniem” nazywano dawniej promocję ucznia-pomocnika na samodzielnego czeladnika. [przypis edytorski]
te dwa narody są z sobą w wojnie o parę morgów śniegu — Aluzja do epizodów kolonialnych wojny siedmioletniej (1756–1763). [przypis tłumacza]
Te dwa obrazy są dotąd, pierwszy w domu Krasińskich, drugi w domu Wodzickich. [przypis autorski]
tedy chociaż byłem bardzo daleko od Delf, posłałem tam w sprawie męskich potomków — związek myśli jest następujący: gdy przekonałem się, że Delfy są jedyną wyrocznią godną zaufania, zwracałem się tam z pytaniami, mimo że do innych wyroczni było mi bliżej. Herodot nie wspomina o pytaniu Krezusa w sprawie potomstwa, lecz mówi, że jeszcze dwa razy posyłał do Delf: raz z pytaniem, czy zwycięży Persów, drugi raz, czy długo będzie panował. Na pierwsze odpowiedziała Pytia, że jeśli przekroczy rzekę Halys, zniszczy wielkie państwo; na drugie: niech ucieka nad Hermos i nie wstydzi się tchórzostwa, kiedy nad Medami zapanuje muł. Obie odpowiedzi wydawały się królowi pomyślne, spodziewał się wiecznych rządów swego rodu w Lidii, gdyż nigdy nie może rządzić Medami muł zamiast człowieka. Tymczasem mułem tym miał być Cyrus, syn Persa i medyjskiej królewny, podobnie jak muł jest mieszańcem osła i konia. Ksenofont także każe swojemu Krezusowi trzy razy pytać się wyroczni, ale nie może umieszczać takich rzeczy, które by mogły rzucić jakikolwiek cień na wyrocznię, gdyż takie przedstawienie rzeczy nie odpowiadało jego celowi. [przypis tłumacza]
tedy (daw.) — tu: więc. [przypis edytorski]
tedy (daw.) — tu: wtedy. [przypis edytorski]
tedy (daw.) — więc. [przypis edytorski]
tedy (daw.) — więc. [przypis edytorski]
tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
Honoré de Balzac, Stracone złudzenia, Wielki człowiek z prowincji w Paryżu
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Czesław Halicz (właśc. Czesława Endelmanowa-Rosenblattowa), Ludzie, którzy jeszcze żyją
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Marcel Proust, W poszukiwaniu straconego czasu, Uwięziona, Uwięziona, tom pierwszy
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
tedy (daw.) — zatem, a więc. [przypis edytorski]
tedy (daw.) — zatem. [przypis edytorski]
tedy (daw.) — zatem, więc. [przypis edytorski]
François-René de Chateaubriand, Przygody ostatniego z Abenserażów
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Tadeusz Dołęga-Mostowicz, Bracia Dalcz i S-ka, Bracia Dalcz i S-ka, tom pierwszy
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
tedy (daw.) — zatem, więc. [przypis edytorski]
tedy — daw. zatem, więc. [przypis edytorski]
tedy (daw.) — zatem; więc. [przypis edytorski]
tedy (daw.) — zatem, więc. [przypis edytorski]
tedy (daw.) — zatem, w takim razie. [przypis edytorski]
tedy — dziś w znaczeniu: zatem, wtedy. [przypis edytorski]
Tedy gdy Pana pytał Mojżesz, jakie by było imię Jego i od kogo poselstwo sprawować by miał, powiedając, iż: „To srogi król, jako mu ja nie będę umiał powiedzieć, od kogom przyszedł, pewnie bez pomsty nie będę” — autor streszcza Wj 3, 11–15, gdzie jednak Mojżesz pyta Boga o imię nie z obawy przed władcą Egiptu, ale by przekazać Izraelitom, w imieniu którego boga przychodzi, aby byli posłuszni jego słowom. [przypis edytorski]
tedym wielce zapragnął — wtedy zapragnąłem wielce. [przypis edytorski]
tedym zapragnął — więc zapragnąłem. [przypis edytorski]
tedy (przest.) — zatem, więc, przeto. [przypis edytorski]
tedy (przest.) — zatem, więc. [przypis edytorski]
tedy się dowiewa — wtedy się dowiecie [przypis edytorski]
tedy (starop.) — wtedy; zatem. [przypis edytorski]
tedy (starop.) — zatem, a więc; tu: wtedy. [przypis edytorski]
tedy — więc. [przypis edytorski]
tedy — więc, zatem. [przypis edytorski]
tedy — w takim razie, więc, zatem. [przypis edytorski]
