- Modernizm X
- Zobacz też:
- Dramat
- Bolesław Leśmian, Świdryga i MidrygaCzyta Katarzyna Maciąg, reż. Sebastian Buttny
Update Required To play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.Świdryga i Midryga, bohaterowie ballady o tym samym tytule, dwaj wiejscy opoje, którzy tańcowali w pijackim szale po polu.
Napotkali tam Południcę (słowiańskiego demona, będącego błąkąjącą się duszą kobiety zmarłej przed ślubem, po nim lub w jego czasie, objawiającego się zwykle jako młoda dziewczyna z rozwianymi włosami), która zapragnęła zatańczyć z nimi. Problem jednak stanowiło oczywiście to, że Południca jest jedna, a chętnych panów do tańca dwóch…
Bolesław Leśmian to jeden z najsłynniejszych pisarzy i poetów polskich pierwszej połowy XX wieku, uznany za najoryginalniejszego twórcę tych czasów. To twórca nowego typu ballady, zasłynął także charakterystycznym językiem — jego utwory pełne są neologizmów, zwanych leśmianizmami. W swoich dziełach odwoływał się często do wątków fantastycznych, do wierzeń ludowych, czerpał z tradycji baroku, romantyzmu i Młodej Polski, inspirował się Bergsonem i Nietzschem.
- Bolesław Leśmian, Napój cienisty, Postacie (cykl), KopciuszekCzyta Wiktor Korzeniewski, reż. Marcin Cisło
Update Required To play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.- Artur Oppman, Legendy warszawskie, SyrenaCzyta Iwo Vedral, reż. Iwo Vedral
Update Required To play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.
Wybrane utwory
Jan Kasprowicz
Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach
Antoni Lange
Bolesław Leśmian
(Coś tam mignęło dalekiego...)
Gustav Meyrink
Artur Oppman
Historya Stefanka, co niechciał jeść obiadu
Napowietrzna podróż Frania próżniaka
O Cesi, co ssała paluszek i o krawcu z nożycami
O panu Kręcickim i o smutnym jego wypadku
Okropna przygoda Zosi, co się zapałkami bawiła
Władysław Stanisław Reymont
Chłopi, Część pierwsza - Jesień
Stefan Żeromski
Pliki DAISY
Jan Kasprowicz
Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach
Antoni Lange
Bolesław Leśmian
Gustav Meyrink
Artur Oppman
Władysław Stanisław Reymont
Chłopi, Część pierwsza - Jesień
Stefan Żeromski
Epoka: Modernizm
- Czas
- 1880-1900 r.
- Najwybitniejsi twórcy
- europejscy: Ch. Baudelaire, J. A. Rimbauld, P. Verlaine, S. Mallarme, O. Wilde, A. Strindberg, R. M. Rilke, A. Błok, A. Czechow, M. Maeterlinck, H. Ibsen, G. B. Shaw; polscy: S. Wyspiański, G. Zapolska, S. Przybyszewski, W. Reymont, S. Żeromski
- Reprezentatywne gatunki
- dramat, powieść, aforyzm
Nowatorska tendencja w sztuce i literaturze przełomu XIX i XX w. W literaturze polskiej pojęcie to występuje często jako synonim Młodej Polski albo określenie wstępnej fazy jej rozwoju, ale tendencje modernistyczne miały charakter międzynarodowy. Znamienny był dla nich protest wobec kultury mieszczańskiej, poczucie kryzysu kultury (dekadentyzm, pesymizm) i poszukiwanie nowych form ekspresji (symbolizm, kult „sztuki dla sztuki”, zjawisko cyganerii artystycznej skłóconej ze środowiskiem filistrów; później naturalizm, ekspresjonizm, intuicjonizm). Najważniejsze ośrodki znajdowały się we Francji i Niemczech (m.in. wpływ filozofii H. Bergsona, A. Schopenhauera i F. Nietzschego), ale charakterystyczne było twórcze włączenie się do ogólnoeuropejskiego nurtu kultury państw dotąd pozostających na uboczu.
Ładowanie